Chúng tôi biên soạn tác giả tác phẩm bài Nắng đã hanh rồi Ngữ Văn lớp 10 Chân trời sáng tạo hay, chọn lọc, hy vọng sẽ giúp các bạn có thêm tài liệu tham khảo và nắm vững kiến thức về tác giả, tác phẩm bài Nắng đã hanh rồi.
Mục lục bài viết
1. Bố cục bài thơ Nắng đã hanh rồi:
– Phần 1: Khổ thơ 1: Khung cảnh thiên nhiên mùa đông ở trước sân.
– Phần 2: Khổ thơ 2: Khổ thơ 1: Khung cảnh thiên nhiên mùa đông ở trên những mái tranh.
– Phần 3: Khổ thơ 3: Khung cảnh thiên nhiên mùa đông ở trên núi.
– Phần 4: Khổ thơ 4: Những hy vọng tương lai của nhân vật trữ tình.
2. Tóm tắt nội dung chính bài thơ Nắng đã hanh rồi:
2.1. Tóm tắt nội dung chính bài thơ Nắng đã hanh rồi – Mẫu 1:
Nội dung chính của bài thơ miêu tả sự vui tươi, tươi sáng, ấm áp và sống động của một buổi chiều mùa đông. Những khung cảnh lãng mạn, nên thơ bộc lộ tâm trạng vui tươi, tình yêu cuộc sống, tình người, tình yêu thiên nhiên và những rung động của một nhân vật trữ tình. Đồng thời, nó còn thể hiện nỗi nhớ nhung, tình cảm của “anh” đối với “em”.
2.2. Tóm tắt nội dung chính bài thơ Nắng đã hanh rồi – Mẫu 2:
Bài thơ “Nắng đã hanh rồi” của tác giả Vũ Quần Phương miêu tả thiên nhiên đầy nắng, trong sáng, ấm áp và sống động của một buổi chiều mùa đông. Những khung cảnh lãng mạn, nên thơ bộc lộ tâm trạng vui tươi, tình yêu cuộc sống, tình người, tình yêu thiên nhiên và những rung động của một nhân vật trữ tình. Đồng thời, nó còn thể hiện nỗi nhớ nhung, tình cảm của “anh” đối với “em”.
3. Tìm hiểu những ý chính trong bài thơ “Nắng đã hanh rồi”:
3.1. Khung cảnh thiên nhiên mùa đông ở trước sân:
– Năng hanh: vừa nắng và lạnh.
⇒ Đây là thời tiết mùa đông đặc trưng: “Nắng đã vàng hanh như phấn bay.”
– Tiếng sếu vọng sông ngày: theo truyền thuyết dân gian, nghe thấy tiếng sếu kêu báo hiệu mùa đông đã đến.
=> Khung cảnh thiên nhiên trước nhà thật tiêu điều và hiu hắt. Tác giả sử dụng vần “ay” để mở rộng không gian sân vườn phía trước vào mùa đông. Nhà thơ nhắc đến nhân vật “Em xa nhà” để bày tỏ nỗi nhớ nhung người con gái ở phương xa.
3.2. Khung cảnh thiên nhiên mùa đông ở trên mái tranh:
– Khung nắng hanh mùa đông đã được thay thế bằng “Nắng lên khói ủ”.
=> Khói ở đây có thể là sương sớm, nhưng cũng có thể là khói bếp chiều. Tác giả muốn miêu tả không gian này thật quen thuộc và gần gũi.
– Nghệ thuật nhân hóa vườn mía “xôn xao” những chiếc lá, gợi lên một không gian vui tươi, phấn khởi với những bóng người thấp thoáng.
3.3. Khung cảnh thiên nhiên mùa đông trên núi:
– Dòng cảm xúc của nhân vật trữ tình đầy khao khát.
+ Câu hỏi tu từ “em có muốn…” thể hiện mong muốn được gần gũi hơn với người con gái đang nơi phương xa.
+ Nắng chiều luôn gợi lên cảm giác nhớ nhung. Buổi chiều, mọi người thường sum họp, gặp lại nhau sau một ngày dài, ngôi nhà chợt trở nên cô đơn, thiếu vắng vì một người con gái đang ở xa.
3.4. Những hy vọng về tương lai của nhân vật trữ tình:
– Câu “xuân sắp sang” được lặp lại 2 lần
=> Nhân vật trữ tình dường như đang hướng về người em ở phương xa, mong một mùa xuân đoàn tụ.
4. Phân tích bài thơ Nắng đã hanh rồi hay:
Những tác phẩm của Vũ Quần Phương, một nhà thơ có tâm hồn thơ trong sáng, giàu cảm xúc, đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc. Trong số đó, bài thơ “Nắng đã hanh rồi” trong tuyển tập “Hoa trong cây, những điều cùng đến, vết thời gian” đã khắc họa rõ nét hình ảnh thiên nhiên mùa đông với những đặc sắc về nội dung và nghệ thuật.
Phong cảnh thiên nhiên luôn là đề tài tạo cảm hứng cho các nhà văn làm thơ. Đây là chủ đề yêu thích của cả các nhà thơ cổ đại và hiện đại. Trong thơ hiện đại, nhà thơ Vũ Quần Phương đã tạo dựng những hình ảnh để lại nhiều ấn tượng cho người đọc. Tác phẩm “Nắng đã hanh rồi” cho người đọc cảm giác nhận một bức tranh mùa đông đẹp và rất ấn tượng.
Hanh là một trạng thái của thời tiết khi chuyển sang mùa đông: nắng, lạnh và rất khô. Đây được coi là đặc điểm điển hình nhất khi thời tiết chuyển sang mùa đông. Và đặc biệt, kiểu thời tiết hanh khô này chỉ xảy ra ở các tỉnh thành Bắc Bộ nước ta, đó là điều rất dễ nhận biết và con người cũng cảm nhận được. Tác giả sử dụng hình ảnh một ngày nắng để cho người đọc thấy khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp và những nhân vật trữ tình trong những lời thơ.
Nhan đề bài thơ gợi sự thay đổi của thời tiết: “Nắng đã hanh rồi”. Trời đất đang dần thay đổi, trời đất đang bước vào thời kỳ nắng hanh với thời tiết vừa nóng vừa lạnh. Khoảnh khắc chìm đắm trong tiết trời đặc trưng chỉ có ở vùng đồng bằng Bắc Bộ mỗi mùa đông là nét đặc trưng cho chủ đề trữ tình của khung cảnh này.
“Nắng đã vàng hanh như phấn bay
Đã nghe tiếng sếu vọng sông gày
Trước sân mây trắng về đông lắm”
Không phải cái nắng chói chang của mùa hè hay màu vàng mật ong của cái nắng mùa thu mà là cái nắng trong trẻo của mùa đông mới thực sự đặc biệt. Nó vẫn có màu vàng bình thường nhưng giống như “phấn bay”, điểm nhẹ khi thời tiết lạnh. Nhà thơ cũng rất nhạy cảm trong việc cảm nhận cảnh quan thiên nhiên bằng thính giác. Một đàn sếu cất tiếng hót như báo hiệu mùa đông sắp đến. Còn dòng sông bên ngoài kia đầy ắp phù sa nay bây giờ trở nên gầy mòn và ốm yếu. Chủ thể trữ tình thu ánh mắt lại và nhận thấy khoảng sân trước mặt “mây trắng về đông lắm”. Bầu trời ảm đạm và được bao phủ bởi những đám mây trắng. Từ đây, không gian mở rộng ra và có vẻ cao hơn, rộng hơn. Trước khung cảnh tiêu điều, hiu hắt, chủ thể trữ tình càng thêm khắc khoải nỗi suy tư “Em ở xa nhà, em có hay”. Câu thơ đồng thời là lời thắc mắc, hoài nghi của “anh” với tự lòng mình và người “em” xa nhà.
Bức tranh thiên nhiên mùa đông tiếp tục được khơi gợi qua:
“Em có hình dung những mái tranh
Nắng lên khói ủ mộng yên lành
Vườn sau tre mía xôn xao lá”
Chủ đề trữ tình tiếp tục gợi cho “em” những hình ảnh hoài niệm về quê hương. Nơi đó có một mái tranh đơn sơ đang đón ánh nắng hanh trời đông. Đó còn là làn khói dịu nhẹ vấn vương, quấn quýt quanh ngôi nhà thân thương. Khung cảnh sau vườn cũng sống động với tiếng rì rào của những chiếc lá gọi “tre mía xôn xao lá”. Từ hình ảnh thú vị này, dường như chủ đề trữ tình muốn truyền tải tới “em” một cảm xúc sâu nặng: “Anh chẳng là cây cũng trĩu cành”. Dù nghe và nhìn khung cảnh xung quanh, “anh” vẫn cảm thấy trong lòng trống rỗng, đơn điệu. Bởi thế, đến với khổ thơ thứ ba, “anh” đã có lời mời gọi:
“Em có cùng anh lên núi không
Có nghe thầm thĩ tiếng rừng thông
Nắng chiều ngả bóng thông in đất
Anh ngả vào đâu nỗi nhớ mong”
Câu hỏi “Em có cùng anh lên núi không?” không chỉ mang ý nghĩa mời gọi mà còn thể hiện khao khát được gần gũi với người xa. Khung cảnh tĩnh lặng và u sầu của một buổi chiều chứa đựng bao suy nghĩ về em. Một tiếng thì thầm lặng lẽ vang vọng khắp rừng thông, không biết em có nghe thấy không. Khi nghe thấy những âm thanh quen thuộc của quê hương, anh lại càng nhớ em hơn. Trước núi rừng bao la, chủ thể trữ tình lại có cảm giác cô đơn, lẻ loi. Khi ánh nắng nhẹ nhàng buông xuống, in bóng lên những cây thông, in hình trên mặt đất, “anh” vẫn đứng một mình ở đây. Giờ đây anh bối rối và nhớ “em” vô cùng nhưng chẳng biết ngả về đâu. Có thể thấy, nhà thơ đã lồng ghép rất khéo léo trạng thái sự vật để truyền tải những suy nghĩ, cảm xúc của chủ thể trữ tình.
Đông qua, xuân tới, một năm sẽ đến với bao chờ mong tha thiết:
“Xuân sắp sang rồi, xuân sắp qua
Một năm năm tới, lại năm qua
Mà sao nắng cứ như tơ ấy
Rung tự trời cao xuống ngõ xa”
Điệp từ “Xuân sắp” dường như nhằm nhấn mạnh và khẳng định thời điểm chuyển mùa từ đông sang xuân đang đến gần. Phải chăng đây cũng là lúc “anh” và “em” đoàn tụ? Tuy nhiên, thời gian dường như trôi thật chậm. Bên ngoài, nắng vàng vẫn chiếu xuống thế gian như từng sợi tơ.
Nhà thơ Vũ Quần Phương truyền tải đến độc giả sự rung động của tình yêu, sự hòa hợp giữa đất trời qua những vần thơ nhẹ nhàng, sâu lắng. Ngoài ra, các biện pháp tu từ như so sánh “nắng đã vàng hanh như phấn bay”, đảo ngữ “vườn sau tre mía xôn xao” kết hợp cùng nhiều hình ảnh quen thuộc, gần gũi tiếng như “Mặt trời mọc, mặt trời mọc. ” kết hợp với những hình ảnh quen thuộc, gần gũi. “nắng lên khói ủ”, “mái tranh”, “mây trắng”, “nắng hanh” dường như nhấn mạnh cảnh quan thiên nhiên mùa đông yên bình và tĩnh lặng.
Bài thơ “Nắng đã hanh rồi” cho thấy cảnh quan mùa đông hiện lên thật chân thực. Từ đây, chúng ta cũng có thể cảm nhận được tình cảm chân thành của nhà thơ về tình yêu cuộc sống gắn bó mật thiết, hòa hợp với thiên nhiên.
