Trong tố hình hình sự, định giá tài sản đóng vai trò quan trọng trong việc xác định giá trị thực của các tài sản liên quan trong vụ án hình sự. Vậy, các trường hợp định giá tài sản trong tố tụng hình sự được quy định như thế nào?
Mục lục bài viết
1. Các trường hợp định giá lại tài sản trong tố tụng hình sự:
Định giá tài sản được quy định cụ thể tại Điều 218 Văn bản hợp nhất Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2021 như sau:
– Nếu có nghi ngờ về kết luận định giá lần đầu, cơ quan có thẩm quyền có khả năng tiến hành tố tụng tự mình hoặc theo yêu cầu từ phía người bị cáo buộc, hoặc các bên khác tham gia vào quá trình tố tụng thông qua việc gửi văn bản yêu cầu định giá lại tài sản. Trong trường hợp này, việc định giá lại tài sản sẽ được thực hiện bởi Hội đồng định giá tài sản cấp trên.
– Nếu xảy ra mâu thuẫn giữa kết luận định giá ban đầu và kết luận định giá lại về giá trị của tài sản cần định giá, cơ quan có thẩm quyền có thể tiến hành tố tụng thông qua việc gửi văn bản yêu cầu định giá lại lần thứ hai. Việc định giá lại lần thứ hai sẽ được thực hiện bởi Hội đồng định giá tài sản có thẩm quyền. Kết luận định giá lại trong tình huống này sẽ được sử dụng để giải quyết vụ án.
Theo đó, những trường hợp định giá lại tài sản cụ thể như sau:
– Khi có sự nghi ngờ về kết quả định giá ban đầu, cơ quan có thẩm quyền hoặc các bên liên quan có thể yêu cầu định giá lại tài sản thông qua văn bản yêu cầu. Quyết định định giá lại sẽ do Hội đồng định giá tài sản cấp trên trực tiếp thực hiện. Điều này nhấn mạnh sự quan trọng của việc có một quy trình rõ ràng và đáng tin cậy để đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong quá trình xét xử.
– Nếu xảy ra mâu thuẫn giữa kết quả định giá ban đầu và kết quả định giá lại lần thứ hai, cơ quan có thẩm quyền cũng có khả năng tiến hành tố tụng để yêu cầu định giá lại lần thứ hai thông qua văn bản yêu cầu. Lần này, việc định giá lại sẽ được thực hiện bởi Hội đồng định giá tài sản có thẩm quyền. Điều này nhấn mạnh sự cần thiết của việc đảm bảo tính nhất quán và chính xác trong việc xác định giá trị tài sản trong tố tụng hình sự.
Việc định giá lại lần thứ hai do Hội đồng định giá tài sản có thẩm quyền thực hiện. Kết luận định giá lại trong trường hợp này được sử dụng để giải quyết vụ án.
– Định giá lại tài sản trong trường hợp đặc biệt: Trong những trường hợp đặc biệt, quyết định về việc định giá lại tài sản được giao cho Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao hoặc Chánh án Tòa án nhân dân tối cao sau khi đã có kết luận định giá lại lần thứ hai từ Hội đồng định giá tài sản. Trong trường hợp này, việc định giá lại tài sản sẽ được thực hiện bởi một Hội đồng định giá tài sản mới, và những cá nhân đã tham gia vào việc định giá trước đó sẽ không được tham gia vào quá trình định giá lại. Điều này nhấn mạnh sự cần thiết của việc có một quá trình đánh giá độc lập và không thiên vị để đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong việc định giá tài sản. Kết luận về định giá lại trong trường hợp này sẽ được sử dụng để giải quyết các vấn đề liên quan đến vụ án, theo quy định của Điều 220 trong Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2021.
2. Định giá lại tài sản được thực hiện như thế nào?
– Trong tình huống mà có nghi ngờ về kết quả định giá tài sản ban đầu, nếu cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng có đủ căn cứ nghi ngờ về kết quả đó, thì sẽ tiến hành định giá lại tài sản. Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải có đủ căn cứ để nghi ngờ về kết quả định giá ban đầu trước khi quyết định định giá lại tài sản. Việc định giá lại tài sản là một biện pháp quan trọng nhằm đảm bảo tính công bằng và chính xác trong quá trình tố tụng.
– Trong trường hợp xuất hiện sự mâu thuẫn giữa kết luận định giá ban đầu và kết luận định giá lại tài sản, việc định giá lại cần phải được thực hiện một lần nữa khi đáp ứng đủ các điều kiện cụ thể như sau:
+ Kết luận định giá lại phải khác biệt so với kết luận định giá ban đầu khi cả hai quy trình định giá đều tuân thủ đúng nguyên tắc, trình tự, và thủ tục định giá quy định tại luật pháp; và cả hai đều áp dụng đúng thông tin và đặc điểm của tài sản cần định giá cùng với nội dung yêu cầu định giá. Điều này đảm bảo tính công bằng và chính xác trong quá trình xác định giá trị của tài sản.
+ Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải tiếp tục có đầy đủ căn cứ để nghi ngờ về kết luận định giá lại tài sản. Việc cơ quan có thẩm quyền tiếp tục có đầy đủ căn cứ nghi ngờ về kết luận định giá lại tài sản cũng là một yếu tố quan trọng. Điều này đảm bảo rằng việc định giá lại được thực hiện dựa trên những thông tin và bằng chứng cụ thể, giúp tăng tính minh bạch và minh chứng cho sự công bằng trong tố tụng hình sự
3. Các trường hợp không thuộc định giá lại tài sản:
Theo quy định tại Điều 21 Nghị định 30/2018/NĐ-CP, các trường hợp không thuộc trường hợp định giá lại tài sản cụ thể bao gồm như sau:
+ Hội đồng định giá không thực hiện theo đúng trình tự và thủ tục định giá hoặc không có kết luận về giá của tài sản cần định giá; hoặc thành viên Hội đồng không đủ điều kiện tham gia định giá tài sản;
+ Thông tin và đặc điểm của tài sản cần định giá thay đổi, hoặc nội dung yêu cầu định giá thay đổi khi có yêu cầu bằng văn bản từ cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng;
+ Việc định giá tài sản đối với những trường hợp quy định tại điểm a và b này được thực hiện tương tự như trong trường hợp định giá lần đầu.
4. Định giá lại tài sản trong trường hợp đặc biệt:
Đối với quy định về tiến hành định giá lại tài sản trong trường hợp đặc biệt thì tại Điều 22 Nghị định 30/2018/NĐ-CP (khoản 1, khoản 2 Điều này được sửa đổi bởi khoản 6 Điều 1 Nghị định 97/2019/NĐ-CP) quy định cụ thể như sau:
– Trong các trường hợp đặc biệt, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao và Chánh án Tòa án nhân dân tối cao có thẩm quyền quyết định về việc định giá lại tài sản sau khi đã có kết luận định giá lại lần hai từ Hội đồng định giá. Kết luận định giá lại trong trường hợp này sẽ được coi là kết luận cuối cùng để giải quyết vụ án.
– Hội đồng định giá cấp bộ tiến hành định giá lại tài sản trong những trường hợp đặc biệt đối với tài sản mà Hội đồng định giá cấp huyện đã định giá lần đầu. Đồng thời, Hội đồng định giá được chỉ định bởi Thủ tướng Chính phủ thực hiện định giá lại tài sản trong trường hợp đặc biệt đối với tài sản mà Hội đồng định giá cấp tỉnh đã định giá lần đầu.
– Việc định giá lại tài sản quy định tại Điều này được tiến hành theo các nguyên tắc, trình tự, thủ tục định giá chung quy định tại Nghị định này và các pháp luật liên quan. Điều này nhấn mạnh sự cụ thể và tính hệ thống trong quá trình định giá tài sản, giúp đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong quá trình này.
Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Văn bản hợp nhất Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2021;
– Nghị định 30/2018/NĐ-CP quy định chi tiết việc thành lập và hoạt động của hội đồng định giá tài sản; trình tự, thủ tục định giá tài sản trong tố tụng hình sự;
– Nghị định 97/2019/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 30/2018/NĐ-CP về hướng dẫn việc thành lập và hoạt động của Hội đồng định giá tài sản; trình tự, thủ tục định giá tài sản trong tố tụng hình sự.
THAM KHẢO THÊM:
