Việt Nam là một đất nước có nền văn hóa tôn giáo đa dạng, trong đó có các hệ phái Tin lành đã được công nhận và cấp đăng ký hoạt động tôn giáo. Dưới đây là bài viết về: Các hệ phái, tổ chức Tin Lành pháp luật Việt Nam công nhận?
Mục lục bài viết
1. Các hệ phái, tổ chức Tin Lành nào được pháp luật Việt Nam công nhận?
Hiện nay, ở nước ta có trên 80 tổ chức, hệ phái Tin lành, trong đó có 13 tổ chức, hệ phái đã được công nhận, cấp đăng ký hoạt động gồm:
– Hội thánh Tin lành Việt Nam (miền Bắc);
– Hội thánh Tin lành Việt Nam (miền Nam);
– Hội Truyền giáo Cơ đốc Việt Nam;
– Giáo hội Cơ đốc Phục lâm Việt Nam;
– Tổng hội Báp tít Việt Nam (Ân Điển – Nam phương);
– Hội thánh Menonite Việt Nam;
– Hội thánh Liên hữu Cơ đốc Việt Nam;
– Hội thánh Tin lành Trưởng lão Việt Nam;
– Hội thánh Báp tít Việt Nam (Nam phương);
– Ban đại diện các thánh hữu ngày sau của chúa Giê- Su Kitô Việt Nam;
– Hội thánh Phúc âm Ngũ tuần Việt Nam;
– Hội thánh Phúc âm toàn vẹn Việt Nam;
– Hội thánh Tinlành Liên hiệp truyền giáo Việt Nam.
2. Tin lành Trưởng Lão:
Phong trào Cải cách tôn giáo tại Scotland vào năm 1560, được khởi xướng bởi John Knox, đã đặt nền tảng cho sự hình thành của Giáo hội Trưởng Lão. Knox chấp nhận những giáo lý của phong trào Cải cách trong đời sống đạo Tin lành, nhưng cũng ủng hộ việc thiết lập một hệ thống Trưởng Lão qua việc tổ chức các chi hội thành giáo khu và các giáo khu thành khu hội; mỗi cấp đều có Hội đồng Trưởng Lão. Do đó, phong trào Cải cách của John Knox được biết đến với tên gọi là Tin lành Trưởng Lão.
Phong trào Trưởng Lão nhanh chóng phát triển ở Scotland và Ireland, sau đó lan rộng sang các quốc gia khác như Anh và Hà Lan. Tại Anh, quan điểm và tổ chức của phong trào Tin lành Trưởng Lão đã tác động đến cuộc Cách mạng Tư sản Anh năm 1640, cũng như ảnh hưởng đến Anh giáo và Thanh giáo. Năm 1706, sáu giáo đoàn Trưởng Lão ở Mỹ đã liên kết để thành lập Giáo hội Trưởng Lão Mỹ. Vào năm 1810, sự phân chia nghiêm trọng trong Giáo hội Trưởng Lão Mỹ đã dẫn đến sự hình thành các giáo hội khác nhau, bao gồm Liên hiệp Giáo hội Trưởng Lão Cải cách, Giáo hội Cải cách Bắc Mỹ, Giáo hội Cải cách Chính thống, và Giáo hội Trưởng Lão Thánh Kinh. Đến cuối thế kỷ XX, trên toàn thế giới đã có vài chục giáo hội Trưởng Lão với khoảng 25 triệu tín đồ ở 80 quốc gia.
Tại Việt Nam, hệ phái Trưởng Lão được du nhập vào miền Nam năm 1968 và chính thức được chính quyền Sài Gòn cho phép hoạt động vào năm 1972. Sau năm 1975, hoạt động của hệ phái này bị gián đoạn, nhưng đã được khôi phục vào năm 1989. Đến năm 2008, Hội thánh đã được Nhà nước công nhận về mặt tổ chức.
Hội đồng Quản trị của hệ phái Tin lành Trưởng Lão Việt Nam nhiệm kỳ 2020-2024 hoạt động theo phương châm: “Hết lòng thờ phượng Ba ngôi Đức Chúa Trời, Kính Chúa, Yêu người, phụng sự Thiên Chúa, phục vụ Tổ quốc, dân tộc, tuân thủ pháp luật”. Hiện tại, Hội thánh có gần 20.000 tín đồ với khoảng 200 điểm nhóm, hoạt động tại 22 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ở miền Nam. Cơ quan lãnh đạo Hội thánh hiện nay là Hội đồng Quản trị, với trụ sở tạm thời đặt tại số 542 (số cũ là 664), Điện Biên Phủ, phường 11, Quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh.
3. Tin lành Bắp tít:
Phái Báp-tít, còn được biết đến với tên gọi Thánh Tẩy hoặc Tẩy lễ, ban đầu là một nhóm cải cách tôn giáo xuất hiện vào năm 1521 tại Đức, trong thời kỳ Cải cách của Luther và trong bối cảnh phong trào chiến tranh nông dân ở Đức. Ban đầu, phái Báp-tít đi theo khuynh hướng cấp tiến, nhưng đến năm 1953, nhóm này bị buộc phải rời khỏi Đức và chuyển sang hoạt động tại Thụy Sĩ, Hà Lan… Hiện tại, phái Báp-tít đã phát triển thành hơn 20 giáo hội lớn nhỏ, bao gồm Báp-tít Hoàn Hảo, Báp-tít Tự do, Báp-tít Cải cách, và Báp-tít Thống nhất.
Về mặt giáo lý, phái Báp-tít tin rằng Thiên Chúa đã mang đến một nhận thức mới về tôn giáo, và rằng mọi người đều có quyền trực tiếp giao tiếp và nhận sự dạy dỗ từ Thiên Chúa mà không cần qua trung gian. Trong thời kỳ Cải cách tôn giáo, phái Báp-tít không ủng hộ việc rửa tội cho trẻ sơ sinh, cho rằng chỉ người lớn mới đủ khả năng hiểu và tiếp nhận bí tích rửa tội, do đó, những ai gia nhập phái Báp-tít thường phải thực hiện nghi thức rửa tội lại.
Về phương diện tổ chức, phái Báp-tít ủng hộ sự tự quản lý của các giáo hội địa phương, đồng thời duy trì một tinh thần đoàn kết cao và trung thành với giáo lý và nguyên tắc hành đạo của hệ phái. Nhìn chung, phái Báp-tít có xu hướng tự do về tôn giáo, dễ tiếp cận trong việc hành đạo, điều này đã giúp thu hút một số lượng lớn tín đồ tham gia. Hiện nay, phái Báp-tít có khoảng 80 triệu tín đồ trên toàn cầu.
Tại Việt Nam, có một số nhóm phái Tin lành Báp-tít nổi bật như sau:
– Tổng hội Báp-tít Việt Nam: Trước đây được gọi là Tổng hội Báp-tít Việt Nam (Ân điển – Nam Phương), hệ phái này được thành lập vào ngày 18/11/1962 và thuộc hệ phái Báp-tít Nam Phương (Hoa Kỳ). Năm 2008, Tổng hội đã được Nhà nước công nhận tổ chức. Hội thánh hoạt động theo phương châm “Sống theo Phúc Âm, phục vụ Chúa, phục vụ Tổ quốc và Dân tộc.” Hiện tại, Hội thánh có hơn 5.000 tín đồ, 9 hội thánh cơ sở, và 64 điểm nhóm hoạt động tại 22 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ở miền Nam. Ban Chấp hành Tổng hội là cơ quan lãnh đạo của Hội thánh, với trụ sở chính đặt tại nhà thờ Ân Điển (161 Nguyễn Văn Trỗi, Thành phố Hồ Chí Minh).
– Giáo hội Báp-tít Việt Nam: Trước đây được gọi là Hội thánh Báp-tít Việt Nam (Nam Phương), có cùng gốc với Tổng hội Báp-tít Việt Nam, được hình thành tại Việt Nam trước năm 1975 và khôi phục hoạt động vào năm 1986. Hội thánh này được Nhà nước công nhận vào năm 2008, hoạt động theo phương châm “Kính Chúa, yêu người, sống Phúc Âm, phụng sự Thiên Chúa, phục vụ Tổ quốc, gắn bó với dân tộc và tuân thủ pháp luật.” Theo báo cáo của Giáo hội, Hội thánh hiện có khoảng 43.000 tín đồ, 11 hội thánh cơ sở, hơn 500 điểm nhóm và hội nhánh, hoạt động tại 44 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Ban Chấp hành là cơ quan lãnh đạo của Hội thánh, với trụ sở tạm thời tại A11 – KDC Đại học Bách khoa, đường Nguyễn Duy Trinh, phường Phú Hữu, Quận 9, Thành phố Hồ Chí Minh.
4. Hội thánh Tin Lành Việt Nam (miền Nam):
Hội thánh Tin Lành Việt Nam (miền Nam), trước đây được biết đến với tên gọi “Hội Tin Lành Đồng Pháp,” được thành lập vào năm 1927. Năm 2001, Hội thánh được Nhà nước công nhận là một tổ chức tôn giáo chính thức. Hội thánh hoạt động với mục tiêu: “Sống Phúc Âm, phụng sự Thiên Chúa, phục vụ Tổ quốc và Dân tộc.”
Hiện tại, đây là tổ chức Tin Lành lớn nhất tại Việt Nam với khoảng 700.000 tín đồ, 1.106 chức sắc, 631 chi hội, 1.677 hội nhánh và điểm nhóm, cùng với 1 Viện Thánh kinh Thần học. Hội thánh có phạm vi hoạt động trải rộng khắp 34 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương từ Quảng Trị trở vào. Ban Trị sự Tổng Liên hội là cơ quan lãnh đạo của Hội thánh, với trụ sở chính đặt tại số 155, đường Trần Hưng Đạo, quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh.
Mục sư Thái Phước Trường hiện là Hội trưởng của hệ phái Tin Lành Việt Nam (miền Nam).
5. Hội Truyền giáo Cơ đốc Việt Nam:
Hội Truyền giáo Cơ đốc Việt Nam được thành lập vào ngày 1 tháng 9 năm 1956 bởi một số mục sư và truyền đạo, trong đó có giáo sĩ Gordon Smith, người từng là thành viên sáng lập của Hội thánh Tin Lành Việt Nam và nguyên là giáo sĩ của Hội Truyền giáo CMA (Hội thánh Tin Lành Việt Nam miền Nam).
Năm 2007, Hội thánh được Nhà nước chính thức công nhận là một tổ chức tôn giáo. Hội hoạt động theo phương châm: “Sống Phúc Âm, phụng sự Tổ quốc và Dân tộc.” Theo báo cáo của Giáo hội, Hội thánh hiện có khoảng 33.000 tín đồ, 11 hội thánh cơ sở và gần 200 điểm nhóm. Trụ sở chính của Hội thánh được đặt tại tổ 41, phường Hòa Xuân, quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng. Cơ quan điều hành của Hội thánh là Ban Trị sự Tổng hội.
6. Hội thánh Tin Lành Việt Nam (miền Bắc):
Hội thánh Tin Lành Việt Nam (miền Bắc) ban đầu là một phần của Hội thánh Tin Lành Việt Nam, nhưng đã được thành lập riêng biệt vào năm 1955 do sự chia cắt đất nước vào năm 1954. Hội thánh được Nhà nước công nhận vào khoảng năm 1958 và kể từ đó trở thành thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Hội thánh hoạt động theo phương châm “Kính Chúa, yêu nước,” và hiện là tổ chức Tin Lành lớn nhất ở phía Bắc Việt Nam với khoảng 160.000 tín đồ, 21 hội thánh cơ sở, hơn 1.000 điểm nhóm, và 1 trường Thánh kinh Thần học Hà Nội. Phạm vi hoạt động của Hội thánh bao gồm các tỉnh từ Quảng Bình trở ra phía Bắc. Trụ sở chính của Hội thánh được đặt tại số 02 Ngõ Trạm, Hà Nội, và cơ quan điều hành của Hội thánh là Ban Trị sự Tổng hội.
Trên đây là những hệ phái, tổ chức Tin Lành lớn được pháp luật nước ta công nhận. Ngoài ra còn có nhiều các tổ chức khác.