Trái đất là gì? Trái đất bao nhiêu tuổi? Hình thành thế nào?

1. Trái đất là gì? 

Trái Đất, hành tinh thứ ba trong hệ Mặt Trời, là một khoa học kỳ diệu đầy cảm hứng. Với vị trí nằm trong khoảng cách vừa đủ để nhận được ánh sáng và nhiệt độ từ Mặt Trời, Trái Đất là nơi duy nhất trong vũ trụ mà chúng ta biết có sự sống. Điều này tạo nên một cuộc hành trình hết sức thú vị để tìm hiểu về hành tinh này.

Trái Đất có một bề mặt bao phủ bởi đa dạng cảnh quan, từ những dãy núi cao trùng điệp đến những đồng cỏ xanh mướt và đại dương bao la. Không chỉ là một hành tinh đất đá, Trái Đất còn là một hệ sinh thái phong phú với hàng triệu loài sinh vật khác nhau. Con người cũng là một phần của hệ sinh thái này, tạo ra một sự đa dạng về văn hóa, ngôn ngữ và phong tục tập quán.

Trái Đất cũng có những đặc điểm đáng kinh ngạc. Với bán kính lớn nhất trong hệ Mặt Trời, nó có sức hấp dẫn mạnh mẽ đủ để giữ chặt bề mặt và không khí quanh nó. Tốc độ quay của Trái Đất cũng tạo ra hiện tượng ngày và đêm, cùng với biểu hiện về hình dáng và vị trí của Mặt Trời trên bầu trời.

Các tài nguyên trên Trái Đất như khoáng sản và dầu mỏ đã đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng nền kinh tế và công nghiệp của con người. Nhưng cũng cần nhớ rằng chúng ta phải bảo vệ và quản lý tài nguyên này một cách bền vững để đảm bảo tương lai cho thế hệ sau.

Hơn 7 tỷ người sống trên Trái Đất, tạo ra hơn 200 quốc gia độc lập với nền văn hóa và thế giới riêng. Những mối quan hệ phức tạp giữa các quốc gia cùng những cuộc giao thương, trao đổi, và hợp tác đã tạo nên một môi trường đa dạng và đầy thách thức.

Tuy vẫn còn nhiều điều chúng ta chưa hiểu hết về Trái Đất, nhưng việc khám phá và tìm hiểu về hành tinh này không ngừng đem lại kiến thức mới và kích thích sự tò mò về vũ trụ rộng lớn mà chúng ta sống.

2. Trái đất bao nhiêu tuổi? 

Trái Đất được ước tính có khoảng 4.55 tỷ năm tuổi. Các nhà khoa học dựa vào nhiều phương pháp khác nhau để tính toán tuổi của Trái Đất, trong đó có việc phân tích các hạt thạch anh và khoáng vật từ các mẫu đá cổ học, nghiên cứu về phản ứng hạt nhân trong các hệ thống địa chất, và việc phân tích đặc điểm của hệ Mặt Trời và các hành tinh trong nó.

Phương pháp chính để xác định tuổi của Trái Đất là sử dụng các phản ứng phân rã phóng xạ tự nhiên trong các loại khoáng vật có thể tìm thấy trên Trái Đất. Bằng cách đo lượng phân tử con trùng giữa các đồng vị phóng xạ trong mẫu đá và mức độ phóng xạ của chúng, các nhà khoa học có thể xác định thời gian mà các phản ứng phân rã đã diễn ra trong quá khứ.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng độ chính xác của ước tính này vẫn có một phạm vi không chắc chắn và có thể thay đổi khi có thêm dữ liệu và phương pháp nghiên cứu mới.

3. Trái đất hình thành thế nào?

Quá trình hình thành của Trái Đất diễn ra trong một khoảng thời gian rất dài, kéo dài từ 10 đến 20 triệu năm. Ban đầu, Trái Đất tồn tại dưới dạng nóng chảy, và sau đó lớp vỏ bên ngoài của hành tinh bắt đầu nguội và trở thành chất rắn. Trong khi đó, nước bắt đầu tích tụ trong khí quyển.

Sự hình thành của Mặt Trăng diễn ra gần đó, xảy ra khoảng 4,53 tỷ năm trước. Mặt Trăng hình thành sau một sự va chạm giữa một vật thể có kích thước tương đương với Sao Hỏa (đôi khi gọi là Theia) và Trái Đất. Phần nào đó của vật thể này sáp nhập vào Trái Đất, còn phần còn lại bắn ra không gian và tạo ra Mặt Trăng.

Quá trình ngưng tụ hơi nước tạo ra các thành phần sơ khai của khí quyển. Sự thải khí và hoạt động núi lửa đã tạo nên bầu khí quyển. Quá trình ngưng tụ hơi nước gia tăng bởi lớp băng và nước lỏng được cung cấp từ các thiên thạch và các hành tinh tiền nhiệm lớn hơn, các sao chổi và các vật thể ngoài biên của hệ Mặt Trời, đã dẫn đến sự hình thành của các đại dương.

Sự phát triển của các lục địa có hai giả thuyết chính: phát triển chậm dần đều cho đến hiện nay hoặc phát triển nhanh chóng ở quá khứ. Những nghiên cứu gần đây cho thấy rằng giả thuyết thứ hai có khả năng cao hơn. Ban đầu, các lục địa phát triển nhanh về diện tích, sau đó tăng tốc độ phát triển và di chuyển chậm hơn.

Trong khoảng thời gian hàng trăm triệu năm của niên đại địa chất, bề mặt Trái Đất liên tục biến đổi thông qua sự hình thành và phân rã của các lục địa. Các lục địa di chuyển trên bề mặt, đôi khi kết hợp lại để tạo thành siêu lục địa. Ví dụ, khoảng 750 triệu năm trước, Rodinia là một siêu lục địa sớm nhất được biết đến, sau đó tách ra. Các lục địa sau đó lại tập hợp để tạo Pannotia, khoảng từ 600 đến 540 triệu năm trước, và cuối cùng là Pangaea, tách ra vào khoảng 180 triệu năm trước.

4. Cấu trúc bên trong Trái đất:

Cấu trúc bên trong của Trái Đất là một sự phức tạp được chia thành nhiều lớp dựa trên các đặc tính hóa học và vật lý.

Lớp ngoại cùng của vỏ Trái Đất được gọi là lớp vỏ, và nó là một lớp silicat rắn. Vỏ Trái Đất bao gồm bảy mảng kiến tạo riêng biệt, mỗi mảng có sự đa dạng về thành phần khoáng học và cấu trúc địa chất. Vỏ này nằm trên một lớp chất rắn dẻo hơn được gọi là thạch quyển. Điểm giới hạn giữa vỏ và thạch quyển được gọi là điểm gián đoạn Mohorovičić, và độ dày của vỏ thay đổi trung bình từ 6 km đối với vỏ đại dương lên đến 30-50 km đối với vỏ lục địa. Thạch quyển là một phần của lớp vỏ và phần trên cùng của lớp phủ, nó là lớp cứng và lạnh, và đó cũng là nơi mà các mảng lục địa được hình thành.

Phía dưới thạch quyển là quyển athenosphere, một lớp đá “mềm” do áp suất và nhiệt độ cao tạo nên. Dưới quyển athenosphere, lớp phủ, có độ dày khoảng 2.900 km, là nơi có độ nhớt cao nhất. Đây là nơi các sự thay đổi quan trọng trong cấu trúc tinh thể xảy ra, đặc biệt là ở độ sâu từ 410 đến 660 km dưới mặt đất. Các sự thay đổi này diễn ra trong một đới chuyển tiếp ngăn cách lớp phủ trên và dưới.

Ở dưới lớp phủ, lõi ngoại cùng của Trái Đất có dạng chất lỏng mềm, chứa các hợp chất kim loại như sắt và nickel. Lõi này nằm trên lõi trong, là một lõi rắn chứa các kim loại nặng như sắt và nickel. Lõi trong có thể quay với vận tốc góc hơi cao hơn so với phần còn lại của hành tinh, với tốc độ quay khoảng từ 0,1 đến 0,5 độ mỗi năm. Điều này tạo ra một trường từ tích cực trong lõi, góp phần tạo nên từ tích cực của Trái Đất.

5. Bề mặt của Trái đất:

Bề mặt của Trái Đất có tính đa dạng và biến đổi trong mỗi vùng. Một phần lớn bề mặt Trái Đất, khoảng 70,8%, bị bao phủ bởi nước, hình thành các đại dương và biển. Thềm lục địa nằm dưới mực nước biển và chiếm một phần lớn bề mặt dưới nước. Khu vực này chứa hệ thống các dãy núi ngầm, rãnh đại dương, hẻm núi dưới mặt biển, cao nguyên đại dương và đồng bằng đáy.

Phần còn lại của bề mặt Trái Đất, tức là 29,2%, không bị nước bao phủ và bao gồm nhiều dạng địa hình khác nhau như núi, sa mạc, cao nguyên và đồng bằng. Bề mặt của hành tinh liên tục thay đổi theo thời gian do tác động của quá trình kiến tạo và xói mòn. Các mảng kiến tạo liên tục phong hóa bởi giáng thủy, tác động nhiệt độ và hoá học. Sự đóng băng, xói mòn bờ biển, hình thành dải san hô ngầm và va chạm với các thiên thạch lớn cũng tạo ra các biến đổi trên bề mặt.

Lớp vỏ lục địa bao gồm đá macma granit và andesit, và đá bazan ít phổ biến hơn. Đá trầm tích là sản phẩm của sự tích tụ trầm tích và chiếm khoảng 75% bề mặt lục địa. Đá trầm tích nằm trên đá macma và andesit. Loại đá thứ ba là đá biến chất, được hình thành do biến đổi các loại đá trước đó dưới tác động của áp suất và nhiệt độ.

Thổ quyển là lớp ngoài cùng của Trái Đất, bao gồm đất và chịu tác động của các quá trình hình thành đất. Thổ quyển tồn tại cùng thạch quyển, khí quyển, thủy quyển và sinh quyển. Bề mặt thổ quyển có sự biến đổi lớn, với một phần dành cho trồng trọt và chăn nuôi. Đất trồng trọt chiếm khoảng 10,57% tổng diện tích bề mặt Trái Đất, trong khi diện tích đồng cỏ và đất chăn nuôi chiếm gần 40% diện tích đất.

Sự biến đổi địa hình trên bề mặt Trái Đất là một quá trình liên tục, được tạo nên và biến dạng bởi tác động của các yếu tố tự nhiên và quá trình địa chất kéo dài hàng triệu năm.