Chế độ liên lạc của phạm nhân là quyền lợi phải được đảm bảo cho người đang thi hành án, trong đó bao gồm việc liên lạc qua điện thoại. Tuy nhiên, hoạt động này không được tự ý thực hiện mà cần có sự kiểm tra, kiểm duyệt. Nên trong bài viết này, Luật Dương Gia sẽ cung cấp các thông tin pháp lý giải thích vì sao phạm nhân đi tù không được sử dụng điện thoại?
Mục lục bài viết
1. Phạm nhân có được sử dụng điện thoại hay không?
Cá nhân thực hiện hành vi phạm tội đang phải thi hành án phạt tù thì bị tước bỏ hoặc giới hạn một số quyền cơ bản nhất định, trong đó có quyền được liên lạc, tự do tiếp cận thông tin hoặc các hoạt động giải trí thông qua phương tiện điện tử như điện thoại. Hiện nay, theo quy định tại Điều 3 Thông tư 10/2020/TT-BCA có quy định về đồ vật cấm đưa vào cơ sở giam giữ phạm nhân như sau:
– Đồ vật cấm để đưa vào trại giam là những loại được xác định là vũ khí quân dụng, súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao và vũ khí khác có tính năng, tác dụng tương tự; vật liệu nổ. Có thể thấy, tất cả những loại này có tiềm ẩn những nguy cơ cao dẫn đến khả năng gây thương tích, gây nguy hiểm trong môi trường trại giam;
– Pháp luật cũng nghiêm cấm việc sử dụng các công cụ hỗ trợ: Các loại súng dùng để bắn đạn nhựa, đạn cao su, hơi cay, hơi ngạt, chất độc, chất gây mê, từ trường, laze, pháo hiệu và các loại đạn sử dụng cho các loại súng này; các loại phương tiện xịt hơi cay, hơi ngạt, chất độc, chất gây mê, chất gây ngứa; các loại lựu đạn khói, lựu đạn cay, quả nổ; dùi cui điện, dùi cui cao su, dùi cui kim loại, bàn chông, dây đinh gai, áo giáp, găng tay điện, găng tay bắt dao, mũ chống đạn và các loại công cụ hỗ trợ khác;
– Bên cạnh đó việc để tồn tại các loại chất gây mê, chất độc, chất cháy, chất gây cháy, chất phóng xạ, hóa chất, độc dược cũng hoàn toàn là đang vi phạm, bởi những hệ quả xấu mà những chất này gây ra vô cùng lớn;
– Những chất ma túy, tiền chất ma túy, thuốc gây nghiện và thuốc hướng thần cũng tuyệt đối bị lưu hành trong địa điểm này;
– Nếu các cá nhân đang thi hành án mắc các bệnh ảnh hưởng đến sức khỏe thì những loại thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh, thực phẩm chức năng cũng phải có sự kiểm duyệt chặt chẽ, nếu chưa được sự đồng ý của thủ trưởng cơ sở giam giữ; rượu, bia và các chất kích thích khác thì sẽ không được tự ý đưa vào sử dụng;
– Các đồ vật bằng kim loại, đồ làm bằng sành sứ, đá, thủy tinh, phích nước và các đồ vật có thể dùng làm hung khí cũng nằm trong trường hợp này;
– Người đang đi tù không được sử dụng, mang theo tiền Việt Nam, các loại thẻ thanh toán bằng hình thức điện tử, ngoại tệ, giấy tờ có giá, vàng, bạc, đá quý, kim loại quý vào trại giam;
– Một số các loại giấy tờ khác như: Chứng minh nhân dân, căn cước công dân, hộ chiếu, hộ khẩu, giấy chứng nhận nghề, bằng cấp, chứng chỉ và các giấy tờ chứng nhận khác cũng không cần thiết và cũng không được đem vào;
– Ngoài ra, cũng không được sử dụng các loại thiết bị thông tin liên lạc cá nhân, phương tiện ghi âm, ghi hình.
– Các loại sách, báo, ấn phẩm bằng tiếng nước ngoài, tôn giáo, tín ngưỡng chưa qua kiểm duyệt; tranh, ảnh, phim, băng đĩa có nội dung mê tín dị đoan, phản động, đồi trụy; các loại bài lá, sách, báo, ấn phẩm, tài liệu (in, viết) gây ảnh hưởng xấu đến công tác quản lý, giáo dục phạm nhân;
– Các đồ vật khác có thể gây mất an ninh, an toàn cơ sở giam giữ, gây nguy hại cho bản thân phạm nhân và người khác, ảnh hưởng xấu đến vệ sinh môi trường hoặc để sử dụng vào mục đích đánh bạc.
Theo quy định trên thì cá nhân đang đi tù sẽ không được sử dụng điện thoại vì mục đích riêng bởi nó được xem là thiết bị thông tin liên lạc cá nhân nên bị cấm mang vào trại giam.
2. Phạm nhân không được mang điện thoại vào trong trại giam có ảnh hưởng đến quyền được liên lạc với gia đình?
Mặc dù những quyền cơ bản của công dân bị giới hạn nhưng nhu cầu được nói chuyện, gặp gỡ nhân thân của người đang chấp hành án phạt tù phải được đảm bảo. Điều này được áp dụng không chỉ tạo được động lực thay đổi của người vi phạm tốt hơn cũng thể hiện tính nhân văn sâu sắc của pháp luật. Việc không mang theo điện thoại không làm ảnh hưởng nhiều đến việc tiếp cận thông tin mà được thể hiện ở những hình thức khác, phù hợp và nằm trong sự kiểm soát của cán bộ trại giam. Theo khoản 2 Điều 54 Luật Thi hành án hình sự 2019 thì thời gian liên lạc của phạm nhân với thân nhân được quy định như sau:
– Phạm nhân được liên lạc điện thoại trong nước với thân nhân mỗi tháng 01 lần, mỗi lần không quá 10 phút, trừ trường hợp cấp bách. Giám thị trại giam, Giám thị trại tạm giam, Thủ trưởng cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện xem xét, quyết định việc cho phạm nhân liên lạc bằng điện thoại và tổ chức kiểm soát việc liên lạc này;
– Đối với trường hợp phạm nhân là người dưới 18 tuổi thì sẽ được hưởng thời gian liên lạc bằng điện thoại theo khoản 2 Điều 76 Luật Thi hành án hình sự 2019 như sau: Phạm nhân là người dưới 18 tuổi được liên lạc bằng điện thoại trong nước với thân nhân không quá 04 lần trong 01 tháng, mỗi lần không quá 10 phút, có sự giám sát của cán bộ trại giam và tự chịu chi phí;
Đồng thời, nội dung điều chỉnh chi tiết về quyền được liên lạc với thân nhân bằng điện thoại đã được ghi nhận tại Điều 12 Thông tư 14/2020/TT-BCA, như sau:
+ Để hỗ trợ cho người đang chấp hành án có thể thực hiện quyền của mình thì các cơ sở giam giữ phạm nhân phối hợp với cơ quan bưu chính viễn thông địa phương lắp đặt máy điện thoại cố định có dây hoặc không dây và tổ chức cho phạm nhân liên lạc điện thoại với thân nhân.
Việc gọi điện liên lạc sẽ được tính cước phí gọi điện thoại, theo giá của cơ quan bưu chính viễn thông và do phạm nhân chi trả từ tiền lưu ký theo hình thức ký sổ hoặc các nguồn tương trợ khác nhưng phải được sự đồng ý của Thủ trưởng cơ sở giam giữ phạm nhân;
+ Phạm nhân được liên lạc điện thoại trong nước với thân nhân theo quy định tại khoản 2 Điều 54 Văn bản hợp nhất 32/VBHN-VPQH 2020 Luật Thi hành án hình sự. Số lần được gọi điện về cho người thân có thể tăng thêm nếu Phạm nhân được khen thưởng bằng hình thức “tăng số lần được liên lạc bằng điện thoại” đã được quy định tại điểm c khoản 1 Điều 41 Văn bản hợp nhất 32/VBHN-VPQH 2020 Luật Thi hành án hình sự. Số lần được tăng thêm với thân nhân bằng điện thoại sẽ là 01 lần trong tháng và không quá 10 phút;
Đối với một số trường hợp cấp bách, căn cứ nội dung đơn trình bày của phạm nhân, quản giáo phụ trách đội có trách nhiệm đề xuất Thủ trưởng cơ sở giam giữ phạm nhân xem xét, giải quyết phạm nhân được liên lạc bằng điện thoại với thân nhân nhưng không quá 10 phút.
– Khi liên lạc bằng điện thoại với thân nhân, phạm nhân phải liên lạc đúng số điện thoại và nội dung đã đăng ký tại sổ theo dõi phạm nhân liên lạc với thân nhân bằng điện thoại; phải sử dụng ngôn ngữ tiếng Việt, trừ phạm nhân là người dân tộc thiểu số hoặc phạm nhân là người nước ngoài không biết tiếng Việt;
Ngoài ra, trong một số trường hợp luật định thì cá nhân đang đi tù sẽ bị hạn chế việc liên lạc bằng điện thoại với thân nhân theo đúng thời hạn; Hoặc trường hợp phạm nhân đang bị điều tra, truy tố, xét xử về hành vi phạm tội khác thì không được liên lạc với thân nhân bằng điện thoại. Cơ sở giam giữ phạm nhân có trách nhiệm thông báo việc phạm nhân không được liên lạc với thân nhân bằng điện thoại cho phạm nhân và thân nhân phạm nhân biết để thực hiện.
Như vậy, mặc dù không được đem điện thoại vào trại giam, phạm nhân vẫn có thể liên lạc với thân nhân qua điện thoại có dây hoặc không dây. Đương nhiên, số lần được liên lạc phải đúng quy định không thể tự do thực hiện khi yêu cầu là được chấp thuận.
3. Các phương thức liên lạc với người thân của tù nhân:
Hiện nay, căn cứ theo quy định tại Điều 54 Luật Thi hành án hình sự 2019 có quy định về chế độ liên lạc của phạm nhân như sau:
– Phạm nhân hoàn toàn có thể liên lạc bằng cách gửi thư, được gửi mỗi tháng 02 lá thư cho người thân. Giám thị trại giam, Giám thị trại tạm giam, Thủ trưởng cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện phải kiểm tra, kiểm duyệt thư mà phạm nhân gửi và nhận;
– Như đã phân tích thì phạm nhân được liên lạc điện thoại trong nước với thân nhân mỗi tháng 01 lần, mỗi lần không quá 10 phút, trừ trường hợp cấp bách. Giám thị trại giam, Giám thị trại tạm giam, Thủ trưởng cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện xem xét, quyết định việc cho phạm nhân liên lạc bằng điện thoại và tổ chức kiểm soát việc liên lạc này.
– Chi phí cho việc liên lạc của phạm nhân với hai phương thức trên đều được phạm nhân chi trả.
Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Văn bản hợp nhất 32/VBHN-VPQH 2020 Luật Thi hành án hình sự;
– Thông tư 10/2020/TT-BCA của Bộ Công an quy định về đồ vật cấm đưa vào cơ sở giam giữ phạm nhân và việc thu giữ, xử lý đồ vật cấm.
THAM KHẢO THÊM: