Al + HNO3 → Al(NO3)3 + NO2 + H2O | Al ra Al(NO3)3

Đây là phương trình hóa học cân bằng cho phản ứng giữa nhôm (Al) và axit nitric (HNO_3), tạo ra nhôm nitrat (Al(NO_3)_3), dioxide nitơ (NO_2), và nước (H_2O).

2. Al là gì?

a, Định nghĩa:

Nhôm là một nguyên tố hóa học được biểu diễn trong bảng tuần hoàn với ký hiệu Al và số nguyên tử là 13. Với cấu hình electron [Ne]3s²3p¹, nguyên tố này thuộc về nhóm IIIA và chu kỳ 3 của bảng tuần hoàn. Với khối lượng nguyên tử là khoảng 27 g/mol, nhôm có độ âm điện là 1,61.

Trong bảng tuần hoàn, nhôm đặt ở ô số 13, và nó là nguyên tố kim loại phổ biến thứ ba trên Trái Đất. Đặc điểm này làm cho nhôm trở thành một trong những nguyên tố quan trọng trong hóa học và công nghiệp.

Nguyên tử nhôm thường gặp nhất là đồng vị 27Al. Nguyên tố này thường xuất hiện dưới dạng hợp chất trong tự nhiên, đặc biệt là trong các khoáng chất như đất sét, boxit, và criolit. Trong tự nhiên, nhôm chiếm khoảng 8% trong vỏ Trái Đất.

Nhôm là một kim loại nhẹ, dẻo, và khá bền. Sự phổ biến của nó trong tự nhiên và tính chất vật lý-khóa học đặc trưng làm cho nhôm trở thành một nguyên tố quan trọng trong nhiều lĩnh vực, từ công nghiệp đến y học và vật liệu xây dựng.

b, Tính chất:

– Tính chất vật lý:

+ Trạng thái vật lý:

Nhôm là kim loại trắng bạc, có khả năng dễ dát mỏng và kéo sợi, tạo ra các sản phẩm nhôm mềm và dẻo.

Nó có trọng lượng riêng khoảng 2,7 g/cm³ và nóng chảy ở nhiệt độ khoảng 660°C.

+ Dẫn nhiệt và dẫn điện:

Nhôm là một dẫn nhiệt và dẫn điện tốt, mặc dù không bằng đồng nhưng vẫn mạnh hơn so với sắt.

+ Tính nhẹ:

Với trọng lượng riêng thấp (2,7 g/cm³), nhôm là một kim loại nhẹ, giúp làm giảm trọng lượng của các sản phẩm và công trình sử dụng nó.

Tính chất hóa học

Khi nhôm phản ứng với dung dịch NaOH (hoặc KOH), quan sát được hiện tượng nhôm tan dần và sinh ra khí không màu.

2Al + 2NaOH + 2H₂O → 2NaAlO₂ + 3H₂↑

Tính chất hóa học:

a. Tác dụng với các phi kim:

Nhôm phản ứng với oxi tạo ra lớp màng oxit bảo vệ bề mặt. 2Al + 3O₂ →  Al₂O₃

Phản ứng với clo và lưu huỳnh để tạo muối.

2Al + 3Cl₂ → 2AlCl₃

​2Al + 3S →  Al₂S

b. Tác dụng với nước:

Nhôm không phản ứng với nước vì được bảo vệ bởi lớp oxit mỏng.

Khi lớp oxit bị phá vỡ, nhôm có thể phản ứng với nước. 2Al + 6H₂O → 2Al(OH)₃ + 3H₂​

c. Tác dụng với dung dịch axit:

Phản ứng với axit loãng tạo muối và hidro.

2Al + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂​ 2Al + 3H₂SO₄ →  Al₂(SO₄)₃ + 3H₂​

Với axit mạnh như HNO3 hoặc H2SO4 đậm đặc, phản ứng sinh ra khí NO2.

Al + 4HNO₃ → Al(NO₃)₃ + NO + 2H₂O

Al + 6HNO₃ → Al(NO₃)₃ + 3NO₂ + 3H₂O

2Al + 6H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3SO₂ + 6H₂O

d. Tác dụng với dung dịch bazơ:

Tham gia phản ứng với dung dịch kiềm, sinh ra khí và muối. Al + NaOH + H₂O → NaAlO₂ + 1,5H₂​

e. Tác dụng với dung dịch muối:

Đẩy kim loại đứng sau trong dãy hoạt động kim loại khỏi dung dịch muối của chúng.

2Al + 3CuSO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3Cu

f. Phản ứng nhiệt nhôm:

Phản ứng nhiệt nhôm là phản ứng hóa học toả nhiệt, trong đó nhôm là chất khử ở nhiệt độ cao.

Fe₂O₃ + 2Al → 2Fe + Al₂O₃

Một số phản ứng khác như:

3CuO + 2Al → Al₂O₃ + 3Cu

8Al + 3Fe₃O₄ → 4Al₂O₃ + 9Fe

3Mn₃O₄ + 8Al → 4Al₂O₃ + 9Mn

Cr₂O₃ + 2Al→ Al₂O₃ + 2C

Nhôm, với sự kết hợp của các tính chất vật lý và hóa học đa dạng, là một trong những kim loại có ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau từ công nghiệp đến y học và vật liệu xây dựng.

3. Al(NO3)3 là gì?

Al(NO3)3 là công thức hóa học của muối alumini nitrat, một hợp chất hóa học chứa nguyên tố nhôm (Al), nitrat (NO3) và ion dương. Cụ thể, trong muối này, nguyên tố nhôm (Al) có số valence là 3+, nitrat (NO3) có số valence là 1-.

Công thức hóa học của muối alumini nitrat được viết dưới dạng Al(NO3​)3​, thể hiện rằng mỗi phân tử muối này chứa một nguyên tố nhôm và ba nhóm nitrat.

Muối alumini nitrat thường xuất hiện dưới dạng bột hoặc tinh thể và có thể hòa tan trong nước. Đây là một trong những hợp chất nhôm quan trọng được sử dụng trong các ứng dụng công nghiệp và hóa học.

– Tính chất hóa học:

a. Phản ứng với Kiềm: Muối Al(NO3)3 có thể phản ứng với dung dịch kiềm, tạo ra các sản phẩm khác nhau tùy thuộc vào điều kiện phản ứng cụ thể. Chẳng hạn, phản ứng với NaOH sẽ tạo thành nhôm hidroxit (Al(OH)3):

3Al(NO3)3​+3NaOH→Al(OH)3​+3NaNO3

b. Phản ứng với Axít: Alumini Nitrat cũng có khả năng phản ứng với axit, tạo ra các sản phẩm phản ứng tương ứng. Ví dụ, với axit sulfuric (H2SO4):

3Al(NO3)3​+3H2SO4→3HNO3+Al2(SO4)3

c. Tính Chất Oxidizing: Al(NO3)3 là một chất oxy hóa trong nhiều phản ứng, chẳng hạn như khi nó phản ứng với hydro:

Al(NO3)3​+6H→2Al3++3H2O+6e−

– Tính chất vật lý:

A. Trạng thái vật lý: Al(NO3)3 thường tồn tại dưới dạng bột mịn hoặc tinh thể. Tùy thuộc vào điều kiện, nó có thể xuất hiện ở dạng bột mịn trắng hoặc tinh thể màu trắng trong suốt.

b. Nhiệt độ nóng chảy: Nhiệt độ nóng chảy của Al(NO3)3 là khoảng 73 độ C, điều này làm cho nó dễ chuyển từ dạng rắn sang dạng lỏng ở nhiệt độ phòng.

c. Dạng phân tử và cấu trúc: Alumini Nitrat có dạng phân tử là Al(NO3)3, trong đó nguyên tố nhôm có số valence 3+ và các nhóm nitrat (NO3) có số valence là 1-. Cấu trúc phân tử này thường xuyên có dạng tinh thể.

– Ứng dụng và sử dụng:

a. Trong công nghiệp: Al(NO3)3 thường được sử dụng trong quá trình sản xuất các chất khác như nhôm oxit và nhôm hidroxit, có ứng dụng trong công nghiệp hóa chất và công nghiệp nhôm.

b. Trong phân tích hóa học: Với tính chất oxy hóa, Al(NO3)3 thường được sử dụng trong các phương pháp phân tích hóa học và thử nghiệm.

c. Trong nông nghiệp: Một số sản phẩm phân bón chứa nhôm có thể sử dụng Al(NO3)3 làm nguồn cung cấp nhôm.

– An toàn và ô nhiễm: Alumini Nitrat không phải là chất dễ cháy, nhưng những sản phẩm phản ứng của nó có thể gây nguy hiểm, đặc biệt là khi kết hợp với các chất khác nhau. Việc sử dụng và xử lý nó cần được thực hiện cẩn thận, tuân thủ các biện pháp an toàn.

Kết luận: Al(NO3)3, hay muối alumini nitrat, là một hợp chất quan trọng có nhiều ứng dụng trong công nghiệp và hóa học. Tính chất hóa học và vật lý của nó tạo nên một phần quan trọng trong nghiên cứu và ứng dụng các chất hóa học chứa nhôm.