Tác giả Nguyễn Khuyến đã sáng tác chùm ba bài thơ về mùa thu, trong đó "Câu cá mùa thu" được xem là một điển hình cho thơ ca về mùa thu ở Việt Nam. Dưới đây là mẫu bài cảm nhận 4 câu đầu bài Câu cá mùa thu chọn lọc siêu hay, mời bạn đọc cùng đón xem.
Mục lục bài viết
1. Dàn ý cảm nhận 4 câu đầu bài thơ Câu cá mùa thu:
I. Mở bài:
Giới thiệu khái quát về bài thơ “Câu cá mùa thu” và ý nghĩa của bốn câu thơ đầu:
– “Câu cá mùa thu” (Thu ẩm) của Nguyễn Khuyến là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của thơ ca Việt Nam khi nói về mùa thu. Với nét vẽ tài tình, nhà thơ đã khắc họa một bức tranh mùa thu làng quê Bắc Bộ đậm chất dân gian và đầy chất thơ.
– Bức tranh mùa thu được thể hiện một cách tinh tế và sâu sắc qua bốn câu thơ đầu, mở ra không gian yên tĩnh, trầm mặc mà đẹp đến nao lòng.
II. Thân bài:
a. Phân tích hai câu đề:
– Nguyễn Khuyến đã khéo léo mở ra một không gian mùa thu rộng lớn với những nét đặc trưng của vùng chiêm trũng Bắc Bộ:
– Hình ảnh “ao thu” gợi lên cảnh sắc bình dị, thân thuộc của làng quê Việt Nam trong những ngày thu. Dưới làn nước trong veo, cái lạnh lẽo của mùa thu thấm đượm vào cảnh vật, khiến cho không gian như chìm vào sự yên ả, tĩnh lặng.
– Tính từ “lạnh lẽo” không chỉ gợi lên cái lạnh của nước mà còn khắc sâu cảm giác lạnh lùng của không gian mùa thu. Sự kết hợp với “trong veo” tạo nên một ấn tượng về độ trong của dòng nước, không chỉ trong về sắc mà còn trong về tâm trạng, như một tấm gương phản chiếu tâm hồn tĩnh tại của người thi nhân.
– Số từ “một chiếc” kết hợp với từ láy “tẻo tẹo” khiến cho hình ảnh con thuyền trở nên nhỏ bé, lẻ loi giữa không gian rộng lớn. Chính sự nhỏ bé ấy làm cho cảnh vật thêm phần tĩnh lặng, cô đơn.
– Cảnh thu trong hai câu thơ không chỉ được cảm nhận qua cái nhìn bề ngoài mà còn thấm sâu vào lòng người, từ xa đến gần, từ thấp đến cao, tạo nên một bức tranh mùa thu vừa rộng lớn vừa chi tiết, vừa tĩnh mịch lại vừa sống động.
b. Phân tích hai câu thực:
– Hai câu thực mang đến những chuyển động nhẹ nhàng, tinh tế của cảnh vật:
– “Hơi gợn tí”, “khẽ đưa vèo” là những hình ảnh đầy tính chi tiết, thể hiện sự tinh tế của nhà thơ trong việc cảm nhận những biến chuyển nhỏ nhất của tự nhiên. Chỉ cần một cơn gió nhẹ thổi qua, mặt nước ao thu đã khẽ gợn sóng, chiếc lá vàng cũng vì thế mà khẽ rung động.
– Nhà thơ đã dùng những từ ngữ như “tí”, “khẽ”, “vèo” để tạo ra cảm giác nhẹ nhàng, tinh tế, khiến cho cảnh vật trở nên gần gũi, sống động như đang chuyển động trong một không gian yên tĩnh.
– Nghệ thuật sử dụng hình ảnh tự nhiên, gần gũi kết hợp với nghệ thuật đối ngẫu đã tạo ra sự liên kết chặt chẽ mà hài hòa giữa các sự vật trong cảnh thu:
– Sự đối lập giữa “biếc” và “vàng”, giữa sự tĩnh lặng của nước và chuyển động nhẹ nhàng của sóng, lá đã tạo nên một bức tranh thu đầy sắc màu, nhưng lại rất đỗi dịu dàng, thanh tao.
– Những trạng từ, tính từ “tí”, “khẽ”, “vèo” không chỉ làm cho bức tranh thu trở nên sống động mà còn gợi lên những chuyển động nhẹ nhàng, tinh tế, như một bức tranh thủy mặc đầy nghệ thuật.
III. Kết bài:
Cảm nhận chung về bốn câu thơ đầu:
– Bốn câu thơ mở đầu bài “Câu cá mùa thu” đã khéo léo vẽ nên một bức tranh mùa thu làng quê Bắc Bộ vừa yên bình, tĩnh lặng, vừa đậm chất thi vị, sâu lắng. Những hình ảnh, âm thanh tuy đơn giản, quen thuộc nhưng qua ngòi bút của Nguyễn Khuyến đã trở nên sống động, gợi cảm, để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng người đọc về một mùa thu đậm chất Việt Nam.
2. Cảm nhận 4 câu đầu bài thơ Câu cá mùa thu hay nhất:
Mùa thu, với những khung cảnh đẹp và hữu tình, là một trong những mùa nằm trong rất nhiều đề tài lớn của thi ca nhân loại nói chung và thơ ca Việt Nam nói riêng. Mùa thu không chỉ là một khung cảnh đẹp mà còn là một khoảng thời gian đặc biệt trong năm, thời gian để ta thư giãn, tận hưởng và đắm mình trong vẻ đẹp thiên nhiên tuyệt đẹp của mùa thu.
Tác giả Nguyễn Khuyến với bài thơ “Câu cá mùa thu” đã mang đến cho người đọc những cảm xúc tuyệt vời về mùa thu, về quê hương, về sự gắn bó với đất nước và con người Việt Nam. Với những hình ảnh đẹp, đơn sơ nhưng rất chân thực, tác giả đã miêu tả cảnh thu với rất nhiều chi tiết, tạo nên một bức tranh thu đầy màu sắc và sức sống.
Cảnh thu trong bài thơ được miêu tả từ nhiều góc nhìn khác nhau, từ gần đến xa, từ thấp lên cao, từ hẹp đến rộng và nhiều hướng khác nữa. Tất cả những cảnh vật trong bài thơ đều được nhuốm màu thu, từ ao thu đến bầu trời thu rồi đường thôn ngõ xóm đều mang hồn thu. Cảnh thu đã bao trùm lên khắp ngôi làng ở vùng quê đồng bằng Bắc bộ, làm cho mùa thu trở nên rất đỗi ấm áp và gần gũi.
Hồn thu được gợi lên từ những hình ảnh đơn sơ, bình dị và thân thuộc, tạo nên một bức tranh thu đầy màu sắc, sống động và chân thực. Trong bài thơ, ta có thể cảm nhận được sự yên bình, thanh tịnh của một buổi sớm mùa thu, nơi những đám mây lơ lửng, ngõ trúc quanh co, lá vàng khẽ đung đưa. Tất cả hòa hợp với nhau tạo nên một cảnh thu thật sống động và chân thực.
Những đường nét và màu sắc trong bài thơ cũng có tác dụng gợi lên trong trí tưởng tượng của người đọc về hình ảnh một buổi sớm mùa thu rất đỗi yên bình. Khung cảnh mùa thu của vùng đồng bằng Bắc bộ hiện lên với bầu trời trong xanh cao rộng, những ao chum trong vắt phản chiếu bầu trời và màu lá, thôn xóm hun hút và quanh co bên những rặng tre, khóm trúc. Tác giả Nguyễn Khuyến đã vẽ ra bức tranh ấy với thần thái tự nhiên khiến cho chúng ta là người cảm nhận bức tranh ấy không khỏi ngỡ ngàng và xúc động, cảm giác như chính mình được đắm chìm trong khoảnh khắc mát lành của mùa thu ấy trên quê hương của chúng ta.
Mùa thu là mùa của sự tĩnh lặng, thư giãn và tận hưởng, được miêu tả qua những hình ảnh trong bài thơ “Câu cá mùa thu”. Những lời thơ giản dị, tự nhiên mà gần gũi, đi sâu vào trong lòng người đọc, cũng chính nhờ những vần thơ ấy mà những bài thơ thu của Việt Nam trở nên giàu có và đặc sắc hơn. Ngoài ra, cảm nhận được thêm về tình yêu quê hương và sự kết nối với thiên nhiên qua những hình ảnh, từ ngữ thật tuyệt vời trong bài thơ “Câu cá mùa thu”.
Tóm lại, bài thơ “Câu cá mùa thu” của tác giả Nguyễn Khuyến đã thể hiện một cách đầy tinh tế vẻ đẹp của mùa thu với những hình ảnh, từ ngữ cực kỳ sâu sắc và ý nghĩa. Với bài thơ này, ta được trải nghiệm và cảm nhận về vẻ đẹp của mùa thu, làm cho mùa thu trở nên gần gũi, thân thuộc hơn với mỗi người trong chúng ta. Mùa thu với những điều tuyệt vời của nó đã được tác giả Nguyễn Khuyến ghi lại một cách tuyệt vời qua bài thơ “Câu cá mùa thu” và giữ mãi trong lòng người đọc.
3. Cảm nhận 4 câu đầu bài thơ Câu cá mùa thu chọn lọc:
Nguyễn Khuyến còn được mệnh danh là nhà thơ của làng quê Việt Nam. Ông gắn bó với thôn quê, hòa hợp và thấu hiểu mảnh đất quê nhà suốt đời. Vì vậy, cảnh vật làng quê trong thơ ông hiện lên rất chân thực, giản dị và tinh tế. Đọc Thu điếu, ta bắt gặp một bức tranh thu đặc trưng của vùng chiêm trũng Bắc bộ, quê hương của nhà thơ. Đấy chính là nét mới mẻ của tác phẩm so với thi pháp truyền thống của văn học Trung đại Việt Nam.
Bài thơ “Thu điếu” được viết bằng chữ Nôm, làm theo thể thất ngôn bát cú Đường luật. Cảnh thu được miêu tả trong hầu hết 8 câu thơ, hình ảnh con người chỉ xuất hiện trực tiếp ở hai câu cuối bài. Cảnh trong bài vẫn là trời nước, gió, trúc – những tài liệu quen thuộc nhưng hồn thơ thì đã vượt ra khỏi khuôn sáo thi tứ cổ điển.
Những đường nét, màu sắc gợi lên trong tưởng tượng của người đọc khung cảnh của một buổi sớm thu yên bình trên một làng quê miền Bắc thật đặc trưng và đẹp mắt. Bầu trời thu cao rộng, khoáng đạt, tạo cảm giác rộng lớn, vô tận, khiến cho tâm hồn ta càng thêm nhẹ nhàng. Những đám mây trắng xóa trôi qua, tạo nên một ánh sáng dịu nhẹ, ấm áp, mang lại cho tôi cảm giác an yên và thanh bình. Những ao chuôm trong vắt phản chiếu màu trời, màu lá, tạo ra một khung cảnh yên tĩnh và đẹp mắt. Thôn xóm với những con đường nhỏ quanh co hun hút xanh màu tre trúc, mang đến một không gian yên bình và gần gũi với thiên nhiên.
Gió thu dịu mát khẽ làm xao động mặt nước, tạo ra những sóng nhỏ nhắn nhưng lại đủ sức khiến cho ta cảm nhận được vẻ đẹp của nó. Bên cạnh đó, thỉnh thoảng một vài chiếc lá rụng cắt ngang không gian, làm cho khung cảnh trở nên thú vị và sống động hơn. Những con cá nhỏ nằm im trên đáy ao và những chú ếch nhảy nhót lội qua từng chỗ đầy nước để tìm kiếm thức ăn, tạo nên một hình ảnh đầy sức sống. Trong bức tranh thu này mọi cảnh vật hiện ra đều rất đỗi bình dị, dân dã, tuy nhiên vẫn rất đẹp và ấn tượng.
Bài thơ “Thu điếu” của Nguyễn Khuyến là một tác phẩm văn học đặc sắc, truyền tải đầy đủ tâm hồn và cái nhìn sâu sắc của tác giả về một mùa thu bình dị, yên bình nhưng đầy màu sắc và cảm xúc. Cảnh vật thu đượm chất dân dã và mộc mạc trong bài thơ đã truyền tải cho độc giả một cảm giác yên bình, gần gũi với thiên nhiên, đồng thời cũng khơi gợi trong họ những cảm xúc tình cảm và sâu sắc về quê hương, về mùa thu.