Thế nào là bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ? Cách làm một bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ như thế nào? Để giúp các em học sinh nắm được cách làm bài văn nghị luận về đoạn thơ, bài thơ, mời các bạn theo dõi bài viết dưới đây nhé.
Mục lục bài viết
1. Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ là gì?
– Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ là một loại văn bản phân tích, giải thích, đánh giá hoặc bình luận về nội dung, hình thức, ngôn ngữ và giá trị nghệ thuật của một đoạn thơ, bài thơ.
– Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ có thể dựa trên các tiêu chí khác nhau, như chủ đề, ý nghĩa, cảm xúc, biểu tượng, ẩn dụ, phong cách, kỹ thuật thơ ca, tác động đến độc giả hoặc xã hội.
– Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ cần có một luận điểm rõ ràng và có lập luận chặt chẽ để bảo vệ quan điểm của mình. Ngoài ra, nghị luận cũng cần có sự trích dẫn và dẫn chứng từ đoạn thơ, bài thơ để minh họa và chứng minh cho luận điểm.
– Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ không chỉ là một sự phản ánh cá nhân của người viết, mà còn là một sự giao tiếp với người đọc. Do đó, nghị luận cần có sự thu hút và thuyết phục người đọc bằng cách sử dụng ngôn ngữ phù hợp, logic và sinh động.
2. Cách làm nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ:
Để làm một bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ, bạn có thể tham khảo các bước sau:
– Đọc kỹ đoạn thơ, bài thơ và tìm hiểu ý nghĩa, nội dung, ngôn ngữ, hình ảnh, biểu tượng của nó.
– Xác định chủ đề, quan điểm và lập luận của bài văn nghị luận. Chủ đề phải liên quan đến đoạn thơ, bài thơ và có tính thời sự, xã hội. Quan điểm phải rõ ràng, sáng tạo và có lý lẽ. Lập luận phải dựa trên các dẫn chứng từ đoạn thơ, bài thơ và các kiến thức khác.
– Lên kế hoạch cấu trúc bài văn nghị luận gồm ba phần: mở bài, thân bài và kết bài. Mở bài giới thiệu chủ đề, quan điểm và mục đích của bài văn. Thân bài trình bày các lập luận chính và phụ cùng với các dẫn chứng minh họa. Kết bài tóm tắt lại nội dung, nhấn mạnh lại quan điểm và đưa ra kết luận hoặc gợi ý giải pháp.
– Viết bài văn nghị luận theo kế hoạch đã lên, chú ý sử dụng ngôn ngữ trau chuốt, logic, súc tích và phù hợp với đối tượng đọc. Có thể dùng các từ nối, liên từ để liên kết các ý trong cùng một đoạn văn hoặc giữa các đoạn văn. Có thể dùng các phương tiện tu từ như so sánh, ví von, ẩn dụ, nói quá… để làm giàu biểu đạt và tăng tính thuyết phục.
– Đọc lại bài văn nghị luận và chỉnh sửa nếu cần thiết. Kiểm tra lại nội dung, ngôn ngữ, chính tả và dấu câu. Đảm bảo rằng bài văn nghị luận có tính nhất quán, rõ ràng và hấp dẫn.
3. Dàn ý nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ:
Mẫu số 1:
* Mở bài:
– Giới thiệu ngắn gọn về tác giả và những nét chính của tác phẩm.
– Giới thiệu những vấn đề nghị luận và trích dẫn.
* Thân bài:
– Khái quát về phong cách tác giả, hoàn cảnh sáng tác và nội dung chính….của bài thơ. Nêu vị trí của đoạn thơ, thể thơ, chú ý đến nhịp điệu, giọng điệu.
– Bàn về những giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật của bài thơ để làm rõ vấn đề cần thảo luận.
– Có thể bổ ngang : phân tích từng khổ, từng dòng.
+ Nếu là thơ Đường Luật thì phân tích theo từng cặp: Đề – Thực- Luận -Kết.
+ Riêng đối với thể thơ tứ tuyệt, chia theo cấu trúc: khai, thừa, chuyển, hợp; Hoặc sẽ chia thành hai câu thơ đầu và hai câu thơ cuối (tùy từng bài cụ thể).
– Có thể bổ dọc bài thơ: Phân tích toàn bộ bài thơ theo hình tượng và nội dung xuyên suốt bài thơ.
+ Đưa các nội dung chính của bài thơ, đoạn thơ thành các luận điểm chính.
+ Nếu đề yêu cầu cảm nhận bài thơ hay đoạn thơ thì chia nhỏ các nội dung có trong đoạn hoặc trong câu, biến chúng thành các luận điểm lớn để đi sâu cảm nhận.
* Kết bài:
Đánh giá chung và khẳng định giá trị độc đáo, đặc sắc của bài thơ và đoạn thơ nghị luận.
Mẫu số 2:
* Mở bài:
– Giới thiệu hai tác giả, hai bài thơ (2 đoạn thơ)
– Giới thiệu vấn đề cần nghị luận (nếu có)
* Thân bài:
– Định hướng những điểm tương đồng với bài thơ, đoạn thơ thứ hai.
– Phân tích bài thơ và đoạn thơ thứ hai để tìm điểm tương đồng giữa bài thơ và đoạn thơ thứ nhất.
– So sánh:
+ Hãy chỉ ra những điểm giống nhau giữa hai bài thơ hoặc hai đoạn thơ. Tìm ra nguyên nhân và ý nghĩa.
+ Chỉ ra sự khác nhau giữa mỗi bài thơ, đoạn thơ. Từ đó, xác định những đặc điểm, giá trị riêng của từng bài thơ, đoạn thơ.
* Kết bài:
– Đánh giá giá trị của từng bài thơ, đoạn thơ.
– Suy nghĩ về phong cách viết của mỗi nhà thơ.
Mẫu số 3:
– Mở bài: Giới thiệu bài thơ, đoạn thơ và trước tiên đưa ra một số nhận xét, đánh giá của mình. (Khi phân tích một đoạn thơ, cần nêu rõ vị trí của đoạn thơ này trong tác phẩm và tóm tắt nội dung cảm xúc của nó).
– Thân bài: Trình bày lần lượt những suy nghĩ, đánh giá của bạn về bài thơ hoặc nội dung, nghệ thuật của bài thơ để làm rõ vấn đề đang bàn luận.
– Kết bài: Khái quát về ý nghĩa, giá trị của bài thơ, đoạn thơ.
4. Mẫu bài nghị luận về bài thơ, đoạn thơ:
Đề bài: Viết bài nghị luận về khổ thơ thứ hai trong bài thơ Viếng lăng Bác của nhà thơ Viễn Phương:
Bài thơ “Viếng Lăng Bác” của nhà thơ Viễn Phương là một tác phẩm văn học đặc biệt tập trung vào chủ đề lịch sử và tình cảm đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ở khổ thơ thứ hai, tác giả miêu tả vẻ đẹp và ý nghĩa của Lăng Bác, là nơi tưởng nhớ, tôn kính Chủ tịch Hồ Chí Minh và các anh hùng dân tộc đã hy sinh vì Tổ quốc.
Trước tiên, bài thơ miêu tả về ánh nắng mặt trời đi qua lăng Bác, tạo nên một khung cảnh giàu cảm xúc và sâu sắc. Tác giả viết: “Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng/ Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ”. Bức tranh mà tác giả vẽ lên cho chúng ta là những tia nắng mặt trời chói chang chiếu rực rỡ vào lăng Bác, tạo nên một vẻ đẹp lãng mạn và đầy ý nghĩa.
Ngoài ra, bài thơ còn mô tả về dòng người đi trong thương nhớ người và kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân. Đó là sự kính trọng và tưởng nhớ của nhân dân Việt Nam đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh, vị lãnh tụ vĩ đại đã lãnh đạo đất nước vượt qua bao thời kỳ khó khăn, chiến tranh để giành được độc lập, tự do và thịnh vượng của dân tộc.
Bài thơ “Viếng Lăng Bác” của nhà thơ Viễn Phương đã bày tỏ lòng kính trọng và tưởng nhớ sâu sắc của nhân dân đối với vị lãnh tụ vĩ đại của đất nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tác phẩm này đã giúp chúng ta hiểu sâu sắc hơn bản chất tình cảm dân tộc, tình yêu quê hương, đất nước, tình yêu các anh hùng dân tộc đã hy sinh bảo vệ Tổ quốc.
Điều này rất quan trọng, vì chỉ khi đó chúng ta mới có thể hiểu và tôn trọng lịch sử, biết ơn và tôn vinh những người đã đem lại cho chúng ta sự sống, sự tự do, sự công bằng và phát triển cho đất nước.
Bài thơ còn thể hiện lòng kính trọng, yêu quý của nhân dân đối với Lăng Bác, nơi tưởng nhớ và tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, vị anh hùng dân tộc. Mỗi lần viếng thăm, người dân đều mang theo vòng hoa, biểu tượng của sự kính trọng, tưởng nhớ và tình yêu sâu sắc đối với các anh hùng dân tộc đã hy sinh vì Tổ quốc.
Bài thơ “Viếng Lăng Bác” của nhà thơ Viễn Phương cũng cho thấy sức mạnh của nghệ thuật văn học trong việc truyền tải những thông điệp về lịch sử và tình cảm đối với quê hương, đất nước. Tác phẩm đã giúp chúng ta hiểu rõ hơn về tình yêu, lòng biết ơn đối với đất nước, dân tộc và các vị anh hùng đã anh dũng hy sinh vì đất nước. Những tình cảm ấy phải được duy trì và phát triển để chúng ta luôn có niềm tin, hy vọng xây dựng đất nước ngày càng phát triển, vững mạnh và hạnh phúc.
Nói cách khác, bài thơ “Viếng Lăng Bác” của nhà thơ Viễn Phương là một tác phẩm văn học đặc biệt chứa đựng tình yêu đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh và các vị anh hùng dân tộc đã hy sinh vì Tổ quốc. Tác phẩm đã mang đến trong tấm lòng người đọc tình yêu, lòng biết ơn, sự kính trọng đối với đất nước và các vị anh hùng dân tộc. Bản thân mỗi người dân Việt Nam cần phải duy trì và phát huy những tình cảm đó để xây dựng một đất nước phát triển hơn, vững mạnh hơn và hạnh phúc hơn.
