Di sản thừa kế là tài sản của người chết để lại cho những người còn sống. Như vậy theo quy định của pháp luật thì biển số xe trúng đấu giá có phải là tài sản thừa kế không?
Mục lục bài viết
1. Biển số xe trúng đấu giá có phải là tài sản thừa kế không?
Căn cứ Điều 6 Nghị quyết số 73/2022/QH15 ngày 15/11/2022 quy định về Quyền và nghĩa vụ của người trúng đấu giá biển số xe ô tô; người nhận chuyển nhượng, trao đổi, người được tặng cho, thừa kế xe ô tô gắn biển số trúng đấu giá, Điều này quy định như sau:
Quyền của người trúng đấu giá biển số xe ô tô bao gồm:
– Được cấp văn bản xác nhận biển số xe ô tô trúng đấu giá sau khi đã nộp đủ số tiền trúng đấu giá;
– Được đăng ký biển số xe ô tô trúng đấu giá gắn với xe ô tô thuộc sở hữu của mình tại cơ quan công an nơi có quyền quản lý biển số xe ô tô trúng đấu giá hoặc nơi người trúng đấu giá đăng ký thường trú, đặt trụ sở;
– Được giữ lại biển số xe ô tô trúng đấu giá trong trường hợp xe ô tô bị mất, hư hỏng không thể sử dụng được hoặc là được chuyển nhượng, trao đổi, tặng cho để đăng ký cho xe khác thuộc sở hữu của mình trong thời hạn là 12 tháng kể từ thời điểm xe ô tô bị mất, hư hỏng không thể sử dụng được hoặc được chuyển giao quyền sở hữu;
– Được cấp lại biển số xe ô tô trúng đấu giá, văn bản xác nhận biển số xe ô tô trúng đấu giá khi đã bị mất, bị mờ, hỏng;
– Trong thời hạn 12 tháng kể từ ngày được cấp văn bản xác nhận biển số xe ô tô trúng đấu giá, nếu như người trúng đấu giá chết nhưng chưa thực hiện các thủ tục đăng ký xe ô tô để gắn biển số trúng đấu giá thì biển số xe ô tô trúng đấu giá sẽ được chuyển vào hệ thống đăng ký, quản lý xe, người thừa kế theo các quy định của pháp luật về thừa kế được nhận số tiền người trúng đấu giá đã nộp sau khi trừ các khoản chi phí tổ chức đấu giá.
Nghĩa vụ của người trúng đấu giá biển số xe ô tô bao gồm:
– Nộp đủ số tiền trúng đấu giá trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày đã có văn bản phê duyệt kết quả đấu giá; tiền trúng đấu giá không bao gồm lệ phí đăng ký, cấp biển số xe ô tô;
– Thực hiện thủ tục đăng ký xe ô tô để gắn biển số trúng đấu giá trong thời hạn 12 tháng kể từ ngày mà được cấp văn bản xác nhận biển số xe ô tô trúng đấu giá; trong trường hợp sự kiện bất khả kháng hoặc có trở ngại khách quan thì thời hạn này được kéo dài thêm nhưng tối đa không được quá 06 tháng. Sau thời hạn quy định, người trúng đấu giá biển số xe ô tô mà không thực hiện thủ tục đăng ký xe ô tô để gắn biển số trúng đấu giá thì biển số xe ô tô trúng đấu giá sẽ được chuyển vào hệ thống đăng ký, quản lý xe và người trúng đấu giá không được hoàn trả số tiền trúng đấu giá đã nộp;
– Không được chuyển nhượng, trao đổi, tặng cho, để thừa kế biển số xe ô tô trúng đấu giá, trừ các trường hợp chuyển nhượng, trao đổi, tặng cho, để thừa kế xe ô tô gắn biển số trúng đấu giá.
Theo các quy định trên, người trúng đấu giá có quyền để lại thừa kế xe ô tô gắn biển số trúng đấu giá theo di chúc hoặc việc thừa kế di sản được thực hiện theo quy định của pháp luật (không bao gồm có thừa kế chỉ riêng biển số trúng đấu giá). Đồng thời, người nhận thừa kế xe ô tô gắn biển số trúng đấu giá phải thực hiện theo đúng quy định của pháp luật về quy trình cấp, thu hồi đăng ký, biển số của phương tiện giao thông cơ giới đường bộ. Vì vậy, đối với người được thừa kế xe ô tô gắn biển số trúng đấu giá bắt buộc phải thực hiện thủ tục đăng ký sang tên đổi chủ. Nếu như biển số trúng đấu giá chưa được gắn vào xe đã đăng ký trong thời hạn 12 tháng mà người trúng đấu giá đã chết, người thừa kế của họ không được thừa kế biển số trúng đấu giá, họ sẽ được nhận thừa kế số tiền người trúng đấu giá đã nộp sau khi trừ đi những khoản chi phí tổ chức đấu giá. Biển số xe ô tô trúng đấu giá trong trường hợp này sẽ được chuyển vào hệ thống đăng ký, quản lý xe.
Như vậy, có thể khẳng định được rằng biển số trúng đấu giá không phải là một tài sản để thừa kế, việc thừa kế chỉ được thực hiện đối với xe ô tô mà có gắn biển số trúng đấu giá. Nếu như người trúng đấu giá chết nhưng họ chưa thực hiện thủ tục đăng ký xe ô tô để gắn biển số trúng đấu giá thì những người thừa kế của họ được nhận số tiền người trúng đấu giá đã nộp sau khi đã trừ các khoản chi phí tổ chức đấu giá trong thời hạn 12 tháng kể từ ngày mà được cấp văn bản xác nhận biển số xe ô tô trúng đấu giá.
2. Thủ tục hoàn lại tiền đấu giá biển số xe cho người thừa kế:
Như đã phân tích ở trên, nếu người trúng đấu giá chết nhưng chưa thực hiện thủ tục đăng ký xe ô tô để gắn biển số trúng đấu giá thì những người thừa kế của họ được nhận số tiền người trúng đấu giá đã nộp sau khi trừ các khoản chi phí tổ chức đấu giá. Căn cứ Điều 23 Nghị định 39/2023/NĐ-CP quy định chi tiết Nghị quyết 73/2022/QH15 thí điểm đấu giá biển số xe ô tô thì thủ tục hoàn lại tiền đấu giá biển số xe cho người thừa kế được thực hiện như sau:
2.1. Chuẩn bị hồ sơ hoàn lại tiền đấu giá biển số xe cho người thừa kế:
Hồ sơ hoàn lại tiền đấu giá biển số xe cho người thừa kế bao gồm có những giấy tờ sau:
– Đơn đề nghị hoàn tiền trúng đấu giá biển số xe ô tô (theo mẫu quy định);
– Văn bản khai nhận di sản thừa kế hoặc
– Văn bản xác nhận về biển số xe ô tô trúng đấu giá;
–
– Căn cước công dân của những đồng thừa kế.
2.2. Nộp hồ sơ hoàn lại tiền đấu giá biển số xe cho người thừa kế:
Người nộp hồ sơ hoàn lại tiền đấu giá biển số xe cho người thừa kế (nếu người trúng đấu giá đã chết nhưng chưa thực hiện thủ tục đăng ký xe ô tô để gắn biển số trúng đấu giá trong thời hạn là 12 tháng kể từ ngày được cấp văn bản xác nhận biển số xe ô tô trúng đấu giá) đến cơ quan có thẩm quyền pháp luật quy định bằng một trong những phương thức nộp hồ sơ sau:
– Nộp hồ sơ hoàn lại tiền đấu giá biển số xe cho người thừa kế trực tiếp đến trụ sở cơ quan có thẩm quyền giải quyết việc hoàn lại tiền đấu giá.
– Nộp hồ sơ hoàn lại tiền đấu giá biển số xe cho người thừa kế qua đường bưu điện đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết việc hoàn lại tiền đấu giá.
-Nếu địa phương đã có bộ phận một cửa thì người nộp hồ sơ hoàn lại tiền đấu giá biển số xe cho người thừa kế gửi tại bộ phận một cửa.
Theo quy định của pháp luật hiện hành, Bộ Công an là cơ quan có thẩm quyền giải quyết việc hoàn lại tiền đấu giá cho người thừa kế.
2.3. Giải quyết hồ sơ hoàn lại tiền đấu giá biển số xe cho người thừa kế:
Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận đủ Hồ sơ đề nghị hoàn tiền đấu giá biển số xe cho người thừa kế, Bộ Công an có trách nhiệm làm thủ tục hoàn trả lại tiền trúng đấu giá biển số cho những người thừa kế hợp pháp của người trúng đấu giá như sau:
– Trong trường hợp hoàn trả trước thời điểm nộp ngân sách nhà nước: Thực hiện việc hoàn tiền từ tài khoản chuyên thu của Bộ Công an mở tại ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài;
– Trong trường hợp hoàn trả sau thời điểm nộp ngân sách nhà nước:
+ Bộ Công an có trách nhiệm thực hiện kiểm tra đối chiếu hồ sơ đề nghị hoàn trả với các chứng từ nộp ngân sách nhà nước của khoản đã nộp trước đó;
+ Nếu phù hợp thì Bộ Công an ban hành quyết định hoàn trả tiền và lập lệnh hoàn trả khoản thu ngân sách nhà nước, chuyển cho Kho bạc Nhà nước nơi mà đã thu ngân sách nhà nước để thực hiện hoàn trả cho người nộp ngân sách nhà nước.
Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Nghị định 39/2023/NĐ-CP quy định chi tiết Nghị quyết 73/2022/QH15 thí điểm đấu giá biển số xe ô tô;
– Nghị quyết 73/2022/QH15 thí điểm đấu giá biển số xe ô tô.
