Có bắt buộc ký hợp đồng thử việc bằng văn bản không?

Có phải kí kết hợp đồng thử việc? Hỏi về việc thông báo kết quả thử việc và xử phạt khi không thông báo kết quả thử việc.

Tóm tắt câu hỏi:

Tôi mới mở công ty và đang tuyển nhân viên. Để biết rõ thực lực của từng người có phù hợp với công việc không nên tôi muốn thời gian yêu cầu nhân viên thử việc trong 1 thời gian. Vậy, công ty cho tôi hỏi: Việc yêu cầu nhân viên làm thử việc có cần bắt buộc ký hợp đồng thử việc không? Sau khi kết thúc hợp đồng tôi có cần thông báo về kết quả thử việc không? Có chế tài đối với việc không thông báo kết quả thử việc không?

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

1. Căn cứ pháp lý:

– Bộ luật lao động năm 2012;

– Nghị định số 05/2015/NĐ – CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số nội dung của Bộ luật lao động;

– Nghị định số 28/2020/NĐ – CP quy định xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội, đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.

 2. Nội dung tư vấn:

Khi bắt đầu một công việc mới, hầu hết người lao động đều phải trải qua giai đoạn thử việc (trừ người lao động làm việc theo hợp đồng mùa vụ). Đây là giai đoạn để người sử dụng lao động đánh giá xem người lao động có đáp ứng được những yêu cầu của công việc mà mình đang cần tuyển dụng hay không? Cũng là thời gian để người lao động xem xét công việc ấy có phù hợp với mình không. 

Xem thêm: Hợp đồng lao động thử việc: Mức lương thử việc, thời gian thử việc

Nội dung về hợp đồng thử việc có thể do hai bên tự do thỏa thuận nhưng không được trái với các quy định của pháp luật. Các quy định này được thể hiện trong Bộ luật lao động năm 2012 và Nghị định số 05/2015/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số nội dung của Bộ luật Lao động năm 2012.

• Về vấn đề có bắt buộc ký hơp đồng thử việc không?

–  Điều 26 Bộ luật lao động năm 2012 quy định như sau:

“Điều 26. Thử việc

1. Người sử dụng lao động và người lao động có thể thoả thuận về việc làm thử, quyền, nghĩa vụ của hai bên trong thời gian thử việc. Nếu có thoả thuận về việc làm thử thì các bên có thể giao kết hợp đồng thử việc.

Nội dung của hợp đồng thử việc gồm các nội dung quy định tại các điểm a, b, c, d, đ, g và h khoản 1 Điều 23 của Bộ luật này.

2. Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động mùa vụ thì không phải thử việc.”

Do bạn không nói rõ trong trường hợp của bạn, công việc mà bạn muốn người lao động làm là công việc mùa vụ hay công việc làm có thời hạn làm việc từ 12 tháng trở lên, vì vậy:

Nếu công việc là công việc theo hợp đồng lao động mùa vụ thì đây là trường hợp không phải thử việc.

Dịch vụ tham khảo: Luật sư tư vấn pháp luật lao động, tranh chấp lao động qua điện thoại

Nếu công việc là công việc có tính chất thường xuyên, có thời hạn làm việc từ 12 tháng trở lên thì 2 bên có thể thỏa thuận về việc làm thử quyền, nghĩa vụ của hai bên trong thời gian thử việc. Nếu có thoả thuận về việc làm thử thì các bên có thể giao kết hợp đồng thử việc. Nội dung của hợp đồng thử việc gồm các nội dung quy định tại các điểm a, b, c, d, đ, g và h khoản 1 Điều 23 của Bộ luật lao động năm 2012. Theo đó, hợp đồng thử việc phải có những nội dung chủ yếu sau đây:

“a) Tên và địa chỉ người sử dụng lao động hoặc của người đại diện hợp pháp;

b) Họ tên, ngày tháng năm sinh, giới tính, địa chỉ nơi cư trú, số chứng minh nhân dân hoặc giấy tờ hợp pháp khác của người lao động;

c) Công việc và địa điểm làm việc;

d) Thời hạn của hợp đồng lao động;

đ) Mức lương, hình thức trả lương, thời hạn trả lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác;

g) Thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi;

h) Trang bị bảo hộ lao động cho người lao động“.

Xem thêm: Xin nghỉ việc trong thời gian thử việc có cần phải báo trước không?

Như vậy pháp luật lao động không bắt buộc hai bên người sử dụng lao động và người lao động phải ký kết hợp đồng thử việc. Mặc dù pháp luật lao động không bắt buộc phải giao kết hợp đồng thử việc thì công ty bạn vẫn phải tuân thủ các quy định khác của Bộ luật lao động như về thời gian thử việc, tiền lương trong thời gian thử việc. Cụ thể:

>>> Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài: 1900.6568

Điều 27 Bộ luật lao động năm 2012 quy định:

“Điều 27. Thời gian thử việc

Thời gian thử việc căn cứ vào tính chất và mức độ phức tạp của công việc nhưng chỉ được thử việc 01 lần đối với một công việc và bảo đảm các điều kiện sau đây:

1. Không quá 60 ngày đối với công việc có chức danh nghề cần trình độ chuyên môn, kỹ thuật từ cao đẳng trở lên;

2. Không quá 30 ngày đối với công việc có chức danh nghề cần trình độ chuyên môn kỹ thuật trung cấp nghề, trung cấp chuyên nghiệp, công nhân kỹ thuật, nhân viên nghiệp vụ.

Dịch vụ tham khảo: Luật sư tư vấn pháp luật lao động, giải quyết tranh chấp lao động

3. Không quá 6 ngày làm việc đối với công việc khác“.

Điều 28 Bộ luật lao động năm 2012 quy định:

“Điều 28. Tiền lương trong thời gian thử việc

Tiền lương của người lao động trong thời gian thử việc do hai bên thoả thuận nhưng ít nhất phải bằng 85% mức lương của công việc đó“.

• Về vấn đề thông báo kết quả thử việc cho người lao động sau khi kết thúc hợp đồng thử việc:

– Điều 29 Bộ luật lao động năm 2012 quy định như sau:

“Điều 29. Kết thúc thời gian thử việc

1. Khi việc làm thử đạt yêu cầu thì người sử dụng lao động phải giao kết hợp đồng lao động với người lao động.

2. Trong thời gian thử việc, mỗi bên có quyền huỷ bỏ thoả thuận thử việc mà không cần báo trước và không phải bồi thường nếu việc làm thử không đạt yêu cầu mà hai bên đã thoả thuận“.

Xem thêm: Quy định về các tính mức lương thử việc trong hợp đồng thử việc

– Điều 7 Nghị định số 05/2015/NĐ – CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số nội dung của Bộ luật lao động quy định về việc thông báo kết quả về việc làm thử như sau:

“Điều 7. Thông báo kết quả về việc làm thử

1. Trong thời hạn 03 ngày trước khi kết thúc thời gian thử việc đối với người lao động làm công việc có thời gian thử việc quy định tại Khoản 1 và 2 Điều 27 của Bộ luật Lao động, người sử dụng lao động phải thông báo cho người lao động kết quả công việc người lao động đã làm thử; trường hợp công việc làm thử đạt yêu cầu thì khi kết thúc thời gian thử việc, người sử dụng lao động phải giao kết ngay hợp đồng lao động với người lao động.

2. Khi kết thúc thời gian thử việc đối với người lao động làm công việc có thời gian thử việc quy định tại Khoản 3 Điều 27 của Bộ luật Lao động, người sử dụng lao động phải thông báo cho người lao động kết quả công việc người lao động đã làm thử; trường hợp công việc làm thử đạt yêu cầu thì người sử dụng lao động phải giao kết ngay hợp đồng lao động với người lao động”.

Sau khi kết thúc quá trình thử việc, người sử dụng lao động phải ký kết hợp đồng lao động với người lao động. Tuy nhiên, pháp luật không có quy định trường hợp đương nhiên được nhận vào làm việc sẽ tương ứng với loại hợp đồng nào.

Như vậy, sau khi kết thúc hợp đồng thử việc thì bạn có nghĩa vụ phải thông báo kết quả về việc làm thử đến người lao động. Cụ thể, đối với người lao động làm công việc có thời gian thử việc là không quá 60 ngày đối với công việc có chức danh nghề cần trình độ chuyên môn, kỹ thuật từ cao đẳng trở lên và không quá 30 ngày đối với công việc có chức danh nghề cần trình độ chuyên môn kỹ thuật trung cấp nghề, trung cấp chuyên nghiệp, công nhân kỹ thuật, nhân viên nghiệp vụ thì trong thời hạn 03 ngày trước khi kết thúc thời gian thử việc bạn phải thông báo kết quả về việc làm thử đến người lao động. Còn đối với người lao động làm công việc có thời gian thử việc là không quá 6 ngày làm việc thì sau khi kết thúc thời gian thử việc bạn phải thông báo cho người lao động kết quả công việc người lao động đã làm thử. Việc xác định loại hợp đồng nào phải căn cứ vào thỏa thuận tại hợp đồng thử việc để biết trường hợp sau khi thử việc đạt yêu cầu thì hai bên sẽ ký hợp đồng lao động loại gì, dùng làm cơ sở xác định trách nhiệm thực hiện hợp đồng lao động đã được xác lập đương nhiên sau thời gian thử việc.

• Về vấn đề chế tài đối với việc không thông báo kết quả thử việc:

Điều 9 Nghị định số 28/2020/NĐ – CP quy định xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội, đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng quy định về vi phạm quy định thử việc như sau:

“Điều 9. Vi phạm quy định về thử việc

Dịch vụ tham khảo: Công ty luật, văn phòng luật sư tư vấn pháp luật uy tín toàn quốc

1. Phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:

a) Yêu cầu thử việc đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động theo mùa vụ;

b) Không thông báo kết quả công việc người lao động đã làm thử theo quy định của pháp luật.

2. Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:

a) Yêu cầu người lao động thử việc quá 01 lần đối với một công việc;

b) Thử việc quá thời gian quy định;

c) Trả lương cho người lao động trong thời gian thử việc thấp hơn 85% mức lương của công việc đó;

d) Kết thúc thời gian thử việc, người lao động vẫn tiếp tục làm việc mà người sử dụng lao động không giao kết hợp đồng lao động với người lao động.

Xem thêm: Quy định về thời gian thử việc trong hợp đồng thử việc mới nhất

3. Biện pháp khắc phục hậu quả

a) Buộc trả đủ tiền lương của công việc đó cho người lao động đối với hành vi vi phạm quy định tại điểm a khoản 1, điểm a, b, c, d khoản 2 Điều này;

b) Buộc giao kết hợp đồng lao động với người lao động đối với hành vi vi phạm quy định tại điểm d khoản 2 Điều này“.

Như vậy theo quy định tại điểm b Khoản 1 Điều 9 NĐ 28/2020/NĐ – CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội, đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng thì nếu bạn không thông báo kết quả công việc người lao động đã làm thử theo quy định của pháp luật thì bạn sẽ bị phạt tiền với mức từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng.

Trân trọng!

Dịch vụ tham khảo: Luật sư tư vấn pháp luật qua email trả lời chi tiết bằng văn bản