Decal quảng cáo là gì? Những sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ cấm quảng cáo? Hành vi cấm trong hoạt động quảng cáo? Dán decal quảng cáo phủ kín xe khách có vi phạm luật không?
Quảng cáo là một trong những phương thức giới thiệu sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp, cá nhân đến toàn công chúng để mọi người biết về sản phẩm, dịch vụ của mình. Hiện nay, có rất nhiều hình thức quảng cáo khác nhau, trong đó có hình thức dán quảng cáo trên các phương tiện giao thông. Các tổ chức, cá nhân có nhu cầu dán decal quảng cáo lên xe khách bởi hình thức quảng cáo này rất hiệu quả, phạm vi và quy mô rộng. Tuy nhiên khi tổ chức, cá nhân đó thực hiện hành vi dán decal quảng cáo thì lại dán phủ kín khắp xe, vậy hành vi đó có đúng theo quy định của pháp luật không?
Căn cứ pháp lý:
– Nghị định 38/2021/NĐ-CP quy định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực văn hoá quảng cáo
Luật sư
Mục lục bài viết
1. Decal quảng cáo là gì?
1.1. Quảng cáo là gì?
Quảng cáo có nguồn gốc từ tiếng Latinh “adverture”, có nghĩa là thu hút lòng người, gây sự chú ý.
Dưới góc độ ngôn ngữ học thì quảng cáo là hành vi trực tiếp thông báo, giới thiệu thông tin đến toàn thể quần chúng về sản phẩm, dịch vụ của mình. Việc giới thiệu đó không những là nhu cầu của hoạt động kinh doanh của tổ chức, cá nhân mà còn là công cụ rất hữu hiệu để đáp ứng những mục tiêu, nhiệm vụ chính trị, văn hoá, xã hội.
Dưới góc độ pháp lý thì quảng cáo chính là việc cá nhân, tổ chức sử dụng các phương tiện với mục đích giới thiệu đến công chúng những sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ có mục đích sinh lợi, không có mục đích sinh lợi hoặc tổ chức, cá nhân kinh doanh những sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ được giới thiệu trừ khi đó là tin tức thời sự, chính sách xã hội, thông tin của cá nhân.
Quảng cáo có những đặc điểm sau đây:
Thứ nhất, quảng cáo là một dạng thông tin có tính đơn phương: thông thường các Ads agency sẽ vận dụng mọi biện pháp và phương tiện thông tin đại chúng trong thời buổi công nghệ hiện nay nhằm hỗ trợ một sản phẩm, một nhãn hiệu, một doanh nghiệp nào đó tiếp cận đến công chúng. Quảng cáo có tính thông tin một chiều từ phía người đưa ra nội dung quảng cáo, nhằm mục tiêu định hướng thái độ ứng xử của khách hàng. Trong quảng cáo, không có đối thoại mà chỉ là độc thoại, thông thường sẽ là đưa ra những điểm tốt, những lợi ích của sản phẩm, dịch vụ của mình. Đặc điểm này của quảng cáo có thể khiến cho công chúng “mịt mờ” trong việc đánh giá tính chính xác, trung thực của thông tin khi họ chưa trực tiếp trải qua quá trình sử dụng dịch vụ, hàng hoá quảng cáo. Chính vì thế, nếu luật pháp không có những biện pháp kiểm soát thỏa đáng, kịp thời thì khả năng sẽ có một số doanh nghiệp làm ăn không “đúng đắn” sẽ sử dụng quảng cáo để phát ngôn tùy ý, đưa thông tin sai sự thật dẫn tới ảnh hưởng đến lợi ích của những người tiêu dùng.
Thứ hai, quảng cáo mang bản chất là quảng cáo thương mại: đối tượng của hoạt động quảng cáo đa phần là các hoạt động kinh doanh những mặt hàng hóa, dịch vụ mang lại lợi nhuận cho tổ chức, cá nhân hoặc các dịch vụ, thông tin với mục tiêu chính trị, văn hóa, xã hội nào đó. Đương nhiên, một khi làm quảng cáo giới thiệu về các mặt hàng, dịch vụ đối với hoạt động kinh doanh của thương nhân thì quảng cáo sẽ phải gắn liền với mục đích sinh lợi chính vì thế quảng cáo mới mang bản chất là quảng cáo thương mại.
1.2. Decal quảng cáo là gì?
Decal được hiểu nôm na đó chính là một loại nhãn dán có khả năng tự dính bởi một lớp keo có sẵn ở mặt sau nó và phủ bởi một lớp giấy bên ngoài. Khác với những loại dán nhãn khác thì decal chúng được sử dụng một lớp keo dính đã được làm ướt và sau đó được làm khô chính vì thế lớp keo dính đó bám rất chắc vào các thành bề mặt và chỉ cần bỏ lớp giấy đã bọc bên ngoài ra là người dùng có thể sử dụng giấy decal dán lên bề mặt của một vật nào đó.
Như vậy decal quảng cáo đó chính là một loại nhãn dán tự dính bởi một lớp keo chắc chắn ở mặt sau nhãn dán và mặt trước của nhãn dán là những hình ảnh, thông tin quảng cáo về sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân.
2. Những sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ cấm quảng cáo:
Doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân được phép kinh doanh những sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ mà nhà nước không cấm điều đó đồng nghĩa với việc là những sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ mà nhà nước cấm kinh doanh cũng sẽ cấm quảng cáo. Ngoài ra, còn có những sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ sau đây cũng bị cấm quảng cáo:
– Thuốc lá;
– Rượu nhưng có nồng độ cồn 15 độ trở lên;
– Những sản phẩm sữa có thể thay thế sữa mẹ dùng riêng cho trẻ dưới 24 tháng tuổi, những sản phẩm dinh dưỡng bổ sung dùng riêng cho trẻ em dưới 06 tháng tuổi; bình bú và vú ngậm nhân tạo.
– Những loại thuốc kê đơn; những loại thuốc không kê đơn nhưng được cơ quan chức năng có thẩm quyền khuyến cáo trên các phương tiện thông tin hạn chế sử dụng hoặc được sử dụng nhưng có sự giám sát của thầy thuốc.
– Các loại sản phẩm, hàng hóa mang tính chất kích dục.
– Các súng săn và đạn súng săn, những loại vũ khí thể thao và các loại sản phẩm, hàng hóa có tính chất kích động bạo lực.
– Những sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ cấm quảng cáo khác do nhà nước quy định khi có phát sinh trên thực tế.
3. Hành vi cấm trong hoạt động quảng cáo:
Mặc dù những nhà làm quảng cáo cũng như các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân được tự do quảng cáo, đưa các thông tin sản phẩm của mình đến công chúng nhưng chỉ được tự do trong khuôn khổ của pháp luật cho phép. Những doanh nghiệp, tổ chức cá nhân không được làm những hành vi sau đây trong hoạt động quảng cáo:
– Quảng cáo những sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ bị cấm theo quy định của pháp luật về quảng cáo.
– Quảng cáo dẫn đến tiết lộ các bí mật của nhà nước, hại đến độc lập, chủ quyền quốc gia, an ninh, quốc phòng.
– Quảng cáo thiếu thẩm mỹ, xuyên tạc các thông tin về truyền thống lịch sử, văn hóa, đạo đức, thuần phong mỹ tục Việt Nam.
– Quảng cáo dẫn đến ảnh hưởng về mỹ quan đô thị, trật tự an toàn giao thông, an toàn xã hội.
– Quảng cáo làm ảnh hưởng xấu đến sự tôn nghiêm của Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca, Đảng kỳ, anh hùng dân tộc,…
– Quảng cáo mang tính chất kỳ thị đối với các dân tộc, phân biệt chủng tộc, xâm phạm đến tự do tín ngưỡng, tôn giáo, định kiến về giới, về người khuyết tật.
– Quảng cáo mà nội dung quảng cáo xúc phạm đến uy tín, danh dự, nhân phẩm của tổ chức, cá nhân khác.
– Quảng cáo có sử dụng những hình ảnh, lời nói, chữ viết của cá nhân khác khi chưa được họ đồng ý, trừ trường hợp được pháp luật cho phép.
– Quảng cáo không đúng sự thật hoặc gây nhầm lẫn về những khả năng kinh doanh, về khả năng cung cấp sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của tổ chức, cá nhân kinh khác; không đúng sự thật về số lượng, chất lượng, giá cả, công dụng, kiểu dáng, bao bì sản phẩm, nhãn hiệu sản phẩm, xuất xứ sản phẩm, chủng loại, phương thức phục vụ, thời hạn bảo hành sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ đã được đăng ký hoặc đã được công bố.
– Quảng cáo bằng việc sử dụng các phương pháp so sánh trực tiếp về giá cả, về chất lượng, hiệu quả sử dụng của sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp, cá nhân mình với giá cả, chất lượng, hiệu quả sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ cùng chủng loại của tổ chức, cá nhân khác.
– Quảng cáo có sử dụng những từ ngữ “nhất”, “duy nhất”, “tốt nhất”, “số một” hoặc những từ ngữ có ý nghĩa tương tự mà không có các tài liệu hợp pháp chứng minh theo quy định của pháp luật.
– Quảng cáo có những nội dung cạnh tranh không lành mạnh.
– Quảng cáo vi phạm pháp luật về sở hữu trí tuệ.
– Quảng cáo mà khiến cho trẻ em phát sinh những suy nghĩ, lời nói, hành động trái với quy chuẩn đạo đức, với thuần phong mỹ tục; làm ảnh hưởng đến sức khỏe, an toàn, sự phát triển bình thường của trẻ em.
– Ép buộc các cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện những quảng cáo trái ý muốn.
– Treo, đặt, dán, vẽ những sản phẩm quảng cáo trên các cột điện, trên trụ điện, cột tín hiệu giao thông và các cây xanh nơi công cộng.
4. Dán decal quảng cáo phủ kín xe khách có vi phạm luật không?
Việc dán decal quảng cáo phủ kín xe khách có thể sẽ khiến cho xe khách trở lên đẹp hơn, màu sắc hơn, lung linh hơn và dễ gây chú ý cho những khách hàng hơn tuy nhiên nó lại chứa những nguy hiểm tiềm ẩn. Khi dán decal phủ kín xe khách thì sẽ khiến cho tầm nhìn của tài xế xe cũng như khách trong xe sẽ bị hạn chế dẫn đến họ không thể bao quát, nhìn thấy được những điều xảy ra ở bên ngoài để kịp thời ứng phó, còn chưa kể những khách hàng trong xe sẽ có người mắc chứng sợ không gian hẹp thế nên khi phủ kín decal quảng cáo sẽ khiến cho họ không được thoải mái khi ngồi trong xe.
Điều 32 Luật Quảng cáo 2012 đã quy định rất rõ về các tiêu chuẩn khi thực hiện hành vi quảng cáo trên các phương tiện giao thông, cụ thể:
“1. Việc quảng cáo trên phương tiện giao thông phải tuân thủ các quy định của Luật này và pháp luật về giao thông.
2. Không được thể hiện sản phẩm quảng cáo ở mặt trước, mặt sau và trên nóc của phương tiện giao thông. Sản phẩm quảng cáo không được vượt quá 50% diện tích mỗi mặt được phép quảng cáo của phương tiện giao thông. Việc thể hiện biểu trưng, lô-gô, biểu tượng của chủ phương tiện giao thông hoặc hãng xe trên phương tiện giao thông phải tuân thủ các quy định của pháp luật về giao thông.”
Khoản 2 điều 55
Như vậy, xét về khía cạnh của Luật Giao thông thì hành vi dán decal quảng cáo phủ kín khắp xe là hành vi trái pháp luật, bởi vì khi dán toàn bộ decal phủ kín khắp xe sẽ khiến toàn bộ màu sơn cũng như kết cấu của xe sẽ bị che phủ và hành vi này sẽ bị quy vào hành vi tự ý thay đổi kết cấu, tổng thành, hệ thống của xe. Xét về khía cạnh của Luật Quảng cáo thì hành vi đó cũng hoàn toàn sai và không phù hợp với quy chuẩn dán decal quảng cáo mà pháp luật quy định, vì theo quy định của pháp luật, khi dán decal quảng cáo lên các loại xe nói chung và xe khách nói riêng thì phải đảm bảo:
– Không được dán decal quảng cáo ở mặt trước, mặt sau và trên nóc xe
– Decal quảng cáo chỉ được phép dán tối đa là không quá 50% diện tích mặt được phép dán quảng cáo.
Tại khoản 2 điều 43 Nghị định 38/2021/NĐ-CP quy định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực văn hoá quảng cáo thì khi chủ xe khách thực hiện hành vi dán decal quảng cáo phủ kín xe thì sẽ bị phạt hành chính từ 02 triệu đến 05 triệu và bắt buộc phải tháo dỡ hoặc xoá quảng cáo.
Như vậy, xét về phương diện luật nào đi chăng nữa thì hành vi dán decal quảng cáo phủ kín xe khách chính là hành vi vi phạm pháp luật vì nó là một hành vi cần thiết phải bị cấm bởi những nguy hiểm ẩn chứa đối với người điều khiển xe cũng như hành khách trên xe và những người tham gia giao thông đường bộ.
