Trong bài thơ Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải, một bức tranh xuân được vẽ ra vô cùng rực rỡ, đầy sức sống và niềm vui phơi phới. Dưới đây là bài viết về Cảm nhận khổ thơ đầu bài Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải.
Mục lục bài viết
1. Dàn ý Cảm nhận khổ thơ đầu bài Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải:
1.1. Mở bài:
Giới thiệu về bài thơ Mùa xuân nho nhỏ và nhà thơ Thanh Hải
Dẫn dắt vào khổ thơ đầu
1.2. Thân bài:
– Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” của Thanh Hải khắc họa một cảnh vật mùa xuân bình dị, giản đơn, và thâm trầm, tĩnh lặng.
– Bức tranh đẹp với một bông hoa tím biếc mọc giữa dòng sông nước xanh như ngọc thật nhẹ, thật hài hòa và rất dễ thương.
– Âm thanh tiếng chim chiền chiện hót vang trời làm xao xuyến cả đất trời, tưng bừng sức sống, và giờ đây nó đã cô đọng thành giọt, có hình thù, kích thước nhất định, cách chuyển đổi cảm giác này tưởng chừng vô lí nhưng lại rất hợp lí, làm nổi bật khung cảnh mù xuân với dòng sông, bông hoa tím biếc, tiếng chim chiền chiện cùng người thi sĩ khiến cho bức tranh trở nên bình dị mà vẫn tươi đẹp.
– Đoạn thơ này đã thành công trong việc chuyển tả hình ảnh mùa xuân, âm thanh và cảm xúc của tác giả.
– Từng câu thơ được xây dựng tỉ mỉ, tinh tế và dùng từ ngữ đẹp, dày dạn ý nghĩa, tạo nên một tác phẩm thơ đậm chất thi ca, đầy sức sống và cảm hứng.
1.3 Kết luận:
Nêu cảm nhận cá nhân.
2. Cảm nhận khổ thơ đầu bài Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải hay nhất:
“Mùa xuân nho nhỏ” là tác phẩm đáng để được đánh giá là tiêu biểu nhất của nhà thơ Thanh Hải, viết vào giai đoạn cuối cuộc đời ông. Bài thơ đượm đà tình cảm với đất nước và cuộc sống tươi đẹp. Trước vẻ đẹp của mùa xuân, tâm hồn nhà thơ dâng tràn cảm xúc. Đặc biệt, khổ thơ đầu tiên đã tạo nên một bức tranh thiên nhiên mùa xuân tuyệt đẹp bằng những hình ảnh, màu sắc và âm thanh tuyệt vời, đầy sức sống và sống động:
“Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng”.
Bầu trời và dòng sông là hai yếu tố được dùng để đo không gian, tạo nên một bức tranh tươi sáng với màu sắc hài hoà của bông hoa tím biếc và dòng sông xanh, đặc trưng cho vùng đất Huế. Tuy nhiên, điểm nổi bật nhất của bức tranh là hình ảnh bông hoa tím biếc nảy nở giữa dòng sông xanh. Với sức mạnh của sự sống, bông hoa vươn lên giữa dòng nước, tạo ra một cảm giác đầy kỳ diệu và thu hút sự chú ý của người đọc. Bông hoa tím biếc đó như thể đang nở rộ trên mặt nước trong ánh nắng xuân.
Không gian mở ra với hình ảnh dòng sông xanh mát hai bên bờ. Màu xanh tươi của dòng sông phản chiếu ánh sáng của bầu trời và của những cây xanh bên bờ, tạo nên một khung cảnh thân quen, quen thuộc ở bất kỳ con sông nào trên đất nước. Không gian rộn ràng và tươi vui với tiếng chim chiền chiện hót vang trời. Lời gọi ấy ban đầu nhen nhóm ở góc tâm hồn, nhưng khi ngắm nhìn cảnh sắc và nghe tiếng chim hót, cảm xúc dần tràn đầy, òa ra thành lời, đem lại niềm ngỡ ngàng và thích thú:
Hót chi mà vang trời
Tiếng chim chiền chiện râm ran khắp bầu trời như những giọt nước tinh khiết lấp lánh. Tác giả biểu lộ tình cảm trìu mến với mùa xuân qua việc đặt mình vào cảnh vật, trò chuyện với thiên nhiên. Những hình ảnh trực quan này tái hiện được cảm xúc của nhà thơ. Đặc biệt, tác giả dùng động tác trữ tình, như hứng lấy từng giọt âm thanh, để thể hiện sự trân trọng và yêu quý đối với mùa xuân.
Tôi đưa tay tôi hứng”.
Câu thơ có thể được hiểu theo nhiều cách khác nhau. Ban đầu, “giọt long lanh rơi” có thể chỉ những giọt mưa mùa xuân, giọt sương mùa xuân, tinh khôi rơi xuống từng cành cây, giữa kẽ lá vào sáng sớm tinh mơ như những viên ngọc long lanh ánh trời.
Ngoài ra, “giọt long lanh rơi” cũng có thể là ẩn dụ chuyển đổi cảm giác. Tiếng chim từ âm thanh (cảm nhận bằng thính giác) được chuyển đổi thành “từng giọt” (hình ảnh và khối lượng, cảm nhận bằng thị giác), từng giọt lại long lanh ánh sáng. Vì vậy, nhà thơ dùng cả cơ thể để cảm nhận: “Tôi đưa tay tôi hứng”.
Dù được hiểu theo cách nào, hai câu thơ vẫn thể hiện cảm xúc sâu sắc của tác giả trước vẻ đẹp thiên nhiên xứ Huế vào mùa xuân, thể hiện mong muốn thân mình hòa cùng cảnh vật. Những bức tranh mùa xuân vẽ bằng thơ trong biết bao tác phẩm cũng gợi nhớ đến động cảm của người đọc. Với Xuân Diệu, thanh sắc màu xuân làm say đắm lòng ông, với những màu sắc rực rỡ của thiên nhiên mùa xuân đang rạo rực tình ái dưới con mắt của thi sĩ:
“Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi…”
Khác với phong cách nồng nhiệt của Xuân Diệu, Thanh Hải đã tinh tế khám phá vẻ đẹp tươi xanh và rộn rã của mùa xuân. Khổ thơ mở đầu đã tạo nên một bức tranh tuyệt đẹp về xứ Huế với hình ảnh, màu sắc và âm thanh được miêu tả từ những vần thơ nhạc điệu. Thiên nhiên, đặc biệt là mùa xuân, luôn phong phú và cho đi tặng con người những vẻ đẹp tuyệt vời, nếu ta biết mở rộng tâm hồn để thấu hiểu. Thanh Hải đã thể hiện tài hoa và sự thăng hoa của tâm hồn khi đón nhận mùa xuân, với sự tinh tế của ngòi bút và sự sáng tạo của tâm trí. Nhà thơ lặng ngắm, lắng nghe và xao động bằng cả trái tim và trí tưởng tượng để tạo ra những liên tưởng độc đáo.
3. Cảm nhận khổ thơ đầu bài Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải chọn lọc:
Thanh Hải đã vô cùng tinh tế trong việc tái hiện cảm xúc của mình về mùa xuân. Trong bài thơ của ông, một bức tranh xuân được vẽ ra vô cùng rực rỡ, đầy sức sống và niềm vui phơi phới. Điều đáng chú ý là bức tranh xuân đó chỉ cần vài chi tiết đơn giản: một dòng sông xanh, một cánh hoa tím, và tiếng chim chiền chiện. Nhưng chính những chi tiết ấy đã tạo nên không gian rộng lớn, màu sắc tươi thắm của mùa xuân và âm thanh vang vọng, tươi vui của chim chiền chiện.
Một bông hoa tím biếc”.
Thay vì viết theo cách thông thường “Một bông hoa tím biếc mọc giữa dòng sông xanh”, Thanh Hải đã đảo ngược thứ tự thành “Mọc giữa dòng sông xanh, một bông hoa tím biếc”. Điều này tạo ra một hiệu ứng nghệ thuật khi động từ “mọc” được đặt ở đầu khổ thơ, tạo ra ấn tượng mạnh về sức sống và hy vọng của mùa xuân. Cảm giác như bông hoa tím biếc đang từ từ trổ bông, nảy mầm và nở rộ trên mặt nước xanh của dòng sông.
Hàn Mặc Tử cũng có bài thơ về mùa xuân với màu sắc tươi tắn, trong đó ông chọn màu vàng của nhà tranh lá mới pha trộn với màu xanh tươi của cỏ cây làm chủ đạo cho bức tranh mùa xuân. Điều này đã tạo ra sự sinh động khác thường cho bức tranh. Trong đoạn trích Cảnh ngày xuân (trích Truyện Kiều), Nguyễn Du cũng đã tài tình phối hợp màu sắc, khiêu khích giác quan với màu xanh của lá cây, màu vàng của hoa cải và màu hồng của hoa đào.
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa”
Bức tranh mùa xuân của Thanh Hải được dệt trên nền xanh bát ngát của cỏ cây và bầu trời. Những đóa hoa lê bé nhỏ nổi bật giữa khung cảnh rực rỡ sức sống, tạo thành điểm nhấn đặc biệt cho bức tranh. Thủ pháp này giúp tạo ra một bức tranh rộng lớn, nhưng vẫn tập trung được sự chú ý vào chi tiết của đóa hoa lê trắng bình dị nhưng đầy ấn tượng.
Khác với Hàn Mặc Tử, Thanh Hải chọn màu tím của hoa để tô điểm lên nền xanh của bức tranh. Màu tím này không nổi bật, nhưng lại gợi lên được tình cảm sâu sắc, mộng mơ và gắn liền với quê hương xứ Huế. Màu tím này còn chứa đựng sức trẻ và tinh thần dung hòa vô tận.
Nhà thơ mở rộng không gian của bức tranh mùa xuân bằng cách nhìn lên bầu trời xanh. Tiếng chim chiền chiện làm tăng thêm nét đẹp của mùa xuân trong bức tranh:
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng”.
Bản nhạc của câu thơ phát ra âm vang của mùa xuân tươi vui và sôi động. Những từ như “ơi”, “chi” mang âm điệu ngọt ngào và thân thiết đặc trưng của người Huế. Câu thơ dường như tự nảy sinh và không cần sửa soạn nhưng vẫn thể hiện được sắc thái thi ca. Câu hỏi tinh tế “hót chi” bộc lộ niềm vui, bất ngờ và hứng thú của tác giả trước giai điệu của mùa xuân.
Thật vậy, thiên nhiên vào mùa xuân là sự hào phóng, đầy rộng lượng và sẵn sàng ban tặng cho con người những cảm xúc tuyệt vời nếu ta biết mở rộng tâm hồn. Thanh Hải đã thật sự đón nhận mùa xuân với tất cả tài năng của mình, cùng với trái tim đầy cảm xúc và trí tưởng tượng phong phú. Nhà thơ đứng lặng nhìn, lắng nghe với trái tim đầy cảm xúc, trí tưởng tượng dồi dào để tạo nên những liên tưởng tuyệt vời:
“Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng”.
Hai dòng thơ trên có thể hiểu theo hai cách: giọt nào cũng chỉ những hạt mưa xuân lấp lánh dưới ánh sáng của trời xuân; hoặc có thể liên hệ với hai câu trước: tiếng chim xa bỗng trở nên gần trong trẻo, tròn vành vạnh như những giọt màu óng ánh, rơi không ngừng, tưởng như không bao giờ dứt và nhà thơ đưa tay ra hứng lấy từng giọt ấy. giọt âm thanh.
Như vậy, từ một hình ảnh, một sự vật được cảm nhận bằng âm thanh (thính giác), tác giả đã biến nó thành một sự vật có thể nhìn thấy (thị giác) vì nó có hình dạng, màu sắc, rồi cảm nhận bằng xúc giác (xúc giác). Nghệ thuật so sánh ngầm, hoán chuyển cảm giác đã đạt đến trình độ tinh tế vượt bậc.
Khổ thơ đầu tiên của bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” đã thể hiện sự mê say, ngất ngây, xốn xang và rạo rực của tác giả trước vẻ đẹp của thiên nhiên và đất trời khi xuân về. Chắc chắn trong trái tim của nhà thơ đang đong đầy tình yêu quê hương, tình yêu đất nước và tình yêu cuộc sống.
