Ảnh hưởng của thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa ở nước ta

1. Những nét đặc trưng của kiểu khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa:

Kiểu khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa (Tropical Monsoon Climate) có một số đặc trưng quan trọng sau đây:

– Các mùa rõ rệt: Kiểu khí hậu này thường có hai mùa rõ rệt, một mùa khô và một mùa mưa, với sự thay đổi rõ rệt trong lượng mưa và nhiệt độ giữa hai mùa. Mùa mưa thường kéo dài trong khoảng thời gian dài hơn so với mùa khô.

– Lượng mưa cao: Mùa mưa trong kiểu khí hậu này thường có lượng mưa lớn, thường diễn ra dưới dạng mưa lớn và tắm. Điều này có thể dẫn đến lũ lụt và ngập úng trong các khu vực nằm trong phạm vi kiểu khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa.

– Biến đổi nhiệt độ không lớn: Mặc dù có sự thay đổi trong nhiệt độ giữa mùa khô và mùa mưa, nhưng thay đổi này không lớn. Kiểu khí hậu này thường có nhiệt độ ổn định và ấm quanh năm.

– Luồng gió mùa: Sự thay đổi trong kiểu khí hậu này thường liên quan đến luồng gió mùa. Trong mùa mưa, gió thường thổi từ đại dương vào đất liền, mang theo độ ẩm và gây ra mưa lớn. Trong mùa khô, gió thường thổi từ đất liền ra biển, gây ra khô hanh.

– Dương vật thực vật đa dạng: Kiểu khí hậu này thường tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của nhiều loại cây cỏ và thực vật, dẫn đến sự đa dạng sinh học. Khu vực nhiệt đới ẩm gió mùa thường có rừng mưa nhiệt đới nơi có nhiều loài động và thực vật đặc biệt.

– Mặt trời nhiều và ánh sáng: Khu vực này thường có nhiều ánh sáng mặt trời, đặc biệt trong mùa khô.

– Kháng chiến đối với bão và áp thấp nhiệt đới: Vì vậy, khu vực này thường phải đối phó với bão và áp thấp nhiệt đới trong mùa mưa, điều này có thể gây ra thiệt hại lớn cho nông nghiệp và dân cư.

Kiểu khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa thường xuất hiện ở những vùng như miền Đông và Đông Nam châu Á, một số khu vực ở châu Phi, và một số đảo ở Thái Bình Dương.

2. Vì sao Việt Nam có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa?

Việt Nam có kiểu khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa là do một sự kết hợp phức tạp của nhiều yếu tố địa lý và khí hậu. Dưới đây là một bài viết mô tả về lý do tại sao Việt Nam có kiểu khí hậu này:

Việt Nam, nằm ở Đông Nam Á, thuộc vùng địa lý nhiệt đới và cận nhiệt đới, là một quốc gia đa dạng về địa hình và biến đổi topografy. Điều này tạo ra nhiều tầng khí hậu và khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa là một trong những kiểu khí hậu phổ biến nhất ở đây. Dưới đây là một số yếu tố quan trọng đóng vai trò trong việc hình thành khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa tại Việt Nam:

– Địa lý:

Sự biến đổi về địa hình là một trong những yếu tố quan trọng nhất. Việt Nam có sự đa dạng về địa hình từ núi cao đến vùng đồng bằng và các bờ biển dài.

Sự tương tác giữa vùng biển và đất liền làm tạo ra hiện tượng gió mùa. Trong mùa mưa, gió thường thổi từ đại dương vào đất liền, mang theo độ ẩm và gây ra mưa nhiều. Trong mùa khô, gió thường thổi từ đất liền ra biển, gây ra khô hanh.

– Vị trí Địa lý:

Việt Nam nằm gần vùng xích đạo, điều này có nghĩa là nó có xu hướng nhận được nhiều ánh nắng mặt trời quanh năm. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của kiểu khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa.

– Nhóm thực vật đa dạng: Kiểu khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa tạo điều kiện thuận lợi cho sự đa dạng của thực vật và động vật. Việt Nam có rừng mưa nhiệt đới phong phú, cung cấp môi trường sống cho nhiều loài động và thực vật đặc biệt.

– Áp thấp nhiệt đới và bão: Việt Nam nằm trong vùng có nhiều áp thấp nhiệt đới và sự thay đổi trong hệ thống này có thể gây ra các cơn bão mùa. Các cơn bão thường đổ bộ vào Việt Nam trong mùa mưa, mang theo lượng mưa lớn và gây ra nguy cơ lũ lụt và thiệt hại.

Tóm lại, kiểu khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa của Việt Nam là sự kết hợp của nhiều yếu tố địa lý, địa hình. Sự biến đổi giữa mùa khô và mùa mưa, cùng với sự đa dạng thực vật và địa hình đa dạng, tạo ra một môi trường khí hậu phong phú và quan trọng cho sự sống và phát triển của nhiều loài động và thực vật.

3. Tính chất nhiệt đới ẩm gió mùa của khí hậu được quy định bởi vị trí địa lý của Việt Nam:

3.1. Tính chất nhiệt đới:

Nguyên do: Việc này xuất phát từ việc nước ta nằm ở vùng khu vực nội chí tuyến Bắc bán cầu.

Biểu hiện: Tổng lượng bức xạ mặt trời lớn, tỷ lệ bức xạ luôn dương. Nhiệt độ trung bình trên khắp cả nước đều vượt quá 20 độ C (trừ các vùng núi cao), vượt xa khái niệm về khí hậu nhiệt đới. Ánh nắng mặt trời xuất hiện nhiều, với tổng số giờ nắng thay đổi từ 1400 đến 3000 giờ/năm.

3.2 Tính chất ẩm:

Nguyên do: Sự tiếp giáp với biển Đông chính là nguyên nhân.

Biểu hiện: Lượng mưa tại đây lớn, trung bình hàng năm dao động từ 1500-2000mm. Độ ẩm không khí duy trì ở mức cao, vượt qua 80%, và tỷ lệ cân bằng ẩm luôn ở mức dương.

3.3. Tính chất gió mùa:

Nguyên do: Nước ta nằm trong khu vực nội chí tuyến Bắc bán cầu, vì vậy gió Tín Phong Bắc Bán cầu hoạt động quanh năm. Ngoài ra, khí hậu của Việt Nam còn chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ các khối khí hậu hoạt động theo mùa, có hai mùa gió chính là mùa đông và mùa hạ.

Vì vị trí địa lý đặc biệt như vậy, mặt trời lên thiên đỉnh hai lần trong năm ở bất kỳ vị trí nào trên lãnh thổ nước ta, đem đến lượng nhiệt độ lớn. Do đó, hàng năm, cả nước nhận được lượng bức xạ mặt trời lớn, với tỷ lệ cân bằng bức xạ luôn dương, nhiệt độ trung bình hàng năm cao hơn 200 độ C (ngoại trừ các vùng cao), và có nhiều nắng.

Nước ta là một bán đảo, nằm dọc theo bờ biển Đông, thuộc vùng Tây Thái Bình Dương. Nhờ tác động của biển Đông và các khối khí hậu khác nhau trên biển, khi chúng tiến vào nước ta, chúng gặp các địa hình chắn gió và tác động từ khí quyển. Điều này dẫn đến mưa lớn, với lượng mưa trung bình từ 1500-2000mm/năm. Ở những nơi có dãy núi đón gió từ biển hoặc núi cao, lượng mưa có thể lên tới 3500-4000mm/năm. Độ ẩm không khí tương đối cao, vượt qua 80% (ngoại trừ một số vùng chịu tác động gió như Tây Nghệ An và cực Nam Trung Bộ, ở đó độ ẩm thấp hơn).

Nhờ có sự kết hợp giữa nhiệt độ và độ ẩm, nước ta có rừng xanh quanh năm và ngành nông nghiệp có thể thực hiện 2-3 vụ trồng hàng năm. Tuy nhiên, sự nhiệt độ và độ ẩm cao cũng đồng nghĩa với nguy cơ nhiều loại dịch bệnh, nấm mốc, và vi sinh vật gây hại cho cây trồng, vật nuôi, và đời sống con người.

4. Kiểu khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa ảnh hưởng thế nào tới hoạt động đời sống xã hội:

Kiểu khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa ở Việt Nam có ảnh hưởng đáng kể đến hoạt động và đời sống xã hội. Dưới đây là một số điểm quan trọng về tác động của kiểu khí hậu này:

Nông nghiệp và sản xuất thực phẩm: Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa cung cấp điều kiện thuận lợi cho nông nghiệp. Có thể canh tác nhiều loại cây trồng quanh năm, tạo ra một lượng lớn sản phẩm nông nghiệp. Điều này có ảnh hưởng đến nguồn cung cấp thực phẩm và giá cả ổn định.

Rừng và môi trường tự nhiên: Khí hậu này tạo điều kiện cho rừng xanh quanh năm. Nó ảnh hưởng đến hệ sinh thái và đa dạng sinh học của Việt Nam. Rừng là môi trường sống của nhiều loài động và thực vật, đồng thời cung cấp dịch vụ sinh thái quan trọng như duy trì nguồn nước và khí hậu.

Luân phiên mùa: Mùa gió mùa đông và mùa hạ thay đổi đời sống hàng ngày của người dân. Mùa gió mùa đông thường khô hanh và lạnh hơn, trong khi mùa gió mùa hạ nóng ẩm. Điều này ảnh hưởng đến thời gian và cách người dân trồng trọt, chăm sóc gia súc, và thậm chí cả nhu cầu về quần áo và thức ăn.

Rủi ro tự nhiên: Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa cũng đem theo các rủi ro tự nhiên như mưa lũ, lũ quét, và bão táp. Những hiện tượng này có thể gây thất thoát lớn về tài sản và thậm chí là mất mạng người dân.

Sức kháng bền vững: Đời sống xã hội cần phải thích nghi với biến đổi khí hậu và tăng cường sức kháng bền vững. Việc quản lý tài nguyên tự nhiên, bảo vệ môi trường, và phát triển nông nghiệp bền vững là những thách thức quan trọng.

Tóm lại, kiểu khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa có tác động đáng kể đến đời sống xã hội ở Việt Nam, từ nông nghiệp đến môi trường tự nhiên và sức kháng bền vững. Điều này đòi hỏi sự thích nghi và quản lý thông minh để đảm bảo phát triển và thịnh vượng của đất nước.

5. Đặc điểm sinh vật, thành phần tự nhiên trong môi trường khí hậu nhiệt đới gió mùa: