Cấp dưỡng nuôi con là quyền và nghĩa vụ của cha mẹ đối với con cái. Cấp dưỡng nuôi con đến năm bao nhiêu tuổi sau khi ly hôn là câu hỏi được rất nhiều người quan tâm? Dưới đây là bài phân tích làm rõ vấn đề này.
Mục lục bài viết
1. Thế nào là cấp dưỡng và các quy định chung của pháp luật về cấp dưỡng:
Khoản 24 Điều 3 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về khái niệm cấp dưỡng như sau: Cấp dưỡng là việc một người có nghĩa vụ đóng góp tiền hoặc tài sản khác để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người không sống chung với mình mà có quan hệ hôn nhân, huyết thống hoặc nuôi dưỡng trong trường hợp người đó là người chưa thành niên, người đã thành niên mà không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình hoặc người gặp khó khăn, túng thiếu theo quy định của Luật này.
Cấp dưỡng là khái niệm quen thuộc, gắn liền với quan hệ nhân thân của các cá nhân, thường được nhắc đến trong luật hôn nhân và gia đình.
Điều 107 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định về nghĩa vụ cấp dưỡng như sau:
+ Thứ nhất, nghĩa vụ cấp dưỡng được thực hiện giữa cha, mẹ và con; giữa anh, chị, em với nhau; giữa ông bà nội, ông bà ngoại và cháu; giữa cô, dì, chú, cậu, bác ruột và cháu ruột; giữa vợ và chồng theo quy định của Luật này.
+ Thứ hai, nghĩa vụ cấp dưỡng không thể thay thế bằng nghĩa vụ khác và không thể chuyển giao cho người khác.
+ Thứ ba, trong trường hợp người có nghĩa vụ nuôi dưỡng trốn tránh nghĩa vụ thì theo yêu cầu của cá nhân, cơ quan, tổ chức được quy định tại Điều 119 của Luật này, Tòa án buộc người đó phải thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng theo quy định của Luật này.
+ Thứ tư, trong trường hợp một người có nghĩa vụ cấp dưỡng cho nhiều người thì người cấp dưỡng và những người được cấp dưỡng thỏa thuận với nhau về phương thức và mức cấp dưỡng phù hợp với thu nhập, khả năng thực tế của người có nghĩa vụ cấp dưỡng và nhu cầu thiết yếu của những người được cấp dưỡng; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.
+ Thứ năm, trong trường hợp nhiều người cùng có nghĩa vụ cấp dưỡng cho một người hoặc cho nhiều người thì những người này thỏa thuận với nhau về phương thức và mức đóng góp phù hợp với thu nhập, khả năng thực tế của mỗi người và nhu cầu thiết yếu của người được cấp dưỡng; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.
Theo quy định của luật hôn nhân và gia đình 2014, nghĩa vụ cấp dưỡng là nghĩa vụ của các cá thể có quan hệ huyết thống, ràng buộc với nhau. Việc thực hiện nghĩa vụ này giúp bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ thể được cấp dưỡng. Đồng thời, nó giúp bảo đảm trật tự an toàn xã hội khi mà các cá thể được đảm bảo hỗ trợ chăm sóc, nuôi dưỡng về vật chất và tinh thần, tạo điều kiện cho sự phát triển ổn định.
2. Nghĩa vụ cấp dưỡng của cha mẹ đối với con cái:
Hôn nhân là việc xác lập quan hệ vợ chồng giữa hai cá nhân về mặt pháp lý. Khi tiến hành đăng ký kết hôn, hai cá nhân sẽ được Nhà nước công nhận về vợ chồng. Trong quan hệ hôn nhân, phát sinh rất nhiều vấn đề, quan hệ khác xoay quanh: Tài sản, công nợ, con cái. Con cái là thành tố quan trọng nhất, được tạo lập trong quan hệ hôn nhân và được điều chỉnh bởi các thành viên trong quan hệ này. Khi sinh con ra, cả cha và mẹ đều có quyền và nghĩa vụ yêu thương, chăm sóc và bảo vệ con cái; tạo điều kiện cho con cái được lớn và phát triển trong môi trường ổn định nhất.
Theo quy định tại Điều 69 Luật hôn nhân và gia đình 2014, cha mẹ có quyền và nghĩa vụ với con cái như sau:
+ Cha mẹ có nghĩa vụ thương yêu con, tôn trọng ý kiến của con; chăm lo việc học tập, giáo dục để con phát triển lành mạnh về thể chất, trí tuệ, đạo đức, trở thành người con hiếu thảo của gia đình, công dân có ích cho xã hội.
+ Cha mẹ phải có nghĩa vụ trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình.
+ Giám hộ hoặc đại diện theo quy định của Bộ luật dân sự cho con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự cũng là một trong những nghĩa vụ với con cái mà cha mẹ phải đảm bảo.
+ Cha mẹ không được phân biệt đối xử với con trên cơ sở giới hoặc theo tình trạng hôn nhân của cha mẹ; không được lạm dụng sức lao động của con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động; không được xúi giục, ép buộc con làm việc trái pháp luật, trái đạo đức xã hội.
Theo quy định tại điều luật trên, trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình là một trong những nghĩa vụ mà cha mẹ phải đảm bảo thực hiện. Như vậy, cấp dưỡng cho con cái là một trong những quyền và nghĩa vụ mà cha mẹ cần đảm bảo.
3. Cấp dưỡng nuôi con đến năm bao nhiêu tuổi sau khi ly hôn?
Điều 110 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định về nghĩa vụ cấp dưỡng của cha mẹ với con cái như sau: Cha, mẹ có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con chưa thành niên, con đã thành niên không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình trong trường hợp không sống chung với con hoặc sống chung với con nhưng vi phạm nghĩa vụ nuôi dưỡng con.
Theo quy định tại điều luật trên, cấp dưỡng cho con chưa thành niên, con đã thành niên không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình trong trường hợp không sống chung với con hoặc sống chung với con nhưng vi phạm nghĩa vụ nuôi dưỡng con là nghĩa vụ mà cha mẹ cần đảm bảo thực hiện.
Ly hôn là việc chấm dứt quan hệ hôn nhân giữa vợ và chồng. Khi tiến hành ly hôn, hai vợ chồng sẽ tiến hành giải quyết, phân chia những vấn đề liên quan đến quan hệ hôn nhân: Con cái chung, tài sản chung, công nợ chung. Hai vợ chồng sẽ thỏa thuận với nhau về vấn đề phân chia, giải quyết các vấn đề nêu trên. Đặc biệt là về con cái. Trong trường hợp hai vợ chồng không thỏa thuận được vấn đề nuôi con thì sẽ nhờ đến sự can thiệp của tòa án. Dựa vào điều kiện kinh tế, cũng như các vấn đề nhân thân liên quan mà tòa án sẽ đưa ra quyết định về việc để con cho bố hay mẹ trực tiếp nuôi dưỡng. Còn người còn lại sẽ có quyền và nghĩa vụ thăm nom, cấp dưỡng cho con.
Theo quy định tại Điều 110 cùng nội dung đã phân tích ở trên, sau ly hôn, cha mẹ có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con chưa thành niên, con thành niên nhưng không có khả năng lao động. Khi con đã thành niên và có khả năng lao động, cha mẹ không còn nghĩa vụ cấp dưỡng cho con nữa.
4. Quy định về mức cấp dưỡng cho con cái:
– Điều 116 Luật hôn nhân và gia đình quy định về mức cấp dưỡng như sau:
+ Về cơ bản, theo quy định của luật, mức cấp dưỡng do người có nghĩa vụ cấp dưỡng và người được cấp dưỡng hoặc người giám hộ của người đó thỏa thuận căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tế của người có nghĩa vụ cấp dưỡng và nhu cầu thiết yếu của người được cấp dưỡng; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.
+ Trong trường hợp có lý do chính đáng, mức cấp dưỡng có thể thay đổi. Việc thay đổi mức cấp dưỡng do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.
Như vậy, theo quy định tại điều luật này, mức cấp dưỡng phụ thuộc vào khả năng thực tế của người có nghĩa vụ cấp dưỡng. Tức, Nhà nước không đưa ra quy định về con số cụ thể, mà có sự linh hoạt trong việc điều chỉnh và đưa ra mức cấp dưỡng đối với các cá nhân có nghĩa vụ liên quan.
– Điều 117 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định về phương thức cấp dưỡng như sau:
+ Việc cấp dưỡng có thể được người có nghĩa vụ cấp dưỡng thực hiện định kỳ hàng tháng, hàng quý, nửa năm, hàng năm hoặc một lần. Trong trường hợp người có nghĩa vụ cấp dưỡng lâm vào tình trạng khó khăn về kinh tế mà không có khả năng thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng, các bên có thể thỏa thuận thay đổi phương thức cấp dưỡng, tạm ngừng cấp dưỡng. Nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.
Có thể thấy, Nhà nước đã đưa ra các quy định hết sức chặt chẽ về nghĩa vụ cấp dưỡng của các cá nhân với người được cấp dưỡng. Quy định này giúp bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ thể được nhận cấp dưỡng. Từ đó, tạo điều kiện cho sự phát triển ổn định của các cá nhân này.
Văn bản pháp luật sử dụng trong bài viết: Luật hôn nhân và gia đình 2014.
