Hiện nay, việc sử dụng thuốc lá điện tử thay vì sử dụng thuốc lá truyền thống diễn ra khá phổ biến mà rất hay bắt gặp trong cuộc sống. Vậy bán thuốc lá điện tử có bị phạt không? Có bị cấm không?
Mục lục bài viết
1. Bán thuốc lá điện tử có bị cấm không?
Thuốc lá điện tử được hiểu là những thiết bị điện tử sử dụng pin để làm nóng lên dung dịch có chứa nicotine và các chất hóa học khác, đựng ở trong ống/bình chứa dùng một lần hoặc có thể tái nạp khí cho người sử dụng hít vào. Đây chính là một phiên bản khác của thuốc lá truyền thống nhưng lại không gây ra mùi khó chịu như loại truyền thống. Mặc dù vậy thì đây vẫn là một trong những sản phẩm gây nghiện và có các chất độc hại ảnh hưởng tới sức khỏe.
Hiện chưa có quy định nào điều chỉnh cụ thể về thuốc lá điện tử. Theo quy định tại khoản 2 Điều 3 Văn bản hợp nhất 52/VBHN-BCT 2020 hợp nhất Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng, chống tác hại của Thuốc lá về kinh doanh thuốc lá có giải thích Sản phẩm thuốc lá chính là một sản phẩm được sản xuất từ toàn bộ hay từ một phần nguyên liệu thuốc lá và nó được chế biến dưới dạng thuốc điếu, xì gà, thuốc lá sợi dùng để hút tẩu và các dạng sản phẩm khác được dùng để hút, nhai, ngửi. Như vậy, với tính chất có chứa chất nicotine và cách sử dụng là hít vào, thuốc lá điện tử được xem là một sản phẩm thuốc lá theo các quy định của Văn bản hợp nhất 52/VBHN-BCT 2020 hợp nhất Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng, chống tác hại của Thuốc lá về kinh doanh thuốc lá. Sản phẩm thuốc lá điện tử được xem như một sản phẩm thuốc lá, chính vì vậy việc kinh doanh, mua bán thuốc lá điện tử cũng phải đáp ứng các điều kiện kinh doanh theo quy định của pháp luật. Vì thế, đối với việc kinh doanh, buôn bán hay sản xuất thuốc lá điện tử cũng đều phải đáp ứng đủ những quy định, điều kiện kinh doanh của pháp luật. Cụ thể:
– Điều kiện cấp giấy phép buôn bán sản phẩm thuốc lá điện tử: Theo khoản 2 Điều 26 Văn bản hợp nhất 52/VBHN-BCT 2020 hợp nhất Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng, chống tác hại của Thuốc lá về kinh doanh thuốc lá quy định điều kiện cấp giấy phép buôn bán sản phẩm thuốc lá điện tử bao gồm có các điều kiện sau:
+ Là doanh nghiệp được thành lập theo đúng quy định của pháp luật, có ngành nghề kinh doanh là bán buôn thuốc lá.
+ Địa điểm kinh doanh không được vi phạm quy định về địa điểm không được bán thuốc lá.
+ Có hệ thống bán buôn sản phẩm thuốc lá ở trên địa bàn tỉnh nơi thương nhân đặt trụ sở chính (tối thiểu phải là từ 02 thương nhân bán lẻ sản phẩm thuốc lá trở lên).
+ Có văn bản giới thiệu của Nhà cung cấp sản phẩm thuốc lá hoặc của những thương nhân phân phối sản phẩm thuốc lá ghi rõ địa bàn dự kiến kinh doanh.
+ Có phương tiện vận tải thuộc sở hữu hoặc đồng sở hữu; đáp ứng được yêu cầu về bảo quản thuốc lá trong quá trình sử dụng.
– Điều kiện cấp giấy phép bán lẻ sản phẩm thuốc lá điện tử: Theo khoản 3 Điều 26 Văn bản hợp nhất 52/VBHN-BCT 2020 hợp nhất Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng, chống tác hại của Thuốc lá về kinh doanh thuốc lá quy định các điều kiện cấp giấy phép bán lẻ thuốc sản phẩm thuốc lá gồm:
+ Thương nhân được thành lập theo đúng quy định của pháp luật.
+ Địa điểm kinh doanh không được vi phạm quy định về địa điểm không được bán thuốc lá;
+ Có văn bản giới thiệu của những thương nhân phân phối hoặc thương nhân bán buôn sản phẩm thuốc lá ghi rõ địa bàn dự kiến kinh doanh.
+ Diện tích để điểm kinh doanh tối thiểu từ 3m2 trở lên.
Như vậy, hiện nay pháp luật Việt Nam không cấm hành vi mua bán thuốc lá điện tử. Tuy nhiên thì không phải chủ thể nào cũng được phép kinh doanh mua bán thuốc lá điện tử, mà sẽ chỉ có những chủ thể đáp ứng được những điều kiện của quy định pháp luật vừa nêu trên thì mới được phép kinh doanh. Nếu cá nhân/tổ chức không đáp ứng được các điều kiện để được buôn bán sản phẩm thuốc lá điện tử và bán lẻ sản phẩm thuốc lá điện tử đã nêu trên thì sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.
2. Xử phạt khi bán thuốc lá điện tử khi không được cấp phép:
Như đã phân tích ở mục trên, nếu cá nhân/tổ chức không đáp ứng được các điều kiện để được buôn bán sản phẩm thuốc lá điện tử và bán lẻ sản phẩm thuốc lá điện tử đã nêu trên thì sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật. Khoản 3 Điều 6 của Nghị định 98/2020/NĐ-CP xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại được sửa đổi bổ sung bởi Nghị định số 17/2022/NĐ-CP quy định phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây:
– Kinh doanh hàng hóa, dịch vụ thuộc ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện mà không có giấy phép kinh doanh theo đúng quy định;
– Kinh doanh hàng hóa, dịch vụ thuộc ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện khi mà giấy phép kinh doanh được cấp đã hết hiệu lực;
– Kinh doanh hàng hoá, dịch vụ thuộc ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện nhưng lại không đáp ứng điều kiện đầu tư kinh doanh theo đúng quy định trong quá trình hoạt động kinh doanh;
– Sử dụng giấy phép kinh doanh của thương nhân khác để thực hiện kinh doanh.
Đồng thời khoản 5 Điều 6 Nghị định 98/2020/NĐ-CP xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại được sửa đổi bổ sung bởi Nghị định 17/2022/NĐ-CP cũng quy định phạt tiền gấp hai lần mức tiền phạt quy định trên đối với đối tượng hoạt động sản xuất rượu công nghiệp; chế biến, mua bán các nguyên liệu thuốc lá; sản xuất các sản phẩm thuốc lá; kinh doanh phân phối, bán buôn rượu hoặc các sản phẩm thuốc lá thực hiện hành vi vi phạm hành chính.
Như vậy, cá nhân/tổ chức không được cấp giấy phép để được buôn bán sản phẩm thuốc lá điện tử và bán lẻ sản phẩm thuốc lá điện tử thì sẽ bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng.
3. Có được bán thuốc lá điện tử cho người dưới 18 tuổi:
Các hành vi bị nghiêm cấm trong phòng, chống tác hại của thuốc lá được quy định ở tại Điều 9 của Văn bản hợp nhất 15/VBHN-VPQH 2023 hợp nhất Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá quy định bao gồm:
– Sản xuất, mua bán, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển thuốc lá giả, những sản phẩm mà được thiết kế có hình thức hoặc kiểu dáng như bao, gói hoặc điếu thuốc lá;
– Mua bán, tàng trữ, vận chuyển những nguyên liệu thuốc lá, thuốc lá nhập lậu.
– Quảng cáo, khuyến mại thuốc lá; tiếp thị thuốc lá trực tiếp tới những người tiêu dùng dưới mọi hình thức.
– Tài trợ của tổ chức, cá nhân kinh doanh thuốc lá, trừ trường hợp quy định tại Điều 16 của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá.
– Người chưa đủ 18 tuổi mà sử dụng, mua, bán thuốc lá.
– Sử dụng người chưa đủ 18 tuổi thực hiện mua, bán thuốc lá.
– Bán, cung cấp thuốc lá cho những người chưa đủ 18 tuổi.
– Bán thuốc lá bằng máy bán thuốc lá tự động; hút, bán thuốc lá tại những địa điểm có quy định cấm.
– Sử dụng những hình ảnh thuốc lá trên báo chí, xuất bản phẩm dành riêng cho trẻ em.
– Vận động, ép buộc những người khác sử dụng thuốc lá.
Theo đó, một trong các hành vi bị nghiêm cấm trong trong phòng, chống tác hại của thuốc lá chính là bán, cung cấp thuốc lá cho những người chưa đủ 18 tuổi. Như vậy, pháp luật quy định cá nhân, tổ chức được cấp giấy phép để được buôn bán sản phẩm thuốc lá điện tử và bán lẻ sản phẩm thuốc lá điện tử không được bán thuốc lá điện tử cho người dưới 18 tuổi.
Những văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Nghị định 98/2020/NĐ-CP xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại được sửa đổi bổ sung bởi Nghị định 17/2022/NĐ-CP.
– Văn bản hợp nhất 52/VBHN-BCT 2020 hợp nhất Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng, chống tác hại của Thuốc lá về kinh doanh thuốc lá.
– Văn bản hợp nhất 15/VBHN-VPQH 2023 hợp nhất Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá.
