Bài dự thi tìm hiểu đại thi hào Nguyễn Du và Truyện Kiều

1. Câu hỏi số 1:

Hãy trình bày ngắn gọn về thân thế và sự nghiệp của Đại thi hào Nguyễn Du và nó có ý nghĩa gì cho việc đọc hiểu những sáng tác của ông nói chung và tác phẩm “Truyện Kiều” nói riêng?

Nguyễn Du (1765-1820) có tên tự là Tố Như, hiệu là Thanh Hiên. Ông là nhà thơ tiêu biểu trong nền văn học trung đại Việt Nam. Tên là Tố Như. Quê ở làng Tiên Điền, Nghi Xuân, Hà Tĩnh. Ông sinh ra trong gia đình đại quý tộc, có truyền thống về văn học. Những biến cố lịch sử ở trong giai đoạn cuối thế kỉ 18,19 đã gắn bó sâu sắc với cuộc đời Nguyễn Du. Điều đó đã ảnh hưởng mạnh mẽ tới ngòi bút của ông về hiện thực của đời sống. Về sự nghiệp văn học của Nguyễn Du gồm nhiều tác phẩm có giá trị về chữ Nôm và chữ Hán. 

Ý nghĩa của việc tìm hiểu thân thế và sự nghiệp Nguyễn cho việc đọc hiểu những sáng tác của ông nói chung và tác phẩm “Truyện Kiều” đó là: 

– Giúp cho ta có thể hình dung đặc điểm về sáng tác của Nguyễn Du một cách rõ nét đó là về thể hiện tình cảm, tư tưởng và tính cách của Nguyễn Du. 

– Hơn nữa, những tác phẩm đều thể hiện rõ nét tư tưởng nhân đạo. 

– Có thể hiểu tại sao được sâu sắc nguyên nhân tại sao những tác phẩm của ông lại thành công đến vậy.

2. Câu hỏi số 2:

Viết bài văn thuyết minh Truyện Kiều và trình bày ngắn gọn các sáng tạo nổi bật của Nguyễn Du khi thể hiện ở Truyện Kiều so với Kim Vân Kiều truyện – Thanh Tâm Tài Nhân (khoảng 800 từ):

Xét về tổng thể, tôi thấy tác phẩm “Truyện Kiều” của Nguyễn Du về cả giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật đều không thể vượt qua được trình độ bản gốc của tác phẩm “Truyện Kiều” của Trung Quốc – mà nó đã mô phỏng lại.

Mặc dù nguyên tác của tác phẩm có bị thay đổi đôi chút về nội dung và nghệ thuật nhưng những tinh hoa của nguyên bản tiểu thuyết Trung Quốc vẫn được Truyện Kiều của Nguyễn Du bảo tồn được phần lớn. Truyện Kiều của đại thi hào Nguyễn Du là một tác phẩm đặc sắc và đáng được khẳng định, trân trọng. Trong một khoảng thời gian dài, Truyện Kiều của Trung Quốc cũng dần bị mai một và thậm chí còn bị đánh giá thấp. Qua đó cho thấy khả năng nhận thức đầy đủ về kho tàng văn học nghệ thuật mà ông cha đã để lại cho chúng ta còn thiếu nhiều. Việc nghiên cứu về các tác phẩm văn học cổ đại vẫn dừng ở một số tác giả và tác phẩm nổi tiếng. Với sự phát triển của học thuật hiện nay thì việc nghiên cứu cô lập các tác phẩm đó không hề thích hợp. Do đó mà để việc nghiên cứu toàn bộ các tác phẩm cổ điển ở nước ta thì cần phải thúc đẩy mạnh việc đi sâu vào nghiên cứu các tiểu thuyết, tác phẩm quý báu vào cuối đời nhà Minh đầu nhà Thanh. Cần phải đánh giá lại những ảnh hưởng quan trọng của Kim Vân Kiều Truyện của Thanh Tâm Tài Nhân trong lịch sử văn học Trung Quốc về thế giới. Chúng ta cần phân tích và so sánh các tác phẩm lại với nhau sau đó bổ sung những bạn còn yếu vào tác phẩm đó. Tiểu thuyết Kim Vân Truyện và tác phẩm Truyện Kiều có sự giống nhau về cốt truyện, nhân vật và kết cấu, nhưng bằng tài năng của mình Nguyễn Du đã thay đổi số phận của tác phẩm. Ông đã biến kiệt tác của mình thành viên ngọc quý chiếm một vị trí quan trọng trong nền văn học nước nhà và thế giới. So với truyện kiều thì tiểu thuyết Kim Vân Kiều Truyện của Thanh Tâm Tài Nhân đã không làm được những cái mới cái khác biệt nguyên nhân do đâu? Bởi một bên là văn xuôi tự sự còn bên kia là truyện thơ với hai thể loại khác nhau thì nghệ thuật cũng phải khác nhau. Có thể thấy việc thể hiện cảm xúc của thể loại truyện thơ chiếm nhiều ưu thế hơn so với tiểu thuyết. Qua đó dễ dàng hơn trong việc chạm đến trái tim người đọc. Ngoài ra trong tiểu thuyết Kim Vân Kiều Truyện thì Thanh Tâm Tài Nhân đã không đưa thiên nhiên vào trong tác phẩm, trong khi đó Nguyễn Du đã đem vào trong Truyện Kiều của mình những yếu tố thiên nhiên, vừa có thiên nhiên của hiện thực vừa có thiên nhiên của cảm xúc, tâm tưởng. Hình tượng nhân vật và các tình tiết cũng được Nguyễn Du xây dựng lại sao cho phù hợp với cảm nhận của mình. Chính điều đó làm nên sự riêng biệt và sáng tạo cơ bản giữa hai tác phẩm. Có thể nói rằng công lao của Thanh Tâm Tài Nhân là không hề nhỏ bởi nếu như không có Thanh Tâm Tài Nhân thì không thể có kiệt tác “Truyện Kiều” của Nguyễn Du. Nhưng cũng chính nhờ kiệt tác “Truyện Kiều” của Nguyễn Du ngày càng nổi tiếng, đã trở thành động cơ để tiểu thuyết Kim Vân Kiều Truyện được người đọc trong và ngoài nước quan tâm đến.

Tác phẩm tiểu thuyết “Kim Vân Kiều truyện” của Thanh Tâm Tài Nhân là chương hồi thuộc thể loại văn xuôi, kết cấu của tác phẩm theo trình tự thời gian, diễn biến của những sự kiện xảy ra theo hành động của nhân vật. Tác phẩm thiên về đi sâu về mô tả các sự kiện thực tại, chân dung nhân vật được khắc họa một cách cụ thể. Gần như tác phẩm không có đề cập tới diễn biến tâm lý của nhân vật mà chỉ chú trọng vào những hành động và biến cố của nhân vật. Trong đó, đặc biệt chú trọng về mâu thuẫn xung đột, mô tả tập trung những chi tiết nhằm làm nổi bật lên tính cách đặc trưng của nhân vật. Diện mạo của nhân vật không được miêu tả cụ thể dường như nó là nét chấm phá. Tác giả cũng đã đưa các bài phú, đoạn thơ có miêu tả thiên nhiên vào trong tác phẩm nhưng thiên nhiên đó đôi khi lại không có chút gắn bó mật thiết gì với tâm trạng của nhân vật. Trong khi ấy, tác phẩm “Truyện Kiều” của Nguyễn Du là tác phẩm văn học vừa mang nét cổ điển lại vừa mang nét hiện đại, cả nội dung và hình đều có sự hài hòa. Các vấn đề xã hội và nhân vật trong tác phẩm tự hiện diện, tự bộc lộ cảm xúc một cách sáng tạo chứ không hề đợi tác giả tự thuật lại. Từ một tiểu thuyết khô khan mà Nguyễn Du đã biến thể loại thành thể thơ lục bát đó là một thể thơ của riêng dân tộc, nhằm để cho thơ ca đi vào trong cuộc sống đời thường con người một cách giản dị và thân quen. Để xây dựng hình tượng nghệ thuật đẹp đẽ Nguyễn Du đã rất tài tình khi sử dụng mọi thứ gần gũi, thân thuộc nhất. Chỉ cần dựa vào cái sườn cốt truyện của “Kim Vân Kiều truyện” mà Nguyễn Du sáng tạo ra cả một thi phẩm tuyệt mĩ của riêng chính mình. Với biết bao thăng trầm của cuộc sống trong hàng trăm năm qua, kiệt tác “Truyện Kiều” vẫn còn rất nóng bỏng ở trong cái hơi thở của nó, vẫn trường tồn mãi với thời gian cùng với sức sống mãnh liệt trong lòng các thế hệ độc giả.

Chúng ta cũng phải khẳng định rằng chính Nguyễn Du đã mang đến thành công cho “Truyện Kiều” trở thành tiếng nói chung cho toàn dân tộc mặc dù đóng góp của Thanh Tâm Tài Nhân là không hề nhỏ.

3. Câu hỏi số 3:

Cảm nhận về sức sống của Truyện Kiều trong nền văn hóa và văn học dân tộc? Theo bạn, ngày nay cần làm gì để gìn giữ, phát huy giá trị của Truyện Kiều?

Đối với tôi, sức sống của tác phẩm “Truyện Kiều” của Nguyễn Du trong nền văn hóa và văn học dân tộc là điều vô cùng mãnh liệt. Mặc dù tác phẩm đã ra đời rất lâu nhưng hiện nay trong thời kỳ hội nhập quốc tế đã vô tình khiến con người ta quên đi các giá trị văn hoá tinh hoa của thơ ca, văn học, tác phẩm “Truyện Kiều” vẫn còn đọng lại mãi trong mỗi người dân Việt Nam. Hơn nữa, không chỉ ở một quốc gia mà mà sức sống của “Truyện Kiều” còn lan rộng ra khắp các nước trên thế giới. 

Ngày nay để giữ gìn, phát huy giá trị của “Truyện Kiều” chúng ta cần phải làm các việc sau: 

– Dịch “Truyện Kiều” ra nhiều thứ tiếng khác nhau nhằm phát huy giá trị của tác phẩm “Truyện Kiều” ra khắp các nước trên thế giới. 

– Tuyên truyền những ý nghĩa to lớn mà “Truyện Kiều” đã đem lại. 

– Gìn giữ, không để tác phẩm bị đánh cắp, sao chép lại bản quyền và bị thời gian vùi lấp.

4. Câu hỏi số 4:

Ý nghĩa của việc tổ chức cuộc thi: Tìm hiểu về Đại thi hào dân tộc Nguyễn Du và tác phẩm Truyện Kiều trong dịp kỷ niệm 255 năm Ngày sinh và ngày tưởng niệm 200 năm Ngày mất Đại thi hào Nguyễn Du (1765-1820)?

Cuộc thi “Tìm hiểu về Đại thi hào dân tộc Nguyễn Du và tác phẩm Truyện Kiều” nhằm mục đích nâng cao nhận thức cho HSSV về ý nghĩa, mục đích và tầm quan trọng trong dịp kỷ niệm 255 năm Ngày sinh và ngày tưởng niệm 200 năm Ngày mất Đại thi hào Nguyễn Du (1765-1820), đồng thời khẳng định công lao của Nguyễn Du đã cống hiến cho đất nước và nhân loại, giáo dục về truyền thống yêu đất nước. 

Cuộc thi “Tìm hiểu về Đại thi hào dân tộc Nguyễn Du và tác phẩm Truyện Kiều” góp phần nhớ đến công lao to lớn mà Nguyễn Du đã đóng góp trong công cuộc phát triển, sáng tác đặt nền móng cho nền thơ ca văn học Việt Nam. 

Cuộc thi “Tìm hiểu về Đại thi hào dân tộc Nguyễn Du và tác phẩm Truyện Kiều” còn giúp cho ta có thể tìm hiểu về Nguyễn Du và các tác phẩm nổi tiếng của ông một cách sâu rộng hơn và đồng thời có thể học hỏi về cách mà ông làm thơ và nó có thể sẽ mang lại nhiều ấn tượng cho các thế hệ mai sau về hình tượng vô cùng cao cả của Nguyễn Du.

5. Giá trị nhân đạo của Truyện Kiều:

Giá trị nhân đạo trong tác phẩm Truyện Kiều

– Nhân đạo đó là tình cảm thương yêu giữa con người với nhau. 

– Biểu hiện của tính nhân đạo: Thái độ lên án, tố cáo tội ác của các thế lực chèn ép, chà đạp lên quyền được sống của con người; đồng thời ca ngợi những phẩm chất tốt đẹp đáng quý của con người; thấu hiểu, cảm thông những tâm tư, tình cảm cũng như ước nguyện của con người, để từ đó góp phần giúp họ đấu tranh để ước nguyện ấy được trở thành hiện thực. 

– Giá trị nhân đạo trong Truyện Kiều: 

+ Ca ngợi ca vẻ đẹp của con người: Vẻ đẹp tài năng, ngoại hình và cả về đức hạnh. 

+ Đề cao nhân cách, phẩm chất cao đẹp của các nhân vật lí tưởng có trong tác phẩm. 

+ Lên án, tố cáo các thế lực đã chèn ép, chà đạp lên quyền sống con người: Tú Bà, Sở Khanh, Mã Giám Sinh,….. 

+ Qua nhân vật Thuý Kiều, tác giả còn nói lên khát vọng về tình yêu và công lý của con người ở trong thời đại của mình. 

– Nhận xét: 

+ Giá trị nhân đạo là một trong các yếu tố đã làm nên thành công của kiệt tác “Truyện Kiều”. 

+ Giá trị nhân đạo còn là bằng chứng để chứng minh một nhân cách, một tấm lòng, một nhân cách cao cả của thời đại, của dân tộc.