Con dâu đuổi bố mẹ chồng ra khỏi nhà thì bị phạt thế nào?

1. Con dâu đuổi bố mẹ chồng ra khỏi nhà thì bị phạt thế nào?

Căn cứ theo quy định tại Điều 3 của Luật phòng chống bạo lực gia đình năm 2022 có quy định về các hành vi bạo lực gia đình. Theo đó thì có thể kể đến một số hành vi bạo lực gia đình cụ thể như sau:

– Hành hạ hoặc ngược đãi, có hành vi đánh đập hoặc đe dọa hoặc có hành vi cố ý xâm phạm đến sức khỏe và tính mạng của các thành viên trong gia đình;

– Hành vi lăng mạ hoặc cố ý xúc phạm đến danh dự và nhân phẩm của các thành viên trong gia đình;

– Cưỡng ép chứng kiến bạo lực đối với người hoặc chứng kiến bạo lực đối với các con vật nhằm mục đích gây áp lực thường xuyên về mặt tâm lý đối với các thành viên trong gia đình;

– Bỏ mặc mà không quan tâm các thành viên trong gia đình, không có giữa các thành viên và không chăm sóc các thành viên gia đình mà đặc biệt là trẻ em và phụ nữ mang thai, những đối tượng được xác định là phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi hoặc người cao tuổi, người khuyết tật theo quy định của pháp luật về khuyết tật và người không có khả năng tự chăm sóc và nuôi dưỡng chính bản thân mình, không tiến hành hoạt động giáo dục các thành viên trong gia đình được xác định là trẻ em;

– Có thái độ kỳ thị và phân biệt đối xử về hình thể, phân biệt đối xử về giới hoặc giới tính hoặc năng lực của các thành viên trong gia đình với nhau;

– Hành vi ngăn cản các thành viên trong gia đình gặp gỡ và tiếp xúc với mối quan hệ hợp pháp và lành mạnh, có hành vi cô lập và gây áp lực thường xuyên về mặt tâm lý đối với các thành viên trong gia đình;

– Ngăn cản việc thực hiện quyền và nghĩa vụ trong quan hệ gia đình giữa ông bà và cháu, mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái, giữa vợ chồng với nhau, giữa anh chị em ruột với nhau, có hành vi tiết lộ hoặc làm phát tán các thông tin về đời sống riêng tư và bí mật cá nhân hoặc bí mật gia đình của các thành viên trong gia đình nhằm mục đích xúc phạm trực tiếp đến danh dự và nhân phẩm;

– Có hành vi cưỡng ép quan hệ tình dục trái ý muốn của đối phương, cưỡng ép trình diễn các hình thức khiêu dâm và ép nghe các âm thanh, xem các hình ảnh và đọc các nội dung mang tính chất kích thích bạo lực và khiêu dâm;

– Cưỡng ép tảo hôn hoặc cưỡng ép ly hôn hoặc cưỡng ép kết hôn trái quy định của pháp luật, cản trở kết hôn hoặc cản trở ly hôn tự nguyện và tiến bộ;

– Cưỡng ép mang thai hoặc phá thai và có hành vi lựa chọn giới tính thai nhi;

– Chiếm đoạt hoặc hủy hoại tài sản chung của các thành viên trong gia đình hoặc tài sản riêng của các thành viên trong gia đình;

– Cưỡng ép các thành viên trong gia đình học tập hoặc lao động và đóng góp tài chính quá khả năng của họ, kiểm soát tài sản và thu nhập của các thành viên trong gia đình nhằm tạo ra tình trạng lệ thuộc về mặt vật chất và kinh tế. 

– Cô lập, giam cầm thành viên gia đình;

– Cưỡng ép thành viên gia đình ra khỏi chỗ ở hợp pháp trái pháp luật.

Như vậy có thể nói, con dâu có hành vi đồi bố mẹ chồng ra khỏi nhà là một trong những hành vi bạo lực gia đình, hành vi này thuộc trường hợp cưỡng ép thành viên trong gia đình rời khỏi chỗ ở hợp pháp của họ trái quy định của pháp luật. Hành vi này sẽ bị xử phạt theo quy định của pháp luật. Căn cứ theo quy định tại Điều 59 của Nghị định số 144/2021/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy; cứu nạn, cứu hộ; phòng, chống bạo lực gia đình, có quy định cụ thể về mức xử phạt đối với các đối tượng có hành vi trái pháp luật buộc các thành viên trong gia đình ra khỏi chỗ ở hợp pháp của họ. Cụ thể như sau:

– Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với các đối tượng có hành vi bắt buộc thành viên trong gia đình rời khỏi chỗ ở hợp pháp của mình;

– Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với các đối tượng có hành vi đe dọa bằng bạo lực dưới bất kỳ hình thức nào để bắt buộc các thành viên trong gia đình rời khỏi chỗ ở hợp pháp của họ.

Như vậy có thể nói, việc con dâu đuổi bố mẹ chồng ra khỏi nhà bị xem là một trong những hành vi vi phạm quy định của pháp luật và cũng là một hình thức của hành vi bạo lực gia đình. Hành vi này có thể bị xử phạt vi phạm hành chính với mức tiền từ 5.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng theo như phân tích nêu trên.

2. Thẩm quyền xử phạt hành vi con dâu đuổi bố mẹ chồng ra khỏi nhà: 

Căn cứ theo Điều 68 của Nghị định số 144/2021/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy; cứu nạn, cứu hộ; phòng, chống bạo lực gia đình, có quy định cụ thể về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hôn nhân gia đình. Cụ thể như sau:

– Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp xã có thẩm quyền xử phạt như sau: Phạt cảnh cáo, phạt tiền lên đến 3.000.000 đồng đối với các đối tượng có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực phòng chống bạo lực gia đình, phạt tiền lên đến 4.000.000 đồng đối với các đối tượng có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh trật tự an toàn xã hội, phạt tiền lên đến 5.000.000 đồng đối với các đối tượng có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ, tịch thu tang vật và tịch thu phương tiện vi phạm hành chính có giá trị không vượt quá hai lần mức phạt tiền nêu trên, và áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả trong trường hợp xét thấy cần thiết;

– Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện có thẩm quyền xử phạt như sau: Phạt cảnh cáo, phạt tiền lên đến 15.000.000 đồng đối với các đối tượng có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực phòng chống bạo lực gia đình, phạt tiền đến 20.000.000 đồng đối với các đối tượng có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh trật tự an toàn xã hội, phạt tiền đến 25.000.000 đồng đối với các đối tượng có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ, và tiền lên đến 37.500.000 đồng đối với các đối tượng có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực phòng chống tệ nạn xã hội, tước quyền sử dụng giấy phép hoặc tước chứng chỉ hành nghề có thời hạn hoặc ra quyết định đình chỉ hoạt động có thời hạn, tịch thu tang vật và tịch thu phương tiện vi phạm hành chính, và áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả trong trường hợp xét thấy cần thiết;

– Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền xử phạt như sau: Phạt cảnh cáo, phạt tiền đến 30.000.000 đồng đối với các đối tượng có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực phòng chống bạo lực gia đình, phạt tiền đến 40.000.000 đồng đối với các đối tượng có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh trật tự an toàn xã hội, phạt tiền đến 50.000.000 đồng đối với các đối tượng có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ, phạt tiền đến 75.000.000 đồng đối với các đối tượng có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực phòng chống tệ nạn xã hội, tước quyền sử dụng giấy phép và tước chứng chỉ hành nghề có thời hạn hoặc ra quyết định đình chỉ hoạt động có thời hạn, và áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả trong trường hợp xét thấy cần thiết.

Như vậy có thể nói, thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính đối với con dâu có hành vi đuổi bố mẹ chồng ra khỏi nhà thuộc về chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh.

3. Con dâu đuổi bố mẹ chồng ra khỏi nhà có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không? 

Con dâu đuổi bố mẹ chồng ra khỏi nhà gây ra hậu quả đặc biệt nghiêm trọng thì hoàn toàn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con cháu hoặc người có công nuôi dưỡng mình căn cứ vào quy định tại Điều 185 của Bộ luật hình sự năm 2015. Tội phạm này vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ có tính đạo lí giữa những người thân trong gia đình và đã được pháp luật hoá thành nghĩa vụ pháp lí trong luật hôn nhân và gia đình. Đồng thời, hành vi phạm tội còn trực tiếp xâm hại sức khoẻ và phẩm giá của nạn nhân. Theo đó, đối tượng tác động của tội phạm được quy định là ông bà, cha mẹ, vợ, chồng, con, cháu của người phạm tội; người có công nuôi dưỡng người phạm tội. Theo điều luật, ông bà được hiểu là ông bà nội, ông bà ngoại; cha mẹ được hiểu là cha mẹ đẻ, cha mẹ nuôi, cha mẹ chồng và cha mẹ vợ (khi người con trai ở rể), con cái được hiểu là con đẻ, con nuôi (hợp pháp), con dâu, con rể, con riêng của chồng hoặc vợ; cháu được hiểu là cháu nội, cháu ngoại, cháu dâu, cháu rể, cháu là con nuôi (hợp pháp) của người con; người có công nuôi dưỡng được hiểu là người đã hoặc đang nuôi dưỡng người phạm tội và sự nuôi dưỡng này phù hợp với pháp luật hay truyền thống đạo đức gia đình Việt Nam, như sự nuôi dưỡng của anh chị em, cô, dì, chú, bác, bà con thân thích hoặc những người khác đối với người phạm tội.

Điều luật quy định 02 khung hình phạt chính. Khung hình phạt cơ bản có mức cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm. Khi đánh giá mức độ nghiêm trọng của hành vi đối xử tồi tệ cần chú ý đến đặc điểm người bị hại như người bị hại là con cái bướng bỉnh, hư hỏng trong gia đình … hay là bố mẹ già yếu … Khung hình phạt tăng nặng có mức phạt tù từ 02 năm đến 05 năm.

Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết: 

– Luật Phòng chống bạo lực gia đình năm 2022;

– Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017);

– Nghị định số 144/2021/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy; cứu nạn, cứu hộ; phòng, chống bạo lực gia đình.