Phương pháp dạy học tích cực là cách giảng dạy có hiệu quả trong bối cảnh đổi mới của giáo dục hiện nay. Dưới đây là bài viết tham khảo về Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên GV THPT Module 18
Mục lục bài viết
- 1 1. Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên GV THPT Module 18:
- 2 2. Những đặc trưng cơ bản của phương pháp dạy học tích cực:
- 3 3. Kể tên một số phương pháp dạy học tích cực:
- 4 4. Phương pháp dạy học gợi mở vấn đáp:
- 5 5. Phương pháp dạy học hợp tác trong nhóm nhỏ:
- 6 6. Phương pháp dạy học thực hành và luyện tập:
1. Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên GV THPT Module 18:
Module THPT18: Phương pháp dạy học tích cực
2. Những đặc trưng cơ bản của phương pháp dạy học tích cực:
Phương pháp giảng dạy tích cực là những phương pháp thu hút sinh viên vào quá trình học tập bằng cách yêu cầu họ trở thành những người tham gia tích cực, thay vì tiếp nhận thông tin một cách thụ động. Một số đặc điểm cơ bản của phương pháp dạy học tích cực bao gồm:
- Lấy học sinh làm trung tâm: Các phương pháp giảng dạy tích cực tập trung vào nhu cầu và sở thích của học sinh, và được thiết kế để các em tích cực tham gia vào quá trình học tập.
- Thực hành: Các phương pháp giảng dạy tích cực thường được đặc trưng bởi học tập trải nghiệm, thực hành, trong đó học sinh học thông qua trải nghiệm trực tiếp và tương tác với chủ đề.
- Hợp tác: Phương pháp giảng dạy tích cực thường liên quan đến hợp tác và làm việc theo nhóm, trong đó học sinh làm việc cùng nhau để giải quyết vấn đề, chia sẻ ý tưởng và học hỏi lẫn nhau.
- Dựa trên yêu cầu: Các phương pháp giảng dạy tích cực khuyến khích học sinh đặt câu hỏi, khám phá những ý tưởng mới và tìm kiếm câu trả lời thông qua điều tra của chính họ.
3. Kể tên một số phương pháp dạy học tích cực:
Một số ví dụ về phương pháp giảng dạy tích cực bao gồm:
- Học tập dựa trên dự án: Trong học tập dựa trên dự án, học sinh làm việc trong một dự án mở rộng đòi hỏi các em phải áp dụng kiến thức và kỹ năng của mình vào một vấn đề hoặc thử thách trong thế giới thực.
- Lớp học đảo ngược: Trong lớp học đảo ngược, học sinh xem các bài giảng hoặc nội dung hướng dẫn khác bên ngoài lớp học, sau đó đến lớp để tham gia vào các hoạt động học tập tích cực, chẳng hạn như thảo luận nhóm hoặc giải quyết vấn đề.
- Đóng vai: Trong đóng vai, học sinh đóng kịch bản hoặc tình huống để phát triển sự hiểu biết của họ về các chủ đề phức tạp, chẳng hạn như các sự kiện lịch sử hoặc các vấn đề xã hội.
- Học tập dựa trên yêu cầu: Trong học tập dựa trên yêu cầu, học sinh khám phá các chủ đề quan tâm bằng cách đặt câu hỏi, tiến hành nghiên cứu và phát triển kết luận của riêng mình.
- Giảng dạy đồng đẳng: Trong giảng dạy đồng đẳng, học sinh thay phiên nhau giảng dạy cho nhau về một chủ đề, tạo cơ hội cho cả việc dạy và học.
- Học tập hợp tác: Trong học tập hợp tác, học sinh làm việc cùng nhau trong các nhóm nhỏ để đạt được một mục tiêu chung, chẳng hạn như hoàn thành một dự án hoặc giải quyết một vấn đề.
- Những phương pháp này thúc đẩy sự tham gia của học sinh, tư duy phản biện và kỹ năng giải quyết vấn đề, đồng thời có thể được sử dụng trong nhiều lĩnh vực môn học và cấp lớp khác nhau.
4. Phương pháp dạy học gợi mở vấn đáp:
Phương pháp dạy học gợi mở hỏi đáp thường được gọi là “kỹ thuật đặt câu hỏi” hay “chiến lược đặt câu hỏi”. Những phương pháp này liên quan đến việc hỏi sinh viên một loạt câu hỏi để khuyến khích họ suy nghĩ chín chắn, suy ngẫm về việc học của họ và tích cực tham gia vào quá trình học tập. Dưới đây là một số phương pháp dạy học gợi mở vấn đáp:
- Phương pháp này liên quan đến một loạt các câu hỏi khuyến khích học sinh suy nghĩ sâu sắc về một chủ đề và phát triển kỹ năng tư duy phản biện của họ. Giáo viên đặt ra một loạt câu hỏi cho cả lớp, và học sinh được khuyến khích trả lời bằng ý kiến và quan điểm của riêng mình.
- Phương pháp này liên quan đến việc yêu cầu học sinh suy nghĩ về một câu hỏi hoặc vấn đề riêng lẻ, bắt cặp với một học sinh khác để chia sẻ ý tưởng của họ, sau đó chia sẻ những phát hiện của họ với nhóm lớn hơn. Phương pháp này khuyến khích sự hợp tác, tư duy phản biện và kỹ năng giao tiếp.
- Câu hỏi và trả lời: Phương pháp này liên quan đến việc hỏi sinh viên một loạt câu hỏi liên quan đến một chủ đề cụ thể. Giáo viên có thể sử dụng phương pháp này để kiểm tra sự hiểu biết, xem lại tài liệu hoặc khuyến khích sự tham gia.
- Câu hỏi có hướng dẫn: Phương pháp này liên quan đến việc hỏi sinh viên một loạt câu hỏi để hướng dẫn họ trong suốt quá trình học tập. Giáo viên có thể đưa ra gợi ý hoặc đặt câu hỏi mở để khuyến khích học sinh khám phá sâu một chủ đề.
- Phân loại tư duy của Bloom: Phương pháp này liên quan đến việc sử dụng một loạt câu hỏi dựa trên Phân loại tư duy của Bloom, đây là sự phân loại các mục tiêu học tập trải dài từ các câu hỏi dựa trên kiến thức ở cấp độ thấp hơn đến các câu hỏi tổng hợp và đánh giá ở cấp độ cao hơn. Phương pháp này có thể giúp học sinh phát triển kỹ năng tư duy phản biện và hiểu sâu hơn về một chủ đề.
- Những phương pháp giảng dạy này có thể được sử dụng trong nhiều lĩnh vực chủ đề và cấp lớp khác nhau để khuyến khích sự tham gia tích cực và kỹ năng tư duy phản biện. Bằng cách sử dụng các kỹ thuật đặt câu hỏi, giáo viên có thể giúp học sinh hiểu sâu hơn về tài liệu và tham gia vào các trải nghiệm học tập có ý nghĩa hơn.
5. Phương pháp dạy học hợp tác trong nhóm nhỏ:
Phương pháp giảng dạy hợp tác liên quan đến việc học sinh làm việc cùng nhau trong các nhóm nhỏ để đạt được một mục tiêu chung. Cách tiếp cận này nhấn mạnh sự hợp tác, giao tiếp và chia sẻ trách nhiệm học tập. Dưới đây là một số ví dụ về phương pháp giảng dạy hợp tác trong môi trường nhóm nhỏ:
- Phương pháp ghép hình: Trong phương pháp này, học sinh được chia thành các nhóm nhỏ, và mỗi nhóm có nhiệm vụ trở thành một “chuyên gia” trong một chủ đề cụ thể. Sau khi họ đã nghiên cứu và tìm hiểu về chủ đề của mình, các sinh viên tập hợp lại với những sinh viên khác đã nghiên cứu các chủ đề khác nhau. Trong các nhóm mới này, học sinh chia sẻ những gì đã học được với nhau, tạo ra sự hiểu biết đầy đủ về chủ đề lớn hơn.
- Động não vòng tròn: Trong phương pháp này, học sinh ngồi thành vòng tròn và lần lượt đưa ra các ý tưởng hoặc giải pháp liên quan đến một câu hỏi hoặc vấn đề cụ thể. Phương pháp này thúc đẩy sự tham gia bình đẳng và khuyến khích học sinh xây dựng ý tưởng của nhau.
- Suy nghĩ-cặp-chia sẻ: Trong phương pháp này, học sinh làm việc theo cặp để chia sẻ suy nghĩ và ý tưởng của mình về một chủ đề hoặc câu hỏi cụ thể. Sau khi họ đã chia sẻ với nhau, các cặp chia sẻ những phát hiện của họ với nhóm lớn hơn. Phương pháp này khuyến khích sự hợp tác và tư duy phản biện.
- Điều tra theo nhóm: Trong phương pháp này, học sinh làm việc theo nhóm nhỏ để điều tra một chủ đề, vấn đề hoặc câu hỏi. Mỗi thành viên trong nhóm chịu trách nhiệm tiến hành nghiên cứu và thu thập thông tin, và nhóm làm việc cùng nhau để tổng hợp thông tin và đưa ra giải pháp hoặc kết luận.
- Dạy kèm đồng đẳng: Trong phương pháp này, học sinh làm việc theo cặp, trong đó một học sinh đóng vai trò là gia sư và học sinh kia đóng vai trò là người được kèm cặp. Gia sư giúp người được dạy kèm hiểu một chủ đề cụ thể, đưa ra hướng dẫn và trả lời các câu hỏi. Phương pháp này thúc đẩy học tập tích cực và giúp xây dựng sự tự tin và hiểu biết của học sinh về tài liệu.
- Các phương pháp giảng dạy hợp tác trong các nhóm nhỏ có thể thúc đẩy học tập tích cực, tăng cường sự tham gia và tham gia của học sinh, đồng thời xây dựng các kỹ năng hợp tác và giao tiếp của học sinh.
6. Phương pháp dạy học thực hành và luyện tập:
Phương pháp giảng dạy cho học tập và thực hành là những phương pháp được thiết kế để giúp học sinh tiếp thu kiến thức và kỹ năng mới, đồng thời tạo cơ hội cho họ áp dụng việc học đó theo những cách có ý nghĩa. Dưới đây là một số ví dụ về phương pháp giảng dạy hiệu quả cho việc học và thực hành:
- Hướng dẫn trực tiếp: Phương pháp này liên quan đến việc giáo viên trình bày thông tin cho học sinh theo cách có cấu trúc, từng bước. Phương pháp này hiệu quả đối với việc dạy kiến thức và kỹ năng nền tảng.
- Làm mẫu: Phương pháp này liên quan đến việc giáo viên thể hiện một kỹ năng hoặc hành vi cụ thể để học sinh quan sát và sau đó bắt chước. Phương pháp này hiệu quả để dạy các kỹ năng mới và giúp học sinh hình thành thói quen tốt.
- Thực hành có hướng dẫn: Phương pháp này liên quan đến việc giáo viên cung cấp các cơ hội có cấu trúc để học sinh thực hành các kỹ năng mới, với phản hồi và hỗ trợ. Phương pháp này có hiệu quả trong việc giúp học sinh phát triển khả năng nắm vững các kỹ năng và khái niệm mới.
- Học tập dựa trên yêu cầu: Phương pháp này liên quan đến việc giáo viên đặt ra các câu hỏi và vấn đề để học sinh điều tra, sau đó cho phép học sinh tự khám phá và tìm ra câu trả lời. Phương pháp này có hiệu quả để thúc đẩy tư duy phản biện, kỹ năng giải quyết vấn đề và điều tra.
- Học tập dựa trên dự án: Phương pháp này liên quan đến việc học sinh làm việc cộng tác trong một dự án dài hạn, trong đó các em áp dụng kiến thức và kỹ năng để giải quyết các vấn đề trong thế giới thực. Phương pháp này có hiệu quả để thúc đẩy sự sáng tạo, hợp tác và kỹ năng giải quyết vấn đề.
- Học tập trải nghiệm: Phương pháp này liên quan đến việc học sinh học tập thông qua các trải nghiệm và hoạt động thực hành, chẳng hạn như các chuyến đi thực địa, mô phỏng và nhập vai. Phương pháp này có hiệu quả để thúc đẩy học tập tích cực, tham gia và lưu giữ kiến thức.
THAM KHẢO THÊM: