5 Điều Bác Hồ dạy thiếu niên, nhi đồng? Xuất xứ, ý nghĩa?

1. 5 Điều Bác Hồ dạy thiếu niên, nhi đồng?

Năm điều Bác Hồ dạy thiếu niên, nhi đồng là những lời căn dặn của Hồ Chủ tịch đối với thế hệ măng non của Tổ quốc và tất cả những thế hệ học sinh từ khi những lời dặn của Bác Hồ được viết ra đều được giáo dục và học thuộc từng câu chữ.

Vậy năm điều Bác Hồ dạy ra đời vào khi nào?

Theo ghi nhận vào dịp kỷ niệm tròn 20 năm năm Ngày thành lập Đội Thiếu niên tiền phong, Trung ương Đoàn Thanh niên Lao động

Việt Nam có đề nghị Bác viết một bức thư gửi cho thiếu niên, nhi đồng trên toàn quốc. Hồ Chủ tịch đã viết một bức thư dành cho thiếu niên, nhi đồng trên cả nước và trong nội dung bức thư này năm điều Bác Hồ này đã sinh ra từ đây. Trong thư Bác căn dặn: “Các cháu cũng tham gia đấu tranh bằng cách thực hiện mấy điều sau đây:

“Yêu Tổ quốc, yêu đồng bào

Học tập tốt, lao động tốt

Đoàn kết tốt, kỷ luật tốt

Giữ gìn vệ sinh thật tốt,

Khiêm tốn, thật thà, dũng cảm”.

Có thể thấy rằng các thiếu niên nhi đồng từ xưa đến nay đều thuộc 5 Điều Bác Hồ dạy tuy nhiên không phải ai cũng biết 5 điều Bác Hồ dạy được viết vào năm nào? Trong dịp kỷ niệm 20 năm Ngày thành lập Đội Thiếu niên Tiền phong (tháng 15/5/1941 – 15/5/1961) Bác đã  gửi thư chúc mừng và ân cần động viên, căn dặn các cháu thiếu niên, nhi đồng 5 điều từ đó đến nay 5 điều Bác Hồ dạy đã trở thành mục tiêu phấn đấu của toàn thể thiếu niên, nhi đồng Việt Nam.

5 điêu bác hồ dạy tiếng anh là “5 Things Uncle Ho taught teenagers and children”.

2. Xuất xứ của 5 Điều Bác Hồ dạy thiếu niên, nhi đồng:

Cách đây tròn 46 năm, vào năm 1961, nhân Lễ kỷ niệm 20 năm Ngày thành lập Đội Thiếu niên Tiền phong Việt Nam (15/5/1941 – 15/5/1961), theo đề nghị của Trung ương Đoàn Thanh niên Lao động Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi một bức thư cho thiếu niên, nhi đồng. Bảo tàng Hồ Chí Minh hiện còn lưu giữ bản thảo của bức thư đó. Trong thư Bác căn dặn: “Các cháu cũng tham gia đấu tranh bằng cách thực hiện mấy điều sau đây:

Yêu Tổ quốc, yêu đồng bào
Học tập tốt, lao động tốt
Đoàn kết tốt, kỷ luật tốt
Giữ gìn vệ sinh,
Thật thà, dũng cảm”.

Nhưng trong cuốn sổ Giải thưởng Bác Hồ là loại sổ dành riêng để thưởng cho giáo viên và học sinh có thành tích xuất sắc trong học tập năm học 1964 – 1965 thì 5 điều Bác dạy trên đây lại được in hoàn chỉnh là:

“Yêu Tổ quốc, yêu đồng bào
Học tập tốt, lao động tốt
Đoàn kết tốt, kỷ luật tốt
Giữ gìn vệ sinh thật tốt,
Khiêm tốn, thật thà, dũng cảm”.
(Chữ “thật tốt” và chữ “khiêm tốn” được bổ sung vào 2 câu cuối, nên mỗi câu đều có 6 chữ).

Đồng chí Vũ Kỳ, thư ký của Chủ tịch Hồ Chí Minh cho biết: Sở dĩ như vậy vì gần đến cuối năm 1965, để chuẩn bị phần thưởng cho giáo viên và học sinh vào cuối năm học, Bác thấy 5 điều Bác dạy thiếu niên, nhi đồng từ năm 1965 trở về trước, 3 câu đầu mỗi câu có 6 chữ còn 2 câu cuối mỗi câu chỉ có 4 chữ, như vậy không cân đối. Bác đã suy nghĩ và bổ sung thêm cho mỗi câu đủ 6 chữ.

Đặc biệt, ở câu thứ 5, Bác thêm chữ “Khiêm tốn” vì từ năm 1965 trở đi, đế quốc Mỹ bắt đầu mở rộng chiến tranh, ném bom bắn phá miền Bắc, nghe theo tiếng gọi thiêng liêng của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Mỗi người làm việc bằng hai để đền đáp cho đồng bào miền Nam ruột thịt” nên xuất hiện ngày càng nhiều gương “Người tốt việc tốt” ở mọi lứa tuổi. ở miền Bắc xuất hiện nhiều gương thiếu nhi dũng cảm cứu người, cứu hàng; ở miền Nam xuất hiện nhiều gương dũng sỹ diệt Mỹ. Nhưng Bác không muốn các em tự kiêu, mà muốn các em khiêm tốn, vì đức khiêm tốn sẽ giúp các em tiến bộ mãi. Bác còn đánh giá rất cao đức khiêm tốn ở các em. Bác nói: “ở nước Mỹ, người ta giết nhau chỉ vì đồng bạc giấy, thế mà ở Việt Nam ta các cháu bé đã biết sống như thế nào… Có cháu lên 6 tuổi cùng bạn đi chơi, bạn nó sảy chân ngã xuống ao, nếu chạy về gọi người lớn thì bạn chết mất, cháu liền bám vào bụi cỏ bờ ao, nhoai cái chân nhỏ xíu ra, miệng bảo bạn “bám vào đây, bám vào đây”. Cháu tuy nhỏ tuổi mà biết thương bạn như vậy. Thương bạn, thông minh và dũng cảm, cháu lại khiêm tốn nữa, cứu được mạng người mà không khoe khoang. Văn minh chiến thắng bạo tàn. Xã hội ta văn minh hơn xã hội Mỹ từ những việc làm của các cháu bé như vậy”.

Và 5 điều Bác dạy thiếu niên, nhi đồng đã được phổ biến rộng khắp trong các trường học ở Việt Nam. Nghe theo lời dạy của Người, thiếu niên, nhi đồng Việt Nam hăng hái thi đua tham gia phong trào “Hai tốt”, phong trào “Thiếu nhi làm nghìn việc tốt”. Chính những đóng góp nhỏ bé của các em đã góp phần xứng đáng vào sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc và sự nghiệp dựng xây đất nước.

Ngày nay, trong sự nghiệp đổi mới đất nước, 5 điều Bác dạy thiếu niên nhi đồng vẫn là bài học thuộc lòng quý giá để mỗi em ghi nhớ, học tập, rèn luyện và noi theo.

3. Ý nghĩa 5 Điều Bác Hồ dạy thiếu niên, nhi đồng:

Những điều Bác Hồ dạy được các em thiếu niên, nhi đồng ghi nhớ và thuộc lòng, không chỉ các em, những người lớn đã qua đào tạo phổ thông cũng vẫn nhớ. Bởi những lời Bác dạy rất ngắn gọn và dễ nhớ. Tuy nhiên, việc ghi nhớ không đồng nghĩa với việc hiểu được ý nghĩa của những lời dạy này. Và nội dung này, chúng tôi sẽ giúp quý vị hiểu hơn về những điều Bác dạy này:

Điều 1: Yêu Tổ quốc, yêu đồng bào

Yêu Tổ quốc có nghĩa là có những hiểu biết cơ bản về những truyền thống tốt đẹp của đất nước, của địa phương và gìn giữ, phát huy những truyền thống tốt đẹp đó.

Yêu đồng bào thể hiện qua đời sống hầng ngày như cách giao tiếp, cư xử với những người xung quanh (gia đình, bạn bè, thầy cô) và sự tương thân tương ái giúp đỡ những hoàn cảnh khó khăn trong xã hội.

Điều 2: Học tập tốt, lao động tốt

Học tập tốt được thể hiện qua việc xác định động cơ, thái độ học tập, chịu khó, chăm chỉ tìm tòi các môn học để cân bằng các môn. Thái độ học tập không chỉ ở việc học trong sách mà còn phải tìm hiểu ở thực tế cuộc sống cũng như việc đến lớp đầy đủ, ghi chép và lắng nghe lời giảng của thầy cô giáo.

Lao động tốt: thể hiện qua việc biết quý trọng thành quả lao động của bản thân và những người khác. Biết lao động vừa với sức tại nhà trường cũng như tại gia đình như giúp ba mẹ những công việc nhẹ trong nhà, trực nhật dọn vệ sinh trường lớp…

Điều 3: Đoàn kết tốt, kỷ luật tốt

Đoàn kết tốt: thể hiện trong mối quan hệ giữa bạn bè trong trường lớp, với anh chị em trong gia đình cũng như trong cộng đồng, giúp đỡ nhau trong đời sống, trong học tập để cùng nhau tiến bộ.

Kỷ luật tốt: thực hiện nghiêm chỉnh các nội quy ở nơi công cộng, ở trường, lớp.

Điều 4: Giữ gìn vệ sinh thật tốt

Giữ vệ sinh bản thân sạch sẽ, ăn mặc gọn gàng cũng như giữ vệ sinh sạch sẽ tại nhà, tại trường lớp và nơi công cộng.

Điều 5: Khiêm tốn, thật thà, dũng cảm

Khiêm tốn là không tự kiêu, lễ phép, tôn trọng người lớn.

Thật thà là phải biết trung thực, không gian dối trong cuộc sống, trong học tập.

Dũng cảm là phải biết nhìn nhận những khuyết điểm, thiếu sót của bản thân.

Bác Hồ là người luôn kỳ vọng nhất vào lớp thiếu nhi của đất nước. Mọi tình yêu thương, sự chăm sóc Bác đều dành cho thiếu nhi Việt Nam. Bởi như Bác đã từng nói:

“Trẻ em như búp trên cành

Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan.”

Nhiều năm trôi qua, trên đất nước Việt Nam chúng ta đã có bao đổi thay lớn lao, bao biến cố lịch sử trọng đại, nhưng lời dạy của Bác vẫn mãi trường tồn và luôn khích lệ tuổi trẻ trên mọi miền Tổ quốc học tập và rèn luyện để dựng xây đất nước. Măng non hi vọng rằng qua việc hiểu ý nghĩa của 5 điều Bác Hồ dạy, các bạn sẽ ra sức thi đua học tập, rèn luyện tốt 5 điều Bác dạy, phấn đấu trở thành con ngoan, trò giỏi, đội viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ. Chính vì thế nên chúng ta cần phải có những giiar pháp để hế hệ trẻ noi theo những điều tốt đẹp mà Bác đã dành cho thế hệ tương lai nhất là thế hệ thiếu nien và nhi đồng là những tầng lớp đặt nền tảng bắt đầu một hành trình xây dựng bản thân và xây dựng đất nước cho tương lai tươ đẹp.