Bộ đội, công nhân quốc phòng có được đi nước ngoài không?

1. Bộ đội, công nhân quốc phòng có được đi nước ngoài không?

Với xu hướng hội nhập và phát triển hiện nay, việc đi nước ngoài đã trở thành nhu cầu tất yếu của mỗi cá nhân. Ngày nay đã có rất nhiều công dân Việt Nam ra nước ngoài hay công dân nước ngoài quá cảnh vào Việt Nam với những mục đích khác nhau như đi du học, đi du lịch, đi công tác, di chuyển nơi cư trú,… Tuy việc đi lại giữa các quốc gia đã thuận tiện hơn nhưng pháp luật các quốc gia vẫn quy định và kiểm soát nghiêm ngặt việc tự do đi lại của công dân nước ngoài tại quốc gia mình.

Cũng giống như nhu cầu của những công dân khác, những người làm trong lực lượng Quân đội nhân dân Việt Nam vì những lý do chủ quan hay khách quan khác nhau cũng có nhu cầu đi nước ngoài. Tuy nhiên, như đã trình bày ở phần mở đầu, đây là ngành đặc thù, cần bảo đảm tính bảo mật về quốc phòng, bảo vệ an toàn và an ninh quốc gia nên việc bộ đội, công nhân quốc phòng đi nước ngoài cũng được Nhà nước kiểm soát chặt chẽ hơn so với những công dân khác thực hiện việc xuất cảnh.

Hiện nay, bộ đội, công nhân quốc phòng được Nhà nước cho phép đi nước ngoài nhưng phải sử dụng hộ chiếu công vụ được quy định dành cho người làm trong lực lượng Quân đội nhân dân Việt, Công an nhân dân. Theo đó, căn cứ theo quy định tại khoản 2 Điều 7 Nghị định số 07/VBHN-BCA của Bộ Công an có quy định riêng về hộ chiếu công vụ cấp cho công dân Việt Nam là đối tượng sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp trong Quân đội nhân dân và Công an nhân dân. Tuy nhiên việc cấp hộ chiếu công vụ cho những người làm trong lĩnh vực quốc phòng chỉ thực hiện khi bộ đội hoặc công nhân quốc phòng này được cử hoặc cho phép ra nước ngoài thực hiện nhiệm vụ, chức năng của Quân đội nhân dân. 

Như vậy, không phải trong tất cả các trường hợp thì bộ đội, công nhân quốc phòng được phép đi nước ngoài mà phải được sự cho phép của cơ quan có thẩm quyền thì bộ đội, công nhân quốc phòng mới có quyền được ra nước ngoài.  Bộ đội, công nhân quốc phòng chỉ được cấp hộ chiếu công vụ khi được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền được quy định tại khoản 1 Điều 32 Nghị định số 07/VBHN-BCA như Bộ chính trị Trung ương Đảng, Ban bÍ THƯ trung ương Đảng,… cử đi nước ngoài công tác hoặc làm nhiệm vụ, chức năng liên quan đến lĩnh vực quốc phòng.

2. Bộ đội, công nhân quốc phòng có được đi nước ngoài vì nhu cầu cá nhân không?

Như đã trình bày ở mục 1 thì bộ đội, công nhân quốc phòng chỉ được cấp hộ chiếu công vụ để đi sang nước ngoài theo chỉ đạo của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền để làm nhiệm vụ, thực hiện chức năng quốc phòng. Tuy nhiên, ngày nay có nhiều bộ đội, công nhân quốc phòng có nhu cầu đi nước ngoài để du lịch cùng gia đình, đi nước ngoài vì công việc cá nhân, đi thăm con ở nước ngoài,…Vậy những trường hợp đi nước ngoài vì lý do cá nhân được nêu trên thì bộ đội, công nhân quốc phòng có được phép ra nước ngoài hay không?

Do bộ đội hay công nhân quốc phòng đều là công dân Việt Nam nên có đầy đủ quyền công dân, ở trong trường hợp này là quyền tự do đi lại của công dân được công nhận tại Điều 23 Hiến pháp Việt Nam năm 2013 và quyền được xuất cảnh khi có đủ điều kiện được quy định tại Điều 33 Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam năm 2019. Nếu bộ đội, công nhân quốc phòng không thuộc diện bị hạn chế quyền đi lại, cấm xuất cảnh có thể báo cáo lên cấp trên có thẩm quyền để xin phép được xuất cảnh ra nước ngoài. Bởi vì làm trong ngành mang tính đặc thù riêng liên quan đến quốc phòng của quốc gia nên khi đi ra nước ngoài vì lý do cá nhân thì bộ đội, công nhân quốc phòng phải được sự đồng ý của cấp trên. Nếu cán bộ cấp trên đồng ý và có quyết định cho phép xuất cảnh với lý do cụ thể thì bộ đội, công nhân quốc phòng được quyền ra nước ngoài.

3. Bộ đội, công nhân quốc phòng cần chuẩn bị những gì để xin cấp phép đi nước ngoài vì lý do cá nhân?

Do việc đi nước ngoài của bộ đội, công nhân quốc phòng vì lý do cá nhân nên người có nhu cầu đi nước ngoài phải thực hiện làm hồ sơ gửi lên cán bộ cấp trên có thẩm quyền để được xem xét và phê duyệt nguyện vọng của mình. Tùy thuộc vào các cơ quan quân đội trực thuộc quận, huyện, thành phố khác nhau, sẽ có yêu cầu và quy định về vấn đề xuất cảnh đối với bộ đội hay công nhân quốc phòng làm việc tại cơ quan đó, quy định về hồ sơ cũng như xem xét nguyện vọng ra nước ngoài của người công nhân đó. Theo đó, bộ đội, công nhân quốc phòng cần chuẩn bị hồ sơ gồm một số các giấy tờ, tài liệu cơ bản sau:

– Thứ nhất, đơn xin đi nước ngoài vì công việc riêng. Lưu ý trong đơn phải trình bày trung thực về lý do buộc phải xuất cảnh ra nước ngoài, mục đích đi nước ngoài. Thêm vào đó, bộ đội hay công nhân quốc phòng phải nêu rõ thời gian đi và thời gian trở về và trình bày cụ thể tên quốc gia/ vùng lãnh thổ người đó cần đến. Bộ đội, công nhân quốc phòng cũng có thể trình bày thêm về phần kinh phí dự trù cho chuyến đi nếu có;

– Thứ hai, văn bản chấp thuận cho phép đi nước ngoài của cơ quan quản lý Đảng viên nơi người bộ đội hoặc công nhân quốc phòng đó đang sinh hoạt Đảng nếu người đó là Đảng viên;

– Thứ ba, một số giấy tờ chứng minh cho việc đi nước ngoài là chính đáng.

Khi chuẩn bị đầy đủ các tài liệu, giấy tờ nêu trên thì bộ đội, công nhân quốc phòng trực tiếp gửi hồ sơ và báo cáo lên cấp trên, cán bộ trực tiếp giải quyết có thẩm quyền tiếp nhận hồ sơ. Vì lý do đi nước ngoài của người làm trong ngành quốc phòng nên cần phải được cán bộ cấp trên xem xét kỹ lưỡng và đưa ra quyết định cho phép bộ đội, công nhân quốc phòng đó có được xuất cảnh hay không.

Khi cán bộ cấp trên gửi cho bộ đội, công nhân quốc phòng Quyết định cho phép ra nước ngoài vì lý do cá nhân thì lúc này người đó mới được phép ra nước ngoài vì lý do cá nhân của mình.

4. Bộ đội, công nhân quốc phòng có được đi du lịch ở nước ngoài cùng gia đình không?

Như đã trình bày ở các phần trên, việc bộ đội, công nhân quốc phòng đi du lịch nước ngoài là việc đi vì mục đích cá nhân mà không phải vì được cử hay cấp phép đi công tác, thực hiện nhiệm vụ quốc phòng tại nước ngoài. Do đó, việc bộ đội hay công nhân quốc phòng có được đi du lịch ở nước ngoài cùng gia đình hay không thì phải phụ thuộc vào yêu cầu cũng như sự cho phép của đơn vị quản lý. 

Nếu bộ đội hay công nhân quốc phòng làm hồ sơ gửi lên cán bộ có thẩm quyền giải quyết và xét duyệt cho đi nước ngoài thì người đó được phép đi nước ngoài, đi đúng tại quốc gia hoặc vùng lãnh thổ và đúng thời gian đã đề nghị lên cán bộ quản lý được trình bày tại đơn xin đi ra nước ngoài. Trong trường hợp, cán bộ có thẩm quyền giải quyết xét thấy lý do và hồ sơ chưa hợp lệ thì có quyền từ chối không cho phép người này đi ra nước ngoài du lịch. Nếu bị từ chối mà bộ đội hay công nhân quốc phòng vẫn cố ý xuất ngũ và đi ra nước ngoài sẽ bị xử phạt nghiêm khắc theo quy chế quân đội, xử phạt theo điều lệ Đảng nếu người này là Đảng viên và xử phạt theo quy định của pháp luật về quốc phòng cũng như xuất- nhập cảnh của công dân.

Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:

– Hiến pháp năm 2013;

– Luật Xuất cảnh, Nhập cảnh của công dân Việt Nam năm 2019;

– Nghị định số 07/VBHN-BCA của Bộ Công an ban hành ngày 31 tháng 12 năm 2015 về xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam.