Mùa xuân nho nhỏ là một bài thơ hay về tình yêu quê hương đất nước, tình yêu cuộc sống, khát vọng cống hiến trong cuộc đời. Trong bài viết này, chúng tôi chia sẻ cảm nghĩ của chị về ước nguyện của tác giả trong bài thơ Mùa xuân nho nhỏ để thấy được lý tưởng sống cao cả, khát khao cống hiến cho đời.
Mục lục bài viết
1.Dàn ý cảm nhận về ước nguyện của tác giả trong bài Mùa xuân nho nhỏ:
1.1. Mở bài:
Tác giả:
– Là nhà thơ cách mạng, sự nghiệp thơ ca của ông gắn liền với hai cuộc kháng chiến của dân tộc.
– Thanh Hải để lại số lượng tác phẩm ít nhưng vẫn tạo được dấu ấn riêng nhờ vẻ đẹp giản dị trong sáng, ngôn ngữ thơ giàu nhạc tính, cảm xúc chân thành, đằm thắm.
Sự nghiệp:
Hoàn cảnh sáng tác:
– Bài thơ được viết vào tháng 11 năm 1980 – thời điểm Thanh Hải lâm bệnh nặng và chỉ vài tuần sau thì ông qua đời.
– Được sáng tác trong hoàn cảnh đặc biệt nhưng bao trùm lên bài thơ là tình yêu, sự gắn bó thiết tha với quê hương, đất nước và khát vọng sống cao thượng của tác giả.
– Mùa xuân đất nước đã khơi dậy trong lòng nhà thơ những khát vọng sống cao cả.
1.2. Thân bài:
a. Lời chúc chân thành từ tác giả:
– Khát vọng hiến dâng cuộc đời được khơi dậy từ cảm xúc về một mùa xuân mới, mùa xuân của đất trời, mùa xuân của cuộc sống lao động và chiến đấu của dân tộc.
– Khát vọng cho đi được thể hiện một cách khiêm tốn nhưng chân thành:
+ Điệp ngữ “ta làm”, lặp cấu trúc, liệt kê -> giúp tác giả bày tỏ ước nguyện được hiến dâng cuộc đời mình cho quê hương.
+ Những hình ảnh “con chim hót” “một nhành hoa” “nốt nhạc trầm”: giản dị, tự nhiên mà cao đẹp, thể hiện ước nguyện khiêm tốn mà đáng quý.
+ Có sự đối đáp với những hình ảnh ở đầu bài thơ -> lí tưởng cống hiến cho đời là điều tất nhiên, tất yếu; gợi nhớ về mối quan hệ giữa cá nhân với cộng đồng, giữa nhân dân – đất nước.
Trái tim háo hức được hòa nhập, được cống hiến cho đời, cho đất nước.
– Khát vọng sống cao đẹp được nâng lên thành lí tưởng sống cao cả.
+ “Mùa xuân nho nhỏ”: ẩn dụ chỉ những gì đẹp đẽ, tinh túy nhất của đời người góp phần làm nên mùa xuân của đất nước. Đó là cách nói khiêm tốn, giản dị gợi lên một tâm hồn cao đẹp, một lối sống cao đẹp, một nhân cách cao cả “lặng lẽ cống hiến cho đời”.
+ Từ “dù là” + hình ảnh tương phản “tuổi đôi mươi” – “khi tóc đã điểm hoa râm” khẳng định sự tồn tại bền vững của những khát vọng, lí tưởng sống ấy. Cả cuộc đời, ông luôn để dành những gì tốt đẹp nhất để cống hiến cho đời.
b. Đặc điểm nghệ thuật
– Thể thơ 5 chữ, gieo vần giữa các khổ thơ tạo nên sự liên tục về cảm xúc.
– Ngôn ngữ, hình ảnh giản dị, trong sáng.
– Tình yêu chân thành, tha thiết.
1.3. Kết bài:
– Khát vọng dâng hiến cho đời được thể hiện một cách khiêm tốn nhưng rất chân thành, đó là khát khao được hòa nhập, là con chim hót, là bông hoa thơm, là nốt trầm rung rinh.
– Lời chúc đó càng ý nghĩa và xúc động hơn khi đó là lời chúc của một người đang nằm trên giường bệnh.
2. Cảm nhận về ước nguyện của tác giả trong bài Mùa xuân nho nhỏ hay nhất:
Đã bao lần người ta tự hỏi: “Ôi! Thế nào là sống đẹp hỡi bạn?” Để rồi khi gặp bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” ta biết lí do để sống đẹp là sống và cống hiến cho đất nước. Đoạn thơ đã nói lên ước nguyện chân thành của nhà thơ trong cuộc sống và trong cuộc sống. Và niềm khát khao ấy được thể hiện một cách xúc động, mãnh liệt qua lời bài hát:
“Ta làm con chim hót
……
Dù là khi tóc bạc.”
Nếu khổ thơ 1, 2, 3, tác giả Thanh Hải khắc họa vẻ đẹp của thiên nhiên, đất trời xứ Huế thì ở khổ thơ 4, 5, dòng cảm xúc đã chuyển sang suy ngẫm, mạch lạc với những suy ngẫm triết lí về cuộc sống. Mùa xuân quê hương đất nước được hiện lên với những khát khao hi vọng cháy bỏng:
“Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến”.
Trước sức xuân trong trẻo, thuần khiết đang lan tỏa khắp nơi, tâm hồn con người cũng thêm yêu mùa xuân hơn, yêu đất nước, yêu cuộc sống và mong muốn cống hiến cho đời những điều tươi đẹp. Tôi muốn là một chú chim nhỏ biết hót và mang âm thanh trong trẻo đến cho mọi người. Đó là cánh chim tự do trên bầu trời yên bình cất tiếng hót hi vọng về một tương lai tươi đẹp. Tôi muốn mình chỉ là một bông hoa, một bông hoa dịu dàng, khoe sắc, thêm hương cho đời. Loài hoa của sắc đẹp, của tình yêu, của cuộc sống. Tất cả những hình ảnh thiên nhiên ấy thật bình dị nhưng ước nguyện của tác giả là hòa vào mình để tô điểm cho đời. Đó là cách sống của tình yêu thương, của khát vọng được sống và cống hiến những gì tinh túy nhất cho cộng đồng, đất nước, tuy giản dị nhưng chân thành là đủ. Và trong cảm xúc ấy, Thanh Hải ước mình là một nốt nhạc chập chờn giữa bản nhạc cuộc đời. Không phải những âm thanh cao vút, cũng không phải những âm thanh ồn ào, náo nhiệt mà là một nốt trầm nhẹ nhàng, êm đềm, lặng lẽ hòa vào bản nhạc giữa bộn bề cuộc sống. Đó là sự cống hiến thầm lặng, là mong muốn góp phần nhỏ bé của mình vào công cuộc xây dựng quê hương. Tác giả hòa quyện cái tôi cá nhân vào cái tôi chung như thể hiện tấm lòng của bao con người, bao thế hệ đất nước đã cống hiến vẻ đẹp tâm hồn, tài năng của mình cho sự nghiệp dựng nước và giữ nước.
“Một mùa xuân nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.”
Tôi chỉ là một mùa xuân nhỏ, một cuộc sống tràn đầy nhiệt huyết và những đóng góp của tôi thật nhỏ bé so với bao điều tươi đẹp của thế giới ngoài kia. Nhưng nếu tôi có thể là một phần nhỏ của nó, tôi vẫn muốn cống hiến nó cho đất nước mà tôi yêu quý. Cho dù trong những ngày chiến tranh anh dũng chiến đấu trước họng súng quân thù, cho đến hôm nay, khi đất nước hòa bình, hạnh phúc, khi về già, chúng ta vẫn nuôi một niềm hoài vọng, một tình yêu dành cho nhau, hết lòng vì đất nước. Đó là tấm lòng sẽ trường tồn mãi mãi, dù già hay trẻ chúng tôi vẫn muốn góp phần làm đẹp cho đời.
Bằng tình cảm chân thành, ngôn ngữ giản dị dễ đi vào lòng người, giọng thủ thỉ nhẹ nhàng gợi lên trong mỗi chúng ta niềm tin yêu cuộc sống. Thanh Hải đã cho thế hệ tương lai một mục đích sống, một lẽ sống cao đẹp trong tâm hồn – “sống là cho và chỉ nhận cho riêng mình”. Hãy sống và cống hiến hết mình cho đời, dâng bông hoa đẹp nhất của đời mình để xây dựng một cuộc đời hoàn mỹ.
3. Cảm nhận về ước nguyện của tác giả trong bài Mùa xuân nho nhỏ ấn tượng nhất:
Nếu là con chim, chiếc lá
Thì con chim phải hót, chiếc lá phải xanh
Lẽ nào vay mà không có trả
Sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình ?
(Tố Hữu – Một khúc ca)
Đó là những tâm tư chân thành của người chiến sĩ cách mạng Tố Hữu, cũng thuộc thế hệ cha anh một thời khói lửa đất nước. Nhà thơ Thanh Hải cũng như bao người con Việt Nam cùng thời có một ước nguyện cao cả: được sống và cống hiến cho quê hương. Những suy nghĩ đó thật giản dị mà chân thành, sâu sắc và cảm động. Tất cả những mong ước đó được thể hiện trong bài thơ Mùa xuân nho nhỏ.
Tình yêu quê hương tha thiết của Thanh Hải đã giúp anh “đánh thức giác quan” để cảm nhận vẻ đẹp và sự đổi thay, vận động của đất trời. Quê hương trong mắt nhà thơ mới đẹp và tràn đầy sức sống biết bao:
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiên
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
Mùa xuân đất nước hiện lên với những hình ảnh rộn ràng, màu sắc tươi tắn, trong trẻo của tiếng cây, lá, tiếng chim… Ta nhận thấy ở những dòng thơ này một tình yêu nồng nàn, một niềm tự hào sâu sắc về đất nước. Nhà thơ cho quê hương.
Mùa xuân là một đất nước đẹp như vậy. Là người con Việt Nam em phải làm gì cho quê hương? Tâm hồn và trái tim của một người nặng lòng với sông núi đã vang lên những lời chúc chân thành nhất. Lời chúc của Thanh Hải thật giản dị mà cao đẹp biết bao:
Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.
Lời ca nhẹ nhàng, ngân vang như lời ca tha thiết, như điệu Nam Ai, Nam Bình trôi nhè nhẹ trên dòng Hương Giang. Từ “ta” ở đầu bài thơ đã được chuyển thành từ “ta” đầy ý nghĩa. Nếu “tôi” chỉ một cá nhân, một con người cụ thể, thích hợp để bộc lộ cảm xúc, những rung cảm cá nhân thì “tôi” lại phù hợp với thái độ hội nhập, chia sẻ. “Tôi” ở đây không chỉ là thi sĩ mà còn là tất cả mọi người. Thanh Hải thật khéo léo khi chọn những hình ảnh thiên nhiên để nói lên những suy nghĩ cháy bỏng trong lòng. Nó nhỏ bé, bình dị như một con chim, một bông hoa, một nốt nhạc trầm bổng… tuy gợi nhưng hàm chứa những ý nghĩa sâu xa, thể hiện vẻ đẹp tâm hồn con người. Nhà thơ nguyện làm con chim hót trong trẻo để mùa xuân đất nước thêm rộn ràng, muốn làm bông hoa thơm cho vườn đời, muốn làm một nốt trầm trong bản giao hưởng nhiều cung bậc. Mong ước đó thật giản dị và khiêm nhường. Chỉ là một chú chim nhỏ, một bông hoa mong manh, một nốt trầm không mấy êm dịu nhưng không thể thiếu trong bản hòa âm rung động lòng người. Thanh Hải ý thức rất rõ vai trò và sự đóng góp của mỗi cá nhân rất nhỏ bé trong cuộc đời rộng lớn, như một nốt trầm có thể “hòa tan” nhưng lại là những nét tạo nên bản sắc riêng. Bản sắc của Thanh Hải thể hiện rõ nhất ở mong muốn được là “mùa xuân nhỏ” góp vào mùa xuân lớn của đất nước. Đây là điểm sáng tạo nhất của Thanh Hải trong toàn bộ bài thơ. Hình ảnh mùa xuân vừa là mùa xuân thực có sông, có hoa, có chim hót nhưng cũng là hình ảnh ẩn dụ cho một lẽ sống, khát vọng, lẽ sống cao cả: khát khao cống hiến, làm người có ích cho quê hương, để đất nước mãi xuân. Khát vọng ấy cháy bỏng bất chấp thời gian và tuổi tác:
Dù lù tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc
Tình yêu đất nước là tình yêu máu thịt luôn gọi những người con trở về với cội nguồn, tổ tiên. Nó đánh thức trong chúng ta trách nhiệm công dân, thôi thúc chúng ta hành động.
Là một người trẻ, một thành viên của thế hệ trẻ hôm nay, tôi cũng đang tự nhủ với mình rằng, hàng ngày, hàng giờ phải cố gắng học tập, phấn đấu để có thể đóng góp những công sức nhỏ bé của mình cho cộng đồng. Những “suối nguồn” tươi đẹp của đất nước ta như ước nguyện của nhà thơ Thanh Hải.