Học lệch, ôn thi lệch đang trở thành tình trạng đáng báo động trong hệ thống giáo dục của Việt Nam, đặc biệt tập trung ở cấp trung học phổ thông và gây ra rất nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho cá nhân và xã hội. Xin mời bạn đọc cùng theo dõi bài viết dưới đây nghị luận về tình trạng học lệch, ôn thi lệch của học sinh để có cái nhìn rõ hơn về vấn đề này.
Mục lục bài viết
1. Nghị luận về tình trạng học lệch, ôn thi lệch của học sinh chọn lọc:
Học tập là quá trình trang bị tri thức, giúp mỗi chúng ta bước vào cuộc sống một cách tự tin và trở thành một công dân mẫu mực. Cuộc sống muôn màu muôn vẻ, đòi hỏi mỗi con người cần trang bị cho mình những kiến thức về nhiều lĩnh vực khác nhau. Tuy nhiên, hiện nay, vì một số yếu tố khách quan và áp lực thi cử, thường xuyên xảy ra tình trạng các bạn học sinh học tủ, học lệch, ôn thi lệch, dẫn đến những hệ lụy cho chính các bạn sau này.
Học lệch và ôn thi lệch là hiện tượng phổ biến trong hệ thống giáo dục hiện nay, đặc biệt là ở các cấp học phổ thông. Đây là tình trạng học sinh chỉ tập trung vào một số môn học chính, thường là những môn thi đại học, mà bỏ qua hoặc ít chú trọng đến các môn học khác.
Nguyên nhân gây ra tình trạng học lệch, ôn thi lệch như thế này đầu tiên xuất phát từ vấn đề áp lực thi cử. Các em học sinh thường phải chịu áp lực lớn không chỉ từ phía gia đình, nhà trường mà còn cả xã hội về việc đạt điểm cao trong các kỳ thi quan trọng, đặc biệt là kỳ thi đại học. Điều này khiến cho các em chỉ tập trung vào ôn luyện các môn thi chính mà bỏ qua các môn học khác. Thứ hai, là chương trình học hiện nay còn nặng nề và chưa cân đối giữa các môn học. Phương pháp giảng dạy truyền thống nhiều bất cập cũng chưa tập trung khuyến khích học sinh phát triển toàn diện. Thứ ba, nhiều học sinh chưa có định hướng nghề nghiệp rõ ràng, dẫn đến việc học lệch theo xu hướng của bạn bè hoặc theo sự chỉ đạo của gia đình. Thứ tư, do sự phân hóa về việc làm và thu nhập trong xã hội, một số nhóm ngành có thu nhập cao như dầu khí, tài chính, ngân hàng,… đều được các bậc phụ huynh nhắm đến và hướng cho các em mình quyết tâm giành một suất trong trường đại học. Một số môn như tin học, ngoại ngữ là điều kiện tiên quyết để xin việc nên cũng được các em chú trọng ngay từ khi ngồi trên ghế nhà trường. Còn một số môn phụ ít quan trọng hơn thì các em hầu như bỏ qua hoặc ít quan tâm đến.
Có rất nhiều hệ lụy không thể lường trước của tình trạng học lệch, ôn thi lệch. Vì học sinh chỉ giỏi một số môn học chính, trong khi kiến thức về các môn học khác bị thiếu hụt. Cho nên, điều này ảnh hưởng đến khả năng tư duy và phát triển toàn diện của các em. Một số bạn mải học các môn tự nhiên mà không để ý đến các môn xã hội. Sau này, các bạn có thể trở thành những nhà khoa học giỏi nhưng lại thiếu mất kinh nghiệm sống, thậm chí tốt nghiệp bằng giỏi trường Quản trị kinh doanh nhưng do giao tiếp kém nên không xin được một công việc tốt. Việc chỉ tập trung vào một số môn học cũng khiến học sinh cảm thấy nhàm chán và mất hứng thú với việc học tập nói chung. Không chỉ vậy, áp lực học tập, ôn thi lệch có thể gây ra căng thẳng, mệt mỏi và ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và thể chất của học sinh.
Vậy làm thế nào để có thêm cải thiện được tình trạng học lệch, ôn thi lệch như hiện nay? Đầu tiên, Bộ giáo dục và nhà trường cần điều chỉnh chương trình học sao cho cân đối giữa các môn học, giảm bớt áp lực thi cử và khuyến khích để học sinh phát triển toàn diện.
Thứ hai, đổi mới phương pháp giảng dạy bằng việc áp dụng các phương pháp giảng dạy hiện đại, khuyến khích học sinh tự học, tự nghiên cứu và phát triển kỹ năng tư duy. Thứ ba, tăng cường giáo dục hướng nghiệp, cung cấp thông tin và tư vấn hướng nghiệp cho học sinh, giúp các em có định hướng nghề nghiệp rõ ràng và lựa chọn môn học phù hợp với sở thích và năng lực của mình. Thứ tư, hỗ trợ tâm lý học đường, tạo điều kiện cho học sinh được tư vấn và hỗ trợ tâm lý, giúp các em giảm bớt áp lực học tập và ôn thi. Cuối cùng, quan trọng nhất, cần phải thay đổi tư tưởng, suy nghĩ rằng tất cả các môn học đều cần thiết và quan trọng cho sự phát triển toàn diện của học sinh. Không phải ngẫu nhiên mà người phát triển giáo dục và quản lý hoạt động giáo dục lại sắp xếp, lựa chọn chương trình các môn học. Tất cả đều có lợi cho sự phát triển trí thức một cách đồng đều. Vì vậy, chúng ta hãy coi trọng tất cả những tri thức và kỹ năng mà các môn học mang lại.
Có thể nói rằng tình trạng học lệch, ôn thi lệch là một vấn đề nóng hổi cần được quan tâm và giải quyết kịp thời. Việc cải cách chương trình học, đổi mới phương pháp giảng dạy và tăng cường giáo dục hướng nghiệp sẽ giúp học sinh phát triển toàn diện, giảm bớt áp lực và nâng cao chất lượng giáo dục. Có như vậy, sẽ tạo ra một thế hệ tương lai tài đức toàn vẹn để xây dựng và phát triển đất nước ngày càng lớn mạnh.
2. Nghị luận về tình trạng học lệch, ôn thi lệch của học sinh ấn tượng:
Trong môi trường giáo dục hiện nay, học tập không chỉ là quá trình tiếp thu kiến thức mà còn là sự rèn luyện tư duy và phát triển toàn diện về nhân cách. Tuy nhiên, thực trạng học lệch và ôn thi lệch đang dần trở nên phổ biến, đặc biệt ở học sinh cuối cấp, gây ra nhiều hệ lụy đáng suy ngẫm.
Học lệch được hiểu là hiện tượng học sinh chỉ tập trung vào một số môn học chính, thường là các môn được coi là “quan trọng” như Toán, Văn, Anh và các môn khối xét tuyển đại học. Các môn khác như Lịch sử, Địa lý, Giáo dục công dân, Âm nhạc, Thể dục,… thường bị xem nhẹ hoặc bỏ qua. Ôn thi lệch cũng tương tự, khi học sinh chỉ chú trọng ôn luyện một số môn phục vụ kỳ thi, trong khi bỏ qua việc học đều các môn. Đây không chỉ là biểu hiện của lối học thiếu cân bằng mà còn phản ánh áp lực của hệ thống giáo dục và xã hội hiện nay.
Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này chính là áp lực thi cử. Các kỳ thi quan trọng, đặc biệt là kỳ thi tốt nghiệp THPT và xét tuyển đại học, thường chỉ yêu cầu điểm số của một số môn học. Điều này khiến học sinh buộc phải tập trung toàn lực vào các môn thi, bỏ qua những môn không nằm trong danh sách xét tuyển. Thêm vào đó, chương trình học hiện nay nặng về lý thuyết và thiếu sự cân bằng giữa các môn học. Những môn bị xem là “phụ” thường không được đầu tư đầy đủ về phương pháp giảng dạy và nội dung, khiến học sinh mất hứng thú và xem nhẹ giá trị của chúng.
Tâm lý của phụ huynh và học sinh cũng góp phần không nhỏ. Nhiều phụ huynh quan niệm sai lầm ràng các môn “phụ” không quan trọng cho sự nghiệp tương lai của con em, nên chỉ quan tâm đến điểm số cao trong các môn “chính”, mà bỏ qua vai trò của các môn “phụ” trong việc phát triển toàn diện tư duy và kỹ năng sống.
Học lệch và ôn thi lệch đã để lại nhiều hậu quả tiêu cực cho cá nhân học sinh và cả xã hội. Đối với học sinh, việc học lệch khiến các em thiếu hụt kiến thức nền tảng về nhiều lĩnh vực, đặc biệt là lịch sử, văn hóa, xã hội. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến tư duy toàn diện, khả năng giải quyết vấn đề và sự sáng tạo của các em. Không những thế, việc tập trung quá mức vào một số môn còn tạo áp lực tinh thần, dễ dẫn đến căng thẳng, mất cân bằng trong cuộc sống. Về lâu dài, xã hội sẽ chịu ảnh hưởng khi thế hệ trẻ thiếu đi sự đa dạng trong tri thức, kỹ năng, và cái nhìn tổng quát về thế giới. Điều này dẫn đến nguy cơ thiếu hụt những công dân toàn diện, ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của đất nước. Hơn thế, việc học lệch, thi lệch còn làm suy giảm giá trị của một số môn học, ảnh hưởng đến việc bảo tồn và phát huy văn hóa, lịch sử của dân tộc.
Để khắc phục tình trạng này, cần có sự chung tay từ nhiều phía. Trước hết, hệ thống giáo dục cần đổi mới toàn diện. Cách đánh giá và thi cử nên được thiết kế để khuyến khích học sinh học đều các môn, tránh tình trạng chỉ tập trung vào một số môn nhất định. Đồng thời, cần cải tiến nội dung và phương pháp giảng dạy để các môn học trở nên hấp dẫn, thực tế và hữu ích hơn. Về phía học sinh và phụ huynh, cần thay đổi nhận thức, hiểu rõ tầm quan trọng của việc học đều các môn. Học tập không chỉ để đạt điểm cao mà còn để phát triển toàn diện, chuẩn bị cho cuộc sống sau này. Gia đình cần tạo điều kiện cho con em mình tiếp cận với những hoạt động bổ ích ngoài sách vở để phát triển kỹ năng mềm và tư duy đa chiều.
Xã hội cũng cần thay đổi cách nhìn nhận về giá trị của giáo dục. Các ngành nghề và trường đại học nên đánh giá năng lực học sinh một cách toàn diện hơn, tránh tập trung quá mức vào điểm số của một số môn.
Tình trạng học lệch và ôn thi lệch không chỉ phản ánh một phần hạn chế của hệ thống giáo dục mà còn là thách thức đối với sự phát triển toàn diện của thế hệ trẻ. Để thay đổi, cần sự quyết tâm và phối hợp từ cả hệ thống giáo dục, gia đình và xã hội. Một nền giáo dục đúng nghĩa không chỉ giúp học sinh giỏi một vài lĩnh vực mà còn là chìa khóa giúp các em trở thành những con người toàn diện, tự tin và sẵn sàng đóng góp cho cộng đồng.
3. Nghị luận về tình trạng học lệch, ôn thi lệch của học sinh ngắn gọn:
Là một học sinh, khi nhìn nhận về tình trạng học lệch và ôn thi lệch, tôi cảm thấy đây là một vấn đề thực sự đáng suy ngẫm, vì nó không chỉ ảnh hưởng đến chính cá nhân mỗi học sinh mà còn gây ra những hệ lụy lâu dài cho xã hội. Học lệch là hiện tượng học sinh tập trung vào một số môn học chính, thường là các môn được coi là “quan trọng” như Toán, Văn, Anh và các môn khối xét tuyển đại học. Các môn khác như Lịch sử, Địa lý, Giáo dục công dân, Âm nhạc, Thể dục,… thường bị xem nhẹ hoặc bỏ qua. Ôn thi lệch cũng tương tự như vậy, chỉ ra tình trạng học sinh chỉ chú trọng ôn luyện một số môn phục vụ kỳ thi, trong khi bỏ qua việc học đều các môn.
Học lệch, ôn thi lệch bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân, trong đó áp lực thi cử và quan niệm về môn học “chính” và “phụ” là yếu tố nổi bật. Các kỳ thi thường chỉ tập trung vào một vài môn như Toán, Văn, Anh hay các môn xét tuyển đại học, khiến học sinh có xu hướng ưu tiên học những môn này để đạt điểm cao, bỏ qua những môn khác như Lịch sử, Địa lý, Giáo dục công dân. Điều này dẫn đến mất cân bằng trong việc tiếp thu kiến thức, khiến một số môn học vốn rất cần thiết cho sự phát triển nhân cách, tư duy và kỹ năng sống không được coi trọng.
Bản thân tôi cũng từng gặp phải tình trạng này, khi dành quá nhiều thời gian để ôn luyện một số môn trọng điểm mà ít để ý đến những môn học khác. Mặc dù đạt được kết quả tốt trong các môn chính, tôi nhận ra rằng mình thiếu hiểu biết về nhiều lĩnh vực quan trọng, đặc biệt là kiến thức xã hội và lịch sử. Điều này không chỉ khiến bản thân tôi cảm thấy thiệt thòi mà còn nhận ra rằng việc học tập thiên lệch có thể khiến mình trở nên hạn chế trong suy nghĩ và tư duy.
Rõ ràng, học lệch không phải là con đường đúng đắn để phát triển toàn diện. Mỗi môn học đều có giá trị riêng, góp phần hình thành nên một con người toàn diện. Lịch sử giúp chúng ta hiểu biết về quá khứ và rút ra bài học cho tương lai. Địa lý giúp ta nắm bắt kiến thức về môi trường và mối quan hệ giữa con người với thiên nhiên. Ngay cả những môn như Âm nhạc hay Thể dục cũng đóng vai trò quan trọng trong việc nuôi dưỡng tâm hồn và rèn luyện sức khỏe.
Để khắc phục tình trạng này, tôi nghĩ rằng bản thân mỗi học sinh cần thay đổi cách nhìn nhận về việc học. Thay vì học chỉ để thi, chúng ta nên học để hiểu, để phát triển và để áp dụng kiến thức vào cuộc sống. Tôi cũng mong muốn hệ thống giáo dục có những điều chỉnh để giảm bớt áp lực thi cử, khuyến khích học sinh học đều các môn và đề cao giá trị của giáo dục toàn diện.
Học lệch và ôn thi lệch có thể giúp đạt được mục tiêu ngắn hạn, nhưng về lâu dài, nó sẽ kìm hãm sự phát triển toàn diện của mỗi người. Tôi tin rằng, chỉ khi chúng ta thay đổi nhận thức và nỗ lực học tập cân bằng, chúng ta mới thực sự trở thành những con người có khả năng thích nghi và đóng góp tích cực cho xã hội.
THAM KHẢO THÊM: