Bài thu hoạch mỗi khóa học là kết quả để đánh giá năng lực, trình độ của giáo viên mầm non. Dưới đây hướng dẫn bài thu hoạch chức danh nghề nghiệp hạng 3 giáo viên mầm non mới nhất và hay nhất.
Mục lục bài viết
1. Đặt vấn đề:
Nhằm bồi dưỡng tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp giáo viên mầm non hạng 3 và tiêu chuẩn thăng hạng chức danh nghề giáo viên mầm non, các trường thường tổ chức các lớp bồi dưỡng chức danh nghề nghiệp cho giáo viên. Thông qua các lớp học bồi dưỡng giúp cho các giáo viên mầm non nâng cao năng lực chuyên môn, thực hiện tốt công tác giảng dạy. Từ đó có cơ sở đánh giá tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp giáo viên mầm non và xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp đối với giáo viên mầm non hạng 3. Trong quá trình học tập, tìm hiểu nghiên cứu về các chuyên đề bồi dưỡng, dưới sự giúp đỡ nhiệt tình của thầy cô tôi đã nắm bắt được những nội dung cơ bản của từng chuyên đề cụ thể như sau:
Chuyên đề 01: Tổ chức về bộ máy hành chính Nhà nước
Chuyên đề 02: Luật trẻ em và hệ thống quản lí hệ thống giáo dục
Chuyên đề 03: Kĩ năng chung về làm việc nhóm
Chuyên đề 04: Kĩ năng chung về quản lí thời gian
Chuyên đề 05: Phát triển chương trình giáo dục mầm non của từng khối lớp
Chuyên đề 06: Xây dựng phát triển môi trường tâm lí – xã hội trong giáo dục trẻ ở trường mầm non
Chuyên đề 07: Đánh giá sự phát triển của trẻ mầm non tại cơ sở giáo dục
Chuyên đề 08: Sáng kiến kinh nghiệm đẩy mạnh giáo dục mầm non
Chuyên đề 09: Kĩ năng hướng dẫn, tư vấn phát triển năng lực nghề nghiệp cho giáo viên mầm non
Chuyên đề 10: Tổ chức, huy động cộng đồng tham gia hợp tác cùng giáo dục trẻ mầm non
Chuyên đề 11: Đạo đức của giáo viên mầm non trong việc xử lý tình huống sư phạm ở các cơ sở trường mầm non
Mỗi chuyên đề cung cấp những kiến thức bổ ích nhằm phục vụ cho công tác chuyên môn nghiệp vụ. Hiểu rõ nội dung của từng chuyên đề có thể giúp giáo viên áp dụng hiệu quả hoạt động chăm sóc và giáo dục cho trẻ mầm non tốt hơn. Một trong các chuyên đề giúp bản thân tôi nhận thức sâu sắc và có thể áp dụng tốt nhất trong hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ đó là chuyên đề số 06 “Xây dựng phát triển môi trường tâm lí – xã hội trong giáo dục trẻ ở trường mầm non”. Đây cũng là một trong những chuyên đề đang được tích cực triển khai và thực hiện trên toàn bộ các cơ sở giáo dục mầm non.
Hiện nay ngành giáo dục từng bước nâng cao chất lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt chú trọng đén phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống, lương tâm nghề của người giáo viên. Đồng thời định hướng, phát triển hiệu quả công tác giáo dục ngày càng hiện đại hóa theo đòi hỏi của sự phát triển xã hội. Chính vì vậy đòi hỏi vấn đề xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục là vấn đề cấp thiết cần được thực hiện.
Trong những năm gần đây, chủ trương của Đảng và Nhà nước ta đã và đang tích cực để đầu tư kinh phí để xây dựng các phòng học, mua sắm các trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi cho các trường mầm non để hoạt động giáo dục tại các trường trở lên tích cực hơn. Bên cạnh đó phát động các phong trào thi đua nâng cao chất lượng nghề giáo viên, luôn đổi mới nội dung và phương pháp giảng dạy cho phù hợp với tâm lý của trẻ. Khuyến khích các thầy cô cùng toàn thể các học sinh tích cực, chủ động, sáng tạo, góp phần xây dựng môi trường giáo dục thân thiện, an toàn, tạo mọi điều kiện tốt nhất để trẻ phát triển toàn diện. Tuy nhiên thời gian vừa qua các vấn đề về bạo hành trẻ ở ngành giáo dục như bạo hành trẻ bằng hành động, lời nói, xâm hại tình dục trẻ, … trở thành vấn nạn gây hoang mang cho phụ huynh và tâm lý cho trẻ e sợ khi đến trường. Cho nên, bên cạnh việc xây dựng môi trường giáo dục chất lượng đào tạo tốt cần quan tâm tới môi trường tâm lý cho trẻ.
2. Nội dung bài thu hoạch:
2.1. Cơ sở lí luận:
Việc xây dựng môi trường giáo dục có vai trò quan trọng trong quá trình hình thành và phát triển nhân cách của trẻ. Trong đó, hệ thống giáo dục mầm non được coi là nền tảng trong hệ thống giáo dục nói chung, thực sự cần thiết, bảo đảm phù hợp với sự phát triển tâm sinh lý của trẻ em, hài hòa giữa việc nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục giúp cho trẻ em phát triển cân đối khoẻ mạnh, nhanh nhẹn biết kính trọng, yêu mến, lễ phép với người lớn, bạn bè,…thật thà, mạnh dạn, hồn nhiên, biết yêu thích cái đẹp, ham hiểu biết, thích đi học. Mục tiêu của giáo dục mầm non, cụ thể hoá ở các yêu cầu về vấn đề nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục phù hợp với từng độ tuổi của trẻ, quy định việc tổ chức các hoạt động nhằm tạo điều kiện cho trẻ phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ hướng dẫn cách thức đánh giá được sự phát triển của trẻ em ở tuổi mầm non.
Môi trường tâm lý – xã hội trong nhà trường ảnh hưởng rất lớn đến sự hình thành và phát triển nhận thức, tình cảm, hành vi của trẻ mầm non cũng như ảnh hưởng lớn đến hiệu quả của quá trình giáo dục. Dựa trên các giá trị trong xây dựng môi trường nhà trường tạo nên bầu không khí tâm lý – xã hội là điều kiện tiên quyết để thúc đẩy hiệu quả giáo dục vì nó đáp ứng các nhu cầu quan trọng đối với trẻ.
Theo đó muốn thực hiện tốt mục tiêu và nội dung trên, những thầy giáo, cô giáo cần ý thức được trách nhiệm lớn lao của mình để không ngừng bồi dưỡng, nâng cao phẩm chất đạo đức, kỹ năng xử lý tình huống sư phạm, hoàn thành tốt nhiệm vụ đề ra.
2.2. Thực trạng công tác dạy trẻ mầm non tại địa phương:
Trong quá trình công tác trường mầm non …. nhà trường đã phát động cho toàn giáo viên tham gia xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, xây dựng môi trường học tập an toàn, thân thiện…Với tổng số giáo viên, nhân viên trong trường gồm … người cán bộ quản lý; … giáo viên; tổng số lớp … ; tổng số trẻ …; Bản thân tôi cùng các giáo viên đồng nghiệp cũng như toàn bộ trẻ trong trường đã tích cực tham gia các phong trào đề ra. Tuy nhiên, bản thân tôi chỉ mới nắm bắt được những nội dung cơ bản nên khi bắt tay vào thực hiện thì còn rất lúng túng và kết quả đạt được chưa cao.
Sau khi tham gia lớp bồi dưỡng chức danh nghề nghiệp giáo viên mầm non hạng III tôi được bổ sung thêm nhiều kiến thức bổ ích từ truyền đạt, chia sẻ của thầy/cô …. , đặc biệt là nội dung từ chuyên đề “xây dựng môi trường tâm lý – xã hội trong trong giáo dục trẻ ở trường mầm non”, giúp tôi có thể xác định được phương hướng cho mình trong việc xây dựng môi trường tâm lý – xã hội trong trường mầm non đạt hiệu quả và mục tiêu tôi sẽ áp dụng vào thực tế trong năm học mới. Những vấn đề tôi đã đặt ra để giải quyết về xây dựng môi trường thân thiện, môi trường tâm lý – xã hội là xây dựng thế nào? Phải áp dụng những giải pháp gì? Thực hiện bằng cách nào và phải bắt đầu xây dựng từ đâu?.
Trong môi trường mầm non, nhiều tình huống phát sinh xảy ra, căn cứ vào tình hình thực tế của nhà trường, của bản thân và kết quả họat động của những năm vừa qua, nhận thấy khi thực hiện chuyên đề xây dựng môi trường tâm lý – xã hội trong giáo dục trẻ ở trường mầm non có được một số thuận lợi và khó khăn như sau:
* Thuận lợi:
– Ban lãnh đạo nhà trường tích cực hỗ trợ, sát sao chỉ đạo, quan tâm, hỗ trợ tư vấn cho các giáo viên thực hiện thuận lợi chuyên đề nhất có thể.
– Thực hiện xây dựng môi trường tâm lý cho trẻ nhận được sự quan tâm của phụ huynh học sinh, của cộng đồng.
– Bản thân tôi là một giáo viên tâm huyết với nghề, luôn chủ động, tích cực tìm tòi, học hỏi và đã được tham gia bồi dưỡng chuyên đề “xây dựng môi trường tâm lý – xã hội trong giáo dục trẻ ở trường mầm non” với nhiều kiến thức bổ ích để vận dụng vào công việc đang đảm nhiệm.
* Khó khăn:
– Trong thời buổi xã hội phát triển công nghệ, sự đổi mới khiến nhiều giáo viên chưa kịp thích ứng, còn thiếu kỹ năng trong việc xây dựng môi trường tâm lý – xã hội trong trường mầm non.
– Với sự phát triển khác nhau của trẻ, môi trường giáo dục mầm non có nhiều tình huống đa dạng và phong phú, nhiều tình huống bất ngờ xảy ra trong khi kỹ năng giao tiếp ứng xử của bản thân giáo viên chưa khéo léo, nhanh nhạy để xử lý kịp thời.
– Sự phối hợp giữa phụ huynh – giáo viên và nhà trường chưa thực sự chặt chẽ trong việc xây dựng môi trường tâm lý – xã hội trong trường mầm non.
2.3. Đề xuất giải pháp xây dựng:
Nhận thức được tầm quan trọng của việc xây dựng môi trường tâm lý – xã hội trong môi trường mầm non, thông qua lớp học bồi dưỡng chức danh nghề nghiệp, cùng với thực trạng nêu trên thì việc đưa ra các giải pháp giúp cho cô giáo mầm non đỡ lúng túng khi tìm các giải pháp cho các tình huống có thể xảy ra khi tổ chức các hoạt động giáo dục trẻ, nâng cao khả năng truyền đạt cho trẻ mầm non rất cần thiết. Những giải pháp xây dựng môi trường tâm lý – xã hội trong trường mầm non qua quá trình nghiên cứu như sau:
Giải pháp 1: Xây dựng hệ thống nội quy, quy tắc trong giao tiếp, ứng xử của trường mầm non
Cần xây dựng hệ thống nội quy, quy tắc ứng xử giữa các mối quan hệ giáo viên với nhau, giữa giáo viên với trẻ, giữa giáo viên với phụ huynh học sinh để hành vi ứng xử trong môi trường mầm non tích cực hơn, góp phần xây dựng môi trường tâm lý – xã hội lành mạnh, an toàn và thân thiện hơn. Dựa trên những nội quy, quy tắc với tinh thần hợp tác như sau:
-Thiện ý trong giao tiếp: Trong các mối quan hệ xã hội, khi giao tiếp ứng xử cần thể hiện cái tâm thông cảm, sẻ chia những năng lượng tích cực và mong muốn người khác tiến bộ và thành đạt. Thiện chí trong giao tiếp luôn tạo điều kiện tốt nhất cho đối tượng giao tiếp, bằng cách đó giúp chủ thể thiết lập được các mối quan hệ tốt đẹp với những người xung quanh. Nếu giao tiếp so đo, ích kỷ, thiếu tôn trọng, thiếu sự sẻ chia hay đố kỵ với người khác sẽ không đạt được mục đích giao tiếp và làm cho mối quan hệ với nhau trở lên phức tạp hơn.
– Tôn trọng nhân cách đối tượng giao tiếp: mỗi đối tượng giao tiếp là một chủ thể với những đặc trưng tâm lý khác nhau và có quyền bình đẳng như nhau trong mối quan hệ xã hội. Khi tôn trọng người khác trong giao tiếp sẽ nhận được cảm tình, sự tôn trọng lại với chính mình, người giao tiếp sẽ cởi mở và tự tin chia sẻ hơn.
Ví dụ: Trong cuộc sống có người giàu người nghèo, những trẻ trong gia đình giàu thì cách ăn mặc thường sang trọng, tinh tươm hơn những đứa trẻ sinh trong gia đình nghèo, nhưng không vì thế mà ta thiếu sự tôn trọng, thiếu sự quan tâm tới các trẻ em nghèo. Sự phân biệt sẽ tạo nên khoảng cách, những đứa trẻ nghèo cần sự quan tâm, động viên nhiều hơn từ giáo viên chứ không phải bỏ mặc chúng.
– Vô tư trong giao tiếp: Để duy trì mối quan hệ tốt đẹp, lâu dài với những người xung quanh thì giao tiếp phải thiện chí chứ không phải lợi dụng đối tượng giao tiếp về vật chất và tinh thần. Sự vô tư trong giao tiếp phải đặt trên vị trí của người giao tiếp để thấu hiểu, thông cảm với niềm vui, nỗi buồn của họ.Tùy vào hoàn cảnh, độ tuổi mà cách ứng xử trong giao tiếp phải phù hợp để tạo sự thân mật, gần gũi, nếu giao tiếp mà khăng khăng người khác theo suy nghĩ của mình sẽ gây ra phản ứng tiêu cực, bất bình.
Ví dụ: Giáo viên mầm non thường phải ở lại muộn vì giờ đón con không phải ai cũng đến đón con đúng giờ, nhiều trường hợp phụ huynh đón con muộn khiến nhiều giáo viên khó chịu nhưng không vì thế mà giáo viên mầm non cáu gắt, gây khó khăn với trẻ. Mà phải tìm rõ lý do, thông cảm cho hoàn cảnh của họ và chia sẻ sự bất tiện để phụ huynh hiểu. Từ đó giúp cho việc xây dựng mối quan hệ tốt hơn và trẻ cảm thấy an toàn, yêu thích cô giáo hơn khi đến trường học.
Nội quy về giờ học, đồng phục, phạt lỗi khá quen thuộc trong các môi trường giáo dục, cần phải xây dựng thêm bảng nội quy ứng xử để tạo môi trường tâm lý tốt cho trẻ, chẳng hạn như sau:
– Nội quy, quy tắc ứng xử của giáo viên với trẻ mầm non:
+ Dạy trẻ và yêu thương trẻ như con của mình.
+ Giao tiếp thiện ý, quan tâm công bằng giữa các trẻ, luôn lắng nghe và cùng chia sẻ những khó khăn gặp phải của trẻ.
+ Mềm mỏng nhưng kiên quyết đưa trẻ vào nề nếp nhà trường.
+ Tôn trọng và tạo điều kiện để trẻ phát triển tự nhiên.
+ Gọi tên trẻ và hành vi ứng xử cẩn trọng khi đánh giá trẻ.
+ Giáo viên gương mẫu trong lời nói và hành động để trẻ noi theo.
– Nội quy ứng xử của giáo viên với cấp trên/cấp dưới:
+ Chấp hành tốt các chỉ thị, mệnh lệnh, nhiệm vụ đã được phân công.
+ Trung thực, thẳng thắn, tích cực tham gia đóng góp ý kiến trong báo cáo với cấp trên.
+ Nắm được tâm tư, nguyện vọng, hoàn cảnh của mọi người xung quanh.
+ Tôn trọng, chân thành, bảo vệ uy tín, danh dự của đồng nghiệp, không bè phái gây mất đoàn kết.
+ Góp ý chân thành, thẳng thắn, hợp tác, giúp đỡ, không nói tục trong hội họp, sinh hoạt.
– Nội quy, quy tắc giao tiếp, ứng xử của giáo viên với nhân viên trong nhà trường:
+ Xưng hô đúng mực, thể hiện nhân cách văn hóa, lịch sự và thân mật.
+ Hợp tác, giúp đỡ nhau trong thực hiện nhiệm vụ. Không bè phái gây mất đoàn kết.
+ Cảm thông, chia sẻ khó khăn trong công việc và cuộc sống.
+ Tôn trọng, lắng nghe tiếp thu những ý kiến đóng góp của phụ huynh học sinh.
Giải pháp 2: Xây dựng môi trường tâm lý – xã hội mang đặc điểm của môi trường gia đình
Trẻ em được sống trong môi trường gia đình được chăm sóc, dạy dỗ, yêu thương của những người thân ruột thịt, tạo cho các trẻ cảm giác an toàn. Ở trường mầm non là môi trường giáo dục, chăm sóc trẻ, là bước ban đầu để hình thành nhân cách, tinh thần cho trẻ chuẩn bị hành trang cho các lớp tiếp theo, phát huy được những khả năng vốn có của trẻ. Muốn thế thì môi trường giáo dục mầm non cần phát triển theo xu hướng môi trường gia đình, thầy cô, bạn bè yêu thương trẻ tạo cho trẻ sự hứng thú khi học tập, vui chơi.
Một môi trường tâm lý thì trẻ mới cảm thấy yên tâm, mạnh dạn thử nghiệm, khám phá thế giới xung quanh. Hoạt động trong môi trường tâm lý – xã hội nhà trường mang đặc trưng văn hóa của gia đình, trẻ em được người lớn chăm sóc, giáo dục bằng tình cảm, được đáp ứng hợp lí mọi nhu cầu để phát triển.
Ví dụ: Khi trẻ lần đầu tiên bước chân vào trường mầm non còn nhiều bỡ ngỡ, có trẻ sẽ quấy khóc, phụ huynh lo lắng, nếu cô giáo không quan tâm, vỗ về các bé sẽ khiến các bé thấy không an toàn và sợ hãi, nếu cô giáo quan tâm, trò chuyện dần trẻ sẽ dần quen và cảm giác an toàn như ở nhà.
Trong môi trường phong phú các mối quan hệ giữa các thầy cô, giữa các trẻ nhỏ, trẻ có nhiều cơ hội để giao tiếp, học hỏi, mở rộng kiến thức cũng như rèn luyện các kỹ năng sống cần thiết chẳng hạn như sự tự tin, sự tò mò, khả năng sáng tạo, kỹ năng hợp tác, kỹ năng giao tiếp biết xin lỗi và cảm ơn khi cần thiết, kỹ năng xử lý các tình huống, kỹ năng giữ an toàn cho cá nhân, …
Giáo viên cần bồi dưỡng, nâng cao các kỹ năng nghề nghiệp để có thể xây dựng môi trường nhà trường nhân văn và thân thiện, một số kỹ năng cần thiết với giáo viên mầm non như: biết lắng nghe trẻ, có lời nói và cử chỉ thể hiện sự quan tâm, tôn trọng trẻ, biết chia sẻ và thấu hiểu những vấn đề mà trẻ đang gặp phải trong học tập và trong cuộc sống, công bằng với trẻ, không phân biệt đối xử, động viên và tạo điều kiện để trẻ bộc lộ bản thân, biết cách khích lệ để trẻ thích nghi với môi trường lớp học, vượt qua những trở ngại…
Giải pháp 3: Xây dựng các mối quan hệ thân thiện trong trường mầm non
Tâm lý trẻ non nớt và lứa tuổi mầm non là lứa tuổi “dễ bắt chước”, nên bên cạnh việc xây dựng một hệ thống nội quy, quy tắc ứng xử trong giao tiếp thì chúng ta cần xây dựng các mối quan hệ tích cực, thân thiện giữa trẻ với nhau, giữa trẻ với giáo viên, giữa trẻ với các thành viên trong trường mầm non. Trong đó, giáo viên đóng vai trò quan trongjtrong việc xây dựng mối quan hệ thân thiện này. Có nhiều phương thức tiếp cận với trẻ như: phương thức áp đặt từ người lớn, phương thức kết hợp giữa hoạt động giáo dục và hoạt động tích cực của trẻ, phương thức tự lựa chọn những định hướng giá trị xã hội đối với sự tồn tại và phát triển của trẻ. Để xây dựng các mối quan hệ tích cực, thân thiện với trẻ, giáo viên mầm non cần thực hiện các phương thức giao tiếp, ứng xử như sau:
– Phương thức giao tiếp, ứng xử của cô giáo như mẹ hiền: Tức là cô giáo xây dựng cho trẻ những thông tin, nhận thức về con người, sự vật, hiện tượng, chăm sóc trẻ như con của mình, yêu thương công bằng để trẻ không bị thiệt thòi, thiếu sự quan tâm.
– Phương thức giao tiếp ứng xử của cô giáo: Với mục tiêu tạo môi trường tâm lý cho trẻ, giáo viên phải giúp trẻ phát triển cả về thể chất lẫn tinh thần: nhận thức, ngôn ngữ, thẫm mỹ, tình cảm – kỹ năng xã hội và thể lực.
Để phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ thì giáo viên cần kết hợp hai phương thức lồng ghép với nhau, tại nên môi trường giáo dục tích cực và thân thiết hơn.
Giải pháp 4: Xây dựng cách hành xử tích cực trong trường mầm non
Trường mầm non cần xây dựng hành vi tích cực, giữa các thành viên trong trường mầm non với trẻ, giữa các thành viên trong trường mầm non với nhau, hành vi tích cực giúp trẻ giao tiếp nhẹ nhàng, dễ chịu, lịch sự giúp cho các thành viên trong gia đình và xã hội xích lại gần nhau hơn.
Giải pháp 5: Phối hợp giữa gia đình và cộng đồng tham gia xây dựng môi trường tâm lý – xã hội trong trường mầm non
Huy động cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ, phối hợp với nhà trường xây dựng môi trường tâm lý – xã hội trong trường mầm non nói riêng và chăm sóc giáo dục trẻ mầm non nói chung như: Hỗ trợ, giám sát, chia sẻ với cơ sở giáo dục mầm non trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ; Góp sức để thực hiện các hoạt động chung nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ; …
Việc phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội đảm bảo sự thống nhất trong nhận thức cũng như hoạt động giáo dục, thúc đẩy quá trình phát triển nhân cách của trẻ. Sự phối hợp giữa nhà trường và cộng đồng tạo ra những mối quan hệ phối hợp vì mục tiêu giáo dục đào tạo thế hệ trẻ thành những công dân có ích.
3. Kết luận:
Giáo dục mầm non là môi trường quan trọng để phát triển các kỹ năng xã hội cho trẻ. Môi trường nhà trường thân thiện, an toàn, với sự quan tâm, chăm sóc của các giáo viên giúp trẻ có cơ hội phát huy tối đa tiềm năng của mình. Đặc biệt môi trường tâm lý sẽ là điều kiện tốt để giáo dục trẻ hiệu quả cả về thể chất và tinh thần.
Trên đây là những nội dung tôi đã tiếp thu được qua chuyên đề 6 “xây dựng môi trường tâm lý – xã hội trong giáo dục trẻ ở trường mầm non” sau khi tham gia lớp bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp giáo viên mầm non hạng III. Trong quá trình học tập và tìm hiểu không tránh khỏi những hạn chế, thiếu sót, mong hội đồng xem xét góp ý giúp đỡ thêm để bản thân tôi có thêm hiểu biết ngày càng vững hơn trong việc thực hiện nhiệm vụ chăm sóc, giáo dục trẻ của mình.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
THAM KHẢO THÊM:
