Bài thơ Sóng với chủ đề tình yêu từ lâu đã nổi tiếng trong thi ca Việt. Tác phẩm đưa đến cho người đọc một cảm quan mới mẻ và hiện đại về tình yêu. Dưới đây là dàn ý phân tích 3 khổ thơ cuối bài Sóng sẽ giúp các em cảm nhận được vẻ đẹp của lòng thủy chung và khát khao tình yêu lớn của người con gái trong tình yêu.
Mục lục bài viết
1. Dàn ý phân tích ba khổ thơ cuối bài Sóng của Xuân Quỳnh:
Mở bài:
Xuân Quỳnh với tên thật là Nguyễn Thị Xuân Quỳnh sinh vào năm 1942 tại huyện Hoài Đức tỉnh Hà Đông (trước đây). Cô được biết đến như một trong những nhà thơ xuất sắc của thế hệ trẻ trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ. “Sóng” là một tác phẩm đại diện cho phong cách sáng tạo của Xuân Quỳnh. Đặc biệt, ba khổ thơ cuối cùng của bài viết chứa đựng những cảm xúc sâu sắc của cô về tình yêu và khao khát hòa mình vào bức tranh tình yêu to lớn của loài người, mong muốn biến tình yêu của cô thành bất diệt.
Thân bài:
a. Về nội dung
- Khổ 7: Trong khung cảnh bao la của không gian dù trở ngại có nhiều đến đâu nhưng khi hai trái tim định mệnh đã quyết định hướng về nhau, họ sẽ tìm thấy lẫn nhau. Hình tượng sóng và bờ đã được nhiều nhà thơ như Xuân Diệu, Huy Cận… lựa chọn để thể hiện sự tương tác của tình yêu.
- Khổ 8: Thời gian dù có dài đến đâu vẫn là một đi qua không trở lại. Cảm xúc sâu lắng trong “tuy dài thế”, “vẫn đi qua” và “dẫu rộng” gián tiếp thể hiện sự âu lo và tiếc nuối của tác giả. Đời người dù dài lê thê nhưng thời gian không ngừng chạy. Giống như biển vẫn dẫu rộng lớn cũng không cản trở được đám mây nào bay về phía chân trời. Xuân Quỳnh cảm nhận sâu sắc về sự trôi chảy không ngừng của thời gian và sự mong manh của niềm hạnh phúc.
- Trong sự mãnh liệt của tình yêu, chúng ta sẽ cảm nhận được những lo lắng, nỗi bất an trong tâm hồn thi sĩ. Điều này phản ánh chính nguồn cảm hứng thường xuyên xuất hiện trong tác phẩm thơ của cô.
- Khổ 9: Tình yêu không chỉ là sự kết hợp hoàn hảo, mà là việc hai trái tim hòa mình vào nhau, tựa như một tình khúc với những nốt nhạc sâu lắng, rực rỡ. Đó là tình yêu to lớn, vĩ đại, trong đó cái riêng biệt của mỗi người không bị mất đi mà vẫn tồn tại mãi mãi. Tuy nhiên, đó cũng chính là ước mơ và khao khát không ngừng của nhà thơ trong hành trình tìm kiếm cái đẹp của tình yêu
b. Nghệ thuật đặc sắc:
- Biểu tượng biển và sóng xuất hiện liên tục trong cả ba phần thơ nhưng mỗi phần lại mang một cảm xúc khác biệt:
+ Phần thơ 7: Sóng từ biển xa đổ về bờ.
+ Phần thơ 8: Mây từ xa bay về phía biển.
+ Phần thơ 9: Tình yêu tan rã như những con sóng nhỏ tạo nên.
- Với vẻ đẹp của vần điệu, tác phẩm không chỉ truyền cảm giác mãnh liệt mà còn thể hiện rõ ràng niềm khao khát và tìm kiếm sự thực sự.
- Đánh giá: Xuân Quỳnh đã tạo dựng hình tượng của sóng như một biểu tượng sâu sắc về tình yêu. Sóng mang trong mình những suy tư về sự tạm thời, sợ hãi về sự trôi qua của cuộc sống và sự mong manh của hạnh phúc. Với cái nhìn sáng tạo đó, cô đã kết nối tình yêu riêng tư của mình với tình yêu toàn thể nhân loại, mong muốn rằng tình yêu có thể vượt qua thời gian và tồn tại vĩnh viễn. Điều này cũng chứng tỏ sự hiện đại trong cách nhìn về tình yêu mà bài thơ “Sóng” mang lại.
Kết bài:
- Khẳng định giá trị của ba khổ thơ trong cấu trúc của bài thơ.
- Đánh giá nghệ thuật đặc sắc của người sáng tác.
2. Dàn ý phân tích ba khổ cuối 7, 8, 9 bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh:
Mở bài
- Giới thiệu chung về tác giả Xuân Quỳnh.
- Giới thiệu về bài thơ Sóng và 3 khổ thơ cuối.
Thân bài
- Khổ thơ thứ 7:
+ Giữa đại dương bao la có trăm ngàn con sóng vỗ, sóng vẫn dạt dào vỗ về bờ dẫu phải trải qua muôn vàn cách trở.
+ Hình ảnh sóng ấy chính là hình ảnh ẩn dụ cho em người con gái khi yêu.
+ Tác giả đã dùng sự tương đồng về đặc điểm của những vật thể hữu hình để nói về cái vô hình.
Trên con đường tình yêu sẽ gặp muôn vàn những thách thức và khó khăn. Đó có thể là sự xa nhau về khoảng cách, thời gian, những dỗi hờn vội vã. Nhưng nếu biết vượt qua tất cả, biết giữ niềm tin và sự thuỷ chung thì tình yêu sẽ vô cùng bền lâu.
- Khổ thơ thứ 8:
+ Cuộc đời dài rộng, năm tháng vô tình.
+ Ý thức về thời gian gắn liền với nỗi âu lo về hạnh phúc mong manh.
Chiêm nghiệm sâu sắc: Vũ trụ rộng lớn, vĩnh hằng nhưng cuộc đời con người lại hữu hạn.
- Khổ thơ cuối:
+ Tác giả gửi gắm niềm hy vọng về một tình yêu bất diệt, lâu bền theo năm tháng và nỗi khát khao mãnh liệt được chìm đắm trong tình yêu và tận hưởng niềm hạnh phúc của biển lớn tình yêu.
+ Hai tiếng “làm sao” đặt ở đầu câu thơ cho thấy một niềm mong ước cháy bỏng muốn hoà vào biển lớn của nhân vật trữ tình.
+ Trạng ngữ chỉ mục đích đặt ở cuối bài “Để ngàn năm vẫn vỗ” một lần nữa khẳng định được tình yêu trong “em’ luôn trường tồn, bất diệt, không thể xoá nhà.
Kết bài
Khẳng định giá trị của 3 khổ thơ cuối.
3. Bài văn phân tích ba khổ cuối bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh:
Nhà thơ Xuân Quỳnh là một nhà thơ nữ nổi tiếng với những bài thơ viết về tình yêu hay và sâu sắc. Bằng tiếng nói của một trái tim chân thành và khao khát yêu thương, tác giả đã viết nên những vần thơ có sức rung cảm mãnh liệt trong lòng người đọc. Bài thơ “Sóng” là một bài thơ tiêu biểu của bà, đặc biệt ba khổ cuối bài nói về những khó khăn, trắc trở của tình yêu, qua đó làm nổi bật lên niềm tin về một tình yêu vĩnh cửu, bất diệt trong cuộc đời.
“Ở ngoài kia đại dương
Trăm ngàn con sóng đó
Con nào chẳng tới bờ
Dù muôn vàn cách trở”
Giữa đại dương bao la có trăm ngàn con sóng vỗ, sóng vẫn dạt dào vỗ về dẫu có phải trải qua muôn trùng cách trở. Trong một đại dương rộng lớn, sóng hướng về phía bờ như một quy luật tất yếu. Hình ảnh sóng ấy chính là hình ảnh ẩn dụ cho em- người con gái khi yêu, “đại dương” mênh mông ấy chính là cuộc đời rộng lớn ngoài kia. Tác giả đã dùng sự tương đồng về đặc điểm của những vật thể hữu hình để nói về cái vô hình. Để đến được bến bờ hạnh phúc, để cảm nhận được niềm vui trọn vẹn của tình yêu đôi lứa sẽ phải trải qua muôn vàn những thách thức, khó khăn, đó có thể là sự xa nhau về khoảng cách, thời gian, những những dỗi hờn vội vã, những trách móc vô cớ,…Nhưng nếu biết vượt qua tất cả những “cách trở” ấy, biết giữ niềm tin và sự thuỷ chung để nuôi dưỡng tình yêu thì mọi khó khăn sẽ có thể xoá nhoà. Tình yêu cũng sẽ đơm trái ngọt như con sóng tìm tới vỗ bến bờ.
Niềm tin có thể lớn lao, nhưng khi đối diện với những sóng gió, thử thách sẽ khiến người ta lo âu về sự mong manh của hạnh phúc. Đó là dự cảm âu lo của một trái tim nhạy cảm khi yêu:
“Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa”
Thời gian nào có thể chờ đợi ai bao giờ. Cuộc đời dẫu biết là dài đấy, nhưng nó cũng chỉ tính bằng năm, bằng tháng vẫn là điều hữu hạn. Lời thơ bất giác khiến ta nhớ đến những câu thơ của Xuân Diệu:
“Xuân đương tới nghĩa là xuân đương qua
Xuân còn non nghĩa là xuân sẽ già
Mà xuân hết nghĩa là tôi cũng mất
Lòng tôi rộng nhưng lượng trời cứ chật
Không cho dài thời trẻ của nhân gian
Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn
Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần gặp lại”
Cuộc đời hữu hạn mà thời gian vô tình, chảy trôi. Vì thế, người con gái hết mực chung thuỷ kia lo sợ tháng năm phôi phai, tình yêu nhạt nhòa, không thể níu giữ được. Nỗi khắc khoải về tương lai không trọn vẹn của tình yêu có lẽ cũng là tâm trạng chung của nhiều người khi yêu. Tác giả như đang thay lòng người khác nói lên những suy tư ấy.
Khổ cuối kết thúc bài thơ, tác giả gửi gắm niềm hy vọng về một tình yêu bất diệt, lâu bền theo năm tháng và nỗi khát khao mãnh liệt được chìm đắm, tận hưởng niềm hạnh phúc của biển lớn tình yêu:
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ”
Hai tiếng “làm sao” đặt ở đầu câu thơ cho thấy một niềm mong ước cháy bỏng muốn hoà vào biển lớn của nhân vật trữ tình. Những con sóng nhỏ nơi đại dương ngàn năm vẫn vỗ như chính những con sóng lòng nơi em ngàn năm vẫn khát khao hạnh phúc tình yêu, khát khao tận hưởng dư vị tình yêu. Trạng ngữ chỉ mục đích đặt ở cuối bài “Để ngàn năm vẫn vỗ” một lần nữa khẳng định được tình yêu trong “em’ luôn trường tồn, bất diệt, không thể xoá nhà.
Bài thơ được viết theo thể thơ năm chữ, giọng thơ vừa nhẹ nhàng lại vừa mãnh liệt. Trong ba khổ thơ cuối, vần, nhịp, thanh điệu được phối một cách hài hoà tinh tế cùng hình ảnh ẩn dụ giàu sức gợi, đoạn thơ mang đến cho người đọc những dư ba khó quên. Đó là khúc ca tình yêu hội tụ vẻ đẹp của của niềm tin, sự thuỷ chung cao thượng của một trái tim luôn sống hết mình vì tình yêu.
THAM KHẢO THÊM:
