Điểm nghề đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá và khuyến khích học sinh trong quá trình học tập tại các trường trung học phổ thông ở Việt Nam. Điểm này được quy đổi từ giấy chứng nhận nghề của học sinh với một hệ số cụ thể.
Mục lục bài viết
1. Điểm nghề là gì?
Điểm nghề đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá và khuyến khích học sinh trong quá trình học tập tại các trường trung học phổ thông ở Việt Nam. Điểm này được quy đổi từ giấy chứng nhận nghề của học sinh với một hệ số cụ thể.
Ví dụ, học sinh đạt giấy chứng nhận nghề loại giỏi sẽ được cộng thêm 2 điểm vào điểm tổng kết. Trường hợp học sinh đạt loại khá sẽ được cộng 1,5 điểm và loại trung bình sẽ được cộng 1 điểm. Điều này khuyến khích học sinh chăm chỉ học tập và rèn luyện kỹ năng nghề nghiệp từ sớm.
Hơn nữa, việc học nghề trong các trường thường bao gồm nhiều môn học khác nhau như tin học, may mặc, điện tử, và cung cấp kiến thức thực hành rất quan trọng cho học sinh. Ví dụ, khi học môn tin học, học sinh có thể học cách sử dụng phần mềm, lập trình cơ bản hoặc thiết kế đồ hoạ.
Điểm nghề cũng được coi là một loại điểm khuyến khích, như trong quy định về quy chế tốt nghiệp THPT. Điểm này được cộng thêm cho học sinh đoạt giải cao trong các kỳ thi học sinh giỏi, cuộc thi thể thao, quốc phòng, chứng chỉ tin học, ngoại ngữ. Điều này khích lệ học sinh tham gia các hoạt động ngoại khóa và rèn luyện kỹ năng không chỉ trong lĩnh vực học tập mà còn ở các lĩnh vực khác.
Theo Thông tư 15/2020/TT-BGDĐT, điểm nghề có vai trò quan trọng trong việc đánh giá và khuyến khích học sinh, đồng thời cũng là một phần quan trọng của quy chế tốt nghiệp THPT.
2. Điểm nghề được cộng vào điểm thi THPT Quốc gia không?
Điểm nghề không được vào điểm thi THPT quốc gia mà Điểm nghề chỉ được cộng vào điểm bài thi để xét công nhận tốt nghiệp THPT. Điểm nghề đóng vai trò quan trọng trong việc khuyến khích và đánh giá học sinh tại Trung học phổ thông. Mặc dù không được tính vào điểm thi đại học, nhưng theo quy định của Thông tư số 15/2020/TT – BGDĐT, điểm nghề được tính vào điểm xét tốt nghiệp THPT.
Theo quy định này, học sinh có Giấy chứng nhận nghề hoặc Bằng tốt nghiệp trung cấp trong thời gian học THPT sẽ được cộng điểm khuyến khích vào điểm xét tốt nghiệp. Mức điểm cộng được xác định dựa trên xếp loại ghi trong giấy chứng nhận nghề hoặc bằng tốt nghiệp trung cấp.
Ví dụ, theo quy định của Điều 40 Thông tư 15/2020/TT-BGDĐT, học sinh đạt loại giỏi trong Giấy chứng nhận nghề hoặc loại xuất sắc và giỏi trong Bằng tốt nghiệp trung cấp sẽ được cộng 2,0 điểm. Học sinh đạt loại khá trong Giấy chứng nhận nghề hoặc loại khá và trung bình khá trong Bằng tốt nghiệp trung cấp sẽ được cộng 1,5 điểm. Còn học sinh đạt loại trung bình trong Giấy chứng nhận nghề sẽ được cộng 1 điểm.
Ngoài ra, học viên có chứng chỉ ngoại ngữ hoặc tin học cấp theo quy định của Bộ Giáo dục Đào tạo trong thời gian học THPT cũng được cộng điểm. Mỗi loại chứng chỉ sẽ được cộng 1 điểm cho thí sinh.
Tất cả những điểm này không chỉ khuyến khích học sinh rèn luyện kỹ năng nghề nghiệp mà còn động viên họ tham gia các khóa học bổ trợ như ngoại ngữ, tin học để nâng cao kiến thức và kỹ năng cá nhân.
Việc hưởng mức điểm cộng từ các giấy chứng nhận khuyến khích theo quy định tại Điều 40 của Thông tư số 15/2020/TT-BGDĐT có một giới hạn tối đa là 4,0 điểm. Điều này áp dụng trong trường hợp một thí sinh có nhiều loại giấy chứng nhận khác nhau. Dù có nhiều giấy chứng nhận, tổng điểm khuyến khích được tính tối đa là 4,0 điểm.
Những điểm này sẽ được bảo lưu và áp dụng trong cả quá trình học tập ở bậc học phổ thông. Điều này có nghĩa là các điểm này không chỉ ảnh hưởng đến việc xét tốt nghiệp mà còn góp phần vào việc đánh giá và khuyến khích học sinh suốt quãng đường học tập của họ.
Ví dụ, nếu một học sinh đạt được Giấy chứng nhận nghề loại giỏi (2 điểm) và đồng thời có chứng chỉ ngoại ngữ (1 điểm) cùng chứng chỉ tin học (1 điểm), tổng điểm khuyến khích mà học sinh đó có thể nhận là 4 điểm (2 + 1 + 1 = 4). Dù có thêm giấy chứng nhận khác, tổng cộng điểm này vẫn không vượt quá 4 điểm.
Như vậy, việc tính điểm nghề không chỉ giúp học sinh trong quá trình xét tốt nghiệp mà còn thể hiện và khuyến khích sự đa dạng và đa năng của học sinh trong việc tích lũy các kỹ năng khác nhau.
3. Các nghề đào tạo phổ thông hiện nay ở Việt Nam:
Các môn nghề phổ thông đang trở nên phong phú và quan trọng trong hệ thống giáo dục ở Việt Nam ngày nay. Từ giai đoạn trung học cơ sở, học sinh đã được tiếp xúc và học các môn nghề như làm bánh, tin học và may vá. Đây thực sự là bước đầu quan trọng giúp học sinh nhận biết và tìm hiểu về các ngành nghề từ khi còn ở tuổi học sinh cơ bản.
Tuy nhiên, sự đa dạng và lựa chọn rộng rãi hơn về các môn nghề xuất hiện khi học sinh tiến vào cấp trung học phổ thông. Điều này tạo ra cơ hội cho học sinh phát triển sở thích và khám phá sâu hơn về các ngành nghề mà họ có thể quan tâm và theo đuổi sau này.
Ví dụ, học sinh có thể chọn học các môn như cắt may, nấu ăn, thủ công mỹ nghệ, nhiếp ảnh, cắt uốn tóc, điện, vẽ kỹ thuật, vẽ kiến trúc, vẽ kỹ thuật trên máy tính, trồng trọt, chăn nuôi – thú y, hoặc tự động hóa ứng dụng và tin học.
Ví dụ, học sinh đam mê nấu ăn có thể tham gia vào môn học này, học các kỹ thuật chế biến thực phẩm, cách trang trí và thậm chí là quản lý nhà hàng hoặc quán ăn. Một học sinh yêu thích nhiếp ảnh có thể học cách sử dụng máy ảnh, xử lý ảnh và thậm chí là tự mở một studio nhỏ để chụp ảnh chuyên nghiệp.
Tất cả những môn nghề này không chỉ mở rộng kiến thức mà còn giúp học sinh phát triển kỹ năng thực hành và chuẩn bị cho sự nghiệp trong tương lai.
4. Cách tính điểm khuyến khích vào điểm thi đại học:
Cộng 0.25 điểm:
Bên cạnh điểm nghề có được cộng vào điểm thi Trung học phổ thông Quốc gia, theo khoản 2 Điều 39 Thông tư số 15/2020/TT – BGDĐT, các thí sinh, học sinh sẽ được cộng 0.25 điểm vào điểm thi đại học nếu thuộc một trong những đối tượng sau:
– Thương binh, bệnh binh, người hưởng chính sách như thương binh bị suy giảm khả năng lao động dưới 81% (đối với giáo dục thường xuyên);
– Con của thương binh, bệnh binh, người được hưởng chính sách như thương binh bị suy giảm khả năng lao động dưới 81%; Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng lao động; con của Bà mẹ Việt Nam anh hùng; con của Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng lao động;
– Người dân tộc thiểu số;
– Người Kinh, người nước ngoài cư trú tại Việt Nam có hộ khẩu thường trú từ 3 năm trở lên (tính đến ngày thi) ở xã đặc biệt khó khăn, xã biên giới, xã an toàn khu thuộc diện đầu tư của chương trình 135; ở xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo theo quy định hiện hành của Thủ tướng Chính phủ; xã khu vực I, II, III thuộc vùng dân tộc miền núi theo quy định hiện hành của Thủ tướng Chính phủ, học tại các trường phổ thông không nằm trên địa bàn các quận nội thành của thành phố trực thuộc Trung ương ít nhất 2 phần 3 thời gian học cấp Trung học phổ thông;
– Người bị nhiễm chất độc hóa học; con của người bị nhiễm chất độc hóa học; con của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học; người được cơ quan có thẩm quyền công nhận bị dị dạng; dị tật, suy giảm khả năng tự lực trong sinh hoạt hoặc lao động do hậu quả của chất độc hóa học’
– Có tuổi đời từ 35 trở lên, tính đến ngày thi (đối với thí sinh Giáo dục thường xuyên)
Cộng 0,5 điểm:
Thí sinh, học sinh được cộng 0,5 điểm nếu thuộc một trong những đối tượng sau:
– Người dân tộc thiểu số, bản thân có hộ khẩu thường trú ở xã đặc biệt khó khăn, xã biên giới, xã an toàn khu thuộc diện đầu tư của chương trình 135; ở xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo theo quy định hiện hành của Thủ tướng Chính phủ; xã khu vực I, II, III thuộc vùng dân tộc và miền núi theo quy định hiện hành của Thủ tướng Chính phủ, đang học tại các trường phổ thông dân tộc nội trú hoặc các trường phổ thông không nằm trên địa bàn các quận nội thành của các thành phố trực thuộc Trung ương;
– Thương binh, bệnh binh, người hưởng chính sách như thương binh bị suy giảm khả năng lao động từ 81% (đối với Giáo dục thường xuyên);
– Con của liệt sĩ; con của thương binh, bệnh binh, người được hưởng chính sách như thương binh bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.
Cộng từ 1 đến 2 điểm:
Bên cạnh với việc điểm nghề có được cộng vào điểm thi đại học không, các thí sinh còn băn khoăn về việc cộng điểm từ các cuộc thi học sinh giỏi. Theo điểm a khoản 1 Điều 40 Thông tư số 15/2020/TT – BGDĐT và khoản 14 Điều 1 Thông tư số 05/2021/TT – BGDĐT thì người học tham gia các cuộc thi được cộng điểm khuyến khích để xét công nhận tốt nghiệp Trung học phổ thông như sau:
– Đoạt giải cá nhân trong kỳ thi chọn học sinh giỏi các môn văn hóa lớp 12: Đoạt giải nhất, nhì, ba trong kỳ thi quốc gia hoặc giải nhất cấp tỉnh được cộng 2,0 điểm; giải khuyến khích trong kỳ thi quốc gia hoặc giải nhì cấp tỉnh được cộng 1,5 điểm; giải ba cấp tỉnh được cộng 1,0 điểm;
– Đoạt giải cá nhân và đồng đội trong các kỳ thi thí nghiệm thực hành môn Vật lý, Hóa học, Sinh học; thi văn nghệ; thể dục thể thao; hội thao giáo dục quốc phòng; cuộc thi khoa học kỹ thuật; viết thư quốc tế do ngành Giáo dục phối hợp với các ngành chuyên môn từ cấp tỉnh trở lên tổ chức ở cấp trung học phổ thông. Đối với giải cá nhân: Đoạt giải nhất, nhì, ba quốc gia hoặc giải nhất cấp tỉnh hoặc Huy chương Vàng được cộng 2,0 điểm; giải khuyến khích quốc gia hoặc giải tư cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp quốc gia hoặc giải nhì cấp tỉnh hoặc Huy chương Bạc được cộng 1,5 điểm; giải ba cấp tỉnh hoặc Huy chương Đồng được cộng 1,0 điểm. Đối với giải đồng đội: Chỉ cộng điểm đối với giải quốc gia; số lượng cầu thủ, vận động viên, diễn viên của giải đồng đội theo quy định cụ thể của Ban Tổ chức từng giải; mức điểm khuyến khích được cộng cho các cá nhân trong giải đồng đội được thực hiện như đối với giải cá nhân quy định tại điểm này. Những người học đoạt nhiều giải khác nhau trong nhiều cuộc thi chỉ được hưởng một mức cộng điểm của loại giải cao nhất.
