Có ý kiến cho rằng: "Chị Dậu và lão Hạc là những hình tượng tiêu biểu cho phẩm chất và số phận của người nông dân Việt Nam trước cách mạng tháng 8. Qua đoạn trích Tức nước vỡ bờ và Lão Hạc hãy làm sáng tỏ nhận định trên. Dưới đây là dàn ý và các bài văn mẫu hay chọn lọc cho các em tham khảo.
Mục lục bài viết
1. Dàn ý Chị Dậu và lão Hạc là những hình tượng tiêu biểu cho người nông dân Việt Nam:
1.1. Dàn ý Chị Dậu và lão Hạc là những hình tượng tiêu biểu cho người nông dân Việt Nam Mẫu 1:
* Mở đầu: Giới thiệu các chủ đề cần thảo luận, nghị luận. Lão Hạc và chị Dậu là hình ảnh tiêu biểu cho phẩm chất, số phận của nông dân Việt Nam trước Cách mạng Tháng Tám.
* Nội dung bài viết:
– Lão Hạc chị Dậu là biểu tượng cho tấm lòng tốt đẹp của nông dân Việt Nam thời tiền cách mạng.
+ Hình ảnh chị Dậu: Hình ảnh gần gũi, đẹp đẽ, tượng trưng cho người phụ nữ trong Bối cảnh Việt Nam trước cách mạng:
_ Người vợ giàu tình yêu thương và hết sức chăm lo cho chồng (chứng minh).
_ Chị là người phụ nữ mạnh mẽ, đảm đang, bảo vệ chồng (chứng minh).
+ Hình ảnh lão hạc: Tượng trưng cho phẩm chất của người nông dân.
_ Ông ấy là một nông dân giản dị, tốt bụng và chất phác (chứng minh).
_ Ông là một ông già nghèo nhưng trong sáng và có lòng tự trọng (chứng minh)
– Đây là những biểu tượng tượng trưng cho số phận đau khổ, bi thảm của nông dân Việt Nam trước cách mạng.
+ Hình ảnh chị Dậu: Một số phận bi thảm: chồng nghèo, bị bóc lột, bệnh tật, bị bắt, bị đánh đập…
+ Hình ảnh Lão Hạc: Một số phận khốn khổ và bi thảm: nhà nghèo, vợ mất sớm, con trai không lấy được vợ, bỏ làng đi làm đồn điền cao su, sống một mình cô độc và chỉ có thể làm bạn với chú chó vàng của mình.
Cuộc đời lão tan vỡ bởi một thảm họa và buộc phải bán tiền, sống trong đau khổ và cuối cùng chọn cách tự tử bằng cách ăn bả chó. Đó là một cái chết vô cùng đau đớn và dữ dội.
– Chân dung của lão hạc và chị dậu nhấn mạnh giá trị hiện thực và nhân văn của cả hai tác phẩm.
Quan điểm của hai tác giả về người nông dân trở nên rõ ràng. Cả hai tác giả đều có sự hiểu biết và thương cảm đối với bi kịch của người nông dân. Một lời chỉ trích gay gắt về một xã hội bất công và tàn ác. Chính xã hội này đã khiến người nông dân rơi vào tình trạng nghèo đói và bi thảm. Tuy nhiên, mỗi nhà văn cũng có những góc nhìn riêng, trong đó tác giả Ngô Tất Tố thiên về nhìn nông dân dưới góc độ đấu tranh giai cấp, còn Nam cao chủ yếu tập trung phản ánh sự thức tỉnh của ý thức đối với nhân cách con người
* Kết luận: Khẳng định vấn đề cần nghị luận.
1.2. Dàn ý Chị Dậu và lão Hạc là những hình tượng tiêu biểu cho người nông dân Việt Nam Mẫu 2:
* Mở đầu: Lão Hạc và chị Dậu là những biểu tượng tiêu biểu cho phẩm chất, số phận của nông dân Việt Nam trước Cách mạng Tháng Tám.
* Các phần chính của bài viết:
– Lão Hạc cùng chị Dậu là hình ảnh thể hiện phẩm chất cao đẹp của nông dân Việt Nam trước cách mạng.
+ Hình ảnh chị Dậu: Một tấm gương về sự gần gũi, xinh đẹp của người phụ nữ nông thôn Việt Nam trước cách mạng. Cô kết hợp nét đẹp của người phụ nữ truyền thống và nét đẹp của người phụ nữ hiện đại.
– Làm người vợ giàu tình yêu thương: Tận tình chăm sóc chồng ốm đau.
– Người phụ nữ cứng rắn và dũng cảm luôn bảo vệ chồng mình.
+ Hình ảnh lão hạc: Phẩm chất của người nông dân được thể hiện như sau.
– Ông là một ông già nông dân giản dị, hiền lành và tốt bụng (chứng minh).
– Ông là một lão nông dân nghèo nhưng trong sáng và có nhiều lòng tự trọng (chứng minh)
* Đây là những biểu tượng tượng trưng cho số phận khủng khiếp, bi thảm của nông dân Việt Nam trước cách mạng.
– Hình ảnh chị Dậu: Số phận: nghèo khổ, bị bóc lột thuế, chồng ốm đau, có thể bị đánh đập hoặc bị bắt lại.
– Hình ảnh lão hạc: Một số phận khốn khổ và bi thảm. Gia đình nghèo, vợ mất sớm, con trai ông rời làng đi làm công nhân cao su và sống một mình. Hàng loạt bất hạnh, đau khổ do vì phải bán cậu Vàng. Ăn tạm bở và cuối cùng tự sát bằng cách ăn bả chó.
– Chân dung lão Hạc và chị Dậu nêu bật giá trị hiện thực và tinh thần nhân đạo của hai tác phẩm.
– Cả hai tác giả đều cảm thấy đồng cảm, xót thương với số phận bi thảm của người nông dân. Đau đớn, chỉ trích một xã hội bất công và tàn ác. Chính xã hội này đã khiến người nông dân rơi vào tình trạng nghèo đói và bi thảm. Tất cả họ đều có chung niềm tin mới vào khả năng tính cách con người có thể thay đổi theo chiều hướng tốt đẹp hơn.
– Tuy nhiên, mỗi tác giả cũng có một góc nhìn riêng. Trong khi Ngô tất tố có xu hướng nhìn nông dân dưới góc độ đấu tranh giai cấp thì nhà văn Nam cao lại tập trung chủ yếu vào việc phản ánh sự thức tỉnh của ý thức nhân cách. Trong khi Nam cao khai thác thế giới tâm lý của nhân vật thì Ngô Tất tố chủ yếu khắc họa nhân vật thông qua những hành động bộc lộ bản chất…
* Kết luận:
Khẳng định lại vấn đề cần nghị luận đã nêu ra ở phần mở đầu.
2. Phân tích chị Dậu và lão Hạc là những hình tượng tiêu biểu cho người nông dân Việt Nam hay:
Có nhà văn từng nói, văn chương chân chính dù có nói về cái xấu, cái ác nhưng vẫn phải hướng tới cái đẹp và cái thiện, chính là thỏi nam châm thu hút mọi thế hệ. Vậy phải chăng cái ác và cái xấu cũng bao gồm đau khổ, bất hạnh và cái đẹp cái thiện là niềm tin của con người vào vẻ đẹp của nhân vật, để giúp người đọc rút ra bài học về nhân cách. Và qua nhân vật chị Dậu và Lão Hạc đã chứng minh rằng, dù gặp nhiều đau khổ, bất hạnh nhưng người nông dân trước Cách mạng Tháng Tám vẫn giữ được những phẩm chất tốt đẹp của mình.
Văn học và cuộc sống là hai vòng tròn đồng tâm lấy con người làm trung tâm. Vì vậy, vấn đề chung là con người đã trở thành mẫu số chung của thi nhân muôn đời. Nhưng một tác giả đích thực phải mang đến sự sáng tạo về hình thức và khám phá nội dung mới trên mỗi trang viết. Nghệ thuật là như vậy, đòi hỏi chúng ta phải lặp lại chính mình mà không lặp lại của người khác. Đây là cách duy nhất để anh có thể tồn tại ở sân chơi nghệ thuật. Cũng chính vì vậy mà khi đến với đề tài người nông dân, một đề tài quen thuộc mà thi nhân đã đi mòn đứt cả đời thì cả Ngô Tất Tố và Nam Cao đều có những khám phá độc đáo của riêng mình. Đề tài người nông dân là đề tài quen thuộc mà các nhà văn, nhà thơ luôn đề cập đến, chính bởi vậy mà số phận người nông dân được thể hiện rõ ràng, đa chiều, sâu sắc. Trong các tác phẩm của Ngô Tất Tố, khi người nông dân phải chịu đựng thuế cao, thuế nặng, áp bức, thậm chí chết cũng phải đóng thuế. Điều đó thật vô lý. Thì trong tác phẩm của Nam Cao, những người nông dân được miêu tả trong những bi kịch bị tha hóa về mặt nhân cách và phải chịu đựng dữ dội về cái đói và miếng ăn. Hoặc chấp nhận sự sống nhưng để mình bị tha hóa vì miếng ăn, hoặc chết để bảo toàn nhân phẩm. Lão Hạc là một ví dụ tiêu biểu. Tuy nhiên, chính những suy ngẫm, hiểu biết sâu sắc của mỗi tác giả đã giúp người đọc hiểu được bản chất, vẻ đẹp của giai cấp nông dân Việt Nam.
Tuy nhiên, ở cả hai nhân vật dù là Lão Hạc hay chị Dậu, tác giả đều cho thấy những người nông dân trước Cách mạng Tháng Tám vẫn giữ được phẩm giá của mình dù gặp nhiều đau khổ, bất hạnh. Chị Dậu của Ngô Tất Tố, là một người phụ nữ giản dị, lương thiện, yêu chồng con đến mức không quản sự sống của mình. Đã có lúc chị cùng đường đến mức phải bán con chó và đứa con của mình, nhưng đây không phải là hành động vô nhân đạo mà là hành động của một người phụ nữ khôn ngoan, can đảm và vô cùng mạnh mẽ. Khi phải bán con, chị đã phải chịu đựng nỗi đau đớn cắt ruột nhưng vẫn cố gắng gượng dậy vì nghĩ về sự sống của chồng. Ngay cả khi lên huyện. Dù sống ở môi trường khác nhưng chị vẫn nghĩ đến chồng con. Khi nhìn thấy cai lệ hành hạ chồng mình, chị đã đứng lên mạnh mẽ, vượt qua nỗi sợ hãi của bản thân, chiến đấu lại tên cai lệ lực lưỡng. Vì chị không chịu khuất phục, Ngô Tất Tố đã kích động nông dân nổi dậy. Đây là đức tính cao đẹp mà Ngô Tất Tố luôn tin tưởng đối với nông dân trước cách mạng.
Với Nam Cao, ông luôn nhìn cuộc sống bằng con mắt yêu thương. Chính vì quan niệm này mà các trang viết của Nam Cao luôn đặt nhân vật vào những hoàn cảnh bấp bênh giữa nhân tính và thú tính, giữa sự sống và cái chết. Nhưng cuối cùng, Nam Cao vẫn cho thấy sự tin tưởng vào phẩm chất lương thiện của người nông dân. Lão Hạc có tình yêu với động vật và yêu thương con cái, có lòng tự trọng cao và là một người đầy ân nghĩa. Khi về già, bệnh tật, không thể làm gì để kiếm sống, ông không dám động tới số tiền bòn vườn của con trai, chỉ dám ăn sung luộc. Khi đó lẽ ra lão có thể chọn cách bán khu vườn và sống, nhưng lão đã tìm đến một cái chết đau đớn.
Nhưng chính cái chết này đã khẳng định nhân cách của lão Hạc: một người nông dân nghèo nhưng không phải là kẻ bần nghĩa, bần tình. Cái chết của Lão Hạc thể hiện niềm tin của Nam Cao vào vẻ đẹp của những người nông dân lương thiện, những người vẫn giữ tấm lòng lương thiện dù đau đớn, bất hạnh.
Chỉ qua hai tác phẩm ngắn, Nam Cao và Ngô Tất Tố đã thể hiện vẻ đẹp của giai cấp nông dân qua những trang viết của mình. Đây là tinh thần nhân văn của người theo chủ nghĩa hiện thực, nhưng vì chưa có ánh sáng cách mạng nên họ vẫn rơi vào bi kịch, bế tắc.
3. Phân tích Chị Dậu và lão Hạc là những hình tượng tiêu biểu cho người nông dân Việt Nam ấn tượng nhất:
Trước Cách mạng Tháng Tám, nông dân phải chịu nhiều bất công, áp bức, sống trong điều kiện khốn cùng, khó khăn. Tuy nhiên, dù gặp nhiều đau khổ, bất hạnh nhưng trước Cách mạng Tháng Tám, người nông dân vẫn giữ được những đức tính tốt đẹp của mình. Điều này được thấy rõ trong đoạn trích “Khi nước vỡ bờ” (trích “Tắt đèn – Ngô Tất Tố”) và truyện ngắn “Lão Hạc” của Nam Cao.
Trước Cách mạng Tháng Tám, số phận của giai cấp nông dân gần như tuyệt vọng trước sự đàn áp bất công của tên “cai trị” kiêu ngạo, nổi loạn, bạo hành và vô nhân đạo. Chính một xã hội trì trệ đã đẩy hoàn cảnh của những người nông dân nghèo vào tình trạng bế tắc. Tình hình trở nên bế tắc, đến mức chị Dậu phải dứt ruột bán con và bán cho để có tiền nộp thuế. Cuộc sống bế tắc đến mức lão hạc phải bán chú chó yêu quý của mình vì không có đủ tiền ăn. Tuy nhiên, những người nông dân này đã không để những hoàn cảnh trớ trêu làm họ mất đi những phẩm chất quý giá vốn có.
Trong một đoạn trích của ‘Tức nước vỡ bờ’ , vì không có tiền đóng thuế cho em chồng, người đã qua đời năm ngoái, cuộc sống của vợ chồng chị dậu vốn đã khó khăn, nay lại càng khó khăn hơn bao giờ hết. Bởi gia đình đông con, mùa màng thất bát, không đủ tiền ăn và phải đóng đủ thứ thuế trên đời. Chồng chị bị đánh đập và bắt giữ, sức khỏe của anh sa sút, vô số gánh nặng đè lên đôi vai nhỏ bé của chị Dậu. Tuy nhiên, sự dịu dàng và tinh thần trách nhiệm của người phụ nữ trong gia đình vẫn không hề mất đi mà ngày càng tỏa sáng hơn. Tình yêu của chị Dậu dành cho chồng thể hiện ở sự quan tâm, ân cần, dịu dàng, quan tâm đến chồng khi anh ốm đau. Dù hoàn cảnh gia đình rất khó khăn nhưng tấm lòng nhân hậu mà chị dành cho chồng vẫn rất lớn lao và chị chỉ dành những điều tốt đẹp nhất cho chồng con. Khi người cai trị cố gắng trói anh chồng bị bệnh, chị Dậu đã phớt lờ ông ta và nổi dậy chống lại người cai trị để bảo vệ chồng mình.
Trong truyện ngắn ‘Lão Hạc’ của nhà văn Nam Cao, hoàn cảnh gia đình lão Hạc lâm vào cảnh bế tắc do mùa màng thất bát, sức khỏe yếu kém, không còn khả năng lao động như trước, đồng thời ông cũng không muốn ăn khu vườn mà lão để cho con. Ông đã bán con chó mà con trai ông đã mua cho ông. Con chó là người bạn duy nhất của ông và ông sống trong nghèo khó chỉ để giữ khu vườn cho con trai mình. Một hôm, lão xin Binh Tư, một tên trộm trong làng, một ít bả cho. Ông giáo nghe vậy tưởng lão hạc đã không còn giữ được nhân phẩm như xưa nữa nhưng thực tế không phải vậy. Ngay cả trong hoàn cảnh như vậy, lão vẫn giữ được phẩm giá của mình. Ông xin bả chó ăn để bản thân được chết trong sạch thay vì sống một cuộc sống sa đọa, để tránh làm điều xấu và không phạm tội. Ngay cả trong hoàn cảnh khốn cùng này, Lão vẫn giữ được sự tốt lành thần thánh của mình, ngay cả khi phải trả giá bằng cái chết. Không chỉ có lão Hạc và chị dậu mà cả những người nông dân trước Cách mạng Tháng Tám nói chung vẫn giữ được những phẩm chất tốt đẹp của mình dù gặp nhiều đau khổ, bất hạnh.
Thông qua tác phẩm ‘Tức nước vỡ bờ’ (trích từ Tắt Đèn của nhà văn Ngô tất tồ) và truyện ngắn ‘lão Hạc’ của Nam Cao, chúng ta học được cách người nông dân có thể giữ được phẩm chất cao đẹp của mình trong mọi tình huống nhưng cũng thật xót thương vì số phận bi thảm của họ.
