"Đoạn trích Hồi Trống Cổ Thành" đã miêu tả tính cách sôi nổi, mạnh mẽ, nhưng thẳng thắn và biết đến cái thiện của Trương Phi, đồng thời cũng rõ ràng thể hiện lòng trọng nghĩa của Quan Công. Dưới đây là bài viết về chủ đề: Phân tích đoạn trích Hồi trống Cổ thành chọn lọc hay nhất, mời bạn đọc theo dõi
Mục lục bài viết
1. Dàn ý phân tích đoạn trích Hồi trống Cổ thành chọn lọc hay nhất:
1.1. Mở bài:
– Tác giả La Quán Trung và tác phẩm Tam quốc diễn nghĩa.
– Đoạn trích Hồi trống cổ thành trong bối cảnh tác phẩm.
1.2. Thân bài:
– Trương Phi và quan điểm sai lầm về Quan Công:
a. Tư duy của Trương Phi khi nghe Tôn Càn nói:
Trương Phi không do dự, ngay lập tức mặc áo giáp, nhấc mâu, cưỡi ngựa.
Dẫn theo một nghìn quân, rút ngắn đường đi ra cửa Bắc.
Hành động bất ngờ, bên trong đầy ý chí chiến đấu với đối thủ.
b. Gặp Quan Công:
– Trương Phi:
Ngoại hình: mắt to tròn, râu hùm bừng ngược.
Hành động: tiếng hò hét rung trời, múa xà mâu chạy về phía Quan Công với ý định tấn công.
Gọi Quan Công bằng từ “mày – tao”.
Đưa ra lý lẽ cáo buộc Quan Công.
Nguyên nhân: Trương Phi hiểu lầm Quan Công đã phản bội anh.
– Quan Công:
Gọi Trương Phi bằng cách thân mật “hiền đệ”, “em”.
Dùng lời nói nhẹ nhàng.
Nhờ chị dâu giải thích.
– Sự xuất hiện của Sái Dương, giải đáp sự nghi ngờ và hòa giải hai anh em:
+ Tầm quan trọng của Sái Dương:
Đẩy tình hình căng thẳng giữa hai anh em lên cao điểm.
Đóng vai trò mở đầu để giải quyết vụ việc của Quan Công.
+ Phản ứng của Trương Phi khi thấy Sái Dương:
Suy nghĩ: Quan Công dẫn quân đến bắt mình.
Hành động: tiếp tục múa xà mâu hùng hổ, tiến về phía Quan Công.
Đề nghị đánh ba tiếng trống để Quan Công thể hiện lòng trung thành, dũng cảm đối mặt với thách thức.
+ Quan Công đồng ý thách thức và chấp nhận giết Sái Dương:
– Trương Phi:
Phản ứng bằng cách rơi nước mắt, thể hiện sự kính trọng.
– Ý nghĩa của đoạn trích Hồi trống cổ thành:
Đoạn trích thể hiện thách thức, việc làm cho sự hiểu rõ và đoàn tụ giữa các anh hùng.
Tính kiên định của Trương Phi được thể hiện qua tư duy và hành động.
Quan Công được ca ngợi về lòng trung trực.
1.3. Kết bài:
Tóm tắt giá trị về nội dung và nghệ thuật của đoạn trích.
2. Phân tích đoạn trích Hồi trống Cổ thành ngắn gọn:
Trong hồi 28 của tác phẩm “Hồi trống Cố Thành” đã khắc họa tình huống hình ảnh Trương Phi, mặc dù có tính cách nóng nảy, nhưng luôn thể hiện sự thẳng thắn và trọng nghĩa. Anh ta đã có những hành động mạnh mẽ thể hiện lòng can đảm và trung thực. Trương Phi từng nắm tóc Đốc Bưu và trừng phạt anh vì những hành vi không tốt. Anh cũng từng đối đầu với Bàng Thống, nhưng khi thấy Bàng Thống làm tốt công việc, Trương Phi thậm chí còn biết xin lỗi và tán thưởng.
Trương Phi cũng ba lần tham gia vào việc thuyết phục Khổng Minh giúp đỡ nước. Dù ban đầu có mâu thuẫn với Gia Cát Lượng và đòi đốt trại của ông, nhưng khi thấy Gia Cát Lượng thể hiện khả năng vượt trội trong trận đấu với Hạ Hầu Đôn, Trương Phi đã thừa nhận tài năng của ông.
Trong tình huống khi Tôn Càn thông báo rằng hai phu nhân đã đến từ Hứa Đô, Trương Phi không lâu dứt ngôn ngữ mà nhanh chóng mặc áo giáp, nhấc mâu lên ngựa, và dẫn dắt một đội quân để đối mặt với tình huống. Khi anh gặp Quan Công, anh tỏ ra ngạc nhiên và phấn khích, thể hiện bằng cách mắt sáng, râu hơi ngược, và tấm lòng hân hoan. Anh lập tức hò hét và múa xà mâu, thể hiện sự sẵn sàng đối mặt vì anh nghĩ rằng Quan Công đang ở bên cạnh Tào Tháo là kẻ thù, đã phản bội.
Đây là một cuộc gặp gỡ đặc biệt, hiếm thấy giữa hai anh em kết nghĩa đã từng thề sống chết cùng nhau. Trương Phi, người có tính cách nóng nảy, đã không quan tâm đến những lời đồn đại từ Cam phu nhân, Mị phu nhân và Tôn Càn. Anh tiếp tục chỉ trích Quan Công bằng cụm từ “thằng phụ nghĩa” và sau đó múa bát xà mâu hăm hở để tấn công Quan Công. Đến khi thấy Quan Công cầm đầu của Sái Dương (vị tướng của Tào Tháo), và nghe câu chuyện từ một lính Tào Tháo, Trương Phi mới hiểu được lòng trung thực của Quan Công và đặc biệt là những khó khăn mà Quan Công đã trải qua. Trương Phi không kìm được nước mắt, ông nằm đầu xuống kính nguyện tôn kính Vân Trường.
Các chi tiết này đã làm hoàn thiện hình ảnh về tính cách nóng nảy và thẳng thắn của Trương Phi. Quan Công, người được gọi là “tuyệt nghĩa”, dù ở cùng với Tào Tháo, vẫn giữ vững lòng trung thành với Lưu Bị. Dù Tào Tháo đã sử dụng nhiều cách để cám dỗ, nhưng Quan Công vẫn không bị lay chuyển, tâm hồn anh vẫn dành cho Lưu Bị, tưởng nhớ đến tình anh em kết nghĩa Lưu – Quan – Trương. Quan Công đã vượt qua nhiều khó khăn, đánh bại sáu tướng Tào Tháo để quay trở lại với Lưu Bị. Quan Công thể hiện rõ ràng “hàng Hán chứ không hàng Tào”.
Trong đoạn trích này, để làm sáng tỏ cho bản thân và giải quyết sự hiểu lầm, Quan Công đã ngay lập tức đồng ý với điều kiện mà Trương Phi đề ra: đánh bại Sái Dương và mang đầu anh ta trong ba tiếng trống. Thay vì chờ đến lúc hồi thứ ba, Quan Công chỉ cần một lần đập trống, đầu của Sái Dương đã rơi xuống đất. Hành động này của Quan Công là để minh chứng ngay tấm lòng chân thành của mình và giải quyết ngay sự hiểu lầm của Trương Phi.
“Tam Quốc Diễn Nghĩa” là một kiệt tác trong văn học cổ điển Trung Quốc, tường thuật sự hình thành, phát triển và suy tàn của ba thế lực phong kiến cạnh tranh trong thời kỳ Tam Quốc, đó là Ngụy, Thục và Ngô. Trong khoảng thời gian 97 năm, từ năm 184 khi khởi phát cuộc khởi nghĩa nông dân Hoàng Cân dẫn đến tình hình tranh đấu gay gắt, cho đến năm 280 khi tộc Tư Mã thống nhất Trung Quốc và thành lập triều đại nhà Tần. Tác phẩm thể hiện sự phê phán cuộc chiến, chỉ trích những người gian xảo và bất nhân như Tào Tháo, cùng với việc ca ngợi những tấm gương đạo đức như Lưu Bị, tài năng như Khổng Minh, khí phách của Quan Vũ, Trương Phi, Triệu Vân và nhiều nhân vật khác. Tác phẩm cũng thể hiện ước mơ của nhân dân về một vị vua nhân từ cùng tướng tài.
“Đoạn trích Hồi Trống Cổ Thành” đã miêu tả tính cách sôi nổi, mạnh mẽ, nhưng thẳng thắn và biết đến cái thiện của Trương Phi, đồng thời cũng rõ ràng thể hiện lòng trọng nghĩa của Quan Công.
3. Phân tích đoạn trích Hồi trống Cổ thành chọn lọc hay nhất:
Trong dòng lịch sử Trung Quốc, có bốn tác phẩm nổi tiếng đã góp phần tạo nên tứ đại danh tác trong văn học Trung Quốc, bao gồm “Tây Du Kí,” “Hồng Lâu Mộng,” “Thủy Hử,” và “Tam Quốc Diễn Nghĩa.” Trong số này, “Tam Quốc Diễn Nghĩa” có tác động mạnh mẽ tới văn hóa và quân sự của nước ta cũng như nhiều quốc gia khác trên thế giới. “Tác phẩm Tam Quốc Diễn Nghĩa ra đời vào đầu thời Minh, trong bối cảnh của cuộc kháng chiến chống lại sự thống trị của Mông Nguyên để khôi phục nhà Hán. Tác phẩm này kết hợp lịch sử và truyền thuyết dân gian để sáng tạo. Tam Quốc Diễn Nghĩa là một tiểu thuyết chương hồi gồm 120 hồi, tái hiện quá trình hình thành, phát triển và sụp đổ của ba triều đại phong kiến Trung Quốc – Ngụy, Thục, Ngô, đồng thời thể hiện ước mơ hòa bình của nhân dân.
Tác phẩm của La Quán Trung vạch trần bản chất tàn bạo, giả dối của tầng lớp thống trị xã hội, tiết lộ tình hình chính trị thời “cát cứ phân tranh” với chiến tranh không ngớt và loạn lạc. Cuốn tiểu thuyết còn phản ánh cuộc sống đầy khốn khổ, đen tối của người dân trong xã hội đó, đồng thời thể hiện ước mơ về một đất nước hòa bình, thịnh vượng với vị vua hiền lành và tướng tài. Đó là khát vọng hòa bình, thống nhất, một xã hội nhân đạo mà La Quán Trung và mọi người mong muốn.
Về mặt nghệ thuật, Tam Quốc Diễn Nghĩa không chỉ có giá trị lịch sử mà còn về khía cạnh quân sự. Tác phẩm thu hút độc giả bằng cách kể chuyện mê hoặc và cuốn hút, đưa họ từ chương này sang chương khác. Cụ thể, việc miêu tả các trận đánh cực kỳ sống động. Cuốn tiểu thuyết có nhiều nhân vật, mỗi nhân vật đều mang nét cá nhân riêng, tạo nên sự đa dạng. Tác giả cũng xây dựng mâu thuẫn mạnh mẽ trong từng phần, sau đó giải quyết chúng một cách thú vị.”
Đoạn trích “Hồi trống Cổ thành” xuất phát từ nửa sau của hồi thứ hai mươi tám của tác phẩm, khi Quan Công đưa hai người chị dâu của mình đến Nhữ Nam và đến Cổ thành, nơi anh gặp Trương Phi. Tình huống mà Quan Công trực thuộc Tào Tháo để bảo vệ hai người chị dâu đã bị em trai hiểu nhầm là sự phản bội, dẫn đến việc Trương Phi và một số người đòi giết Quan Công mà không lắng nghe giải thích. Để chứng tỏ lòng trung thực của mình, Quan Công đề nghị chém đầu tướng Sái Dương (thuộc đội quân của Tào Tháo) trong ba lần đánh trống trước mặt Trương Phi. Chưa kịp hoàn thành ba lần đánh trống, đầu của Sái Dương đã rơi xuống. Lúc đó, Trương Phi mới thấy rõ tâm tình của Quan Công, nghe kể lại tình huống và tỏ lòng kính trọng bằng cách thụp lạy.
“Hồi trống Cổ thành” là tâm hồn của hồi thứ hai mươi tám, là hồi trống tập trung vào sự đoàn tụ, làm sáng tỏ sự thanh khiết, sự trung thành. Đồng thời, nó còn tôn vinh tinh thần trung nghĩa của hai anh hùng Quan Công và Trương Phi. Đoạn trích mở đầu với việc hai anh em Quan Công và Trương Phi gặp nhau. Trong hành trình đến Nhữ Nam để gặp Lưu Bị, Quan Công phải vượt qua Cổ thành. Tại đây, anh nghe tin Trương Phi đang có mặt. Quan Công vô cùng vui mừng và đưa Trương Phi ra cổng thành. Tuy nhiên, sự hân hoan chỉ kéo dài chốc lát khi hai người đối đầu với một ngàn binh lính do Trương Phi dẫn đầu. Lý do là Trương Phi cho rằng Quan Công đã làm tay sai cho Tào Tháo, phản bội tình đoàn kết của ba anh em. Trương Phi, có tính cách nóng nảy, thẳng thắn và kiên định, đã tức giận khi biết tin. Trái lại, Quan Công là người hòa nhã, khoan dung và thận trọng. Mặc dù khác biệt về tính cách, cả hai đều là những anh hùng trung thực và ngay thẳng.
Trong đoạn này, tác giả đã tạo ra một tình huống đối đầu căng thẳng giữa hai nhân vật có bản chất đối lập. Nghệ thuật miêu tả tính cách nhân vật ở đây rất xuất sắc, giúp La Quán Trung làm nổi bật đặc điểm cá nhân và làm sáng tỏ mâu thuẫn trong câu chuyện. Trong trích đoạn này, ta không thể không nhắc đến nhân vật Trương Phi. Ấn tượng đầu tiên về Trương Phi dành cho độc giả là tính cách cực kì nóng nảy, uất hận và kiên quyết. Khi nghe tin anh trai của mình đã chuyển sang bên Tào Tháo, anh ta không chần chừ đòi giết Quan Công để trả thù. Nhưng đồng thời, cũng là Trương Phi, khi nghe câu chuyện trải dài, đã không kìm nén nước mắt và thụp lạy Quan Công, chứng tỏ tâm hồn giàu tình cảm.
Tác giả La Quán Trung không dùng trực tiếp lời nhận xét để mô tả từng nhân vật, mà thay vào đó, ông tạo dựng bức tranh bằng những hành động, biểu hiện cá nhân, và đặt họ vào mối quan hệ với các nhân vật khác để các tính cách riêng lẻ tự hiện lộ. Với Trương Phi, ông sử dụng hành động quyết liệt như “Trương Phi mắt tròn xoe, râu vểnh ngược, hò thét như sấm. múa xà mâu chạy lại đâm Quan Công,” kết hợp với lời nói nóng nảy: “hầm hầm quát;” để tạo nên một hình ảnh mạnh mẽ, đầy cảm xúc của Trương Phi. Sự bộc trực, nóng nảy và kiên quyết của Trương Phi được thể hiện rõ qua cử chỉ và ngôn từ.
Trong các mối quan hệ, mặc dù Tôn Càn và hai người chị dâu của Quan Công cố gắng giải thích cho Trương Phi, anh ta vẫn không thay đổi ý kiến. Điều này cho thấy cuộc đối đầu giữa Trương Phi và Quan Công tại Cổ thành đã được anh ta cân nhắc kỹ lưỡng, không phải là một phản ứng bùng nổ trong cơn tức giận. Tác giả sử dụng sự xung đột này để thể hiện tầm quan trọng của việc giữ lời thề trung nghĩa, một giá trị thiêng liêng mà người trượng phu không bao giờ vi phạm, và chỉ có cái chết mới có thể đền đáp. Với mô hình đối đầu này, La Quán Trung đã tạo ra một tình huống căng thẳng để lộ rõ tính cách của nhân vật Trương Phi, đồng thời sử dụng phương pháp miêu tả tương phản để thể hiện cả tính cách nóng nảy mà cực kỳ trọng tình cảm của Trương Phi. Tương phản này cũng được áp dụng trong mối quan hệ giữa Trương Phi và Quan Công, với Quan Công là một ví dụ điển hình về người trượng phu trung nghĩa.
Trích đoạn “Hồi trống Cổ thành” được xây dựng với một cấu trúc hoàn chỉnh, bao gồm phần mở đầu, sự phát triển của sự kiện, tạo ra một điểm khúc mắc và sau đó giải quyết hoàn toàn. Bắt đầu với hình ảnh Quan Công đến Cổ thành và gọi Trương Phi ra, tình tiết chuyển sang mâu thuẫn giữa hai anh em. Xung đột gay gắt giữa Quan Công và Trương Phi được giới thiệu khi Trương Phi tức giận với Quan Công vì cho rằng anh đã bội nghĩa, phản bội tình huynh đệ để theo phe thù, không trung thành và vô tình. Nhưng Trương Phi không biết rằng những hành động của Quan Công là để bảo vệ hai chị dâu yếu đuối của mình, và là vì tình nghĩa anh em mà anh ấy đã trái lời thề.
Sự xung đột được phát triển một cách logic và liên tục. Khi Trương Phi chỉ với việc nghe tin Quan Công đến, đã bất ngờ đòi ra đánh, “mặt trợn tròn, râu hùm vểnh ngược, hò hét, múa mâu đòi đâm Quan Công”, toát lên tâm trạng kích động, tức giận, thì Quan Công lại đối mặt hoàn toàn khác. Không biết rằng Trương Phi đang nổi giận với mình, Quan Công khi gặp Trương Phi lại hết sức vui mừng, “giao long đao cho Chiêu Thương cầm, tế ngựa lại đón”. Khi thấy Trương Phi giơ mâu để tấn công, Quan Công không chỉ tránh né mà còn hỏi thăm “hiền đệ tại sao? Hà quên nghĩa vườn đào ru?”. Thái độ của Quan Công vừa điềm tĩnh, lại vô cùng nhẹ nhàng, sẵn sàng tìm hiểu, đối thoại. Trương Phi thể hiện sự tức giận và gọi Quan Công là “mày – tao”, mắng anh ta là bội nghĩa, khẳng định anh ta đã lừa dối hai chị dâu. Trương Phi xác định mình là người trung nghĩa, không thể chấp nhận việc xấu hổ, và rằng anh ta sẵn sàng hy sinh hơn là bị xúc phạm. Trương Phi thể hiện một con người thẳng thắn, rõ ràng về đạo đức trung nghĩa. Khi Tôn Càn đứng ra bênh vực Quan Công, Trương Phi mắng rằng “mày cũng nói láo, nó không đáng tin, nó đến đây dễ bị ta bắt”. Từ đó ta thấy một tướng quân mạnh mẽ, dứt khoát, đôi khi thô lỗ. Quan Công, ngược lại, thể hiện sự điềm tĩnh và thái độ dịu dàng, luôn xưng hiền đệ trong mọi lời nói, thậm chí còn cầu cứu hai người chị dâu, dùng lời của họ để biện minh cho mình. Quan Công luôn điềm tĩnh, khoan dung và sẵn sàng thấu hiểu.
Tuy nhiên, sự căng thẳng giữa hai anh em vẫn còn khiến cho cốt truyện thêm thắt bằng việc Sái Dương đến Cổ thành với quân mã. Sự kiện này, tuy là ngẫu nhiên, lại cực kỳ hợp lý, làm leo thang mối mâu thuẫn, sự nghi ngờ của Trương Phi đối với Quan Công lên đến đỉnh điểm, tạo điều kiện cho giải quyết vấn đề thông qua hành động.
Trong tình hình này, Quan Công đã mở lời với người em kết nghĩa vườn đào, nói: “Hiền đệ hãy kiên nhẫn, để ta chém tên tướng kia, để thể hiện lòng trung thành của ta.” Lời nói này vừa thể hiện lòng trung nghĩa, vừa giãi bày sự bất công mà anh gặp phải. Tuy nhiên, Trương Phi không dễ dàng để Quan Công thực hiện nhiệm vụ. Trương Phi đòi Quan Công phải chém đầu Sái Dương chỉ trong vòng ba tiếng đồng hồ. Trương Phi thậm chí còn thẳng tay đánh trống, không do dự, bởi anh ấy đã quyết định tìm hiểu sự thật và lý do, mong muốn này thúc đẩy anh ấy tìm hiểu nhanh nhất. Nhiệm vụ này không còn đơn giản mà đã trở nên khó khăn và nguy hiểm. Mặc dù vậy, Quan Công đã không ngần ngại nhận lời để chứng minh lòng thành của mình. Và thực tế đã chứng minh rằng anh ta là một anh hùng dũng cảm, bất khuất. Đầu tiên là khi mâu thuẫn qua đi, Trương Phi mới có thể bình tĩnh lại. Anh ấy suy nghĩ về tất cả các khía cạnh của câu chuyện, thảo luận với lính và hai người chị dâu của mình. Lúc đó, anh mới thực sự tin tưởng Quan Công, “rơi nước mắt, thụp lạy Vân Trường”. Có thể thấy, Trương Phi là một người tướng quân dũng cảm, dứt khoát, nhưng cũng cương trực. Anh ấy biết nhận lỗi, biết sửa chữa và làm điều đúng đắn. Quan Công, ngược lại, đã chứng minh mình là một người trượng phu tài giỏi, không chỉ thông minh hơn người mà còn bất khuất. Hồi “Trống Cổ thành” kết thúc nhưng tạo ra dư âm mạnh mẽ trong lòng người đọc. Hồi này vang lên như tiếng trống của sự kiểm tra lòng trung thành, minh oan và tình huynh đệ. Tên hồi “Trống Cổ thành” thể hiện không khí trận chiến, thể hiện mâu thuẫn giữa Trương Phi và Quan Công, Quan Công và Sái Dương, các mâu thuẫn mạnh mẽ này là điểm chính, đẩy cốt truyện lên cao trào. Tên hồi cũng phản ánh tình hình của Trương Phi, là một phiên tòa để xét xử Quan Vũ, khiến Quan Vũ phải chém đầu Sái Dương trong thời gian ngắn nhất, đồng thời thúc đẩy ước vọng minh oan của Quan Vũ và giúp anh ta tỏ lộ tấm lòng. Cuối cùng, tên hồi thể hiện không khí của trận đánh, thúc đẩy tinh thần và sĩ khí, ca tụng tinh thần của những anh hùng, ca ngợi chiến thắng và niềm tin trong họ.
Về khía cạnh nghệ thuật, La Quán Trung đã thể hiện tài năng tuyệt vời trong việc xây dựng những hình tượng nhân vật đặc trưng, mang tính biểu tượng rất mạnh. Thay vì trực tiếp tiết lộ tính cách của nhân vật, ông đã tạo ra hình ảnh chúng thông qua cử chỉ, lời nói và hành động. Nghệ thuật kể chuyện theo cách tiểu thuyết chương hồi mà tác giả đã sử dụng đã được thể hiện một cách sắc nét, qua việc xây dựng tình huống truyện với những xung đột kịch tính, tạo ra một sức hấp dẫn không thể chối từ cho người đọc.
Đoạn trích từ “Hồi trống Cổ thành” mang lại cho độc giả nhiều cảm xúc khác nhau. Không chỉ đơn thuần là sự hồi hộp chờ đợi sự minh oan của Quan Công và các hành động của Trương Phi, mà còn chứa đựng những tình cảm sâu sắc về tình huynh đệ đan xen. “Tam Quốc Diễn Nghĩa” nói chung và đoạn trích “Hồi trống Cổ thành” nói riêng thực sự là một tác phẩm nghệ thuật vượt trội, xứng đáng là một trong bốn kiệt tác vĩ đại của văn học Trung Quốc.