Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên GVMN Module 33 bao gồm: Đặt vấn đề? Sự cần thiết của ứng dụng CNTT trong giáo dục mầm non? Ưu điểm, khó khăn và thách thức? Quá trình thực hiện, công tác chỉ đạo, tổ chức triển khai hoạt động ứng dụng CNTT để đổi mới phương pháp dạy học trong Trường? Bài học kinh nghiệm và đề xuất?
Mục lục bài viết
1. Đặt vấn đề:
Ngày nay, Việt Nam đang trong giai đoạn hòa nhập và phát triển cùng với thế giới một nền kinh tế tri thức và một xã hội thông tin đầy khó khó khăn và thách thức. Do vậy, việc đào tạo nguồn nhân lực cao về CNTT là rất quan trọng và cấp thiết. Theo quyết định số 81/2001/QD- TTg, nhiệm vụ trọng tâm cho ngành giáo dục là đào tạo nguồn nhận lực CNTT và đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong công tác giáo dục và đào tạo.
Trong năm học này, Bộ giáo dục và đào tạo đã triển khai “Năm học ứng dụng CNTT trong giảng dạy” ở tất cả các cấp giáo dục từ đại học, cao đẳng cho đến THPT, THCS,TH và cả bậc học mầm non.
2. Sự cần thiết của ứng dụng CNTT trong giáo dục mầm non:
Nằm trong hệ thống giáo dục quốc dân, giáo dục mầm non là mắt xích đầu tiên thực hiện nhiệm vụ đào tạo nguồn nhân lực cho đất nước và thực hiện nhiệm vụ đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong giảng dạy.
- Hiện nay, hầu hết các trường mầm non có điều kiện đầu tư vào các trang thiết bị như: Tivi, đầu Video, xây dựng phòng đa năng với hệ thống máy tính và máy chiếu, nối mạng internet. Một số trường còn trang bị thêm máy quay phim, chụp ảnh,… tạo điều kiện để ứng dụng CNTT vào giảng dạy. Qua đó, giáo viên mầm non không chỉ phát huy được tối đa khả năng làm việc của mình mà còn trở thành một người giáo viên năng động, sáng tạo và hiện đại, phù hợp với sự phát triển của xã hội trong thời đại CNTT.
- CNTT phát triển nhanh và mạnh đã mở ra những hướng đi mới cho ngành giáo dục trong việc đổi mới phương pháp và hình thức giảng dạy, nó kéo theo sự phát triển của hàng loạt các phần mềm giáo dục và có rất nhiều những phần mềm hữu ích như Bộ Office, Lesson Editor/ Violet, Active Primary, Flash, Photoshop, Converter, Kispix, Kismas,…
- Các công cụ tiện ích này đã trở thành cánh tay đắc lực hỗ trợ cho việc thiết kế giáo án điện tử và giảng dạy trên máy tính, máy chiếu, bảng tương tác cũng như trên các thiết bị hỗ trợ khác như Tivi, đầu Video… Nó vừa tiết kiệm thời gian, vừa tiết kiệm được chi phí cho nhà trường mà vẫn nâng cao được tính sinh động, sáng tạo và hiệu quả của giờ dạy. Trước đây, GVMN thường phải mất nhiều thời gian để tìm kiếm những hình ảnh, biểu tượng, đồ dùng phục vụ bài giảng, thì ngày nay với ứng dụng CNTT họ có thể dễ dàng sử dụng Internet để chủ động khai thác tài nguyên giáo dục phong phú, chủ động quayphim, chụp ảnh làm tư liệu cho bài giảng điện tử.
- Có thể thấy ứng dụng của công nghệ thông tin trong giáo dục mầm non đã tạo ra một biến đổi lớn về chất lượng trong giảng dạy của ngành giáo dục mầm non, tạo ra một môi trường giáo dục mang tính tương tác cao giữa giáo viên và học sinh.
3. Ưu điểm, khó khăn và thách thức:
3.1. Ưu điểm:
- Phương pháp dạy học bằng CNTT trong giáo dục mầm non tạo ra một môi trường dạy học tập với khả năng tương tác cao, sống động, hứng thú và đạt hiệu quả cao của quá trình dạy học đa giác quan cho trẻ.
- Nội dung, tư liệu bài giảng chân thực, da dạng, phong phú.
- Giáo viên mầm non có thể dễ dàng khai thác tìm kiếm nguồn tài nguyên qua mạng thông tin truyền thông, Internet,… với nguồn dữ liệu vô cùng phong phú với hình ảnh, âm thanh, văn bản, phim… sống động có tác động tích cực đến sự phát triển trí tuệ và kích thích sự ham học của trẻ mầm non.
- Tiết kiệm được thời gian cho giáo viên và chi phí cho trường học.
3.2. Khó khăn và thách thức:
- Kinh phí đầu tư các thiết bị CNTT có thể rất lớn, vì thế không phải trường nào cũng đủ điều kiện kinh phí để đầu tư cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin cho giáo viên mầm non.
- Tuy CNTT là rất tiện ích, nhưng chúng không thể thay thế hoàn toàn cho các phương pháp trực quan khác. Đôi lúc, nó có thể gặp phải một số tình huống bất lợi cho tiến trình bài giảng như là mất điện, máy bị treo, bị virus… và có thể ảnh hưởng đến tiến trình bài giảng theo như ý muốn.
- Một vài GVMN chưa đáp ứng đủ tiêu chuẩn về dạy học bằng CNTT, do kiến thức và kỹ năng về CNTT của giáo viên mầm non còn hạn chế.
- Việc ứng dụng công nghệ thông tin để đổi mới phương pháp dạy học ở giáo dục mầm non còn đang ở giai đoạn đầu nên vẫn còn được nghiên cứu, đánh giá, do vậy vẫn chưa phát huy được hiệu quả tối đa của nó.
- Việc kết nối và sử dụng khai thác tiện ích của công nghệ mạng máy tính và mạng Internet chưa được tận dụng một cách triệt để về chiều sâu.
4. Quá trình thực hiện, công tác chỉ đạo, tổ chức triển khai hoạt động ứng dụng CNTT để đổi mới phương pháp dạy học trong Trường MNTT ……………:
Trường Mầm non …………… một mô hình chất lượng cao, đã chủ động trang bị cho đội ngũ giáo viên những kiến thức cơ bản về CNTT, xây dựng giáo án điện tử và ứng dụng trong hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ em ngay từ những ngày đầu thành lập.
Nhà trường đã có sự đầu tư lớn về đội ngũ chuyên gia hàng đầu để bồi dưỡng cho giáo viên của trường. Sau 3 năm thành lập và phát triển cùng với sự lớn mạnh của nhà trường, phần lớn giáo viên đã có thể sử dụng thuần thục CNTT phục vụ cho giảng dạy như: có thể tự xây dựng những bộ giáo án điện tử và các bài giảng có sử dụng công nghệ thông tin, đồng thời, nhà trường có thể đánh giá được những ưu việt lớn so với cách giảng dạy truyền thống thông qua từng tiết học cụ thể.
Thông qua những giờ học với sự hỗ trợ tích cực của CNTT những bài học có thể dễ dàng chuyển tới trẻ em một cách nhẹ nhàng và sống động; góp phần hình thành ở các em nhận thức về cái đẹp, biết yêu cái đẹp, mong muốn tạo ra cái đẹp trong cuộc sống và những kỹ năng sống cần thiết đối với lứa tuổi mầm non. Không những thế, năng lực và trình độ chuyên môn của đội ngũ giáo viên Trường Mầm non…………… không ng được trau dồi và phát triển hơn.
Năm học vừa qua, cuộc vận động “Năm học ứng dụng CNTT”của Bộ giáo dục và đào tạo đã hưởng ứng rất tích cực bởi Nhà trường, cũng như đội ngũ giáo viên trong trường. Nhà trường đã thành lập Ban công nghệ thông tin, kết hợp nhà trường, BGH tổ chức cho giáo viên thi đua soạn và dạy giáo án điện tử ở tất cả các khối lớp và trong các giờ học.
Nhờ ứng dụng công nghệ thông tin; chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ em ở Trường Mầm non Tư thục …………… ngày càng được nâng cao; góp phần quan trọng trong việc tạo ra giá trị thương hiệu của nhà trường.
5. Bài học kinh nghiệm và đề xuất:
Qua 3 năm ứng dụng và trải nghiệm ở trường MNTT ……………, tôi có một số bài học kinh nghiệm muốn chia sẻ như sau:
Giáo viên mầm non cần mạnh dạn, tự tin, không ngại khó và không ngừng sáng tạo. Hãy tự thiết kế cho mình những bài giảng điện tử qua đó giáo viên có thể tự mình tích luỹ được rất nhiều kinh nghiệm quý báu nhờ quá trình tự học hỏi say mê, tự mày mò của mình.
Ví dụ:
Làm quen với phần mềm Window Movie Maker:
Khi tôi tự mình học và nghiên cứu trên máy tính, tôi đã phát hiện ra một công cụ soạn giáo án điện tử khá tiện ích với giáo viên mầm non đó là Phần mềm Window Movie Maker. Phần mềm này có sẵn trong chương trình Window nhưng không phải ai cũng chú ý tới nó. Các bạn chỉ cần nhấp chuột vào Start/ Program/Window Movie Maker, biểu tượng là một cuộn phim. Phần mềm này cho phép các bạn làm giáo án như những đoạn phim. Các bạn có thể đưa tranh ảnh, video, âm thanh, chữ viết vào bài giảng của mình và làm hiệu ứng cho chúng thật sống động. Các bạn muốn tự ghi âm giọng kể truyện ngọt ngào của mình để lồng vào đoạn phim? Thật đơn giản, các bạn chỉ cần kích vào biểu tượng cái Micro và làm theo chỉ dẫn mà thôi. Không những thế các bạn còn có thể dễ dàng in xao giáo án của mình ra đĩa VCD để dạy trên tivi mà không cần phải ra hiệu Converter đâu. Các bạn hãy thử làm quen đi, các bạn sẽ thấy rất bất ngờ vì tính ứng dụng đơn giản của Window Movie Maker.
Làm thế nào để in bài giảng điện tử từ Power Point sang đĩa VCD
Bạn đã soạn xong một giáo án điện tử trên Power Point? Bạn muốn in chúng ra đĩa VCD nhưng Power Point chỉ trình chiếu chứ không phải một đoạn phim, làm sao mà in ra đĩa được? Tôi đã nghĩ ngay đến vấn đề là phải đổi đuôi. Nhưng khi tôi làm thử trên phần mềm đổi đuôi thông thường thì không được. Câu hỏi này tôi đã trả lời được khi tôi gõ một dòng chữ đơn giản vào Google là “converter Power Point to video”. Tôi đã được chỉ dẫn tải phần mềm đổi đuôi từ file Power Point sang Video. Các bạn thấy đấy, nếu các bạn thực sự say mê và nhiệt huyết với nghề, bạn sẽ có thể trả lời được bất kỳ câu hỏi nào bạn muốn chỉ cần một cái “nhấp chuột”.
Khi sử dụng các phần mềm giáo dục, bạn hãy chú ý, đừng nên quá lạm dụng vì nếu không sẽ làm mất đi tính thẩm mỹ của bài giảng. Ví dụ như lựa chon phông chữ, màu chữ, hiệu ứng hình ảnh…bạn nên chọn màu chữ và màu nền không qua tương phản, hiệu ứng hình ảnh không quá rối nếu không học sinh của bạn sẽ nhức mắt và không thể chú ý vào bài giảng được gây tác dụng ngược.
Khi sắp xếp các Slide hãy sắp xếp đơn giản, hợp lý và luôn lưu ý đến mối liên kết giữa chúng vì đôi khi một trục trặc nhỏ trong quá trình tiến hành bài giảng cũng có thể làm cho bạn lúng túng, mất bình tĩnh. Quan trọng là bạn hãy tự tin.
Các bạn hãy thường xuyên tham gia bồi dưỡng và tự bồi dưỡng kiến thức về CNTT. Một số trang web hỗ trợ đắc lực cho giáo viên mầm non trong việc thiết kế các bài giảng điện tử là giaovien.net, dayhocintel.org, mammon.edu.vn. Một số trang Web cho phép bạn tìm kiếm nguồn tài nguyên khổng lồ để khai thác như Google.com.vn, Download.com.vn…Bạn có thể tìm thấy vô số hình ảnh, video, âm thanh,…thậm chí cả những phần mềm tin học hỗ trợ rất tuyệt vời cho việc thiết kế giáo án điện tử của bạn.
Các nhà trường nên trang bị các thiết bị CNTT đồng bộ giữa máy tính, máy chiếu, bảng tương tác hay các phần mềm và hướng dẫn chi tiết cho giáo viên cách sử dụng. Nhà trường nên nối mạng internet, tạo điều kiện cho giáo viên học hỏi và khai thác tài nguyên trên internet.
Các bài giảng bằng giáo án điện tử nên được các chuyên gia các nhà quản lí giáo dục đưa ra các tiêu chí đánh giá chung để có cơ sở thẩm định, tạo ra thư viện các bài giảng điện tử có chất lượng giúp giáo viên mầm non có cơ hội để học hỏi và tham khảo.
Lời kết:
Đổi mới phương pháp dạy học trong ngành giáo dục nói chung và giáo dục mầm non nói riêng bằng ứng dụng CNTT là cả một quá trình lâu dài và đầy khó khăn thách thức. Nó không chỉ đòi hỏi sự quan tâm đầu tư về cơ sở vật chất của nhà nước, ngành giáo dục đào tạo và các trường mầm non mà còn đỏi hỏi sự say mê nhiệt huyết với nghề của đội ngũ giáo viên mầm non. Để làm được điều này cần có sự chỉ đạo thống nhất và đoàn kết từ nhà nước đến các ban ngành và các trường mầm non, góp phần làm đổi mới nội dung, phương pháp, hình thức giáo dục và quản lý giáo dục mầm non. Bên cạnh đó, các cấp ngành, trường học cần quan tâm đến cải thiện đời sống vật chất và tinh thần cho giáo viên mầm non để giúp họ có thể yên tâm phát huy năng lực, trau dồi lòng yêu nghề và thực hiện tốt được yêu cầu của nhiệm vụ “ứng dụng CNTT trong đổi mới phương pháp dạy học.”
THAM KHẢO THÊM:
