Bảo hiểm y tế (có thể được viết tắt là BHYT) là hình thức bảo hiểm bắt buộc hướng tới mục tiêu chăm sóc sức khỏe cho con người không vì mục đích lợi nhuận do nhà nước tổ chức. Trường hợp tham gia bảo hiểm y tế tại nhiều nơi dẫn tới hiện tượng đóng trùng bảo hiểm y tế. Vậy đóng trùng bảo hiểm y tế có được nhận lại tiền đó hay không?
Mục lục bài viết
1. Đóng trùng bảo hiểm y tế có được nhận lại tiền không?
trước hết, bảo hiểm y tế là mộttrong những vấn đề vô cùng quan trọng chăm sóc sức khỏe của con người. Tham gia chế độ bảo hiểm y tế thì người lao động có thể mang lại rất nhiều lợi ích trong quá trình đi khám chữa bệnh tại cơ sở khám chữa bệnh có thẩm quyền. Mỗi người tham gia bảo hiểm y tế đều phải thực hiện nghĩa vụ đóng chi phí bảo hiểm y tế theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn tới trường hợp người lao động bị đóng trùng bảo hiểm y tế. Căn cứ theo quy định tại Điều 12 của Văn bản hợp nhất
– Nhà nước đóng tiền bảo hiểm y tế hoặc hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm y tế cho người có công với cách mạng và một số đối tượng xã hội khác;
– Nhà nước tạo điều kiện thuận lợi để các tổ chức và cá nhân tham gia chế độ bảo hiểm y tế và đóng bảo hiểm y tế cho các nhóm đối tượng;
– Nhà nước khuyến khích hoạt động đầu tư phát triển khoa học công nghệ và phương tiện kĩ thuật tiên tiến trong quá trình quản lý bảo hiểm y tế.
Vậy theo quy định của pháp luật hiện nay, đang đóng trùng bảo hiểm y tế thì có được nhận lại số tiền đóng trùng đó hay không? Để trả lời được câu hỏi này thì cần phải tìm hiểu quy định của pháp luật về vấn đề đóng bảo hiểm y tế. Trước hết, căn cứ theo quy định tại Điều 17 của Quyết định 595/QĐ-BHXH, trường hợp một người đồng thời thuộc nhiều đối tượng tham gia bảo hiểm y tế khác nhau thì cần phải đóng bảo hiểm y tế theo đối tượng đầu tiên mà người đó được xác định theo thứ tự như sau:
– Trẻ em trong độ tuổi dưới sáu tuổi là con đẻ, con nuôi của người trong lực lượng vũ trang tham gia bảo hiểm y tế theo đối tượng trẻ em dưới sáu tuổi do Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú lập danh sách tham gia bảo hiểm y tế, ngân sách địa phương đảm bảo cho quá trình đóng bảo hiểm y tế;
– Người hoạt động không chuyên trách tại cấp xã, phường đồng thời thuộc nhiều đối tượng tham gia bảo hiểm y tế khác nhau thì cần phải đóng theo thứ tự: Do tổ chức bảo hiểm xã hội đóng, do ngân sách nhà nước đóng, do Ủy ban nhân dân cấp xã đóng.
Tiếp tục căn cứ theo quy định tại Điều 20 của Quyết định 595/QĐ-BHXH, có quy định về vấn đề hoàn trả tiền đóng bảo hiểm y tế. Theo đó:
– Người đang tham gia chế độ bảo hiểm y tế được hoàn trả tiền đóng bảo hiểm y tế khi thuộc một trong những trường hợp sau:
+ Người đang tham gia chế độ bảo hiểm y tế được cấp thẻ bảo hiểm y tế theo nhóm đối tượng mới, đồng thời bảo đảm giá trị sử dụng thẻ đã được cấp trước đó;
+ Được ngân sách nhà nước điều chỉnh tăng mức hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế;
+ Qua đời trước khi thẻ bảo hiểm y tế có giá trị sử dụng.
– Số tiền hoàn trả sẽ được tính theo mức đóng bảo hiểm y tế và thời gian đóng bảo hiểm y tế tuy nhiên chưa được sử dụng thẻ bảo hiểm y tế. Thời gian đã đóng tiền bảo hiểm y tế tuy nhiên chưa sử dụng thẻ bảo hiểm y tế sẽ được tính từ thời điểm sau đây:
+ Từ thời điểm thẻ bảo hiểm y tế được cấp theo nhóm đối tượng mới bắt đầu có giá trị sử dụng;
+ Được tính từ thời điểm quyết định của cơ quan có thẩm quyền có hiệu lực;
+ Được tính từ thời điểm thẻ có giá trị sử dụng.
Như vậy, nếu thuộc nhiều đối tượng khác nhau và có thời gian đóng trùng bảo hiểm y tế thì có thể được hoàn trả số tiền bảo hiểm y tế đã đóng trùng. Đồng thời, cũng theo Quyết định 595/QĐ-BHXH, thì việc hoàn trả sẽ thuộc về cơ quan bảo hiểm xã hội, cơ quan bảo hiểm xã hội chuyển trả lại số tiền được xác định không phải là tiền đóng bảo hiểm y tế hoặc số tiền đóng thừa cho đơn vị/cá nhân đã nộp cho cơ quan bảo hiểm xã hội.
2. Quy trình nhận lại tiền bảo hiểm y khi đóng trùng thế nào?
Khi đóng trùng bảo hiểm y tế, để nhận lại số tiền đóng trùng thì người lao động cần phải thực hiện thủ tục như sau:
Bước 1: Nộp hồ sơ nhận lại tiền bảo hiểm y tế đóng trùng. Người đóng trùng bảo hiểm y tế liên hệ trực tiếp với cơ quan bảo hiểm xã hội nơi đăng ký tham gia bảo hiểm y tế hoặc liên hệ với đơn vị nơi mình đóng bảo hiểm y tế để được hỗ trợ. Người tham gia chế độ bảo hiểm y tế hoặc đơn vị tham gia bảo hiểm y tế cho người lao động cần phải chuẩn bị bộ hồ sơ bao gồm:
– Tờ khai tham gia phải điều chỉnh thông tin bảo hiểm y tế;
– Danh sách người lao động tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế;
– Sổ bảo hiểm xã hội của người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội trùng;
– Văn bản chứng thực giấy chứng tử đối với trường hợp người lao động đã qua đời;
– Người lao động nộp hồ sơ đến cơ quan bảo hiểm xã hội nơi người lao động tham gia chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế.
Bước 2: Tiếp nhận hồ sơ, giải quyết hồ sơ theo quy định của pháp luật. Sau khi nộp hồ sơ, người lao động sẽ cho cơ quan bảo hiểm xã hội giải quyết. Cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm và có nghĩa vụ giải quyết hồ sơ cho người lao động, gửi thông báo đến người lao động. Trong trường hợp hồ sơ không được giải quyết thì cần phải gửi thông báo đến người lao động và nêu rõ lý do chính đáng.
Bước 3: Người lao động nhận tiền đóng trùng bảo hiểm y tế. Người lao động nhận tiền đóng trùng bảo hiểm y tế theo lịch hẹn trực tiếp tại cơ quan bảo hiểm xã hội hoặc nhận thông qua số tài khoản cá nhân phải nhận qua đường bưu điện hoặc qua đơn vị nơi người lao động đang đóng bảo hiểm xã hội. Không chỉ riêng đóng trùng bảo hiểm y tế thì người lao động mới được nhận lại số tiền đóng trùng, mà đóng trùng bảo hiểm xã hội hay đóng trùng bảo hiểm thất nghiệp thì người lao động cũng sẽ nhận lại được số tiền đó.
3. Các trường hợp nào không được hưởng bảo hiểm y tế?
Căn cứ theo quy định tại Điều 23 của Văn bản hợp nhất luật bảo hiểm y tế năm 2020 có quy định về các trường hợp không được hưởng bảo hiểm y tế. Bao gồm:
– Chi phí trong trường hợp quy định cụ thể tại Điều 21 Văn bản hợp nhất luật bảo hiểm y tế năm 2020 đã được ngân sách nhà nước chi trả;
– Chi phí khám sức khỏe, điều dưỡng, an dưỡng tại các cơ sở điều dưỡng;
– Xét nghiệm, chuẩn đoán thai tuy nhiên không nhằm mục đích điều trị, sử dụng dịch vụ thẩm mỹ;
– Sử dụng kĩ thuật hỗ trợ sinh sản, sử dụng dịch vụ kế hoạch hóa gia đình, phá thai, não hút thai, ngoại trừ trường hợp phải đình chỉ thai do nguyên nhân bệnh lý của sản phụ hoặc của thai nhi;
– Điều trị lác, điều trị cận thị, tật khúc xạ về mắt, ngoại trừ trường hợp điều trị cho trẻ em trong độ tuổi dưới sáu tuổi;
– Sử dụng các trang thiết bị vật tư y tế thay thế cho chân giả, răng giả, tay giả, mắt giả, kính mắt, máy trợ thính, các phương tiện hỗ trợ cho quá trình vận động trong quá trình khám chữa bệnh và phục hồi chức năng;
– Khám chữa bệnh, phục hồi chức năng trong trường hợp gặp thảm họa;
– Khám chữa bệnh nghiện ma túy, nghiện rượu và nghiện các loại chất kích thích khác;
– Giám định đi khoa, giám định pháp y, giám định pháp y tâm thần;
– Tham gia vào quá trình nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng, nghiên cứu khoa học.
Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Văn bản hợp nhất 28/VBHN-VPQH 2020 Luật Bảo hiểm y tế;
– Quyết định 595/QĐ-BHXH của Bảo hiểm xã hội Việt Nam về việc ban hành Quy trình thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; quản lý sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế;
– Quyết định 948/QĐ-BHXH của Bảo hiểm xã hội Việt Nam sửa đổi, bổ sung một số điều Quy trình thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; quản lý sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế ban hành kèm theo Quyết định 595/QĐ-BHXH ngày 14/4/2017 và Quyết định 490/QĐ-BHXH ngày 28/3/2023 của Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam.
THAM KHẢO THÊM: