Bài viết này giới thiệu về cách xây dựng giáo án môn Đạo đức lớp 1 theo chương trình Giáo dục phổ thông mới. Các bước cụ thể từ xác định mục tiêu giảng dạy đến thực hiện giảng dạy và đánh giá kết quả giảng dạy sẽ được trình bày để giúp giáo viên có thể xây dựng giáo án môn Đạo đức lớp 1 phù hợp và hiệu quả trong việc truyền đạt những giá trị đạo đức cho học sinh độ tuổi này.
Mục lục bài viết
1. Ý nghĩa môn đạo đức trong chương trình GDPT:
Môn Đạo đức là một môn học đặc biệt trong giáo dục, tập trung vào việc giáo dục các giá trị đạo đức và nhân văn cho học sinh. Nó giúp học sinh hiểu được quan điểm, giá trị, và các nguyên tắc đạo đức cơ bản để họ có thể phát triển những phẩm chất tốt đẹp và có ích trong cuộc sống.
Ở cấp độ tiểu học, môn Đạo đức thường tập trung vào việc giáo dục các giá trị cơ bản như lòng biết ơn, tôn trọng, trung thực, đoàn kết, và yêu thương đồng loại. Môn học này cũng có thể tập trung vào việc phát triển kỹ năng xử lý xung đột và giải quyết vấn đề trong cuộc sống hàng ngày.
Đạo đức không chỉ là những bài học chung chung mà còn phải được áp dụng vào thực tiễn cuộc sống. Việc áp dụng các giá trị đạo đức vào hành động hàng ngày sẽ giúp học sinh phát triển tốt hơn về mặt tâm lý, xã hội và tư duy.
2. Quy trình và lưu ý khi xây dựng Giáo án môn Đạo đức lớp 1 theo chương trình GDPT mới:
2.1. Quy trình:
Việc xây dựng giáo án môn Đạo đức lớp 1 có thể được thực hiện theo các bước sau:
– Xác định các mục tiêu giảng dạy: Giáo viên cần xác định những mục tiêu giảng dạy rõ ràng, cụ thể, phù hợp với độ tuổi của học sinh và các chuẩn đầu ra đạo đức của chương trình giáo dục.
– Tìm kiếm tài liệu tham khảo: Giáo viên cần tìm kiếm các tài liệu tham khảo để cập nhật kiến thức về các giá trị đạo đức, ví dụ như các truyện cổ tích, truyện tranh, sách vở, và các bài học thực tiễn.
– Lựa chọn phương pháp giảng dạy: Giáo viên cần lựa chọn phương pháp giảng dạy phù hợp với từng mục tiêu giảng dạy và đặc điểm của học sinh. Ví dụ như phương pháp thảo luận, kể chuyện, giải đố, trò chơi, v.v.
– Lập kế hoạch giảng dạy: Dựa trên các mục tiêu giảng dạy, tài liệu tham khảo, và phương pháp giảng dạy, giáo viên cần lập kế hoạch giảng dạy chi tiết với các hoạt động, tài liệu, và phương pháp đánh giá.
– Thực hiện giảng dạy và đánh giá: Giáo viên cần thực hiện giảng dạy theo kế hoạch đã lập, bao gồm các hoạt động giảng dạy, trao đổi với học sinh, giải đáp thắc mắc, và đánh giá kết quả giảng dạy để cải thiện trong những lần giảng dạy sau.
– Điều chỉnh và cải tiến giáo án: Giáo viên cần thường xuyên điều chỉnh và cải tiến giáo án để phù hợp với nhu cầu và tình hình giảng dạy thực tế.
Trên cơ sở các bước trên, giáo viên có thể xây dựng được giáo án môn Đạo đức lớp 1 phù hợp và hiệu quả.
2.2. Lưu ý:
Khi xây dựng giáo án môn Đạo đức lớp 1 theo chương trình Giáo dục Phổ thông (GDPT), các giáo viên cần chú ý đến những điểm sau đây:
– Tập trung vào khía cạnh giáo dục tính cách, đạo đức: Môn Đạo đức là môn học chủ yếu giúp học sinh rèn luyện và phát triển các giá trị đạo đức, tư tưởng, phẩm chất, kỹ năng sống cần thiết. Vì vậy, giáo viên cần tập trung vào các khía cạnh giáo dục tính cách, đạo đức, không chỉ là kiến thức thông tin.
– Sử dụng các phương pháp giảng dạy phù hợp với đối tượng học sinh lớp 1: Học sinh lớp 1 là đối tượng học tập đặc biệt, có sự tò mò và trẻ trung. Giáo viên cần sử dụng các phương pháp giảng dạy phù hợp với đặc điểm của học sinh, bao gồm các hoạt động thực hành, chơi trò, trò chuyện, vận động…
– Sử dụng tài liệu và phương tiện giảng dạy đa dạng: Giáo viên cần sử dụng các tài liệu và phương tiện giảng dạy đa dạng, phù hợp với đối tượng học sinh lớp 1. Các tài liệu và phương tiện này bao gồm hình ảnh, video, bài hát, trò chơi…
– Xác định mục tiêu học tập cụ thể: Giáo viên cần xác định rõ ràng mục tiêu học tập cụ thể trong giáo án. Mục tiêu học tập phải phù hợp với chương trình GDPT, đảm bảo giáo dục cho học sinh các giá trị đạo đức, tư tưởng, phẩm chất, kỹ năng sống cần thiết.
– Đánh giá kết quả học tập: Cuối cùng, giáo viên cần đánh giá kết quả học tập của học sinh theo các tiêu chí đã định nghĩa trong giáo án. Đánh giá kết quả học tập giúp giáo viên và học sinh đánh giá được mức độ đạt được mục tiêu học tập, từ đó đưa ra các giải pháp để hoàn thiện quá trình giảng dạy và học tập.
3. Giáo án mẫu môn Đạo đức lớp 1 theo chương trình GDPT mới:
KẾ HOẠCH DẠY HỌC MÔN ĐẠO ĐỨC LỚP 1
Chủ đề: Quan Tâm Chăm Sóc Người Thân Gia Đình
Bài : Quan tâm chăm sóc ông bà
Thời lượng: 01 tiết
1. Mục tiêu:
Việc học bài này giúp cho học sinh phát triển và hình thành các phẩm chất nhân ái, trách nhiệm và năng lực điều chỉnh hành vi dựa trên các yêu cầu sau:
– Nhận biết được biểu hiện và ý nghĩa của việc quan tâm và chăm sóc ông bà.
– Thể hiện sự quan tâm và chăm sóc ông bà thông qua việc làm phù hợp với độ tuổi.
– Thực hiện những hành động thể hiện tình yêu thương với ông bà.
– Thực hiện những hành động đồng tình với thái độ yêu thương đối với ông bà.
– Tôn trọng, vâng lời ông bà; có lòng hiếu thảo và lễ phép với ông bà.
2. Chuẩn bị:
– GV: SGK, SGV, Vở bài tập đạo đức 1.
+ Hình ảnh, sách truyện, hình dán mặt cười – mặt mếu, âm nhạc (bài hát” Cháu yêu Bà” – Sáng tác: Xuân Giao.), … gắn với bài học “Quan tâm chăm sóc Ông Bà” .
+ Máy tính, máy chiếu, bài giảng PowerPoint, bảng…
– HS: Sgk, vở bài tập đạo đức.
III. Các hoạt động dạy:
| Hoạt động dạy của Giáo viên. | Hoạt động học của học sinh. | |
| * Khởi động: Mục tiêu: Tạo tâm thế tích cực cho học sinh và dẫn dắt học sinh vào bài học. Phương pháp kĩ thuật : Trò chơi, đàm thoại. * Sản phẩm mong muốn: – HS trả lời được câu hỏi về việc làm thể hiện được quan tâm chăm sóc ông bà. * Cách tiến hành: | ||
| – Giáo viên cho cả lớp hát” Cháu yêu bà” – Giáo viên đặt câu hỏi. + Khi nào em thấy bà rất vui? + Tuần vừa qua, em đã làm những việc gì đem lại niềm vui cho ông bà? Gv: Khen ngợi học sinh. Kết luận: Ông bà luôn cần sự quan tâm chăm sóc của con cháu. Bài hát này giúp em nhận biết biểu hiện của sự quan tâm, chăm sóc ông bà. Gv dẫn dắt, giới thiệu bài mới, Ghi tựa | – HS Hát. – Hs trả lời: Khi cháu vâng lời bà. – Hs lắng nghe. – Hs lắng nghe. | |
| Hoạt động 1: Khám phá vấn đề. – Mục tiêu: HS nhận biết được những việc làm thể hiện sự quan tâm chăm sóc ông bà và biết vì sao cần quan tâm, chăm sóc ông bà. – Phương pháp, kĩ thuật: Quan sát, thảo luận nhóm, đàm thoại, kĩ thuật đặt câu hỏi. – Sản phẩm mong muốn: HS tích cực tham gia các hoạt động học tập, trả lời được các câu hỏi nhận biết về biểu hiện ý nghĩa của những việc làm quan tâm chăm sóc ông bà. – Cách tiến hành: | ||
| – GV treo 5 tranh ở mục Khám phá trong Sgk, chia HS thành 5 nhóm, giao nhiệm vụ cho các nhóm quan sát các tranh để trả lời câu hỏi. + Bạn nhỏ dưới đây đã làm gì để thể hiện sự quan tâm, chăm sóc ông bà ? – GV trình chiếu kết quả trên bảng. Tranh 1: Bạn hỏi thăm sức khỏe ông bà. Tranh 2: Bạn chúc tết ông bà khỏe mạnh sống lâu. Tranh 3: Bạn mời ông uống nước. Tranh 4: Bạn khoe ông bà vở tập viết, được cô khen viết đẹp. Tranh 5: Bạn nhỏ cùng bố về quê thăm ông bà. – GV hỏi: + Vì sao cần quan tâm chăm sóc ông bà? + Em đã quan tâm, chăm sóc Ông Bà bằng những việc làm nào? – GV khen ngợi những học sinh có những câu trả lời đúng, nêu được nhiều việc phù hợp, chỉnh sửa các câu trả lời chưa đúng. Kết luận: Những việc làm thể hiện sự quan tâm, chăm sóc ông bà, hỏi thăm sức khỏe Ông Bà, chăm sóc ông bà khi ốm, chia sẻ niềm vui với ông bà, nói những lời yêu thương đối với ông bà. | – HS chia nhóm, quan sát và thảo luận trả lời câu hỏi. – Đại diện các nhóm trình bày kết quả thảo luật của nhóm mình. – Các nhóm còn lại lắng nghe, nhận xét, bổ sung cho nhóm bạn. – HS suy nghĩ trả lời cá nhân. – HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung. – HS lắng nghe. | |
| Hoạt động 2. Luyện tập: Mục tiêu: · HS nhận biết được việc nào nên làm hoặc không nên làm để thể hiện sự quan tâm, chăm sóc ông bà. · HS nêu được những việc làm cụ thể, thể hiện sự quan tâm, chăm sóc ông bà. – Phương pháp, kỹ thuật: Quan sát, thảo luận nhóm, vấn đáp. – Sản phẩm mong muốn: – Hs Biết những việc nào nên làm và không nên làm để thể hiện sự quan tâm chăm sóc ông bà. – HS có kết quả thích lí do chọn những việc làm và không nên làm để thể hiện sự quan tâm chăm sóc ông bà. – Chia sẻ với bạn về những việc làm của mình thể hiện sự quan tâm chăm sóc ông bà. – Hình thành được thói quen tốt thể hiện sự quan tâm, vâng lời ông bà. a. Em chọn việc nên làm. | ||
| – GV chia HS thành các nhóm (4 HS). – Giao nhiệm vụ cho các nhóm quan sát kĩ các tranh 1,2,3,4,5 (SGK trang 23) trên bảng. Tranh 1: Bạn gọi điện hỏi thăm sức khỏe ông bà. Tranh 2: Bạn quan tâm, bóp vai cho ông. Tranh 3: Bạn quan tâm, chải tóc cho bà. Tranh 4: Bà ốm, hai chị em không thăm hỏi, lại cãi nhau cho bà mệt thêm . Tranh 5: Bạn bê đĩa hoa quả lễ phép mời ông bà. – GV quan sát, gợi ý các nhóm thảo luận. – GV yêu cầu 3 nhóm lên trình bày. – Các nhóm khác quan sát, nhận xét bổ sung. + Việc nào nên làm? + Việc nào không nên làm? Vì sao? – GV nhận xét tuyên dương nhóm trả lời đúng, chốt ý. Nhận xét phần thảo luận của HS. Kết luận: Thường xuyên hỏi thăm sức khỏe, bóp vai cho Ông, chải tóc cho Bà, lễ phép mời Ông Bà ăn hoa quả… Thể hiện sự quan tâm chăm sóc Ông Bà. Hành vi hai chị em cãi nhau ầm ĩ bên giường Bà ốm là biểu hiện sự thờ ơ chưa quan tâm tới Ông Bà. | – HS ngồi theo nhóm (4 HS). – HS quan sát rồi thảo luận 2 phút. – HS lắng nghe thảo luận nhóm các câu hỏi. – HS gắn mặt cười ( vào tranh nên làm).( tranh 1, 2, 3, 5) – HS lên gắn mặt mếu vào tranh không nên làm (tranh 4). – Các nhóm tiến hành theo hướng dẫn của GV – HS 3 nhóm nêu ý kiến vì sao chọn việc nên làm ở tranh 1, 2, 3,5: Tranh 1: Bạn gọi điện hỏi thăm sức khỏe ông bà. Tranh 2: Bạn quan tâm, bóp vai cho ông. Tranh 3: Bạn quan tâm, chải tóc cho bà. Tranh 5: Bạn bê đĩa hoa quả lễ phép mời ông bà. – Không nên chọn việc làm ở tranh 4. Tranh 4: Bà ốm, hai chị em không thăm hỏi, lại cãi nhau cho bà mệt thêm . – Nhận xét. – HS lắng nghe, ghi nhớ, | |
| b. Chia sẻ cùng bạn | ||
| – GV đặt câu hỏi : Em đã quan tâm, chăm sóc Ông Bà bằng những việc làm nào? – Yêu cầu HS suy nghĩ cá nhân (1 phút). – Yêu cầu HS chia sẻ nhóm đôi (1 phút). – Đại diện ba nhóm lên trình bày trước lớp. – Yêu cầu các nhóm nhận xét. – GV nhận xét và khen ngợi những bạn biết quan tâm, chăm sóc ông bà. | – HS suy nghĩ cá nhân. – HS chia sẻ nhóm đôi qua việc làm thực tế của mình. – HS trình bày. – Nhận xét. | |
| Hoạt động 3. Vận dụng: – Mục tiêu: + HS thể hiện sự quan tâm chăm sóc ông bà bằng những việc làm vừa sức phù hợp với lứa tuổi. + Lễ phép, vâng lời ông bà ; hiếu thảo với ông bà. – Phương pháp, kĩ thuật: Phương pháp quan sát, hỏi đáp, thảo luận nhóm, đóng vai xử lí tình huống. – Sản phẩm mong muốn: + Thể hiện sự quan tâm chăm sóc ông bà bằng những việc làm vừa sức phù hợp với lứa tuổi. + Thực hiện được những việc làm thể hiện tình yêu thương đối với ông bà. a. Đưa ra lời khuyên cho bạn. | ||
| – GV giới thiệu tranh tình huống: Bạn trai trong tranh cần cầm quả bóng đi chơi khi ông bị đau chân và đang leo cầu thang. – GV yêu cầu HS quan sát trên bảng (hoặc SGK). – GV đặt câu hỏi: Em sẽ khuyên bạn điều gì? – GV yêu cầu HS thảo luận nhóm đôi (hai bạn 1 bàn) để đưa ra lời khuyên cho bạn. – GV gọi đại diện nhóm trình bày. – Gọi nhóm bạn nhận xét – GV nhận xét. – Khen ngợi những HS có lời khuyên hay nhất. – GV kết luận: Em nên hỏi han quan tâm dìu dắt ông lên cầu thang, không nên vô tâm bỏ đi chơi như vậy. | – HS lắng nghe. – HS quan sát. – HS lắng nghe. – HS thảo luận nhóm đôi. – HS Trình bày. – HS nhận xét | |
| b. Em thể hiện sự quan tâm chăm sóc ông bà bằng những việc làm vừa sức phù hợp với lứa tuổi. | ||
| – GV đưa tình huống. + Tình huống 1: Bà bị ốm, Em làm gì để chăm sóc bà? + Tình huống 2: Ăn cơm xong, Mẹ lấy trái cây lên, em làm gì để thể hiện sự quan tâm đối với Ông Bà? – GV yêu cầu học sinh đóng vai xử lí tình huống. Nhóm 1, 2: Tình huống 1. Nhóm 3, 4: Tình huống 2. – Đai diện 2 nhóm nên trình bày 2 tình huống. – Các nhóm còn lại quan sát, nhận xét. – GV nhận xét, kết luận: Em có thể làm đc nhiều việc thể hiện hiên sự quan tâm, chăm sóc Ông bà thường xuyên gọi điện thăm hỏi sức khỏe Ông Bà (nếu không sống cùng Ông Bà), mời Ông Bà ăn hoa quả, nước, chia sẻ niềm vui của mình đối với Ông Bà,… * Tổng kết: GV chiếu câu thông điệp: Quan tâm chăm sóc ông bà Biết ơn, hiếu thảo – em là cháu ngoan. Gọi vài HS đọc – Nhận xét tiết học. – Dặn về nhà chuẩn bị bài tiếp theo: Bài 8. Quan tâm chăm sóc cha mẹ. | – Hs sinh quan sát, lắng nghe. – HS thảo luận đóng vai xử lí tình huống được giao. – HS trình bày. – Quan sát, nhận xét. _ Học sinh lắng nghe. 2-3 HS đọc câu thông điệp Cả lớp đọc đồng thanh. – HS lắng nghe, ghi nhớ. | |
