Đạo diễn phim đưa ra định hướng cho dàn diễn viên và phi hành đoàn và tạo ra một tầm nhìn tổng thể mà qua đó một bộ phim cuối cùng trở nên hiện thực hoặc được chú ý. Vậy quy định về đạo diễn cũng như vai trò, phân loại và các công việc phải làm được quy định như thế nào?
Mục lục bài viết
1. Đạo diễn là gì?
Một đạo diễn phim kiểm soát các khía cạnh nghệ thuật và kịch tính của một bộ phim và hình dung kịch bản (hoặc kịch bản) trong khi hướng dẫn đoàn làm phim và các diễn viên thực hiện tầm nhìn đó. Đạo diễn có vai trò quan trọng trong việc lựa chọn dàn diễn viên, thiết kế sản xuất và tất cả các khía cạnh sáng tạo của quá trình làm phim. Theo luật của Liên minh Châu Âu, đạo diễn được coi là tác giả của bộ phim.
Có rất nhiều con đường để trở thành một đạo diễn phim. Một số đạo diễn phim bắt đầu với tư cách là nhà biên kịch, nhà quay phim, nhà sản xuất, biên tập phim hoặc diễn viên. Các đạo diễn phim khác đã học ở một trường điện ảnh. Các giám đốc sử dụng các cách tiếp cận khác nhau. Một số phác thảo một cốt truyện chung và để các diễn viên ứng biến đối thoại, trong khi những người khác kiểm soát mọi khía cạnh và yêu cầu các diễn viên và đoàn làm phim phải tuân theo các chỉ dẫn một cách chính xác. Một số đạo diễn cũng tự viết kịch bản hoặc hợp tác viết kịch bản với các đối tác viết kịch bản lâu năm. Một số đạo diễn chỉnh sửa hoặc xuất hiện trong phim của họ hoặc soạn nhạc cho phim của họ.
Nhiệm vụ của đạo diễn phim là hình dung cách chuyển kịch bản phim thành một bộ phim hoàn chỉnh, và sau đó hiện thực hóa tầm nhìn này. Để làm được điều này, họ giám sát các yếu tố nghệ thuật và kỹ thuật của quá trình sản xuất phim. Điều này đòi hỏi phải tổ chức đoàn làm phim theo cách để đạt được tầm nhìn của họ về bộ phim và giao tiếp với các diễn viên. Điều này đòi hỏi kỹ năng lãnh đạo nhóm, cũng như khả năng duy trì sự tập trung đặc biệt ngay cả trong môi trường căng thẳng, nhịp độ nhanh của phim trường. Hơn nữa, cần phải có con mắt nghệ thuật để lên khung hình và phản hồi chính xác cho dàn diễn viên và ê-kíp, do đó, cần phải có kỹ năng giao tiếp xuất sắc.
Bởi vì đạo diễn phim phụ thuộc vào sự hợp tác thành công của nhiều cá nhân sáng tạo khác nhau với những lý tưởng và tầm nhìn nghệ thuật có thể mâu thuẫn mạnh mẽ, họ cũng cần có kỹ năng giải quyết xung đột để hòa giải bất cứ khi nào cần thiết. Do đó, đạo diễn đảm bảo rằng tất cả các cá nhân tham gia vào quá trình sản xuất phim đều hướng tới một tầm nhìn giống hệt nhau cho bộ phim đã hoàn thành. Tập hợp các thử thách khác nhau mà họ phải giải quyết đã được mô tả là “một trò chơi ghép hình đa chiều với cái tôi và thời tiết được đưa vào để có được những thước đo tốt”. Nó làm tăng thêm áp lực rằng sự thành công của một bộ phim có thể ảnh hưởng đến thời điểm và cách thức chúng hoạt động trở lại, nếu có.
Nói chung, cấp trên duy nhất của đạo diễn là nhà sản xuất và hãng phim tài trợ cho phim, mặc dù đôi khi đạo diễn cũng có thể là nhà sản xuất của cùng một bộ phim. Vai trò của giám đốc khác với các nhà sản xuất ở chỗ, các nhà sản xuất thường quản lý các hoạt động hậu cần và kinh doanh của sản xuất, trong khi giám đốc có nhiệm vụ đưa ra các quyết định sáng tạo. Đạo diễn phải làm việc trong giới hạn kinh phí của bộ phim và yêu cầu của nhà sản xuất và hãng phim (chẳng hạn như yêu cầu xếp hạng độ tuổi cụ thể).
Đạo diễn tiếng Anh là “Directors”.
2. Vai trò, phân loại và các công việc phải làm của một Đạo diễn:
– Vai trò của đạo diễn:
Đạo diễn cũng đóng vai trò quan trọng trong khâu hậu kỳ. Trong khi bộ phim vẫn đang trong quá trình sản xuất, đạo diễn gửi “nhật báo” cho người biên tập phim và giải thích tầm nhìn tổng thể của họ về bộ phim, cho phép người dựng phim tập hợp một đoạn cắt của người biên tập. Trong phần hậu kỳ, đạo diễn làm việc với người dựng phim để chỉnh sửa chất liệu vào bản cắt của đạo diễn. Các đạo diễn thành danh có “đặc quyền cắt cuối cùng”, nghĩa là họ có tiếng nói cuối cùng về việc phát hành bản chỉnh sửa nào của bộ phim. Đối với các đạo diễn khác, hãng phim có thể yêu cầu chỉnh sửa thêm mà không cần sự cho phép của đạo diễn.
Đạo diễn là một trong số ít những vị trí đòi hỏi sự tham gia mật thiết trong mọi khâu sản xuất phim. Vì vậy, vị trí đạo diễn phim được nhiều người đánh giá là một công việc rất căng thẳng và đòi hỏi sự khắt khe. Người ta đã nói rằng “20 giờ ngày không phải là bất thường”. Một số đạo diễn cũng đảm nhận các vai trò bổ sung, chẳng hạn như sản xuất, viết hoặc biên tập.
Theo luật của Liên minh Châu Âu, đạo diễn phim được coi là “tác giả” hoặc một trong những tác giả của phim, phần lớn là do ảnh hưởng của lý thuyết auteur. Thuyết Auteur là một khái niệm phê bình phim cho rằng phim của đạo diễn phản ánh tầm nhìn sáng tạo cá nhân của đạo diễn, như thể họ là “auteur” chính (từ tiếng Pháp có nghĩa là “tác giả”). Mặc dù — và đôi khi thậm chí là do — việc sản xuất phim như một phần của quy trình công nghiệp, tiếng nói sáng tạo của người đóng phim vẫn đủ khác biệt để tỏa sáng thông qua sự can thiệp của trường quay và quy trình chung.
– Con đường sự nghiệp: Một số đạo diễn phim bắt đầu với tư cách là nhà biên kịch, biên tập phim, nhà sản xuất, diễn viên hoặc nhà phê bình phim, cũng như chỉ đạo cho các phương tiện tương tự như truyền hình và quảng cáo. Một số nhà quay phim người Mỹ đã trở thành đạo diễn, bao gồm Barry Sonnenfeld, ban đầu là DP của anh em nhà Coen; Wally Pfister, nhà quay phim trong ba bộ phim Batman của Christopher Nolan làm đạo diễn ra mắt với Transcendence (2014). Mặc dù có cách gọi sai, trợ lý giám đốc đã trở thành một con đường sự nghiệp hoàn toàn riêng biệt và thường không phải là vị trí dành cho các giám đốc tham vọng, nhưng vẫn có ngoại lệ ở một số quốc gia như Ấn Độ, nơi trợ lý giám đốc thực sự là giám đốc được đào tạo.
Giáo dục: Nhiều đạo diễn điện ảnh đã theo học tại một trường điện ảnh để lấy bằng cử nhân về điện ảnh hoặc điện ảnh. Sinh viên điện ảnh thường học các kỹ năng cơ bản được sử dụng để làm phim. Điều này bao gồm, ví dụ, chuẩn bị, danh sách cảnh quay và bảng phân cảnh, chặn, giao tiếp với các diễn viên chuyên nghiệp, giao tiếp với phi hành đoàn và đọc kịch bản. Một số phim trường được trang bị sân khấu âm thanh và các phương tiện hậu kỳ. Bên cạnh các kỹ năng cơ bản về kỹ thuật và hậu cần, sinh viên còn được giáo dục về bản chất của các mối quan hệ nghề nghiệp xảy ra trong quá trình sản xuất phim. Một khóa học cấp bằng đầy đủ có thể được thiết kế cho tối đa năm năm học. Các đạo diễn tương lai thường hoàn thành các phim ngắn trong thời gian họ nhập học. Trường Điện ảnh Quốc gia Đan Mạch có các dự án cuối cùng của sinh viên được trình chiếu trên kênh truyền hình quốc gia. Một số trường điện ảnh giữ bản quyền cho các tác phẩm của sinh viên của họ. Nhiều đạo diễn đã chuẩn bị thành công cho việc làm phim truyện bằng cách làm việc trong lĩnh vực truyền hình. Do đó, Học viện Điện ảnh và Truyền hình Đức Berlin hợp tác với đài truyền hình Berlin / Brandenburg RBB (Berlin-Brandenburg Broadcasting) và ARTE.
Trong những thập kỷ gần đây, các đạo diễn người Mỹ chủ yếu đến từ USC, UCLA, AFI, Đại học Columbia và NYU, mỗi trường đều được biết đến với việc trau dồi một phong cách làm phim nhất định. Các trường điện ảnh đáng chú ý bên ngoài Hoa Kỳ bao gồm Học viện Điện ảnh Bắc Kinh, Centro de Capacitación Cinematográfica ở Thành phố Mexico, Đại học Dongseo ở Hàn Quốc, FAMU ở Prague, Viện Điện ảnh và Truyền hình Ấn Độ, HFF Munich, La Fémis ở Paris, Đại học Tel Aviv, và Trường Điện ảnh Vancouver.
Đền bù: Các đạo diễn phim thường tự kinh doanh và được thuê cho mỗi dự án dựa trên các khuyến nghị và danh tiếng của ngành. Tiền đền bù có thể được sắp xếp như một khoản phí cố định cho dự án, như một khoản lương hàng tuần hoặc một mức lương hàng ngày.
3. Mức lương của đạo diễn khoảng bao nhiêu?
Một số đạo diễn hàng đầu của Hollywood đã kiếm được từ 133,3 triệu đô la đến 257,95 triệu đô la trong năm 2011, chẳng hạn như James Cameron và Steven Spielberg, nhưng các đạo diễn và nhà sản xuất phim Hoa Kỳ trung bình kiếm được 89.840 đô la trong năm 2018. Một đạo diễn mới của Hollywood thường được trả khoảng 400.000 đô la cho việc đạo diễn phim trường đầu tiên của họ.
Mức lương trung bình hàng năm ở Canada là $ 62,408, và ở Tây Úc, nó có thể dao động từ $ 75,230 đến $ 97,119. Ở Pháp, mức lương trung bình là € 4000 mỗi tháng, trả cho mỗi dự án. Luc Besson là đạo diễn người Pháp được trả lương cao nhất năm 2017, kiếm được 4,44 triệu euro cho Valerian and the City of a Thousand Planets. Cùng năm đó, tổng số tiền lương của mười giám đốc Pháp hàng đầu chiếm 42% tổng số tiền lương của các giám đốc ở Pháp.
Các đạo diễn phim ở Nhật Bản có mức lương trung bình hàng năm từ 4 triệu yên đến 10 triệu yên, và Hiệp hội đạo diễn Nhật Bản yêu cầu mức lương tối thiểu là 3,5 triệu yên. Các đạo diễn Hàn Quốc kiếm được 300 triệu đến 500 triệu won cho một bộ phim và các đạo diễn mới bắt đầu kiếm được khoảng 50 triệu won. Một đạo diễn Hàn Quốc thâm nhập thị trường Trung Quốc có thể kiếm được 1 tỷ won cho một bộ phim.
Chênh lệch giới tính: Theo một báo cáo năm 2018 của UNESCO, ngành công nghiệp điện ảnh trên toàn thế giới có số lượng đạo diễn nam cao hơn một cách không cân đối so với các đạo diễn nữ và họ đưa ra một ví dụ thực tế là chỉ 20% phim ở châu Âu do phụ nữ làm đạo diễn. 44% sinh viên tốt nghiệp từ một số trường điện ảnh châu Âu là phụ nữ, và chỉ 24% đạo diễn điện ảnh đang làm việc ở châu Âu là phụ nữ. Ở Hollywood, phụ nữ chỉ chiếm 12,6% trong số các đạo diễn phim, theo báo cáo của một nghiên cứu của UCLA về 200 phim chiếu rạp hàng đầu năm 2017, nhưng con số đó đã tăng đáng kể từ 6,9% vào năm 2016. Tính đến năm 2014, chỉ có 20 phụ nữ. trong Hiệp hội Giám đốc Nhật Bản trên tổng số 550 thành viên. Các đạo diễn phim Bollywood cũng ít phụ nữ tham gia, ngay cả so với các quốc gia khác, nhưng gần đây đã có xu hướng quan tâm nhiều hơn đến các đạo diễn nữ ở Ấn Độ, một phần do Amazon và Netflix chuyển sang lĩnh vực này. Trong số các bộ phim được sản xuất tại Nollywood, phụ nữ chỉ đạo diễn 2%.
