Cách mạng tháng Mười Nga (October Revolution) đã ghi dấu ấn quan trọng trong lịch sử thế giới và có những ý nghĩa lịch sử to lớn, không chỉ cho nước Nga mà còn là một nguồn động viên mạnh mẽ cho các phong trào cách mạng và giải phóng dân tộc trên khắp thế giới.
Mục lục bài viết
1. Nguyên nhân và diễn biến chính của Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917:
Nguyên nhân:
– Khủng hoảng Chiến tranh Thế giới I:
Cuộc Chiến tranh lâu dài đã gây tổn thương nặng nề cho nước Nga, đặt nền tảng cho sự phổ biến của ý chí đổi mới và chống chiến tranh trong xã hội.
– Khủng hoảng kinh tế và xã hội:
Nga đối diện với tình trạng khó khăn kinh tế và xã hội nặng nề, với người dân chịu đựng nhiều khó khăn, đói nghèo và giá thực phẩm tăng cao.
– Chính sách quân sự thất bại:
Thất bại liên tục của Nga trong chiến trường đã tạo nên sự bất mãn và phản đối từ phía binh sĩ và nhân dân, đặt áp lực lớn lên chính quyền Nga.
– Không hài lòng trong quân đội:
Quân đội Nga không chỉ mất mát nặng nề mà cảm thấy không hài lòng với chế độ quân chủ chuyên chế.
Diễn biến chính:
– Cuộc Cách mạng tháng Hai:
Ngày 23 tháng 2 (theo lịch Nga, tương đương với 8 tháng 3 theo lịch Gregory), những cuộc biểu tình bắt đầu tại Petrograd, mở đầu cho Cuộc Cách mạng tháng Hai.
Ngày 27 tháng 2 (12 tháng 3), binh sĩ và công nhân thành lập Hội đồng Petrograd.
– Lật đổ chính quyền Cộng hoà:
Ngày 2 tháng 3 (15 tháng 3), chính phủ hoàng gia bị lật đổ, và Nicholas II buộc phải từ chức.
Chính phủ tạm thời do Thủ tướng Guchkov và Đại tá Kornilov tạo ra, nhưng chỉ tồn tại trong một thời gian ngắn vì áp lực từ dưới và từ Hội đồng Petrograd.
– Thành lập chính phủ lâm thời và Hội đồng Petrograd:
Ngày 15 tháng 3 (3 tháng 3 theo lịch Julian), Chính phủ lâm thời được thành lập dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Lvov.
Hội đồng Petrograd trở thành cơ quan chính quyền lực thực sự và thực hiện quyền lực của mình thông qua Quyết định Số 1, giới hạn quyền lực của quân đội và chính phủ tạm thời.
– Cuộc tấn công vào Cung điện Mùa Đông và thành lập Đại hội Xô viết:
Đêm 25 tháng 10 (7 tháng 11), quân cách mạng chiếm Cung điện Mùa Đông, trụ sở của Chính phủ lâm thời.
Toàn bộ Chính phủ lâm thời bị bắt (trừ Thủ tướng Kerensky). Đại hội Xô viết toàn Nga lần thứ hai được khai mạc ngay trong đêm đó.
– Cách mạng Mười hóa thành công:
Cách mạng Mười Nga hoàn toàn giành thắng lợi trên khắp đất nước sau khi khởi nghĩa thắng lợi ở Moscow, đầu năm 1918.
Cuộc Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 không chỉ mở ra trang mới trong lịch sử Nga mà còn là bước ngoặt quan trọng trong lịch sử thế giới, mở đường cho sự hình thành của Cộng hòa Xô viết và tác động sâu rộng đến dòng chảy của Chiến tranh thế giới thứ nhất.
2. Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Mười Nga:
Cách mạng tháng Mười Nga (October Revolution) đã ghi dấu ấn quan trọng trong lịch sử thế giới và có những ý nghĩa lịch sử to lớn, không chỉ cho nước Nga mà còn là một nguồn động viên mạnh mẽ cho các phong trào cách mạng và giải phóng dân tộc trên khắp thế giới. Dưới đây là một phân tích chi tiết về ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Mười Nga:
– Thay đổi chế độ chính trị và xã hội:
Cách mạng tháng Mười Nga đã chấm dứt chế độ quân chủ chuyên chế và lập nên chế độ xã hội chủ nghĩa ở Nga. Điều này đánh dấu một sự thay đổi lớn trong cách quản lý và tổ chức xã hội, từ chế độ độc tài sang một hình thức chính trị mới, nơi quyền lực thuộc về tay những người lao động.
– Khởi nguyên phong trào cách mạng:
Cách mạng tháng Mười Nga không chỉ là sự kiện lịch sử quan trọng cho Nga mà còn là nguồn động viên mạnh mẽ cho các phong trào cách mạng ở các nước khác. Phong trào công nhân và giai cấp lao động trên toàn cầu hưởng ứng, khám phá con đường giải phóng và xây dựng xã hội chủ nghĩa.
– Giải phóng dân tộc và công nhân lao động:
Một trong những ý nghĩa quan trọng nhất của Cách mạng tháng Mười Nga là việc giải phóng các dân tộc khỏi sự áp bức và thống trị. Việc công nhân và những người lao động giành quyền lực đã đưa họ lên làm chủ đất nước và vận mệnh của mình.
– Xây dựng xã hội tự do và công bằng:
Mục tiêu cuối cùng của Cách mạng tháng Mười Nga là xây dựng một xã hội tự do, hạnh phúc và công bằng. Chính phủ mới thành lập tập trung vào việc cải thiện điều kiện sống, giáo dục và y tế cho nhân dân, tạo ra một môi trường tương đối công bằng và bình đẳng.
– Khích lệ phong trào giải phóng dân tộc toàn cầu:
Cách mạng tháng Mười Nga cũng đã là nguồn động viên lớn cho phong trào giải phóng dân tộc ở châu Á, châu Phi và Mỹ Latinh. Sự thành công của Cách mạng đã thể hiện rằng việc đấu tranh cho giải phóng và tự quyết định không chỉ là khả thi mà còn là chìa khóa cho sự phồn thịnh.
Cách mạng tháng Mười Nga không chỉ là sự thay đổi của Nga mà còn là một cột mốc lớn trong lịch sử thế giới, có ảnh hưởng sâu rộng đến cộng đồng quốc tế. Nó đã khơi nguồn động viên cho những người đang chịu đựng sự áp bức và kích thích sự tình thần của các phong trào cách mạng và giải phóng dân tộc khắp nơi. Tuy Cách mạng tháng Mười Nga không tránh khỏi những tranh cãi và thách thức, nhưng ý nghĩa lịch sử của nó là không thể phủ nhận.
3. Các cuộc đấu tranh xây dựng và bảo vệ chính quyền Xô viết:
– Xây dựng chính quyền Xô Viết: Đêm lịch sử và những chính sách đổi mới
Đêm 25/10/1917, dưới sự lãnh đạo của Lê-nin, chính quyền Xô Viết chính thức được thiết lập, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử Nga và thế giới. Các chính sách mới của chính quyền Xô Viết phản ánh cam kết mạnh mẽ đối với sự công bằng xã hội và quyền lực của giai cấp lao động:
+ Đập tan bộ máy nhà nước cũ và xây dựng máy nhà nước mới:
Chính quyền Xô Viết bắt đầu bằng việc loại bỏ bộ máy nhà nước cũ, thay thế bằng một hệ thống mới theo chủ nghĩa xã hội chủ nghĩa.
+ Chính sách hòa bình và ruộng đất:
“Sắc Lệnh Hòa Bình” lên án chiến tranh đế quốc chủ nghĩa, trong khi “Sắc Lệnh Ruộng Đất” giải quyết vấn đề ruộng đất cho nông dân, tăng cường quyền lực và đời sống của họ.
+ Loại bỏ đẳng cấp và đặc quyền của giáo hội:
Chính quyền Xô Viết đưa ra những động thái quyết liệt như xoá bỏ đẳng cấp và đặc quyền của giáo hội, đặt quyền lực vào tay những người lao động.
+ Nam nữ bình quyền và quyền tự quyết cho dân tộc:
Hướng tới bình đẳng giới và quyền tự quyết của các dân tộc, chính quyền Xô Viết thể hiện cam kết đối với giáo lý cộng sản và quyền lực nhân dân.
+ Quốc hữu hóa và Hồng Quân:
Thực hiện chính sách quốc hữu hóa, chính quyền tạo ra Hồng Quân để bảo vệ chính quyền mới khỏi sự chống đối nội và tấn công từ bên ngoại.
– Bảo vệ chính quyền Xô Viết: Cuộc đối đầu và chính sách “Cộng Sản Thời Chiến”
+ Cuộc đối đầu với quân đội Đế Quốc:
Cuối năm 1918, quân đội của 14 nước đế quốc tấn công Nga Xô Viết, nhằm đặt kết thúc cho cuộc cách mạng. Sự cấu kết giữa quân đội ngoại xâm và các lực lượng phản cách mạng nội địa đặt ra một thách thức lớn.
+ Chính Sách “Cộng Sản Thời Chiến”:
Nghệ thuật chiến tranh của chính quyền Xô Viết, gọi là chính sách “Cộng Sản Thời Chiến”, nhấn mạnh vào quốc hữu hóa công nghiệp, kiểm soát lương thực, và cưỡng bức lao động, tất cả với mục tiêu tối đa hóa nguồn cung ứng và năng lực chiến đấu.
+ Hiệu quả và sức mạnh tổng hợp:
Chính sách này đã giúp tập trung mọi nguồn lực của đất nước vào việc bảo vệ chính quyền. Đến cuối năm 1920, Nga đã đẩy lùi sự can thiệp của quân đội đế quốc và bảo vệ thành công chính quyền Xô Viết trẻ trung.
Chính quyền Xô Viết không chỉ là sản phẩm của sự nổi dậy cách mạng mà còn là biểu tượng của sự đổi mới và cam kết đối với công bằng xã hội. Sự xây dựng và bảo vệ chính quyền này đã thay đổi bản chất xã hội Nga và gửi đi thông điệp mạnh mẽ về sự tự quyết định của nhân dân.
