Bài viết dưới đây sẽ là nội dung về bài soạn tác phẩm Trí dũng song toàn hy vọng những nội dung này sẽ giúp bạn trong việc học tập tác phẩm này tại buổi học ngữ văn. Mời bạn cùng tham khảo.

Mục lục bài viết

1 1. Soạn bài Trí dũng song toàn Tiếng Việt 5 tập 2:
2 2. Bài đọc Trí dũng song toàn:
3 3. Đọc hiểu tác phẩm Trí Dũng Song Toàn:

1. Soạn bài Trí dũng song toàn Tiếng Việt 5 tập 2:

Tác phẩm Trí dũng song toàn do các tác giả ĐINH XUÂN LÂM – TRƯƠNG HỮU QUỲNH và TRUNG LƯU tổng hợp, biên soạn.

Tác phẩm này có nội dung chính là đề cập đến vị thám hoa Giang Văn Minh đã dũng cảm trở thành sứ thần nước Việt trong thời nhà Lê dùng tài trí và sự dũng cảm để đối đáp với vua nhà Minh và các đại thần của ông. Tuy bị ám hại không thể trở về quê hương nhưng tên tuổi của ông được lưu danh sử sách vì trí tuệ và lòng dũng cảm, sự tự tôn dân tộc.

Câu 1. Sứ thần Giang Văn Minh làm cách nào để vua nhà Minh bãi bỏ lệ “góp giỗ Liễu Thăng” ?

Phương pháp giải:

Để tìm câu trả lời cho câu hỏi này các bạn học sinh cần đọc đoạn văn đầu tiên của bài từ “Mùa đông năm…” đến “… đền mạng Liễu Thăng.”

Lời giải chi tiết:

Để có thể khiến cho vua nhà Minh phải bãi bỏ lệ góp giỗ Liễu Thăng, sứ thần Giang Văn Minh đã mượn chuyện giỗ cụ tổ 5 đời để vua Minh phải tự mình thừa nhận sự vô ly của quy định này đồng thời cũng phải tự ra lệnh bỏ lệ bắt nước ta góp giỗ cho Liễu Thăng.

Câu 2. Nhắc lại nội dung cuộc đối đáp giữa ông Giang Văn Minh với đại thần nhà Minh.

Phương pháp giải:

Để tìm câu trả lời cho câu hỏi này các bạn học sinh cần đọc đoạn văn từ “Lần khác…” đến “…ám hại ông.” và chú ý vào đoạn đối đáp của hai nhân vật.

Lời giải chi tiết:

– Trong cuộc nói chuyện Đại thần của nhà Minh ra vế đối với nội dung : “Đồng trụ đến giờ rêu vẫn mọc” ngầm ngạo mạn nhắc lại chuyện Mã Viện dẹp cuộc nổi dậy của Hai Bà Trưng.

– Để đáp lại vế đối từ phía đại thần nhà Minh thì Giang Văn Minh đã cứng cỏi đối lại ngay tức thì với nội dung: “Bạch Đằng thuở trước máu còn loang” nhằm nhắc lại việc quân cả ba triều đại Nam Hán, Tống và Nguyên đều thảm bại trên sông Bạch Đằng để đối lại.

Câu 3. Vì sao vua nhà Minh sai người ám hại ông Giang Văn Minh?

Phương pháp giải:

Để trả lời cho cau hỏi này chúng ta cần làm rõ việc ông Giang Văn Minh đã làm cho vua và triều thần nhà Minh bẽ mặt vì những chuyện gì?

Lời giải chi tiết:

Từ sau khi vua nhà minh bị mắc mưu của Giang Văn Minh mà tự mình bãi bỏ lệ góp giỗ Liễu Thăng thì nhà vua đã rất là căm ghét Giang Văn Minh rồi, nay lại thấy ông lại càng cứng cỏi, chẳng chịu nhún nhường khi đối đáp với đại thần nhà Minh nên đã giận lại càng giận thêm nên mới mưu đồ áp hại Giang Văn Minh.

Câu 4. Vì sao có thể nói ông Giang Văn Minh là người trí dũng song toàn ?

Phương pháp giải:

Một nười được cai là trí dũng song toàn thì cần phải có đầy đủ cả hai phẩm chất sau: Thứ nhất về trí tuệ và thứ hai là lòng dũng cảm. Con hãy nhớ lại xem trong truyện chi tiết nào cho thấy ông Giang Văn Minh là người có trí tuệ, chi tiết nào cho thấy ông là người dũng cảm?

Lời giải chi tiết:

Có thể nói ông Giang Văn Minh là người đại diện tiêu biểu cho con người trí dũng song toàn vì ông vừa có tính mưu trí lại vừa bất khuất. Giữa triều đình nhà Minh, Giang Văn Minh biết sử dụng mưu để buộc vua nhà Minh phại tự mình thừa nhận và bỏ lệ góp giỗ Liễu Thăng cho nước Việt, để giữ thể diện và danh dự cho đất nước, ông dũng cảm dám đối lại bằng một vế đối tràn đầy lòng tự hào dân tộc trước nơi đất khách quê người.

2. Bài đọc Trí dũng song toàn:

Trí dũng song toàn

Mùa đông năm 1637, thám hoa Giang Văn Minh được vua Lê Thần Tông cử đi sứ Trung Quốc. Chờ rất lâu mà vẫn không được vua nhà Minh cho tiếp kiến, ông vờ khóc lóc rất thảm thiết. Vua liền hạ chỉ mời ông đến hỏi cho ra lẽ.

Thám hoa vừa khóc vừa than rằng:

– Hôm nay là ngày giỗ cụ tổ năm đời của thần, nhưng thần không có mặt ở nhà để cúng giỗ. Thật là bất hiếu với tổ tiên!

Vua Minh phán:

– Không ai phải giỗ người đã chết từ năm đời. Sứ thần khóc lóc như vậy thật không phải lẽ!

Giang Văn Minh nghe vậy, bèn tâu:

– Vậy, tướng Liễu Thăng tử trận đã mấy trăm năm, sao hàng năm nhà vua vẫn bắt nước tôi cử người mang lễ vật sang cúng giỗ?

Biết đã mắc mưu sứ thần, vua Minh vẫn phải nói:

– Từ nay trở đi, nước ngươi không phải góp giỗ Liễu Thăng nữa.

– Đồng trụ đến giờ rêu vẫn mọc.

Biết họ ngạo mạn nhắc chuyện Mã Viện dẹp cuộc nổi dậy của Hai Bà Trưng, Giang Văn Minh cứng cỏi đáp lại:

– Bạch Đằng thuở trước máu còn loang.

Thấy sứ thần Việt Nam dám lấy việc quân đội cả ba triều đại Nam Hán, Tống và Nguyên đều thảm bại trên sông Bạch Đằng để đối lại, vua Minh giận quá, sai người ám hại ông.

Thi hài Giang Văn Minh được đưa về nước. Vua Lê Thần Tông đến tận linh cữu ông, khóc rằng:

– Sứ thần không làm nhục mệnh vua, xứng đáng là anh hùng thiên cổ.

Điếu văn của vua Lê còn có câu: “Ai cũng sống, sống như ông, thật đáng sống. Ai cũng chết, chết như ông, chết như sống’’

Theo ĐINH XUÂN LÂM – TRƯƠNG HỮU QUỲNH và TRUNG LƯU

– Trí dũng song toàn: Vừa mưu trí vừa dũng cảm

– Thám hoa: Người đỗ thứ ba (sau trạng nguyên, bảng nhãn) trong kì thi Đình được tổ chức sau kì thi tiến sĩ thời xưa.

– Giang Văn Minh (1573 – 1638) : đại thần triều Lê.

– Liễu Thăng: tướng nhà Minh, năm 1427 bị nghĩa quân Lam Sơn phục kích giết chết ở ải Chi Lăng (nay thuộc tỉnh Lạng Sơn)

– Đồng trụ: tương truyền là cây cột đồng do Mã Viện, tướng nhà Hán, dựng ở biên giới sau khi đà áp cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng.

Bố cục

Có thể chia bài đọc thành 4 đoạn:

Đoạn 1: Từ đầu đến mời ông đến hỏi cho ra lẽ

Đoạn 2: Từ Thám hoa vừa khóc đến đền mạng Liễu Thăng

Đoạn 3: Từ Lần khác đến sai người ám hại ông

Đoạn 4: Phần còn lại

Ý nghĩa của tác phẩm Trí Dũng Song Toàn: Tác phẩm Trí Dũng Song Toàn dùng để Ca ngợi sứ thần Giang Văn Minh là một con người trí dũng song toàn khi đã sử dụng trí tuệ của mình để ứng phó với các tình huống gặp phải và lòng dũng cảm giám đương đầu với vua nhà Minh và các quan văn võ đại thân dưới chướng ông tại nơi đất khách quê ngườibảo vệ được quyền lợi và danh dự của đất nước khi đi sứ nước ngoài.