Vừa qua, Bộ Công an đã ban hành Thông tư 32/2023/TT-BCA vào ngày 01/8/2023 quy định cụ thể về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, nội dung và quy trình tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm hành chính về giao thông đường bộ của Cảnh sát giao thông. Vậy lực lượng cảnh sát có quyền kiểm tra những gì khi ra hiệu lệnh dừng xe?
Mục lục bài viết
1. Cảnh sát kiểm tra những gì khi ra hiệu lệnh dừng xe?
Căn cứ theo quy định tại khoản 2 Điều 12 của Thông tư 32/2023/TT-BCA, có quy định cụ thể về nội dung kiểm tra, kiểm soát của lực lượng cảnh sát giao thông. Theo đó, cảnh sát giao thông khi ra tín hiệu dừng xe thì có quyền kiểm tra các nội dung cơ bản như sau:
(1) Kiểm tra các loại giấy tờ có liên quan đến người và liên quan đến phương tiện giao thông. Trong đó bao gồm:
+ Giấy phép lái xe;
+ Chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức pháp luật về an toàn giao thông đường bộ, chứng chỉ điều khiển phương tiện xe máy chuyên dùng;
+ Giấy đăng ký phương tiện, bản sao có chứng thực của giấy đăng ký phương tiện kèm theo bản gốc giấy biên nhận của các tổ chức tín dụng còn hiệu lực (trong thời gian các tổ chức tín dụng giữ bản chính của giấy đăng ký phương tiện đó);
+ Giấy chứng nhận kiểm định, tem kiểm định đáp ứng đầy đủ điều kiện về an toàn kĩ thuật và bảo vệ môi trường, giấy xác nhận thời hạn hiệu lực của giấy chứng nhận kiểm định và tem kiểm định (áp dụng đối với các loại phương tiện giao thông có quy định bắt buộc phải thực hiện thủ tục kiểm định);
+ Giấy chứng nhận bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ phương tiện xe cơ giới và các loại giấy tờ cần thiết khác có liên quan theo quy định của pháp luật. Đồng thời, người tham gia giao thông đường bộ có thể sử dụng tài khoản định danh điện tử của Bộ công an đã tích hợp đầy đủ các giấy tờ để thay thế cho giấy tờ gốc (trong trường hợp Cơ sở dữ liệu quốc gia đã kết nối với hệ thống định danh và xác thực điện tử, xác định được đầy đủ thông tin về tình trạng của giấy tờ).
(2) Kiểm tra điều kiện tham gia giao thông của phương tiện giao thông. Lực lượng cảnh sát giao thông sẽ thực hiện hoạt động kiểm tra theo trình tự từ trước ra sau, từ trái qua phải, từ trong ra ngoài, từ trên xuống dưới, bao gồm các nội dung: Kích thước bên ngoài của phương tiện, hình dáng của phương tiện, màu sơn, biển số phía trước, biển số phía sau, cấu trúc hai bên của phương tiện giao thông, kiểm tra điều kiện về an toàn kĩ thuật và điều kiện về bảo vệ môi trường của phương tiện giao thông cơ giới đường bộ/phương tiện xe máy chuyên dùng theo quy định của pháp luật.
(3) Kiểm soát việc chấp hành đầy đủ quy định của pháp luật về an toàn vận tải đường bộ. Trong đó, kiểm tra tính hợp pháp của các loại hàng hóa, chủng loại của hàng hóa, khối lượng hàng hóa, số lượng hàng hóa, kích thước hàng hóa, quy cách vận chuyển, đồ vật, số người thực tế được chở so với quy định của pháp luật và các biện pháp đảm bảo an toàn trong quá trình vận tải đường bộ.
(4) Kiểm tra các nội dung khác có liên quan theo quy định của pháp luật.
2. Hiệu lệnh dừng phương tiện giao thông được thực hiện thông qua những tín hiệu nào?
Căn cứ theo quy định tại Điều 17 của Thông tư 32/2023/TT-BCA, có quy định về hiệu lệnh dừng phương tiện giao thông. Theo đó, hiệu lệnh dừng phương tiện giao thông của lực lượng cảnh sát giao thông được quy định như sau:
(1) Hiệu lệnh dừng phương tiện giao thông của lực lượng cảnh sát giao thông đường bộ có thể được thực hiện bằng một tín hiệu hoặc kết hợp đồng thời các tín hiệu như sau:
+ Gậy chỉ huy phương tiện giao thông đường bộ, loa, còi, tín hiệu ưu tiên của các phương tiện giao thông tuần tra/kiểm soát;
+ Các tín hiệu khác theo quy định của pháp luật, trong đó bao gồm: Cọc tiêu, hàng rào, biển báo hiệu.
(2) Hiệu lệnh dừng phương tiện giao thông khi kiểm soát tại một điểm trên tuyến đường giao thông đường bộ hoặc tại Trạm cảnh sát giao thông được thực hiện như sau:
+ Lực lượng cán bộ cảnh sát giao thông sẽ lựa chọn vị trí phù hợp, trong tư thế đứng nghiêm, hướng về phía phương tiện giao thông cần kiểm soát, sau đó phát tín hiệu dừng phương tiện giao thông ở cự li đảm bảo an toàn cho các phương tiện khác, tay phải của lực lượng cảnh sát giao thông cầm gậy chỉ huy phương tiện giao thông đưa lên phía trước và chỉ vào phương tiện giao thông cần kiểm tra, đồng thời thổi còi dứt khoát, hướng dẫn người điều khiển phương tiện giao thông cần kiểm tra dừng vào vị trí phù hợp và đảm bảo an toàn để tiến hành hoạt động kiểm tra;
+ Người điều khiển phương tiện giao thông tham gia giao thông đường bộ khi nhận được tín hiệu của lực lượng cảnh sát giao thông thì cần phải giảm tốc độ và dừng phương tiện giao thông theo vị trí hướng dẫn của lực lượng cảnh sát giao thông đó.
(3) Hiệu lệnh dừng phương tiện giao thông của lực lượng cảnh sát giao thông khi đang ngồi trên phương tiện giao thông tuần tra/kiểm tra cơ động được thực hiện như sau:
+ Trong trường hợp phương tiện giao thông tuần tra đi cùng chiều hoặc đi phía trước phương tiện giao thông cần kiểm tra thì được tuân thủ như sau: Lực lượng cán bộ cảnh sát giao thông sẽ cầm gậy chỉ huy giao thông đường bộ đưa sang ngang phía bên tay phải hoặc đưa sang ngang phía bên tay trái phương tiện giao thông cần kiểm tra (tùy thuộc vào phần đường, làn đường phương tiện giao thông cần kiểm tra đang lưu thông), sau đó lực lượng cảnh sát giao thông đưa gậy lên theo chiều thẳng đứng vuông góc với mặt đất, sử dụng còi hoặc loa phát tín hiệu ưu tiên của phương tiện giao thông tuần tra, hướng dẫn người điều khiển phương tiện giao thông cần kiểm tra dừng xe và đi vào vị trí phù hợp đảm bảo an toàn để tiến hành hoạt động kiểm tra theo quy định của pháp luật. Người điều khiển phương tiện giao thông khi nhận được tín hiệu dừng phương tiện của lực lượng cảnh sát giao thông thì cần phải giảm tốc độ, dừng phương tiện giao thông vào đúng vị trí theo hướng dẫn của lực lượng cán bộ cảnh sát giao thông;
+ Trong trường hợp phương tiện giao thông tuần tra đi cùng chiều hoặc đi ở phía sau phương tiện giao thông cần kiểm tra thì phải tuân thủ theo quy định như sau: Lực lượng cán bộ cảnh sát giao thông sẽ sử dụng loa phát tín hiệu ưu tiên của phương tiện giao thông tuần tra, sau đó hướng dẫn người điều khiển phương tiện giao thông cần kiểm tra dừng vào vị trí phù hợp đảm bảo an toàn để tiến hành hoạt động kiểm tra. Trong trường hợp cần thiết, nếu đảm bảo an toàn cho các phương tiện khác, phương tiện giao thông tuần tra hoàn toàn có thể vượt lên phía trước phương tiện giao thông cần kiểm tra và thực hiện hiệu lệnh dừng phương tiện giao thông ngay lập tức. Người điều khiển phương tiện giao thông sau khi nhận được tín hiệu của lực lượng cảnh sát giao thông thì cần phải giảm tốc độ, dừng phương tiện giao thông vào vị trí phù hợp theo hướng dẫn của lực lượng cán bộ cảnh sát giao thông.
3. Cảnh sát giao thông dừng xe kiểm soát trong các trường hợp nào?
Căn cứ theo quy định tại Điều 16 của Thông tư 32/2023/TT-BCA, có quy định về vấn đề dừng phương tiện giao thông để kiểm soát. Theo đó, lực lượng cán bộ cảnh sát giao thông thực hiện nhiệm vụ tuần tra theo kế hoạch sẽ có quyền dừng phương tiện giao thông để kiểm tra trong một số trường hợp như sau:
-
Lực lượng cán bộ cảnh sát giao thông trực tiếp phát hiện hoặc thông qua các phương tiện, trang thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ phát hiện và thu thập được các hành vi vi phạm quy định của pháp luật về an toàn giao thông đường bộ và các hành vi vi phạm quy định của pháp luật khác;
-
Thực hiện mệnh lệnh kiểm soát phương tiện giao thông, kế hoạch tổng kiểm soát phương tiện tham gia giao thông đường bộ để giữ gìn an ninh trật tự an toàn xã hội, thực hiện theo kế hoạch tuần tra và xử lý vi phạm theo chuyên đề hướng tới mục tiêu đảm bảo an ninh trật tự an toàn xã hội đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành;
-
Có văn bản đề nghị của thủ trưởng Cơ quan điều tra hoặc phó thủ trưởng Cơ quan điều tra, có văn bản đề nghị của các lực lượng chức năng có liên quan về vấn đề dừng phương tiện tham gia giao thông đường bộ để kiểm soát phương tiện đó phục vụ cho công tác đảm bảo an ninh trật tự an toàn xã hội, đấu tranh phòng chống tội phạm, phòng chống thiên tai, phòng chống cháy nổ, phòng chống dịch bệnh, cứu nạn cứu hộ và các hành vi vi phạm quy định của pháp luật khác. Văn bản đề nghị của chủ thể có thẩm quyền bắt buộc phải ghi rõ thời gian, tuyến đường, phương tiện giao thông cần phải dừng để kiểm tra, xử lý vi phạm, lực lượng tham gia phối hợp trong quá trình kiểm tra;
-
Có tin báo, có văn bản kiến nghị, nhận được tin phản ánh, đơn thư tố giác của các tổ chức và cá nhân về hành vi vi phạm pháp luật của người và của phương tiện tham gia giao thông đường bộ đó.
THAM KHẢO THÊM: