Phân tích nhân vật Huấn Cao trong cảnh cho chữ hay nhất

1. Dàn ý phân tích nhân vật Huấn Cao trong tác phẩm Chữ người tử tù:

Mở bài:

Giới thiệu về tác giả Nguyễn Tuân: là người nghệ sĩ suốt đời kiếm tìm cái đẹp với phong cách hào hoa, uyên bác.

– Giới thiệu về tập truyện “Vang bóng một thời “: một trong những tập truyện nổi tiếng nhất của Nguyễn Tuân, nhân vật chủ yếu là các văn nghệ sĩ tài năng, uyên bác.

– Giới thiệu sơ lược về nhân vật Huấn Cao trong truyện ngắn “Chữ người tử tù”.

Thân bài:

Huấn Cao – người nghệ sĩ tài ba:

– Huấn Cao là nghệ sĩ trong nghệ thuật thư pháp.

– Tài năng của ông đã được nhắc tới một cách kính trọng trong buổi trò chuyện với quản ngục và binh lính:

+ Người khắp vùng tỉnh Sơn khen Huấn Cao là người có tài viết chữ “cực đẹp và rất khéo”

+ “Chữ ông Huấn Cao đẹp lắm, vuông lắm. .. có được chữ ông Huấn Cao mà treo là có một báu vật trên đời”

– Sự tài hoa thể hiện trong cảnh viết chữ: “một người tù cổ đeo còng, chân bị xích đang giậm tô nét chữ” ⇒ Huấn Cao thực sự đã trở thành một người nghệ sĩ của nghệ thuật thư pháp.

Huấn Cao – con người của khí phách hiên ngang, kiên cường:

– Huấn Cao là thủ lĩnh của cuộc nổi dậy chống lại triều đình, chí lớn không thành, bị tống giam vào ngục đợi hành quyết nhưng khí chất của ông, cách nhìn đời của ông vẫn hiên ngang, kiên cường, không chút sợ hãi.

– Khí phách hiên ngang ấy thể hiện ngay trong buổi trò chuyện với quản ngục:

+ “dọc ngang nào biết trên đầu có ai”

+ coi nhà tù thực dân như chỗ không người, “ra tay phá cũi mở chuồng ngay”, có tài đột nhập vượt ngục

 – Hình tượng Huấn Cao đang “dậm tô nét chữ” trên “tấm vải trắng còn vẹn nguyên nước hồ” trong tình trạng “cổ đeo khăn, chân bị xích” ở chốn tù ngục tăm tối là biểu trưng cho tài năng, khí phách, trí tuệ

– Thành biểu trưng cho sự chiến thắng của ánh sáng trước bóng tối, của vẻ đẹp cái cao thượng đối với cái thiện, dơ bẩn

Nghệ thuật xây dựng hình tượng nhân vật Huấn Cao:

– Đặt nhân vật trong tình huống truyện đặc biệt: cuộc gặp gỡ của Huấn Cao với quản ngục và quan viên. Đó là cuộc gặp gỡ giữa tử tù với quan quản ngục, những con người cách xa nhau về thân phận và giai cấp nhưng đó lại là cuộc gặp gỡ định mệnh của những kẻ liên tài.

– Nghệ thuật tương phản đối lập: giữa ánh sáng và bóng tối, giữa vẻ đẹp của sự cao cả và tàn bạo, dơ bẩn. Đặc biệt là cảnh cho chữ.

– Ngôn ngữ mô tả nhân vật giàu chất biểu cảm: sử dụng nhiều từ Hán – Việt và lời nói mang âm hưởng của quá khứ tô đậm thêm không khí, nét đẹp của một thời vang bóng đã qua.

Kết bài:

– Tổng kết lại vấn đề, ý nghĩa hình tượng Huấn Cao

– Vẻ đẹp của cảnh cho chữ

– Nhận xét, cảm nhận của người viết

2. Phân tích nhân vật Huấn Cao trong cảnh cho chữ viên quản ngục:

Chữ người tử tù là một trong số ít những tác phẩm đã làm nên tên tuổi của Nguyễn Tuân, tạo tiếng vang trong đời sống văn chương Việt Nam vì bối cảnh truyện và hình tượng nhân vật Huấn Cao được xây dựng một vẻ đẹp của bậc trí giả Bắc Hà, dẫu trong chốn lao tù nhưng vẻ đẹp nhân cách và trí tuệ của Huân Cao luôn toả sáng rực rỡ, với một nét gì đó có phần hơi “ngông”, một tính cách có nét gì đó rất Nguyễn Tuân.

Nhà văn Nguyễn Tuân đã lấy nguyên mẫu hình tượng Cao Bá Quát làm nguồn cảm hứng cho nhân vật Huấn Cao. Họ Cao là một lãnh tụ nông dân chống đối triều Nguyễn năm 1854. Huấn Cao được xây dựng trên hình tượng này với tài năng, nhân cách sáng ngời và quá đỗi thông minh.

Huấn Cao là một con người tiêu biểu cho cái đẹp, từ cái tài viết chữ của một Nho sĩ đến vẻ kiêu hãnh phi thường của một bậc trượng phu và tấm lòng nhân hậu của một người biết trân trọng cái tài, cái đức. Huấn Cao trước hết là một người có tài viết thư pháp. Chữ viết không những là ký hiệu ngôn ngữ mà còn thể hiện nhân cách con người. Cái tài viết chữ của ông được thể hiện trong cuộc trò chuyện với quan quản ngục và thầy thơ lại. Tài năng của Huấn Cao cũng được thể hiện qua lời người dẫn chuyện và trong ý nghĩ nhân vật. Chữ của Huấn Cao “đẹp lắm, to lắm”, nét chữ đều thể hiện khí phách oai hùng, ngang dọc bốn phương. Chữ Huấn Cao đẹp và quý đến nỗi viên quản ngục mơ ước suốt đời. Viên quản ngục phải “mất ăn mất ngủ “; không tiếc tính mạng của mình mới có được chữ của Huấn Cao – xem nó” một vật báu ở trên đời “.Chữ là “vật báu trên đời” thì đương nhiên chủ nhân của nó phải là một người tài năng xuất chúng, phi thường độc nhất vô nhị, là kết tinh tất cả trí tuệ, khí linh của đất trời tụ về mà nên. Chữ của Huấn Cao đẹp đến như vậy thì nhân cách của Huấn Cao cũng chẳng thua kém gì. Ông là con người có tài tâm vẹn toàn.

Cảnh “cho chữ” diễn ra vô cùng hoàn hảo, đây là cảnh tượng “xưa nay chưa từng có”. Kẻ tử tù “đầu đeo gậy, chân vướng đinh” đang “đậm tô từng nét chữ trên miếng lụa bạch tuyết” với tâm trạng ung dung tự tại. Huấn Cao đang dồn mọi tâm huyết vào mỗi nét chữ. Những nét chữ chứa chan tấm lòng của Huấn Cao và thấm đẫm nước mắt thương xót của người xem. Qua đó, Nguyễn Tuân cũng gián tiếp lên án xã hội đương thời đã vùi dập tài hoa con người. Và người tù ấy bỗng nhiên trở nên có quyền uy với những người đang gánh trách nhiệm của xã hội. Ông Huấn đã khuyên viên quản ngục như một người cha khuyên bảo con: “Ở đây lẫn lộn. Ta khuyên thầy Quản nên thay nơi ở mới. Chỗ này không phải là nơi để treo một bức lụa trắng với những nét chữ vuông rực rỡ, nó nói lên được cái hoài bão ngang dọc của một đời người. .. Ở đây, khó giữ tâm mình luôn thanh thản và rồi cũng sẽ biến mất cái cuộc đời này.

Theo Huấn Cao, cái thiện chẳng thể ở lại với cái xấu được. Con người chỉ thưởng thức cái đẹp khi có bản tính thiện, nhân cách trong sáng mà thôi. Những nét chữ cuối cùng đã cho rồi, những lời nói cuối cùng đã nói đi. Huấn Cao, người anh hùng tài hoa đó dẫu đã ra đi mãi mãi song để lại ấn tượng mạnh mẽ đối với những ai đã nhìn, đã thấy, đã từng được chiêm ngưỡng nét chữ của ông. Sống trên thế gian này, Huấn Cao đã đứng lên đấu tranh vì chính nghĩa; đã dẹp tan bóng tối hắc ám của cõi đời này. Chính Nghĩa, hình tượng Huấn Cao đã trở nên bất tử.

Có thể nói rằng, Huấn Cao là nhân vật vĩ đại nhất của đời văn Nguyễn Tuân. Huấn Cao cũng như một kẻ tài hoa tài tử hay gặp trong thế giới nghệ thuật Nguyễn Tuân, trong hình tượng Huấn Cao có sự hoà quyện trên mức chuẩn mực của một đấng tài hoa nghệ sĩ, một bậc anh hùng nghĩa khí và một con người ngời sáng thiên lương.

3. Phân tích nhân vật Huấn Cao qua cảnh cho chữ trong Chữ người tử từ:

Trong tác phẩm Chữ người tử tù, Nguyễn Tuân đã dựng lên hình tượng Huấn Cao – một người tử tù tài hoa, kiêu dũng và bất khuất – qua một cảnh tượng độc đáo, “xưa nay chưa từng có” trong văn học Việt Nam: cảnh người tử tù cho chữ viên quản ngục. Đây là đoạn văn đặc sắc, không chỉ làm nổi bật tài năng và nhân cách của Huấn Cao mà còn chứa đựng thông điệp sâu sắc về cái đẹp, cái thiện, đồng thời phản ánh tư tưởng thẩm mỹ của Nguyễn Tuân về sự gắn bó giữa mĩ và dũng.

Huấn Cao được giới thiệu là một nho sĩ tài hoa và có tài viết chữ Hán nổi tiếng, người mà “chữ ông viết vuông lắm, đẹp lắm.” Ở một thời kỳ mà nghệ thuật thư pháp được xem là đỉnh cao của cái đẹp và phẩm giá, chữ viết của Huấn Cao không chỉ đơn thuần là những nét mực mà là hiện thân của trí tuệ, tinh hoa văn hóa và tấm lòng chính trực. Người đời coi chữ ông Huấn là “vật báu trên đời,” treo chữ ông trong nhà không chỉ để chiêm ngưỡng vẻ đẹp mà còn để tôn vinh và suy ngẫm về nhân cách, lối sống của người viết.

Tuy nhiên, Huấn Cao lại không dễ dàng cho chữ. Ông “vốn khoảnh,” trừ người tri kỉ, ông ít khi viết chữ cho ai. Tính cách này của Huấn Cao phần nào giống với các bậc nho sĩ chính trực, tôn trọng bản thân và không dễ dàng chịu khuất phục trước cường quyền. Ông chỉ cho chữ khi gặp đúng người, đúng thời điểm, khi thực sự thấy có sự đồng điệu trong tâm hồn. Điều này cho thấy phẩm giá cao quý của Huấn Cao, người không để tài năng và cái đẹp bị chi phối bởi vật chất, quyền lực, mà luôn gắn liền chúng với thiên lương và phẩm chất của con người.

Tài năng và phẩm cách của Huấn Cao không chỉ được thể hiện qua nghệ thuật thư pháp mà còn qua bản lĩnh và khí phách của ông. Trong cảnh đầu truyện, Huấn Cao bước vào ngục với tư thế hiên ngang, không mảy may sợ hãi dù ông đang cận kề cái chết. Cả khi được biệt đãi, ngày ngày viên quản ngục cung cấp rượu thịt, ông vẫn không nao núng, vẫn giữ phong thái lạnh lùng, dửng dưng, không để mình bị mua chuộc. Nguyễn Tuân đã khắc họa ông Huấn như một con người có tấm lòng chính trực và thiên lương sáng ngời, coi khinh cả cường quyền lẫn sự tàn bạo của xã hội đương thời.

Cảnh cho chữ trong ngục tối là đoạn cao trào của truyện, là nơi Huấn Cao không chỉ phô diễn tài năng mà còn cho thấy sự nhân hậu, thiên lương cao đẹp trong tâm hồn ông. Ban đầu, ông thẳng thừng từ chối lời mời xin chữ của viên quản ngục. Ông xem quản ngục chỉ là một kẻ tiểu lại tầm thường, một công cụ của xã hội phong kiến thối nát, không xứng đáng để nhận bút tích của mình. Thế nhưng, khi biết được tấm lòng chân thành và khát khao cái đẹp của viên quản ngục, Huấn Cao đã thay đổi định kiến của mình. Ông nhận ra rằng, giữa chốn bùn lầy nhơ bẩn của nhà tù, vẫn còn một con người biết trân trọng và yêu mến cái đẹp. Huấn Cao cảm động mà thốt lên rằng: “Thiếu chút nữa ta đã phụ một tấm lòng trong thiên hạ.”

Quyết định cho chữ của Huấn Cao là một sự cảm động, đồng thời cũng là một biểu hiện của lòng trân trọng đối với thiên lương của người khác. Bằng hành động này, Huấn Cao đã vượt lên trên những định kiến xã hội, thể hiện sự vị tha và thấu hiểu cho những con người biết quý trọng cái đẹp dù ở hoàn cảnh nào. Trong khoảnh khắc cho chữ, Huấn Cao không chỉ là một người nghệ sĩ tạo ra cái đẹp mà còn là một con người với trái tim nhân hậu, biết đặt tình người lên trên hết.

Nguyễn Tuân đã xây dựng cảnh cho chữ này trong một không gian tối tăm và bẩn thỉu của ngục tù, để từ đó nổi bật lên vẻ đẹp thanh cao và sự lẫm liệt của Huấn Cao. Căn phòng tối, chật hẹp, ngột ngạt, đầy phân gián, phân chuột, và ánh sáng đỏ rực của bó đuốc giữa đêm là những chi tiết tạo hình ấn tượng. Trong không gian ấy, hình ảnh Huấn Cao đeo gông, vướng xiềng nhưng vẫn điềm tĩnh cầm bút đậm tô từng nét chữ trở nên lẫm liệt và uy nghi, như một tượng đài của cái đẹp, cái thiện, đang làm chủ bóng tối, cái ác.

Trong cảnh tượng đó, Huấn Cao và viên quản ngục ở hai thái cực khác biệt: người tử tù dù đang đeo gông vẫn hiên ngang và cao cả, còn viên quản ngục – người nắm quyền lực – lại khúm núm, cung kính. Đây là sự đảo ngược vị thế mà chỉ có Nguyễn Tuân mới dàn dựng được, làm nổi bật sự chiến thắng của cái đẹp và thiên lương trước bạo lực và quyền lực.

Nguyễn Tuân đã xây dựng nhân vật Huấn Cao không chỉ là một nho sĩ tài hoa mà còn là một người có khí phách anh hùng, không khuất phục trước cái ác. Huấn Cao nhận thấy trách nhiệm của mình là phải lan tỏa cái đẹp, giúp quản ngục giữ vững thiên lương của mình. Bởi vậy, khi hoàn thành nét chữ cuối cùng, ông đã nói với viên quản ngục rằng: “Ở đây lẫn vào trong cái nhơ bẩn, khó giữ thiên lương cho lành vững… Đã là người thì nên tìm một chỗ sạch mà ở… rồi cũng đến nhem nhuốc mất cả đời lương thiện đi.” Câu nói của Huấn Cao là lời khuyên chân thành, là cái đẹp của đạo lí và nhân cách, như một di huấn cuối cùng ông dành cho quản ngục trước khi đi vào cõi bất tử.

Cảnh Huấn Cao cho chữ trong ngục tối không chỉ làm nổi bật vẻ đẹp của nhân cách và thiên lương của nhân vật mà còn là một bức tranh về sự đối lập giữa cái đẹp và cái xấu, giữa ánh sáng và bóng tối. Bằng ngôn ngữ tinh tế và hình ảnh sống động, Nguyễn Tuân đã làm cho cái đẹp của nét chữ, cái đẹp của tâm hồn Huấn Cao trở thành thứ ánh sáng chiếu rọi vào không gian tăm tối của ngục tù, thắp lên ngọn lửa của hy vọng và sự cao cả.

Cái đẹp của nhân vật Huấn Cao không chỉ nằm ở nghệ thuật thư pháp mà còn ở tâm hồn và khí phách của một người anh hùng. Nguyễn Tuân đã dành cho Huấn Cao một sự lý tưởng hóa đặc biệt, biến ông thành biểu tượng của cái đẹp, cái thiện và sự bất khuất. Ông là hiện thân của lý tưởng thẩm mỹ mà Nguyễn Tuân theo đuổi, một người nghệ sĩ luôn gắn cái đẹp với cái thiện và lòng chính trực. Đối với Huấn Cao, nghệ thuật không phải là thứ để mua bán mà là biểu hiện của tinh thần và nhân cách, chỉ xứng đáng với những ai có thiên lương và biết trân trọng nó.

Qua hình tượng Huấn Cao, Nguyễn Tuân đã truyền tải thông điệp về sự bất tử của cái đẹp và lòng nhân hậu, sự cao quý của phẩm giá con người. Huấn Cao, dù là một tử tù, vẫn tỏa sáng với nhân cách cao thượng và tài năng tuyệt vời, trở thành người dẫn dắt viên quản ngục tìm đến chân giá trị của cuộc sống. Hình ảnh Huấn Cao cho chữ trong ngục tối là biểu tượng của sự chiến thắng của cái đẹp và sự cao thượng trước cường quyền và sự tha hóa.

Bằng nghệ thuật miêu tả đặc sắc và bút pháp tinh tế, Nguyễn Tuân đã làm cho cảnh Huấn Cao cho chữ trở thành một trong những cảnh tượng đầy sức ám ảnh trong văn học Việt Nam. Đây không chỉ là sự sáng tạo cái đẹp mà còn là sự chiến thắng của tinh thần và nhân cách trước sự tăm tối và bạo lực của xã hội. Huấn Cao là nhân vật lý tưởng mà Nguyễn Tuân mong muốn, người nghệ sĩ chân chính gắn bó với lý tưởng cao đẹp, sẵn sàng thách thức mọi áp bức để bảo vệ cái đẹp và thiên lương. Truyện ngắn Chữ người tử tù và hình tượng Huấn Cao đã trở thành một tuyên ngôn nghệ thuật về sự bất tử của cái đẹp và sự cao cả của con người.