Đảng viên có được nhập quốc tịch, định cư ở nước ngoài hay không?

Đảng Cộng Sản Việt Nam là lực lượng tiên phong, đề ra những chủ trương phát triển đất nước, lãnh đạo nhân dân trong quá trình giữ nước cũng như xây dựng Nhà nước Xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Vì vậy, Đảng giữ vai trò vị trí vô cùng quan trọng trong việc thực hiện nhiệm vụ Đảng viên nói riêng và đối với Nhà nước nói chung. Những vấn đề liên quan đến cán bộ Đảng được người dân đặc biệt quan tâm. Một câu hỏi mà rất nhiều người thắc mắc, là: Đảng viên được nhập quốc tịch, định cư ở nước ngoài không? 

1. Đảng viên là gì?

Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam là chiến sĩ cách mạng trong đội tiên phong của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và dân tộc Việt Nam, suốt đời phấn đấu cho mục đích, lý tưởng của Đảng, đặt lợi ích của Tổ quốc, của giai cấp công nhân và nhân dân lao động lên trên lợi ích cá nhân; chấp hành nghiêm chỉnh Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, các nghị quyết của Đảng và pháp luật của Nhà nước; có lao động, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao; có đạo đức và lối sống lành mạnh; gắn bó mật thiết với nhân dân; phục tùng tổ chức, kỷ luật của Đảng, giữ gìn đoàn kết thống nhất trong Đảng. 

Đảng viên là chiến sĩ cách mạng trong đội tiên phong của giai cấp công nhân, của Nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam. Trở thành một đảng viên là cả một quá trình nỗ lực phấn đấu không ngừng của bản thân trên các mặt công tác, sinh hoạt nơi cộng đồng, thể hiện là một công dân ưu tú thực thụ, được mọi người tín nhiệm giới thiệu cho Đảng. Khi đã được đứng trong hàng ngũ của Đảng, thì kể từ thời gian đó đảng viên phải nêu cao hơn nữa vai trò tiên phong, gương mẫu trong việc chấp hành các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, là tấm gương tốt cho quần chúng noi theo.

Người đảng viên dù ở bất cứ cương vị nào, cũng đều phải thực hiện hai nhiệm vụ bao trùm: vừa là người lãnh đạo, cũng vừa là người phục vụ, đầy tớ của Nhân dân. Hai đặc tính này hoàn toàn không mâu thuẫn, mà thống nhất, gắn bó chặt chẽ cho nhau xuất phát từ bản chất của Đảng là đội tiên phong của giai cấp công nhân, của Nhân dân và của dân tộc Việt Nam, Đảng không có lợi ích nào khác ngoài lợi ích của Nhân dân lao động, lợi ích của cả dân tộc Việt Nam, có nhiệm vụ lãnh đạo cách mạng, hết lòng hết sức phục vụ Nhân dân, thực hiện thành công công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, theo con đường xã hội chủ nghĩa. Do đó, mỗi đảng viên đều phải đặt lợi ích của dân tộc, của giai cấp lên trên hết.

2. Đảng viên được nhập quốc tịch, định cư ở nước ngoài không?

– Định cư ở nước ngoài là việc công dân sinh sống lâu dài ở một nước khác. 

– Hiện nay, việc nhập quốc tịch và định cư ở nước ngoài đang diễn ra hết sức phổ biến. Số lượng công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài và nhập quốc tịch tại nước mà họ sinh sống ngày càng có dấu hiệu gia tăng. Bởi Việt Nam là một nước đang phát triển, điều kiện kinh tế của nước ta so với các quốc gia khác trên thế giới còn nhiều hạn chế; vậy nên, người dân có xu hướng “nhập ngoại” nhằm nâng cao chất lượng sống cho bản thân và gia đình. Tuy nhiên, công dân thường và Đảng viên là hai chủ thế hoàn toàn khác nhau. Quyền và lợi ích của họ là khác nhau. Công dân bình thường nếu đáp ứng, tuân thủ theo đúng theo các quy của luật, sẽ được tự do lựa chọn nơi sinh sống và làm việc (tức họ hoàn toàn có quyền nhập quốc tịch và định cư ở nước ngoài). Song, cán bộ Đảng viên lại lại có những yêu cầu, quy định khác biệt hơn. 

– Điều 9 Quy định 37–QĐ/TW quy định về những điều Đảng viên cấm được thực thi như sau:

“ Báo cáo, lập hồ sơ, kê khai lý lịch, kê khai gia tài, thu nhập không trung thực. Sử dụng văn bằng, chứng từ, ghi nhận giả, không hợp pháp ; nhập quốc tịch, chuyển tiền, gia tài ra nước ngoài, mở thông tin tài khoản và mua và bán gia tài ở nước ngoài trái pháp luật”. 

Như vậy, một trong những điều cấm mà cán bộ Đảng viên không được làm, đó là nhập quốc tịch. 

Ngoài ra, theo điểm 2, Điều 2, Quy định số 127-QĐ/TW ngày 03/11/2004 của Ban Bí thư về việc đảng viên có quan hệ hôn nhân với người nước ngoài :

“Đảng viên theo vợ hoặc chồng (là người nước ngoài) ra nước ngoài định cư lâu dài thì tự nguyện làm đơn xin ra khỏi Đảng. Trường hợp đảng viên chưa nhập quốc tịch nước ngoài và không làm đơn xin ra khỏi Đảng thì tổ chức đảng xem xét việc xóa tên trong danh sách đảng viên; trường hợp đảng viên đã nhập quốc tịch nước ngoài (kể cả trường hợp còn giữ quốc tịch Việt Nam) thì tổ chức đảng làm thủ tục xóa tên trong danh sách đảng viên (trường hợp đặc biệt do Ban Bí thư quyết định)”. 

Theo quy định này, khi Đảng viên ra nước ngoài định cư theo vợ, chồng là người nước ngoài thì làm đơn xin ra khỏi Đảng. Nếu không làm đơn cũng chưa nhập quốc tịch thì sẽ bị xem xét xoá tên trong danh sách Đảng viên. Tức, đã là cán bộ Đảng, công dân sẽ không được nhập quốc tịch hay định cư ở nước ngoài, kể cả khi theo vợ, hoặc chồng ra nước ngoài sinh sống và làm việc. Chỉ khi xin ra khỏi Đảng, họ mới được làm điều này.

Ví dụ: Anh Đỗ Văn B là Đảng viên Đảng cộng sản Việt Nam. Anh được kết nạp vào Đảng từ năm 1999. Anh B kết hôn với vợ là chị Nguyễn Thị K. Năm 2017, chị K sang Ấn Độ làm việc. Cuộc sống chị K bên đó ổn định, mức thu nhập cao. Vì đã mua được nhà nên chị K quyết định sinh sống luôn ở đây. Chị K nhập hộ tịch Ấn Độ. Đầu năm 2021, chị K và anh B bàn bạc với nhau, quyết định đưa cả gia đình sang Ấn Độ định cư. Tháng 5 năm 2021, anh B tự ý sang Ấn Độ cùng gia đình, không thông báo cho cán bộ quản lý  Đảng viên tại địa phương. Sang tới Ấn Độ, anh B làm thủ tục nhập quốc tịch và đăng ký định cư lâu dài. Ngay tại thời điểm anh B đăng ký nhập quốc tịch, anh đã bị xóa tên trong danh sách Đảng viên.

Đảng và Nhà nước đã có những quy định hết sức chặt chẽ và cụ thể về hành vi cấm của Đảng viên, trong đó có việc nhập quốc tịch và định cư ở nước ngoài. Có thể hiểu, khi nhập quốc tịch, định cư ở nước ngoài, cá nhân sẽ sinh sống lâu dài ở nơi đó. Mà Đảng viên là những cá nhân hoạt động chuyên trách cho Đảng, là thành tố quan trọng trong cơ cấu tổ chức của Đảng Cộng sản Việt Nam. Nhiệm vụ của Đảng viên là phải hoạt động theo đường lối, chỉ đạo của Đảng; hoàn thành nhiệm vụ mà Đảng và Nhà nước giao phó; phục vụ Nhà nước, phục vụ nhân dân. Vì vậy, một trong những yêu cầu mang tính tiên quyết, quan trọng nhất với một Đảng viên, đó là mang quốc tịch Việt Nam; sinh sống và làm việc tại Việt Nam. Có như vậy, Đảng viên mới đảm bảo được việc hoạt động toàn diện, phục vụ lợi ích của người dân Việt Nam. Cùng với đó, việc cấm nhập quốc tịch và định cư ở nước ngoài sẽ tránh trường hợp ảnh hưởng đến bí mật quốc gia, an ninh chính trị nước nhà.

Như vậy, Đảng viên sẽ không được nhập quốc tịch nước ngoài cũng như chuyển tiền, tài sản ra nước ngoài và mở tài sản cũng như mua bán tài sản ở nước ngoài trái quy định. Đồng thời, nếu theo vợ hoặc chồng là người nước ngoài ra nước ngoài định cư thì sẽ bị xoá tên trong danh sách Đảng.

Chỉ trường hợp ra nước ngoài để học tập, làm việc… trong thời gian ngắn, cố định… thì có thể thực hiện thủ tục chuyển sinh hoạt Đảng ra nước ngoài để sinh hoạt trong khoảng thời gian không có mặt tại Việt Nam. Hay nói cách khác, Đảng viên có thể chuyển sinh hoạt Đảng ra nước ngoài trong các trường hợp đi học, đi xuất khẩu lao động ở ngoài nước…Thời gian ra nước ngoài trong các trường hợp nêu trên thường ngắn, có thời hạn cụ thể, rõ ràng thì mới được chuyển sinh hoạt Đảng ra nước ngoài sinh hoạt.

Việc cấm Đảng viên không được nhập quốc tịch, định cư ở nước ngoài đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ, chặt chẽ trong bộ máy hoạt động của Đảng và Nhà nước. Nó giúp duy trì tính tối thượng của Đảng trong vai trò lãnh đạo và quản lý đời sống nhân dân. Việt Nam là một nước xã hội chủ nghĩa, với sự lãnh đạo tối cao của Đảng cộng sản Việt Nam. Đảng viên là những cá thể đảm bảo tính chuyên trách tuyệt đối đó. Vì vậy, những quy định cấm mà pháp luật đưa ra với cán bộ Đảng viên là hoàn toàn hợp lý, khách quan và đúng đắn.