Đèn vàng có được vượt không? Mức xử phạt lỗi vượt đèn vàng?

Đèn giao thông (còn được gọi tên khác là đèn tín hiệu giao thông, đèn điều khiển giao thông, hay đèn xanh đèn đỏ) là một thiết bị được dùng để điều khiển giao thông ở những giao lộ có lượng phương tiện lưu thông lớn (thường là ngã ba, ngã tư đông xe qua lại). Đây là một thiết bị quan trọng không những an toàn cho các phương tiện mà còn giúp giảm ùn tắc giao thông vào giờ cao điểm. Nó được lắp ở tâm giao lộ hoặc trên vỉa hè.

Một nguyên tắc mà ai cũng biết khi tham gia giao thông là người tham gia giao thông phải chấp hành theo hiệu lệnh của tín hiệu đèn giao thông. Đèn Xanh được đi, Đèn đỏ phải dừng lại, tuy nhiên Đèn Vàng thì có người cho rằng là dừng lại trước khi đèn đỏ lên, người thì cho rằng được vượt trước khi dừng lại ở đèn đỏ.

1. Đèn vàng là gì? Thứ tự hiệu lực của hệ thống báo hiệu quy định như thế nào?

Tín hiệu vàng: báo hiệu sự thay đổi tín hiệu của đèn từ xanh sang đỏ. Tín hiệu vàng bật sáng, người điều khiển phương tiện phải cho xe dừng trước vạch sơn “Vạch dừng xe”. Nếu không có vạch sơn “Vạch dừng xe”, thì phải dừng phía trước đèn tín hiệu theo chiều đi. Trường hợp phương tiện đã tiến sát đến hoặc đã vượt quá vạch sơn “Vạch dừng xe”, nếu dừng lại sẽ nguy hiểm thì phải nhanh chóng đi tiếp ra khỏi nơi giao nhau.

Căn cứ vào Điều 10 Luật giao thông đường bộ năm 2008 quy định về Hệ thống báo hiệu đường bộ như sau

3. Tín hiệu đèn giao thông có ba mầu, quy định như sau:

a) Tín hiệu xanh là được đi;

b) Tín hiệu đỏ là cấm đi;

c) Tín hiệu vàng là phải dừng lại trước vạch dừng, trừ trường hợp đã đi quá vạch dừng thì được đi tiếp; trong trường hợp tín hiệu vàng nhấp nháy là được đi nhưng phải giảm tốc độ, chú ý quan sát, nhường đường cho người đi bộ qua đường.

Vậy, người tham gia giao thông phải chấp hành theo hiệu lệnh của tín hiệu đèn giao thông. Trong đó, tín hiệu xanh là được đi; tín hiệu đỏ là cấm đi và tín hiệu vàng là phải dừng lại trước vạch dừng; trừ trường hợp đã đi quá vạch dừng thì được đi tiếp; trong trường hợp tín hiệu vàng nhấp nháy là được đi nhưng phải giảm tốc độ; chú ý quan sát, nhường đường cho người đi bộ qua đường.

Theo Điều 11 Luật Giao thông đường bộ 2008 quy định về “Chấp hành báo hiệu đường bộ”

1. Người tham gia giao thông phải chấp hành hiệu lệnh và chỉ dẫn của hệ thống báo hiệu đường bộ.

2. Khi có người điều khiển giao thông thì người tham gia giao thông phải chấp hành hiệu lệnh của người điều khiển giao thông.

Đối với việc xác định lỗi vi phạm “không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông” để tiến hành xử phạt theo quy định của Nghị định 100/2019/NĐ-CP, các lực lượng chức năng sẽ căn cứ quy định tại Khoản 3 Điều 10 Luật Giao thông đường bộ 2008, Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về báo hiệu đường bộ và hành vi cụ thể của người tham gia giao thông để xác định lỗi vi phạm (tương tự như đã thực hiện đối với hành vi “không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông”).

Trong trường hợp người tham gia giao thông đã đi quá vạch dừng mà đèn tín hiệu giao thông mới chuyển từ màu xanh sang màu vàng thì được đi tiếp và không bị xử phạt; hoặc trong trường hợp tín hiệu vàng nhấp nháy thì được đi nhưng phải giảm tốc độ, chú ý quan sát, nhường đường cho người đi bộ qua đường và cũng không bị xử phạt.

Thứ tự hiệu lực của hệ thống báo hiệu

Khi đồng thời bố trí các hình thức báo hiệu có ý nghĩa khác nhau cùng ở một khu vực, người tham gia giao thông phải chấp hành loại hiệu lệnh theo thứ tự như sau:

1. Hiệu lệnh của người điều khiển giao thông;

2. Hiệu lệnh của đèn tín hiệu;

3. Hiệu lệnh của biển báo hiệu;

4. Hiệu lệnh của vạch kẻ đường và các dấu hiệu khác trên mặt đường.

2. Các trường hợp xảy ra đối với hành vi vượt qua khi đèn vàng nhấp nháy:

Tại Điều 10 Quy chuẩn số 41:2016/BGTVT – Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về báo hiệu đường bộ do Bộ Giao thông vận tải ban hành, tín hiệu vàng là báo hiệu sự thay đổi tín hiệu của đèn từ xanh sang đỏ. Tín hiệu vàng bật sáng, người điều khiển phương tiện phải cho xe dừng trước vạch sơn “Vạch dừng xe”; nếu không có vạch sơn “Vạch dừng xe” thì phải dừng trước đèn tín hiệu theo chiều đi. Người vi phạm cố tình điều khiển phương tiện chạy qua vạch sơn “Vạch dừng xe” thì sẽ bị xử phạt về hành vi không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông.

Trong trường hợp phương tiện đã tiến sát đến hoặc đã vượt quá vạch sơn “Vạch dừng xe” khi tín hiệu vàng bật sáng, nếu dừng lại sẽ gây nguy hiểm thì phải nhanh chóng đi tiếp ra khỏi nơi giao nhau; khi đó người điều khiển phương tiện sẽ không bị xử phạt về hành vi không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông.

+) Trường hợp 1: Bạn đi quá vạch vàng thì bạn tiếp tục đi tiếp mà không vi phạm giao thông.

+) Trường hợp 2: Trong trường hợp tín hiệu vàng nhấp nháy; bạn vẫn được đi tiếp nhưng phải giảm tốc độ; chú ý quan sát, nhường đường cho người đi bộ qua đường.

Căn cứ vào Điều 10 Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 41:2016/BGTVT về báo hiệu đường bộ, cụ thể như sau:

Tín hiệu vàng nhấp nháy: Báo hiệu được đi nhưng phải chú ý và thận trọng quan sát, nhường đường cho người đi bộ sang đường hoặc các phương tiện khác theo quy định của Luật Giao thông đường bộ.

Như vậy, nếu tín hiệu vàng nhấp nháy thì các phương tiện lưu thông được phép di chuyển nhưng phải chú ý quan sát và nhường đường cho người đi bộ và các phương tiện giao thông khác theo quy định.

+) Trường hợp 3: Bạn đi chưa đến vạch dừng đã có tín hiệu đèn vàng thì bạn phải dừng lại..Với trường hợp này, nếu bạn không dừng mà cố tình vượt đèn vàng, khi vượt quá “Vạch dừng xe” sẽ được coi là hành vi vi phạm pháp luật  bạn sẽ bị xử phạt với lỗi không chấp hành hiệu lệnh của tín hiệu đèn giao thông.

3. Các trường hợp bị xử phạt khi vượt đèn vàng:

• Đối với người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy 

Căn cứ theo quy định tại Điểm e Khoản 4 và Điểm b Khoản 10 Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt:

“Điều 6. Xử phạt người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy (kể cả xe máy điện), các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy vi phạm quy tắc giao thông đường bộ

4. Phạt tiền từ 600.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:

e) Không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông;

Ngoài việc bị phạt tiền, người điều khiển xe thực hiện hành vi vi phạm còn bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung sau đây:

b) Thực hiện hành vi quy định tại Điểm b, Điểm e, Điểm i Khoản 3; Điểm đ, Điểm e, Điểm g, Điểm h Khoản 4; Khoản 5 Điều này bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 01 tháng đến 03 tháng;”

Như vậy, theo quy định trên trường hợp bạn điều khiển xe máy vượt đèn vàng sẽ bị phạt tiền từ 600.000 đồng đến 1.000.000 đồng và có thể bị tước Giấy phép lái xe từ 01 tháng đến 03 tháng.

• Đối với người điểu khiển, người được chở trên xe ô tô, tương tự ô tô như sau:

Căn cứ vào Khoản 5 Điều 5 và Điểm b Điều 11 Nghị định Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt: quy định đối với ô tô, tương tự ô tô như sau

“Điều 5. Xử phạt người điều khiển, người được chở trên xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô vi phạm quy tắc giao thông đường bộ

5. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:

a) Không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông;

11. Ngoài việc bị phạt tiền, người điều khiển xe thực hiện hành vi vi phạm còn bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung sau đây:

b) Thực hiện hành vi quy định tại Điểm đ Khoản 2; Điểm h, Điểm i Khoản 3; Khoản 4; Điểm a, Điểm b, Điểm d, Điểm đ, Điểm g, Điểm h, Điểm i Khoản 5 Điều này bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 01 tháng đến 03 tháng;“

4. Trường hợp vượt đèn tín hiệu không bị phạt:

Theo quy định, khi tham gia giao thông gặp đèn đỏ sẽ phải dừng xe, chờ đến khi đèn tín hiệu chuyển sang màu xanh thì mới được đi tiếp. Tuy nhiên, người đi đường sẽ được đi thẳng khi có cảnh sát giao thông hướng dẫn và phải chấp hành sự điều khiển này.

Theo Luật Giao thông đường bộ 2008, sửa đổi 2018 có quy định tại Điều 11 thì người tham gia giao thông phải ưu tiên chấp hàng theo sự hướng dẫn của CSGT.

“1. Người tham gia giao thông phải chấp hành hiệu lệnh và chỉ dẫn của hệ thống báo hiệu đường bộ.

2. Khi có người điều khiển giao thông thì người tham gia giao thông phải chấp hành hiệu lệnh của người điều khiển giao thông.”

5. Các trường hợp được đi tiếp bằng cách rẽ phải nếu gặp đèn đỏ, vàng:

• Có đèn xanh được lắp đặt kèm theo tín hiệu được ưu tiên rẽ phải. Đây thường là một đèn phụ, hình mũi tên màu xanh được lắp phía dưới cột đèn giao thông.
• Có biển báo cho phép các phương tiện được rẽ phải khi đèn đỏ.
• Có vạch mắt võng. Vạch đường này thường có màu vàng, đan xen với nhau, thường xuất hiện ở làn xe trong cùng của đường đi. Trong khu vực này, Các xe đi trên đường bắt buộc phải rẽ phải và không được phép đi thẳng hoặc dừng đỗ.

Theo Luật xử lý vi phạm hành chính 2012 có quy định tại Điều 11, các trường hợp vi phạm hành chính trong tình thế cấp thiết : do phòng vệ chính đáng, do sự kiện bất ngờ, do sự kiện bất khả kháng, do người không có năng lực trách nhiệm hành chính, chưa đủ tuổi gây ra thì sẽ không bị phạt vi phạm hành chính.

Theo đó, với các vi phạm vì các nguyên nhân trên đều sẽ không bị CSGT xử phạt hành chính.

6. Những loại xe được ưu tiên vượt đèn đỏ, vàng:

Theo Luật Giao thông đường bộ 2008, sửa đổi 2018 có quy định tại Điều 22 khi đi trên đường có 4 loại xe dưới đây sẽ được ưu tiên đi trước xe khác, thậm chí được phép đi khi có tín hiệu đèn đỏ và chỉ phải tuân theo chỉ dẫn của người điều khiển giao thông.

• Xe chữa cháy đi làm nhiệm vụ
• Xe quân sự, xe công an đi làm nhiệm vụ khẩn cấp, đoàn xe có xe cảnh sát dẫn đường
• Xe cứu thương
• Xe hộ đê, xe đi làm nhiệm vụ khắc phục sự cố thiên tai, dịch bệnh hoặc xe đi làm nhiệm vụ trong tình trạng khẩn cấp.