Các trường hợp bị xóa đăng ký thường trú? Các trường hợp và địa điểm không được đăng ký thường trú mới?
Luật Cư trú năm 2020 được Quốc Hội ban hành và chính thức có hiệu lực từ ngày 01/07/2021. Luật Cư trú năm 2020 có rất nhiều điểm mới về việc đăng ký thường trú, tạm trú, thay đổi nơi đăng ký thường trú, tạm trú. Và, trong số đó có một điểm mới vô cùng quan trọng và rất được người dân quan tâm đó là quy định về những địa điểm không được đăng ký thường trú mới. Bài viết dưới đây Luật Dương Gia sẽ giúp người đọc tìm hiểu các trường hợp và địa điểm không được đăng ký thường trú mới theo quy định của pháp luật Việt Nam.
Luật sư tư vấn luật qua điện thoại trực tuyến miễn phí: 1900.6568
1. Các trường hợp bị xóa đăng ký thường trú:
Tại khoản 1 điều 24 của Luật cư trú 2020 nêu rõ chín trường hợp bị xóa đăng ký thường trú bao gồm:
– Chết; có quyết định của Tòa án tuyên bố mất tích hoặc đã chết thì sẽ bị xóa đăng ký thường trú.
– Ra nước ngoài để định cư thì sẽ bị xóa đăng ký thường trú.
– Đã có quyết định hủy bỏ đăng ký thường trú quy định tại Điều 35 của Luật cư trú năm 2020 thì sẽ bị xóa đăng ký thường trú.
– Vắng mặt liên tục tại nơi thường trú từ 12 tháng trở lên mà không đăng ký tạm trú tại chỗ ở khác hoặc không khai báo tạm vắng, trừ trường hợp xuất cảnh ra nước ngoài nhưng không phải để định cư hoặc trường hợp đang chấp hành án phạt tù, chấp hành biện pháp đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, đưa vào trường giáo dưỡng thì sẽ bị xóa đăng ký thường trú.
– Đã được cơ quan có thẩm quyền cho thôi quốc tịch Việt Nam, tước quốc tịch Việt Nam, hủy bỏ quyết định cho nhập quốc tịch Việt Nam thì sẽ bị xóa đăng ký thường trú.
– Người đã đăng ký thường trú tại chỗ ở do thuê, mượn, ở nhờ nhưng đã chấm dứt việc thuê, mượn, ở nhờ mà sau 12 tháng kể từ ngày chấm dứt việc thuê, mượn, ở nhờ vẫn chưa đăng ký thường trú tại chỗ ở mới, trừ trường hợp quy định tại điểm h khoản 1 Điều 24 Luật cư trú năm 2020 thì sẽ bị xóa đăng ký thường trú.
– Người đã đăng ký thường trú tại chỗ ở hợp pháp nhưng sau đó quyền sở hữu chỗ ở đó đã chuyển cho người khác mà sau 12 tháng kể từ ngày chuyển quyền sở hữu vẫn chưa đăng ký thường trú tại chỗ ở mới, trừ trường hợp được chủ sở hữu mới đồng ý tiếp tục cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ và cho đăng ký thường trú tại chỗ ở đó hoặc trường hợp quy định tại điểm h khoản 1 Điều 24 Luật cư trú năm 2020 thì sẽ bị xóa đăng ký thường trú.
– Người đã đăng ký thường trú tại chỗ ở do thuê, mượn, ở nhờ nhưng đã chấm dứt việc thuê, mượn, ở nhờ và không được người cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ đồng ý cho giữ đăng ký thường trú tại chỗ ở đó; người đã đăng ký thường trú tại chỗ ở thuộc quyền sở hữu của mình nhưng đã chuyển quyền sở hữu chỗ ở cho người khác và không được chủ sở hữu mới đồng ý cho giữ đăng ký thường trú tại chỗ ở đó.
– Người đã đăng ký thường trú tại chỗ ở đã bị phá dỡ, tịch thu theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc tại phương tiện đã bị xóa đăng ký phương tiện theo quy định của pháp luật.
Xóa đăng ký thường trú là hoạt động hành chính của cơ quan có thẩm quyền đăng ký thường trú trong việc xóa tên người đã đăng ký thường trú trong hộ khẩu và trong sổ đăng ký thường trú. Các chủ thể khi thuộc vào một trong số các trường hợp cụ thể được nêu trên sẽ bị xoá đăng ký thường trú. Thủ tục xoá đăng ký thường trú được quy định cụ thể trong Luật cư trú năm 2020.
2. Các trường hợp và địa điểm không được đăng ký thường trú mới:
Đăng ký thường trú được hiểu là việc công dân thực hiện đăng ký nơi thường trú của mình với cơ quan nhà nước có thẩm quyền và được cơ quan này làm thủ tục đăng ký thường trú, cấp sổ hộ khẩu cho họ. Pháp luật cũng quy định cụ thể về việc đăng ký thường trú của công dân. Ngoài ra, tại Luật cư trú năm 2020 cũng đã quy định các địa điểm không được đăng ký thường trú. Đây là quy định mới, chưa từng được nhắc đến tại Luật cư trú cũ hay các văn bản pháp luật trước đó.
Cụ thể, các địa điểm quy định tại Điều 23 không được đăng ký thường trú mới từ ngày 01/7/2021, bao gồm:
– Chỗ ở nằm trong địa điểm cấm, khu vực cấm xây dựng hoặc lấn, chiếm hành lang bảo vệ quốc phòng, an ninh, giao thông, thủy lợi, đê điều, năng lượng, mốc giới bảo vệ công trình hạ tầng kỹ thuật, di tích lịch sử – văn hóa đã được xếp hạng, khu vực đã được cảnh báo về nguy cơ lở đất, lũ quét, lũ ống và khu vực bảo vệ công trình khác theo quy định của pháp luật.
Tuỳ từng địa phương mà sẽ có những chỗ ở, địa điểm khác nhau được cơ quan các cấp xác định là địa điểm cấm, khu vực cấm xây dựng hoặc lấn, chiếm. Nhất là đối với các khu vực thuộc hành lang bảo vệ quốc phòng, an ninh, giao thông, thủy lợi, đê điều, năng lượng, mốc giới bảo vệ công trình hạ tầng kỹ thuật, di tích lịch sử – văn hóa đã được xếp hạng, khu vực đã được cảnh báo về nguy cơ lở đất, lũ quét, lũ ống và khu vực bảo vệ công trình khác theo quy định của pháp luật thì pháp luật quy định các cá nhân hay tổ chức sẽ không được đăng ký thường trú mới.
– Chỗ ở mà toàn bộ diện tích nhà ở nằm trên đất lấn, chiếm trái phép hoặc chỗ ở xây dựng trên diện tích đất không đủ điều kiện xây dựng theo quy định của pháp luật.
Hành vi lấn, chiếm trái phép hoặc chỗ ở xây dựng trên diện tích đất không đủ điều kiện xây dựng là một hành vi bị pháp luật nghiêm cấm thực hiện. Các chủ thể thực hiện hành vi này tuỳ theo mức độ và tính chất của hành vi mà sẽ bị xử phạt theo đúng quy định của pháp luật. Chính bởi vì thế mà pháp luật quy định các cá nhân hay tổ chức sẽ không được đăng ký thường trú mới.
– Chỗ ở đã có quyết định thu hồi đất và quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; chỗ ở là nhà ở mà một phần hoặc toàn bộ diện tích nhà ở đang có tranh chấp, khiếu nại liên quan đến quyền sở hữu, sử dụng nhưng chưa được giải quyết theo quy định của pháp luật.
Nhà nước thu hồi đất là việc cơ quan Nhà nước có thẩm quyền đưa ra quyết định thu lại quyền sử dụng đất của các chủ thể là người được Nhà nước trao quyền sử dụng đất hoặc thu lại đất của người sử dụng đất vi phạm pháp luật về đất đai.
Tái định cư là việc di chuyển đến một nơi khác với nơi ở trước đây để sinh sống và làm ăn. Tái định cư bắt buộc đó là sự di chuyển không thể tránh khỏi khi Nhà nước thu hồi hoặc trung thu đất ở để thực hiện các dự án phát triển kinh tế – xã hội hoặc vi mục tiêu an ninh, quốc phòng.
Đối với chỗ ở đã có quyết định thu hồi đất và quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của cơ quan nhà nước có thẩm quyền pháp luật quy định không được đăng ký thường trú mới.
Ngoài ra, pháp luật cũng quy định đối với chỗ ở là nhà ở mà một phần hoặc toàn bộ diện tích nhà ở đang có tranh chấp, khiếu nại liên quan đến quyền sở hữu, sử dụng nhưng chưa được giải quyết theo quy định của pháp luật thì các cá nhân hay tổ chức sẽ không được đăng ký thường trú mới.
– Chỗ ở bị tịch thu theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; phương tiện được dùng làm nơi đăng ký thường trú đã bị xóa đăng ký phương tiện hoặc không có giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường theo quy định của pháp luật.
Tịch thu tài sản được hiểu là cơ quan nhà nước tước một phần hoặc toàn bộ tài sản thuộc sở hữu của người bị kết án để nộp vào ngân sách nhà nước.
Đối với chỗ ở bị tịch thu theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền hay đối với các phương tiện được dùng làm nơi đăng ký thường trú đã bị xóa đăng ký phương tiện hoặc không có giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường theo quy định của pháp luật thì pháp luật quy định các cá nhân hay tổ chức sẽ không được đăng ký thường trú mới.
– Chỗ ở là nhà ở đã có quyết định phá dỡ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Căn cứ tại Khoản 1, Điều 118, Luật Xây dựng năm 2014, các công trình sẽ có thể được phá dỡ khẩn cấp trong trường hợp công trình có nguy cơ sụp đổ ảnh hưởng đến cộng đồng và công trình lân cận; công trình phải phá dỡ khẩn cấp nhằm mục đích để kịp thời phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, thảm họa, dịch bệnh, các nhiệm vụ cấp bách để bảo đảm quốc phòng, an ninh, đối ngoại theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Các chủ thể là người được giao quản lý, thực hiện phá dỡ khẩn cấp công trình được tự quyết định toàn bộ công việc trong quá trình tổ chức thực hiện phá dỡ khẩn cấp công trình bảo đảm tiến độ, an toàn, bảo vệ môi trường và phải chịu trách nhiệm về quyết định của mình.
Pháp luật hiện hành quy định đối với chỗ ở là nhà ở đã có quyết định phá dỡ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì các cá nhân hay tổ chức sẽ không được đăng ký thường trú mới.
Trên đây là những trường hợp cụ thể mà pháp luật quy định không được đăng ký thường trú mới. Việc quy định như trên là hoàn toàn hợp lý để đảm bảo hoạt động quản lý của Nhà nước trong quá trình thực hiện đăng ký thường trú cho công dân cũng như bảo vệ các quyền lợi hợp pháp của các chủ thể liên quan.
