Đạo đức nhà giáo là yếu tố quan trọng để nền giáo dục phát triển bởi vì thế hôm này chúng tôi sẽ giới thiệu đến các bạn Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên GV THPT Module 1.
Mục lục bài viết
1. Đặc điểm lứa tuổi học sinh THPT:
Học sinh trung học phổ thông ở độ tuổi từ 15 – 18 tuổi, đây là giai đoạn phát triển bắt đầu từ tuổi dậy thì và kết thúc khi bước vào tuổi trưởng thành. Độ tuổi này cũng có thể nhận thức được những đặc tính phức tạp và nhiều mặt của hiện tượng đời sống. Giai đoạn này là thời điểm phát triển kỹ năng quan trọng cho học sinh THPT. Ở đây, các mối quan hệ chung của các cá nhân như quan hệ gia đình, quan hệ bạn bè, quan hệ thầy trò và các mối quan hệ xã hội khác cũng bắt đầu phức tạp hơn. Hoàn cảnh xã hội cũng có ảnh hưởng đến học sinh trung học, khiến cho chúng có tư duy cởi mở, chuyển đổi vai trò và vị trí xã hội. Học sinh THPT tuy chưa độc lập về kinh tế trong tư duy và hành vi đã phần nào thể hiện được cá tính của riêng mình.
Ở độ tuổi này, trẻ luôn mong muốn được lắng nghe và ý kiến cá nhân của mình và được công nhận. Vì vậy, cha mẹ cần tin tưởng, lắng nghe và làm bạn với con để con có những lựa chọn, định hướng cụ thể trong tương lai. Sự tôn trọng của cha mẹ sẽ giúp các bạn trẻ tự tin hơn. Tuy nhiên mềm mỏng không phải là nuông chiều mà cha mẹ cũng nên cứng rắn trong một số trường hợp để các bạn có thể hình thành tư duy đúng đắn.
Ở độ tuổi này, trẻ dần bắt đầu coi trọng địa vị xã hội. Bạn học sinh THPT thường có xu hướng muốn được mọi người thừa nhận, chấp nhận hay còn gọi là thể hiện bản thân. Khi lớn lên, các em có nhiều cơ hội tham gia vào các mối quan hệ phức tạp và đa dạng hơn, nhiều vai trò xã hội mới xuất hiện mà các em chưa biết. Khi ở độ tuổi này, ban đầu bạn có đầy đủ quyền và nghĩa vụ nhất định, có năng lực hành vi và năng lực chịu trách nhiệm hình sự.
2. Hoạt động học tập của học sinh Trung học phổ thông:
Hoạt động học tập của học sinh phổ thông mang tính định hướng nghề nghiệp nên các bạn có quyền lựa chọn hướng đi tương lai cho mình. Bên cạnh hoạt động học tập, hoạt động xã hội cũng dần dần đóng vai trò lớn hơn. Học sinh trung học tích cực tham gia các hoạt động xã hội để nâng cao hiểu biết của mình trong đời sống thực tế. Đây cũng là vấn đề được nhà trường rất quan tâm trong giáo dục toàn diện. Vì vậy, khuyến khích các hoạt động xã hội tích cực là cách hữu hiệu để phát triển và hình thành nhân cách tốt cho học sinh.
3. Nhận thức và mức độ tư duy của học sinh Trung học phổ thông:
Có nhiều loại trí thông minh khác nhau, bao gồm:
– Trí tuệ ngôn ngữ thể hiện qua khả năng ngôn ngữ;
– Trí tuệ logic thể hiện khả năng tư duy logic, khoa học;
– Trí thông minh không gian thể hiện khả năng nắm bắt, tưởng tượng không gian;
– Trí tuệ vận động – trí tuệ của cơ thể;
– Trí tuệ tương tác là khả năng con người tương tác với xã hội;
– Trí thông minh âm thanh thể hiện khả năng âm nhạc;
– Trí tuệ bên trong, sự tự nhận thức.
Mỗi cá nhân có một loại trí thông minh khác nhau, từ đó những tác động đa dạng sẽ kích thích sự phát triển riêng biệt của mỗi cá nhân. Vì vậy, giáo viên cần thực hiện công tác giảng dạy và nắm bắt tâm lý học sinh để có những định hướng nghề nghiệp phù hợp cho học sinh của mình.
Nhận thức của học sinh phổ thông có những đặc điểm nổi bật sau:
Thứ nhất, về phạm vi nhận thức.
Phạm vi nhận thức của học sinh phổ thông tương đối rộng, bao quát các nội dung như học tập, các vấn đề xã hội, vấn đề tự nhiên. Tuy nhiên, những nhận thức này vẫn còn tương đối rải rác và kém hệ thống.
Thứ hai, tính độc lập, sáng tạo được thể hiện rõ nét, thể hiện như sau:
– Học sinh có thể nhận thức, đánh giá, thậm chí phê phán một vấn đề;
– Học sinh phát triển kỹ năng phát hiện và giải quyết vấn đề;
– Học sinh không còn tiếp thu kiến thức một chiều mà còn phản biện về tính đầy đủ, đúng đắn của câu trả lời. Vì vậy, học sinh THPT rất thích tham gia nghiên cứu khoa học và sáng tạo ra những phát minh hữu ích cho cuộc sống.
Thứ ba, học sinh THPT đã đạt trình độ phát triển trí tuệ cao. Có thể khẳng định trí thông minh của học sinh phổ thông ngang bằng với người lớn. Trẻ ở độ tuổi này có hoạt động trí tuệ ở mức độ cao hơn so với học sinh cấp hai. Học sinh có khả năng phân tích, so sánh, tổng hợp, đặc biệt tư duy là trừu tượng, khái quát ở mức độ cao. Tuy nhiên, sự phát triển của học sinh ở độ tuổi này vẫn chưa toàn diện và trọn vẹn.
Thứ tư, sự phát triển trí tuệ của học sinh phổ thông có mối quan hệ chặt chẽ với năng lực sáng tạo. Như đã đề cập ở trên, sự phát triển trí tuệ của trẻ đã đạt đến trình độ cao hơn. Trí tuệ phát triển mạnh mẽ sẽ kích thích trí tò mò, sáng tạo của trẻ. Vì vậy, giáo viên cần nắm bắt đặc điểm phát triển trí tuệ này của học sinh, từ đó phát huy tối đa năng lực của các em.
4. Đời sống tình cảm và nhận thức của học sinh Trung học phổ thông:
Là một giáo viên THPT, tôi nhận thức rõ ràng rằng mình cần hiểu rõ đặc điểm tâm lý đời sống tình cảm, ý chí của học sinh để có thái độ, cách ứng xử đúng đắn với các em.
Đời sống tình cảm thời trung học bắt đầu xuất hiện những điều mới mẻ và phức tạp hơn. Các mối quan hệ tình cảm phổ biến ở độ tuổi này ở mức độ cao hơn, chẳng hạn như tình bạn hay tình yêu.
– Đời sống tình cảm của học sinh THPT: Ở độ tuổi này, tình cảm của các em rất nhạy cảm, nhu cầu tình cảm rất đa dạng như tình cảm về mặt đạo đức, tình cảm về mặt trí tuệ, tình cảm về mặt tinh thần. Hay những rung động về tình yêu, tình bạn,…Tình bạn là một tình cảm quan trọng và không thể thiếu ở mọi lứa tuổi. Khác với các lứa tuổi khác, tình bạn của học sinh THPT phát triển mạnh mẽ ở cả 3 khía cạnh là mức độ lựa chọn, tính bền vững và sự thân thiết. Việc lựa chọn bạn bè của trẻ không chỉ bị ảnh hưởng bởi sở thích mà còn xuất phát từ những điểm tương đồng về mục tiêu sống và hoàn cảnh sống. Thông thường, định hướng của các nhóm học sinh THPT phát triển theo hai hướng tích cực và tiêu cực. Có nhóm bạn chăm chỉ học tập, theo đuổi ước mơ nhưng cũng có nhóm lại có xu hướng ham chơi, tranh giành, thậm chí rơi vào tệ nạn xã hội. Những cảm xúc này được thể hiện đôi khi rất rõ ràng, đôi khi cũng rất mơ hồ. Sự phát triển sinh lý tạo ra sự phân biệt giới tính rõ ràng. Chính vì vậy mà bạn có những tình cảm nhất định với người bạn khác giới. Tình yêu tuổi học sinh rất giản dị và trong sáng. Tình yêu thương có thể thay đổi theo hướng tốt như hình thành kỹ năng chia sẻ, biết yêu thương, quan tâm, cảm thông và giúp đỡ người khác. Hiểu được tâm lý này, giáo viên và phụ huynh cần có sự định hướng, tư vấn phù hợp. Một mặt cần tôn trọng cảm xúc của trẻ, mặt khác cần quan tâm sát sao để trẻ có thể giúp đỡ nhau trong học tập, rèn luyện.
– Đặc điểm nhân cách của học sinh bước đầu hình thành sự tự nhận thức và hình thành cái tôi của mình. Tự nhận thức là khả năng học sinh THPT tự tách mình ra khỏi xã hội, lấy chính mình làm vật so sánh để đánh giá, từ đó hình thành cái nhìn tổng quan về bản thân. Ngoài ra, quá trình hình thành nhân cách còn bao gồm cả việc hình thành cái tôi. Cái tôi được hiểu là thuộc tính cá nhân và thái độ xã hội bao gồm: sự tự nhận thức và cảm xúc của chính mình.
THAM KHẢO THÊM:
