Ngắm trăng, thưởng trăng đối với Bác Hồ là một nét đẹp của tâm hồn rất yêu đời và khát khao tự do. Điều đó đã được thể hiện rõ qua bài thơ Ngắm trăng. Dưới đây là bài viết về chủ đề: Cảm nhận bài thơ Ngắm trăng của Hồ Chí Minh hay nhất, mời bạn đọc theo dõi.
Mục lục bài viết
1. Dàn ý cảm nhận bài thơ Ngắm trăng của Hồ Chí Minh hay nhất:
I. Mở bài
– Giới thiệu tác giả Hồ Chí Minh: Không chỉ là một nhà cách mạng vĩ đại mà còn là một nhà thơ với tâm hồn lãng mạn, yêu thiên nhiên.
– Giới thiệu bài thơ Ngắm trăng: Được sáng tác trong hoàn cảnh Bác bị giam trong nhà tù Tưởng Giới Thạch, thể hiện tình yêu thiên nhiên và tinh thần lạc quan vượt lên hoàn cảnh.
II. Thân bài
a) Hoàn cảnh sáng tác và ý nghĩa của bài thơ
– Bài thơ thuộc tập Nhật ký trong tù, ghi lại những cảm xúc và suy nghĩ của Bác khi bị giam cầm.
– Không gian nhà tù chật chội, thiếu thốn, không có rượu và hoa – những thứ thường xuất hiện trong thơ ca tao nhã.
– Tuy nhiên, tâm hồn thi nhân vẫn rộng mở trước vẻ đẹp của thiên nhiên.
b) Cảm nhận về nội dung bài thơ
– Hai câu đầu:
+ Khắc họa hoàn cảnh thiếu thốn trong tù nhưng vẫn giữ được phong thái ung dung.
+ Trăng – một hình ảnh quen thuộc trong thơ ca, trở thành nguồn cảm hứng lớn.
+ Thể hiện sự giao hòa giữa tâm hồn người nghệ sĩ và thiên nhiên dù trong nghịch cảnh.
– Hai câu sau:
+ Hình ảnh Bác ngắm trăng thể hiện sự tự do trong tâm hồn, vượt lên hoàn cảnh tù đày.
+ Ánh trăng không bị song sắt ngăn cách, trở thành người bạn tri kỷ của Bác.
+ Cấu trúc đăng đối tạo sự cân đối hài hòa, thể hiện mối giao cảm giữa con người và thiên nhiên.
c) Nghệ thuật của bài thơ
– Thể thơ tứ tuyệt cô đọng, hàm súc.
– Hình ảnh thơ giản dị nhưng giàu ý nghĩa.
– Nghệ thuật đối và nhân hóa làm nổi bật sự giao hòa giữa con người và thiên nhiên.
III. Kết bài
– Khái quát lại nội dung và nghệ thuật của bài thơ.
– Nêu cảm nhận cá nhân: Ngắm trăng không chỉ thể hiện tâm hồn yêu thiên nhiên của Hồ Chí Minh mà còn cho thấy tinh thần lạc quan, bất khuất của một chiến sĩ cách mạng.
2. Cảm nhận bài thơ Ngắm trăng của Hồ Chí Minh hay nhất:
Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ là một nhà lãnh đạo vĩ đại mà còn là một nhà thơ với tâm hồn sâu sắc, yêu thiên nhiên và luôn lạc quan trong mọi hoàn cảnh. Một trong những tác phẩm tiêu biểu thể hiện tinh thần ấy chính là bài thơ Ngắm trăng, được trích từ tập Nhật ký trong tù. Tác phẩm không chỉ là một bài thơ mà còn là một bức tranh tinh thần phản ánh rõ nét tâm thế của Người khi bị giam cầm.
Bài thơ ra đời trong bối cảnh Hồ Chí Minh bị giam giữ trong các nhà lao ở Quảng Tây, Trung Quốc. Giữa những ngày tháng đầy thử thách ấy, Người vẫn giữ được phong thái ung dung, yêu đời, thể hiện qua hình ảnh ngắm trăng, một thú vui tao nhã của những bậc thi nhân. Ngay từ câu thơ đầu tiên, hoàn cảnh khó khăn được tái hiện một cách nhẹ nhàng: “Trong tù không rượu cũng không hoa / Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ.” Nếu đối với những thi nhân khác, rượu và hoa là hai yếu tố không thể thiếu khi thưởng trăng, thì ở đây, dù chẳng có những thứ đó, Bác vẫn không thể thờ ơ trước vẻ đẹp của thiên nhiên. Cách diễn đạt của Người giản dị mà sâu sắc, hé lộ một tâm hồn nhạy cảm trước cái đẹp, bất chấp mọi nghịch cảnh xung quanh.
Không chỉ dừng lại ở sự rung động trước thiên nhiên, bài thơ còn thể hiện một mối giao hòa đặc biệt giữa con người và vầng trăng: “Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ / Trăng nhòm khe cửa ngắm nhà thơ.” Trăng không chỉ là một vật thể vô tri mà trở thành người bạn tri âm, tri kỷ, đồng hành cùng Bác trong những đêm tù đày. Hình ảnh nhân hóa “trăng nhòm khe cửa” gợi lên sự giao cảm mạnh mẽ giữa thiên nhiên và con người. Dù bị song sắt ngăn cách, tâm hồn Bác vẫn tự do, vượt lên trên mọi giới hạn của thể xác để hòa cùng ánh trăng. Cấu trúc đăng đối của hai câu thơ càng làm nổi bật sự cân xứng giữa con người và thiên nhiên, giữa người ngắm trăng và trăng chiếu rọi, tạo nên một khung cảnh đầy chất thơ.
Bài thơ Ngắm trăng không chỉ thể hiện tình yêu thiên nhiên sâu sắc mà còn phản ánh tinh thần lạc quan, phong thái ung dung của Hồ Chí Minh trong cảnh tù đày. Người không hề than trách hay bi lụy, mà ngược lại, vẫn giữ được tâm hồn thanh cao và luôn hướng về cái đẹp. Tác phẩm đã để lại dấu ấn sâu đậm trong nền văn học Việt Nam, minh chứng cho một tâm hồn thi sĩ vĩ đại, dù trong hoàn cảnh khó khăn vẫn tỏa sáng với tình yêu thiên nhiên và sự tự do trong tư tưởng.
3. Cảm nhận bài thơ Ngắm trăng của Hồ Chí Minh đạt điểm cao:
Nhà văn Hoài Thanh từng nhận xét: “Thơ Bác đầy trăng.” Quả thật, trong các sáng tác của Hồ Chí Minh, ánh trăng xuất hiện như một người bạn tâm giao, đồng hành cùng Người trên mọi chặng đường. Vầng trăng không chỉ là một hình ảnh thiên nhiên đơn thuần mà còn là biểu tượng cho sự ung dung, tự do trong tâm hồn của Bác. Một trong những bài thơ tiêu biểu thể hiện điều này chính là Ngắm trăng, được trích từ tập Nhật ký trong tù.
Bài thơ ra đời trong bối cảnh Hồ Chí Minh bị giam giữ tại nhà lao của chính quyền Tưởng Giới Thạch. Mặc dù bị giam cầm trong cảnh lao tù tăm tối, Người vẫn dành cho thiên nhiên một sự trân trọng và yêu mến đặc biệt. Mở đầu bài thơ, Bác nhắc đến hoàn cảnh khắc nghiệt của mình: “Trong tù không rượu cũng không hoa / Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ.” Giữa chốn lao tù lạnh lẽo, những thú vui tao nhã như rượu, hoa, vốn thường xuất hiện trong những buổi thưởng trăng của tao nhân mặc khách đều không có. Thế nhưng, trước vẻ đẹp của ánh trăng đêm nay, Người không thể làm ngơ. Cách diễn đạt nhẹ nhàng nhưng đầy ẩn ý đã cho thấy một tâm hồn rộng mở, luôn hướng đến cái đẹp, bất chấp mọi hoàn cảnh khắc nghiệt.
Không chỉ dừng lại ở sự cảm nhận vẻ đẹp thiên nhiên, hai câu thơ sau còn thể hiện sự giao hòa đặc biệt giữa con người và vầng trăng: “Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ / Trăng nhòm khe cửa ngắm nhà thơ.” Hình ảnh nhân hóa vầng trăng như một người bạn tri kỷ đang lặng lẽ dõi theo Người qua song sắt nhà tù. Cấu trúc đối xứng của hai câu thơ tạo nên sự cân bằng hài hòa giữa “người” và “trăng”, thể hiện một mối quan hệ đặc biệt – nơi thiên nhiên và con người tìm đến nhau, vượt lên trên mọi rào cản. Dù bị giam cầm, nhưng tâm hồn Bác không bị giới hạn trong bốn bức tường lao tù, mà vẫn tự do bay bổng cùng vầng trăng.
Ngắm trăng là một bài thơ trữ tình mang đậm phong thái ung dung, lạc quan của Hồ Chí Minh. Dù không hề có một chữ nào trực tiếp nói về ý chí kiên cường hay tinh thần thép, nhưng bài thơ vẫn toát lên khí chất mạnh mẽ của một người chiến sĩ cách mạng. Ở đó, ta thấy sự hòa quyện giữa chất hiện thực và chất lãng mạn, giữa tâm hồn nghệ sĩ và ý chí kiên cường của một người cộng sản. Nhà tù chỉ có thể giam giữ thân thể Bác, nhưng không thể trói buộc tâm hồn Người. Ánh trăng vẫn soi rọi và Bác vẫn ngắm trăng với tất cả tình yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống.
Bài thơ Ngắm trăng không chỉ đơn thuần là một tác phẩm trữ tình về thiên nhiên mà còn là minh chứng cho tinh thần lạc quan, yêu đời và phong thái ung dung của Hồ Chí Minh trong hoàn cảnh lao tù khắc nghiệt. Ở đó, ta không chỉ thấy hình ảnh một thi nhân say mê cái đẹp mà còn cảm nhận được bản lĩnh kiên cường của một người chiến sĩ cách mạng, dù bị giam cầm nhưng vẫn giữ vững tinh thần tự do, vượt lên trên mọi sự trói buộc của hoàn cảnh. Đây là một hình ảnh ấn tượng và không thể nào quên với người đọc cho đến tận ngày nay.
