Bố cục, tóm tắt các sự việc trong đoạn trích Huyện đường

1. Bố cục Huyện đường:

* Chia đoạn trích thành 2 phần

– Phần 1: Từ đầu đến “Vào ra cũng phải chuyên cần”: Tri huyện tự bạch

– Phần 2: Còn lại: Đề lại và tri huyện tính toán, bày mưu để có thể lấy được tiền từ vụ xét xử.

* Nội dung chính Huyện đường: Văn bản kể lại thời gian trước khi vào xử án vụ trộm. Các tri huyện và đề lại cùng bàn bạc nhau về cách tiến hành phiên xử một cách có lợi, nhằm mục đích kiếm lời. Đồng thời, họ nhìn thấy sự thiếu lòng tin, vô lương tâm, và cả sự mất đạo đức trong một phần người quan lại.

* Giá trị nghệ thuật văn bản Huyện Đường:

– Bằng cách sử dụng một ngôn ngữ đa dạng và mạnh mẽ, tác giả đã thể hiện được một khả năng linh hoạt tuyệt vời trong việc sáng tạo ra câu chuyện.

– Tác phẩm này đồng thời cũng đạt được một mức độ thành công xuất sắc trong việc xây dựng và phát triển tâm lý của các nhân vật. Từ cảm xúc phức tạp cho đến suy tư sâu xa, mọi yếu tố đều được khắc họa một cách tỉ mỉ và chân thực.

– Không chỉ đơn thuần là một câu chuyện thú vị, tác phẩm còn tạo ra những tình huống độc đáo, hấp dẫn mà độc giả khó có thể tìm thấy ở nơi khác.

2. Tóm tắt các sự việc trong đoạn trích Huyện đường dễ hiểu:

– Ban đầu, các tri huyện bước ra trước, tự giới thiệu về bản thân bằng việc kể về tên tuổi, chức vụ và những năm tháng kinh nghiệm mà họ đã tích luỹ.

– Sau đó, họ diễn đạt lời hỏi thăm và thưa về vụ án mà Thị Hến đang gặp phải, đồng thời đề nghị lời khuyên hoặc ý kiến của mình.

– Qua một cuộc thảo luận chân thành và cởi mở, các tri huyện cũng như các quan chức liên quan đưa ra phương án xử lý hợp lý. Cho Ốc, Nghêu và lí trưởng, quyết định được đưa ra bao gồm cả các biện pháp như tuyên án tù, mức độ phạt đòn, và tiền phạt cần thiết. Tuy nhiên, đối với Sò và Hến, vấn đề này sẽ được giữ lại cho cuộc thẩm định kỹ lưỡng.

– Tất cả những người tham gia vào vụ án – bên nguyên, bên bị, cũng như nhân chứng – được triệu hồi một cách trang trọng, chuẩn bị tham gia vào cuộc hầu.

3. Tóm tắt các sự việc trong đoạn trích Huyện đường chi tiết:

– Tri huyện giới thiệu bản thân:

Tri huyện, những người đứng đầu quyền lực tại địa phương, bước lên bục ngang, bắt đầu bằng việc nêu rõ danh xưng và chức vụ của mình. Họ cũng có thể chia sẻ một chút về quá trình học hành và thăng tiến trong sự nghiệp công vụ, để mọi người cảm nhận sự trưởng thành và kinh nghiệm mà họ mang lại.

– Kể về vụ án của Thị Hến:

Một trong những trọng tâm của buổi xử án là việc kể lại toàn bộ sự việc liên quan đến vụ án của Thị Hến. Các chi tiết quan trọng bao gồm các tình tiết, chứng cứ và các hành vi đã xảy ra. Ví dụ, nếu vụ án liên quan đến một vụ cướp, tri huyện sẽ cung cấp thông tin về thời gian, địa điểm và cách thức xảy ra sự việc, cũng như các bằng chứng và tài liệu liên quan.

– Quyết định xử lý của tri huyện và đề lại:

Tri huyện, sau khi nghe các bên lời tường thuật và phân tích các bằng chứng, sẽ đưa ra quyết định xử lý đối với các bị can. Ví dụ, Ốc và Nghêu có thể bị kết án tù, bị phạt đòn hoặc bị áp đặt mức phạt tiền tùy theo tính chất của tội danh. Lí trưởng cũng sẽ nhận mức xử phạt tương ứng. Trong trường hợp của Trùm Sò và Thị Hến, quyết định vẫn đang được xem xét kỹ lưỡng.

– Cuộc gọi các bên vào huyện đường để hầu:

Lính lệ, người đảm nhận trách nhiệm gọi các bên liên quan vào huyện đường, thể hiện sự chuyên nghiệp và chuẩn bị kỹ lưỡng. Điều này đảm bảo rằng mọi người tham gia vào cuộc xử án đều có mặt đúng giờ và được xem xét một cách công bằng.

4. Tóm tắt các sự việc trong đoạn trích Huyện đường cụ thể:

– Tri huyện tự bạch:

Trước khi bắt đầu cuộc xét xử, tri huyện cần phải tự bạch về lý do và quan điểm của mình đối với vụ án. Họ có thể nêu rõ mục tiêu của việc tìm ra sự thật và đảm bảo công lý, cũng như các nguyên tắc và quy tắc mà họ sẽ tuân thủ trong quá trình xử lý vụ án.

– Đề lại và tri huyện tính toán, bày mưu để có thể lấy được tiền từ vụ xét xử:

Đây là một khía cạnh quan trọng trong quy trình xét xử. Tri huyện cần phải cân nhắc cẩn thận về các quyết định liên quan đến xử phạt và bồi thường. Họ phải đảm bảo rằng mọi quyết định được đưa ra đều công bằng và dựa trên chứng cứ rõ ràng. Nếu có tiền phạt hoặc bồi thường được đưa ra, tri huyện cần phải tính toán và lập kế hoạch để đảm bảo rằng tiền này sẽ được sử dụng một cách có ích và hợp lý.

– Tri huyện cho gọi bên nguyên, bên bị, nhân chứng vụ Nguyễn Sò vào:

Đây là bước quan trọng để đảm bảo rằng tất cả các bên liên quan đều có mặt trong cuộc xét xử. Tri huyện cần phải thể hiện tính chuyên nghiệp và công bằng trong việc gọi các bên vào huyện đường. Điều này giúp đảm bảo rằng mọi người đều có cơ hội để tham gia vào việc tìm ra sự thật và đưa ra quyết định.

– Lính lệ tranh thủ kiếm lợi từ những người đến xét xử:

Tuy không phải là phần chính của cuộc xét xử, nhưng việc lính lệ có thể tận dụng cơ hội này để kiếm lời. Ví dụ, họ có thể cung cấp dịch vụ hướng dẫn hoặc hỗ trợ cho những người đến xét xử, từ đó kiếm thêm thu nhập. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải đảm bảo rằng việc này không ảnh hưởng đến tính công bằng và trung thực của cuộc xét xử.

5. Tóm tắt các sự việc trong đoạn trích Huyện đường chọn lọc:

– Ban đầu, các tri huyện bước ra trước, tự giới thiệu về bản thân bằng việc kể về tên tuổi, chức vụ và những năm tháng kinh nghiệm mà họ đã tích luỹ. Điều này giúp tạo ra sự tin tưởng và uy tín đối với tất cả các bên tham gia vào cuộc xét xử.

– Sau đó, họ diễn đạt lời hỏi thăm và thưa về vụ án mà Thị Hến đang gặp phải, đồng thời đề nghị lời khuyên hoặc ý kiến của mình. Việc này giúp tạo ra một không khí hòa thuận và tôn trọng, đồng thời khẳng định sự quan trọng của mỗi bên liên quan.

– Qua một cuộc thảo luận chân thành và cởi mở, các tri huyện cũng như các quan chức liên quan đưa ra phương án xử lý hợp lý. Cho Ốc, Nghêu và lí trưởng, quyết định được đưa ra bao gồm cả các biện pháp như tuyên án tù, mức độ phạt đòn, và tiền phạt cần thiết. Tuy nhiên, đối với Sò và Hến, vấn đề này sẽ được giữ lại cho cuộc thẩm định kỹ lưỡng. Điều này đảm bảo rằng mỗi bên đều được xem xét một cách công bằng và kỹ lưỡng.

– Tất cả những người tham gia vào vụ án – bên nguyên, bên bị, cũng như nhân chứng – được triệu hồi một cách trang trọng, chuẩn bị tham gia vào cuộc hầu. Điều này cho thấy sự nghiêm túc và trách nhiệm của tất cả các bên đối với việc tìm ra sự thật và đảm bảo công lý.

6. Phần mở rộng tìm hiểu tác phẩm Huyện đường:

–  Thể loại: Tuồng. Nghêu, Sò, Ốc, Hến thuộc loại tuồng đồ (tuồng hài), châm biếm sâu sắc nhiều thói tật trong xã hội và lật tẩy bộ mặt xấu xa của một số kẻ thuộc bộ máy cai trị ở địa phương trong xã hội xưa. Đây là tác phẩm tiêu biểu nhất trong di sản tuồng truyền thống và là vở tuồng đồ thuộc loại đặc sắc nhất.

– Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:  Văn bản Nghêu, Sò, Ốc, Hến do Hoàng Châu Kỳ chỉnh lí (1957) gồm có tất cả 3 hồi. Đoạn trích Huyện đường thuộc cảnh I của hồi thứ II, thể hiện cảnh tri huyện và đề lại bàn bạc với nhau về cách nhũng nhiễu người kêu kiện. Tích tuồng Nghêu, Sò, Ốc, Hến có một số dị bản, kể khác nhau ở một vài chỗ, trong đó có tình tiết đánh ghen ở cuối vở.

– Tóm tắt: Văn bản kể lại thời gian trước khi vào xử án vụ trộm, tri huyện và đề lại bàn bạc nhau xử thế nào cho có lợi, có thể ăn được tiền.

+ Phần 1: Từ đầu đến “Vào ra cũng phải chuyên cần”: Tri huyện tự bạch 

+ Phần 2: Còn lại: Đề lại và tri huyện tính toán, bày mưu để có thể lấy được tiền từ vụ xét xử

– Giá trị nội dung: Lên án tố cáo sự mục ruỗng, thối nát nơi quan trường phong kiến.

– Giá trị nghệ thuật: 

+ Ngôn ngữ châm biếm đả kích, gấy cười.

+ Tiếng cười trào phúng, mỉa mai.

* Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Huyện đường:

– Khung cảnh nơi quan trường:

+ Trên tường là bức hoành phi đề hai chữ “Huyện đường”. Hai bên có hai câu đối. Bên cạnh câu đối phía trái có cửa vào nhà trong

+ Một chiếc bàn to để chính giữa. Trên bàn có ống bút, nghiên mực, điếu bình

+ Bên trái, bàn giấy của viên đề lại để xây mặt ra khán giả phía phải của sân khấu, trên bàn cũng có nghiên bút và một chồng đơn từ

– Các nhân vật quan Tri huyện, Đề lại, Lính lệ:

+ Tri huyện: Thằng Sò này giàu lắm, chúng mình có thể “ấy” được. Phải nắm đứa có tóc ai nắm kẻ troc đầu. (cười khoái trá). Xử Ốc năm năm tù, Nghêu phạt đòn năm chục trượng, lí trưởng đòi ăn lót cần phạt trừn giới năm mươi quan tiền.  Ăn thua là những chỗ khó đấy đấy, lưỡi không xương nhiều đường lắt léo, nói thế nào lại chả được. Thị Hến thì cũng có thể cho về nhưng chưa nên xử vội, vì xử Hến thì phải xử Sò.

+ Đề lại: Ta cứ để tra cứu đã. Thưa còn thằng Ốc, thằng Nghêu, lí trưởng, thị Hến thì liệu xử cho xong, bọn này toàn đầu trọc cả. Bẩm quan xử thật sâu sắc, nhưng đã xử Nghêu và Ốc rồi thì lấy gì mà không xử Sò với Hến được.

+ Lính lệ: Nhắc lại ông Trùm, anh xã và chị Hến biết rằng hôm nay quan bận lắm, tôi lẩm bẩm mãi quan mưới chịu xử vụ này đấy.

→ Ta thấy sự tương đồng về bản chấn, thủ đoạn bẩn thỉu, đê tiện giữa các nhân vật ở huyện đường, từ tri huyện đến đề lại và lính lệ.