Chia di sản thừa kế là tài sản chung của vợ chồng

Hỏi về chia di sản thừa kế là tài sản chung của vợ chồng? Thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khi nhận được thông qua thừa kế. Phân chia thừa kế.

Tóm tắt câu hỏi:

Ông bà tôi có 5 người con, 4 trai 1 gái. Bố tôi là con út ở với ông bà. Trước khi ông tôi mất có sang tên sổ đỏ trên phần đất thờ cúng mà bố tôi và các bác không biết. Mãi đến khi ông tôi mất một thời gian và được nhận sổ đỏ thì các bác tôi và bố tôi mới biết bố tôi đứng tên trên đất thờ cúng. Bố mẹ tôi không có con trai, toàn con gái. Mới gần đây các bác tôi họp họ ép bố mẹ tôi ký vào văn bản để mảnh đất đứng tên bố mẹ tôi làm nhà thờ. Mảnh đất ông tôi để lại đứng tên cả bố và mẹ tôi. Nhưng chỉ có bố tôi ký. Hiện bà tôi vẫn còn sống, tôi muốn hỏi bà nội tôi có cần phải làm bản di chúc để lại phần đất đó cho bố mẹ tôi không (mảnh đất thờ cúng đó trong sổ đỏ là tên bố mẹ tôi) để các bác tôi không lật được. Tôi muốn nhờ luật sư tư vấn dùm tôi, và bố mẹ tôi phải làm những gì để không bị các bác tôi lật mất mảnh đất đấy. Và bà tôi có cần làm di chúc để lại mảnh đất đó không. Thủ tục cần làm là những gì. Tôi xin chân thành cám ơn và mong nhận được hồi âm của qúy công ty.

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

1. Cơ sở pháp lý

Bộ luật dân sự 2015

2. Giải quyết vụ việc

Theo như bạn trình bày, bố bạn được ông bạn sang tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Nay ông bạn đã mất, bà nội bạn còn sống. Bạn không nói rõ tài sản này là tài sản riêng của ông nội bạn hay tài sản chung ông bà nội bạn. Do đó, sẽ chia các trường hợp sau:

Trường hợp 1: Quyền sử dụng đất là tài sản chung của ông bà bạn.

Xem thêm: Di sản thừa kế là gì? Quy định mới nhất về các loại di sản thừa kế?

Việc định đoạt tài sản chung của ông bà bạn phải được sự đồng ý của ông bà bạn. Nếu chỉ có mình ông bạn thực hiện thủ tục sang tên cho bố bạn thì việc sang tên này không đúng quy định pháp luật. Việc bố bạn đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất không hợp pháp. Thì nay phần tài sản của ông bạn có trong khối tài sản chung ông bà bạn sẽ được chia thừa kế theo pháp luật do không có di chúc để lại nếu còn trong thời hiệu khởi kiện về thừa kế. 

Điều 623 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về thời hiệu yêu cầu chia di sản thừa kế như sau: 

"Điều 623. Thời hiệu thừa kế

1. Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế. Hết thời hạn này thì di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó. Trường hợp không có người thừa kế đang quản lý di sản thì di sản được giải quyết như sau:

a) Di sản thuộc quyền sở hữu của người đang chiếm hữu theo quy định tại Điều 236 của Bộ luật này;

b) Di sản thuộc về Nhà nước, nếu không có người chiếm hữu quy định tại điểm a khoản này."

Như vậy, nếu còn trong thời hiệu khởi kiện về thừa kế thì những người thừa kế của ông bạn có quyền khởi kiện tới Tòa án để phân chia thừa kế trừ trường hợp các đồng thừa kế có thỏa thuận khác.

Trường hợp 2: Quyền sử dụng đất là tài sản riêng của ông bạn.

Nếu quyền sử dụng đất là tài sản riêng của ông bạn thì việc ông bạn sang tên cho bố bạn là đúng quy định. Việc những người con khác có hành vi ép mẹ bạn và các bạn ký vào giấy tờ chỉ làm thờ cúng là không đúng quy định. Giấy tờ này sẽ không có giá trị pháp lý tuy nhiên bạn phải có căn cứ chứng minh về việc gia đình mình bị ép ký vào giấy tờ này.

Về việc bà nội bạn để lại di chúc, bà nội bạn chỉ có quyền để lại di chúc để định đoạt phần tài sản thuộc quyền sở hữu của bà nội bạn. Do đó, cần xác định rõ phần tài sản nào thuộc quyền sở hữu của bà bạn thì bà bạn có quyền để lại di chúc đối với phần tài sản này.