Giải quyết vấn đề phát sinh khi sang nhượng cửa hàng

Giải quyết vấn đề phát sinh khi sang nhượng cửa hàng. Trách nhiệm của chủ hộ kinh doanh sau khi chuyển nhượng hộ kinh doanh cá thể.

Tóm tắt câu hỏi:

Nhà tôi có một cửa hàng tạp hóa. Tháng 08/2015, nhà tôi đã sang lại cửa hàng cho một người khác. Mục đích là cho họ thay mẹ tôi tiếp tục kinh doanh cửa hàng (mẹ tôi vẫn đứng tên trong giấy tờ kinh doanh) và thuê nhà để ở tại cửa hàng.Trong hợp đồng, có các điều chính như sau:

ĐIỀU 1: CHUYỂN QUYỀN SỬ DỤNG CỬA HÀNG TẠP HÓA

– Bên A đồng ý chuyển nhượng cho bên B quyền sử dụng cửa hàng tạp hóa tại HKTT: ……. mã số …… do Phòng Kinh tế …… cấp đăng ký lần đầu ngày ….

– Giá chuyển nhượng: (triệu đồng).

– Bên B thanh toán cho bên A một lần bằng tiền Việt Nam vào ngày ký hợp đồng tại địa điểm trên. Việc giao và nhận số tiền nêu trên do hai bên tự thực hiện qua giấy biên nhận và cam kết chịu trách nhiệm trước pháp luật.

– Mục đích sử dụng: Kinh doanh.

ĐIỀU 2 : NHÀ CHO THUÊ

– Bên A đồng ý cho Bên B thuê nhà cấp 4 tại địa chỉ: ……

– Diện tích nhà cho thuê: ……..

– Mục đích sử dụng: Sinh hoạt.

ĐIỀU 3 : THỜI HẠN CHO THUÊ……..

ĐIỀU 4: GIÁ THUÊ VÀ PHƯƠNG THỨC THANH TOÁN

Tiền thuế môn bài, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân, các loại giấy phép kinh doanh và các loại giấy tờ liên quan khác theo quy định của pháp luật do bên B trả.( kể từ ngày 01/08/2015).

Tôi xin được tư vấn các vấn đề sau:

1.Trước đó, nhà tôi sửa lại cửa hàng tạp hóa, mẹ tôi có lên báo với bên thuế và phường tạm nghỉ kinh doanh để sửa chữa. Đến tháng 7, thì cửa hàng hoàn thiện, đã mở quán kinh doanh lại, đồng thời lúc này nhà tôi cũng đang tiến hành các thủ tục sang nhượng tài chính và ký hợp đồng sang nhượng và cho thuê nhà trên vào 01/08/2015. Mẹ tôi vẫn chưa báo lại cho cơ quan chức năng là đã kinh doanh lại cửa hàng nên chưa bị thu thuế. Mẹ tôi cũng đã kể như trên với bên người thuê cửa hàng và nhắc nhở họ đóng thuế. Tuy nhiên, họ không làm. Như vậy, mẹ tôi và bên thuê nhà mỗi bên phải chịu trách nhiệm như thế nào khi bên thuế quan đến kiểm tra?

2. Hiện nay bên quản lý thị trường đang kiểm tra gay gắt. Trước đây, mẹ tôi có đăng ký kinh doanh mặt hàng rượu, bia và thuốc lá cũng như phòng cháy chữa cháy. Nhưng khi sang nhượng, vì không đồng thuận được nên bên người thuê không mua lại các loại giấy kinh doanh này (các giấy phép này vẫn còn hạn, và mẹ tôi có ý định giao cho bên thuê khi họ thanh toán đủ số tiền ứng với thời hạn còn sử dụng trong giấy tờ). Như vậy, khi bên quản lý thị trường đang kiểm tra, mẹ tôi sẽ phải chịu trách nhiệm vì mẹ vẫn đứng tên chủ kinh doanh. Tuy nhiên trong hợp đồng thuê nhà có nêu rõ trong Điều 4 như trên thì có phải mẹ tôi chỉ chịu trách nhiệm trước bên quản lý thị trường nhưng bên thuê nhà phải chịu hoàn toàn trách nhiệm nộp phạt đúng không ạ?

3. Hợp đồng được ký kết với mục đích: Mẹ tôi chỉ sang lại hàng hóa còn lại trong cửa hàng và cho người thuê thuê lại cửa hàng để kinh doanh, không chấm dứt kinh doanh vì sau sau này mẹ tôi có thể kinh doanh lại và khi đó làm giấy tờ sẽ phức tạp. Đồng thời cũng cho bên thuê thuê nhà ngay tại cửa hàng để họ ở lại. Tuy nhiên, bên thuê chỉ kinh doanh từ sáng đến tối và tối không ở lại cũng như sinh hoạt khác. Trong hợp đồng có nhưng bất cập chưa rõ ràng như:

Điều 1: chuyển nhượng quyền sử dụng cửa hàng. Theo như hợp đồng thì đã phù hợp với mục đích ký ban đầu của mẹ tôi chưa?

Điều 4: Tiền thuế môn bài, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân, các loại giấy phép kinh doanh và các loại giấy tờ liên quan khác theo quy định của pháp luật do bên B trả ( kể từ ngày 01/08/2015).

Hợp đồng có 2 điều chính: chuyển nhượng quyền sử dụng cửa hàng với mục đích kinh doanh và cho thuê nhà ở với mục đích sinh hoạt. Tuy nhiên, đây rõ ràng là điều kiện thực hiện trong điều thứ 1 mục đích kinh doanh, nhưng trong hợp đồng lại viết trong điều khoản chung thì có hợp lý không?

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

Hình thức kinh doanh của cửa hàng tạp hóa của gia đình bạn được coi là hộ kinh doanh theo quy định tại khoản 1 Điều 66 Nghị định 78/2015/NĐ-CP thì:

“Hộ kinh doanh do một cá nhân hoặc một nhóm người gồm các cá nhân là công dân Việt Nam đủ 18 tuổi, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, hoặc một hộ gia đình làm chủ, chỉ được đăng ký kinh doanh tại một địa điểm, sử dụng dưới mười lao động và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh.”

Theo quy định trên thì hộ kinh doanh chỉ một người hoặc một hộ gia đình làm chủ. Theo như hợp đồng mà mẹ bạn đã kí kết với bên B thì mẹ bạn tạm nghỉ kinh doanh và cho bên B thuê lại cửa hàng trong một thời gian nhất định. Theo hợp đồng đó, bên B sẽ phải có nghĩa vụ tài chính của cửa hàng sẽ do bên B kể từ thời điểm theo thỏa thuận trong hợp đồng. Hợp đồng giữa gia đình bạn và bên B là hợp đồng sang nhượng hàng hóa bởi mẹ bạn vẫn là người đứng tên trên Giấy đăng kí kinh doanh vì thế mẹ bạn vẫn là chủ hộ kinh doanh. Bên B chỉ thuê lại cửa hàng trong thời gian nhất định.

1. Trách nhiệm của các bên nếu cơ quan thu thuế tiến hành thu thuế sau khi mở lại cửa hàng.

Thứ nhất, tháng 7/2015, gia đình bạn đã tiến hành mở lại cửa hàng sau thời gian xin tạm ngừng. Theo quy định tại Điều 76 Nghị định 78/2015/NĐ-CP thì:

“1. Trường hợp tạm ngừng kinh doanh từ 30 ngày trở lên, hộ kinh doanh phải thông báo với cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đã đăng ký kinh doanh và cơ quan thuế trực tiếp quản lý. Thời gian tạm ngừng kinh doanh không được quá 01 năm.

2. Hộ kinh doanh tạm ngừng kinh doanh gửi thông báo bằng văn bản cho cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi hộ kinh doanh đã đăng ký ít nhất 15 ngày trước khi tạm ngừng kinh doanh. Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện trao Giấy biên nhận hồ sơ cho người nộp hồ sơ sau khi tiếp nhận thông báo tạm ngừng kinh doanh của hộ kinh doanh. Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện cấp Giấy xác nhận về việc hộ kinh doanh đăng ký tạm ngừng kinh doanh cho hộ kinh doanh.”

Như vậy, theo quy định trên thì sau khi tạm ngừng kinh doanh gia đình bạn cần thông báo với cơ quan chức năng về vấn đề mở kinh doanh lại. Nếu sau khi mở kinh doanh lại thì nghĩa vụ về thuế của cửa hàng sẽ được xác định như sau:

-Thứ nhất, từ thời điểm gia định bạn mở lại cửa hàng đến thời điểm trước ngày 1/8/2015 thì nghĩa vụ đóng thuế sẽ do mẹ bạn thực hiện. Vì mẹ bạn là chủ hộ kinh doanh và hợp đồng chuyển nhượng hàng hóa với bên B chưa có hiệu lực.

-Thứ hai, từ thời điểm hợp đồng chuyển nhượng với bên B có hiệu lực pháp luật thì nghĩa vụ đóng thuế sẽ thuộc về bên B như theo thỏa thuận trong hợp đồng. Bởi theo quy định tại Điều 412 Bộ luật Dân sự 2005 thì nguyên tắc thực hiện hợp đồng dân sự đó là:

“1. Thực hiện đúng hợp đồng, đúng đối tượng, chất lượng, số lượng, chủng loại, thời hạn, phương thức và các thoả thuận khác;

2. Thực hiện một cách trung thực, theo tinh thần hợp tác và có lợi nhất cho các bên, bảo đảm tin cậy lẫn nhau;

3. Không được xâm phạm đến lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng, quyền, lợi ích hợp pháp của người khác.”

Như vậy, bên B phải có nghĩa vụ thực hiện hợp đồng như thỏa thuận của hai bên trong hợp đồng. Tuy nhiên, trên Giấy tờ mẹ bạn vẫn là chủ hộ kinh doanh vì thế người nộp thuế sẽ là mẹ  bạn. Trong trường hợp này, sau khi mẹ bạn nộp thuế thì bên B có trách nhiệm đưa lại số tiền đóng thuế cho mẹ bạn.

>>> Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài: 1900.6568

2.    Trách nhiệm của các bên khi cơ quan quản lý thị trường tiến hành xử phạt

Giống như phân tích trên, trong trường hợp này mẹ bạn vẫn là chủ hộ kinh doanh vì thế trách nhiệm khi cơ quan quản lý thị trường tiến hành xử phạt vẫn do mẹ bạn thực hiện. Việc bên B không tiến hành trả đủ số tiền để nhận các loại Giấy tờ kinh doanh là do lỗi của bên B. Bên B phải có trách nhiệm tri trả lại cho mẹ bạn số tiền mà mẹ bạn đã nộp cho cơ quan chức năng.

3.    Về vấn đề nội dung của hợp đồng.

Về vấn đề bên thuê nhà với mục đích để ở nhưng không thực hiện theo mục đích đó. Theo quy định tại Điều 488 Bộ luật Dân sự 2005 thì:

“1. Bên thuê phải sử dụng tài sản thuê theo đúng công dụng của tài sản và đúng mục đích đã thoả thuận.

2. Trong trường hợp bên thuê sử dụng tài sản không đúng mục đích, không đúng công dụng thì bên cho thuê có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại.”

Như vậy, việc bên B thuê nhà không sử dụng với mục đích để ở là vi phạm hợp đồng. Mẹ bạn có quyền tiến hành quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng với bên B.

Về vấn đề điều khoản của hợp đồng: Theo quy định tại Điều 388 Bộ luật Dân sự 2005 thì: “Hợp đồng dân sự là sự thoả thuận giữa các bên về việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự.” Trong trường hợp này có thể thấy, Điều khoản thứ 4 của hợp đồng chưa được hợp lý. Tuy nhiên vẫn có thể hiểu đây là điều khoản để bổ sung cho Điều 1 của hợp đồng. Bởi tiền thuế môn bài, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân, các loại giấy phép kinh doanh đương nhiên là chỉ phát sinh trong hoạt động kinh doanh cửa hàng tạp hóa không thể phát sinh trong vấn đề thuê nhà. Như vậy, mục đích của mẹ bạn khi kí hợp đồng vẫn được đảm bảo. Nếu muốn cho hợp đồng được cụ thể, rõ ráng thì mẹ bạn và bên B có thể tiến hành sửa đổi, bổ sung hợp đồng thông qua việc kí phụ lục của hợp đồng hoặc có thể kí hợp đồng chuyển nhượng hàng hóa và thuê nhà mới. 

Bạn có thể tham khảo thêm một số bài viết có liên quan khác của Dương Gia:

– Điều kiện của cá nhân thành lập doanh nghiệp

– Chủ doanh nghiệp tư nhân có được làm giám đốc công ty khác không?

– Mẫu thông báo về việc giải thể doanh nghiệp

Hy vọng rằng sự tư vấn của chúng tôi sẽ giúp bạn lựa chọn phương án thích hợp nhất để giải quyết những vướng mắc của bạn. Nếu còn bất cứ thắc mắc gì liên quan đến sự việc bạn có thể liên hệ Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7 của Luật sư: 1900.6568  để được giải đáp.

——————————————————–

THAM KHẢO CÁC DỊCH VỤ CÓ LIÊN QUAN CỦA LUẬT DƯƠNG GIA:

– Tư vấn pháp luật trực tuyến qua điện thoại

– Tư vấn luật miễn phí qua điện thoại

– Tư vấn pháp luật trực tuyến miễn phí qua tổng đài điện thoại