File XML là gì? Ưu điểm, nhược điểm và cách mở file XML?

1. Tệp XML là gì?

Tệp XML chứa mã XML và kết thúc bằng phần mở rộng tệp “.xml”. Nó chứa các thẻ xác định không chỉ cách cấu trúc tài liệu mà còn cả cách lưu trữ và vận chuyển tài liệu qua internet. 

Hãy xem một ví dụ cơ bản về tệp XML bên dưới. 

Như bạn có thể thấy, tệp này bao gồm văn bản thuần túy và các thẻ. Văn bản thuần túy được hiển thị bằng màu đen và các thẻ được hiển thị bằng màu xanh lá cây.

Văn bản thuần túy là dữ liệu thực tế đang được lưu trữ. Trong ví dụ này, XML đang lưu trữ tên học sinh cũng như điểm kiểm tra được liên kết với từng học sinh.

Trong khi văn bản thuần túy đại diện cho dữ liệu, các thẻ cho biết dữ liệu là gì. Mỗi thẻ đại diện cho một loại dữ liệu, chẳng hạn như “tên”, “họ” hoặc “điểm số” và cho máy tính biết phải làm gì với dữ liệu văn bản thuần túy bên trong thẻ. Người dùng không được phép nhìn thấy các thẻ, chỉ có bản thân phần mềm.

2. Phân cấp XML:

Mỗi phiên bản của một thẻ XML được gọi là một phần tử. Trong tệp XML, các phần tử được sắp xếp theo thứ bậc, nghĩa là các phần tử có thể chứa các phần tử khác.

Phần tử trên cùng được gọi là phần tử “gốc” và chứa tất cả các phần tử khác, được gọi là phần tử “con”.

Trong ví dụ trên, “studentsList” là phần tử gốc. Nó chứa hai yếu tố “sinh viên”. Mỗi phần tử “student” chứa các phần tử “firstName,” “lastName,” “scores,” v.v. Phần đầu và phần cuối của mỗi phần tử được thể hiện bằng thẻ bắt đầu (ví dụ: “”) và thẻ đóng (ví dụ: , “”) tương ứng.

Ngoài ra, bạn sẽ thường thấy mã XML được định dạng sao cho mỗi cấp độ của phần tử được thụt vào, điều này đúng trong ví dụ của chúng tôi. Điều này làm cho tệp dễ đọc hơn đối với con người và không ảnh hưởng đến cách máy tính xử lý mã.

Chúng ta hãy xem xét kỹ hơn về mục đích và lịch sử của ngôn ngữ này dưới đây.

3. Ngôn ngữ XML:

XML, viết tắt của “Ngôn ngữ đánh dấu có thể mở rộng”, được xuất bản bởi World Wide Web Consortium (W3C) vào năm 1998 để đáp ứng những thách thức của xuất bản điện tử quy mô lớn. Kể từ đó, nó đã trở thành một trong những định dạng được sử dụng rộng rãi nhất để chia sẻ thông tin có cấu trúc giữa con người, máy tính và mạng.

Vì XML có thể được đọc và giải thích bởi con người cũng như phần mềm máy tính, nên nó được gọi là có thể đọc được bởi con người và máy móc. 

Tuy nhiên, mục đích chính của XML là lưu trữ dữ liệu theo cách có thể dễ dàng đọc và chia sẻ giữa các ứng dụng phần mềm. Do định dạng của nó được chuẩn hóa nên XML có thể được chia sẻ trên các hệ thống hoặc nền tảng, cả cục bộ và qua internet và người nhận vẫn có thể phân tích cú pháp dữ liệu.

Điều quan trọng là phải hiểu rằng XML không làm bất kỳ điều gì với dữ liệu ngoài việc lưu trữ dữ liệu đó, chẳng hạn như cơ sở dữ liệu. Một phần mềm khác phải được tạo hoặc sử dụng để gửi, nhận, lưu trữ hoặc hiển thị dữ liệu. 

4. Ưu điểm, nhược điểm của file XML?

Ưu điểm của file XML:

– Dễ đọc và hiểu: XML sử dụng các thẻ dễ hiểu như cấu trúc dữ liệu phân cấp, làm cho nó dễ đọc và hiểu ngay cả cho người không biết lập trình

– Tính linh hoạt: XML không giới hạn cho bất kỳ ngôn ngữ lập trình hoặc hệ thống cụ thể nào, cho phép trao đổi dữ liệu dễ dàng giữa các hệ thống khác nhau.

– Dễ dàng mở rộng: XML cho phép bạn dễ dàng mở rộng cấu trúc dữ liệu bằng cách thêm các thẻ mới mà không ảnh hưởng đến các ứng dụng sử dụng dữ liệu này.

– Hỗ trợ tốt: Có nhiều công cụ hỗ trợ trong việc phân tích, xây dựng và xử lý XML.

Nhược điểm của file XML:

– Kích thước lớn: XML có thể tạo ra các tệp lớn vì nó sử dụng các thẻ để đánh dấu dữ liệu, làm cho tệp dài và có thể lãng phí không gian lưu trữ.

– Tốn thời gian xử lý: Do kích thước lớn và cấu trúc phức tạp, việc xử lý XML có thể tốn thời gian và tài nguyên hệ thống.

– Không hiệu quả với dữ liệu số lượng lớn: XML không phải là lựa chọn tốt cho việc lưu trữ dữ liệu có lượng lớn bản ghi, vì nó có thể tạo ra các tệp quá lớn và làm chậm việc truy xuất dữ liệu.

Dưới đây là những cách sử dụng XML phổ biến nhất hiện nay:

Vận chuyển thông tin kỹ thuật số

Định dạng dựa trên văn bản của các tệp XML làm cho chúng có tính di động cao và do đó được sử dụng rộng rãi để truyền thông tin giữa các máy chủ web. Một số API nhất định , cụ thể là API SOAP và API REST, gửi thông tin đến các ứng dụng khác được đóng gói trong tệp XML.

Tìm kiếm trên web

Vì XML xác định loại thông tin có trong tài liệu, nên việc tìm kiếm trên web sẽ dễ dàng và hiệu quả hơn so với HTML chẳng hạn. 

Giả sử bạn muốn tìm kiếm các bài hát của Taylor Swift. Sử dụng HTML, bạn có thể nhận được các kết quả tìm kiếm bao gồm các cuộc phỏng vấn và các bài báo đề cập đến các bài hát của cô ấy. Sử dụng XML, kết quả tìm kiếm sẽ chỉ giới hạn ở các bài hát. 

Ứng dụng máy tính

Các tệp XML cho phép các ứng dụng máy tính dễ dàng cấu trúc và tìm nạp dữ liệu mà chúng cần. Sau khi truy xuất dữ liệu từ tệp, các chương trình có thể quyết định phải làm gì với dữ liệu. Điều này có nghĩa là lưu trữ trong cơ sở dữ liệu khác, sử dụng nó trong phần phụ trợ của chương trình hoặc hiển thị nó trên màn hình.

Ngoài ra, một số định dạng tệp phổ biến được tạo bằng XML. Hãy xem xét các phần mở rộng tệp Microsoft Office .docx (đối với tài liệu Word), .xlsx (đối với bảng tính Excel) và .pptx (đối với bản trình bày PowerPoint). “X” ở cuối các phần mở rộng tệp này là viết tắt của XML.

6. Cách mở tệp XML:

Vì tệp XML là tệp văn bản nên bạn có thể mở chúng theo một số cách khác nhau. Nếu bạn thỉnh thoảng xem các tệp XML, bạn có thể mở chúng trực tiếp trong trình duyệt yêu thích của mình. Nếu bạn thường xuyên xem, chỉnh sửa và định dạng lại các tệp XML, hãy sử dụng trình soạn thảo XML trực tuyến hoặc trình soạn thảo văn bản trên máy tính của bạn.

Trong phần này, tôi sẽ trình bày cách mở các tệp XML bằng từng chương trình này.

Cách mở tệp XML bằng trình duyệt web

Tất cả các trình duyệt web hiện đại đều cho phép bạn đọc các tệp XML ngay trong cửa sổ trình duyệt. Giống như ví dụ về menu trước đó, bạn có thể chọn một tệp XML từ thiết bị của mình và chọn mở tệp đó bằng trình duyệt web của mình. Đây là giao diện của một tệp trong Google Chrome:

Mặc dù hình thức của văn bản sẽ khác nhau tùy theo trình duyệt, nhưng bạn sẽ có thể dễ dàng phân tích cú pháp nội dung của tệp và bạn cũng có thể ẩn và hiển thị các thành phần cụ thể.

Nếu có lỗi trong tệp, trình duyệt của bạn sẽ thông báo cho bạn bằng một cửa sổ lỗi. Google Chrome sẽ hiển thị thông báo lỗi như sau:

Lưu ý rằng trình duyệt của bạn sẽ không cho phép bạn chỉnh sửa tệp theo cách này. Để thay đổi tệp, bạn cần sử dụng một công cụ chuyên dụng.

Cách mở tệp XML bằng Trình chỉnh sửa XML trực tuyến

Bạn có thể sử dụng trình chỉnh sửa tệp văn bản trực tuyến miễn phí để xem các tệp XML của mình, thay đổi nội dung của chúng hoặc chuyển đổi chúng sang các định dạng tệp khác. Chúng tôi khuyên dùng Trình xem XML của Code Beautify cho mục đích này.

Trong công cụ, nhấp vào Duyệt để tải tệp lên từ máy tính của bạn. Sau khi tải lên, bạn có thể chỉnh sửa tệp ở bên trái và xem cấu trúc phân cấp của nội dung XML ở bên phải.

Sau khi chỉnh sửa xong, hãy nhấp vào Lưu & Chia sẻ để tạo một tệp XML mới.

Code Beautify cũng cung cấp nhiều công cụ chuyển đổi miễn phí để chuyển đổi các tệp XML của bạn sang các định dạng lưu trữ dữ liệu phổ biến khác như JSON và CSV.

Cách mở tệp XML bằng Trình soạn thảo văn bản

Như với bất kỳ tệp văn bản nào, bạn có thể mở tệp XML trong bất kỳ trình soạn thảo văn bản nào. Tuy nhiên, các trình soạn thảo phổ biến như Notepad và Word có thể sẽ không hiển thị các tệp XML của bạn bằng màu sắc hoặc thụt đầu dòng. Điều này làm cho các tệp khó đọc hơn, như đã thấy trong ví dụ bên dưới.

Bạn sẽ muốn chọn một trình soạn thảo văn bản chuyên dụng sẽ phát hiện định dạng .xml và hiển thị các tệp của bạn tương ứng. Đối với PC, Notepad++ là một lựa chọn phổ biến. Đối với máy Mac, hãy thử Xmplify hoặc Eclipse .

Ngoài ra, bạn có thể sử dụng một trình soạn thảo văn bản đơn giản và áp dụng thụt đầu dòng cho các tệp của mình bằng một trình định dạng XML trực tuyến miễn phí .

Nếu bất kỳ hệ thống nào của bạn triển khai các tệp XML, thì gần như chắc chắn chúng sẽ ghi tất cả các tệp này cho bạn. Nếu bạn muốn thực hành viết các tệp XML cơ bản của riêng mình, bạn có thể thực hiện việc này trong trình soạn thảo văn bản.