Để học tốt các dạng làm văn môn Địa lý, phần dưới đây là những kiến thức liên quan đến vấn đề Nam Bộ có mưa nhiều vào mùa hạ chủ yếu do tác động từ?, cực sát đề thi chính thức. Hi vọng bộ đề thi này sẽ giúp học sinh ôn tập và đạt kết quả cao trong các bài thi. Sau đây mời các bạn vào tham khảo.
Mục lục bài viết
1. Nam Bộ có mưa nhiều vào mùa hạ chủ yếu do tác động từ đâu?
Mưa nhiều vào mùa hạ ở Nam Bộ chủ yếu do tác động của hiệu ứng nhiệt biển và dòng khí nóng ẩm từ biển. Biển Đông, nằm ở phía Đông Nam Việt Nam, trong mùa hạ thường có nhiệt độ cao và tạo ra một lượng hơi nước lớn. Dòng khí nóng ẩm từ biển này khi đổ vào lục địa Nam Bộ gặp phải nhiệt độ lạnh hơn sẽ tạo ra hiện tượng kết tủa mưa. Đây là một trong những nguyên nhân chính tạo ra mưa nhiều và thời tiết ẩm ướt cho khu vực này trong mùa hạ.
2. Vị trí, địa hình của Nam Bộ:
Nam Bộ, nằm ở đầu phía Nam của Việt Nam, là một trong ba miền địa lý của đất nước cùng với Trung Bộ và Bắc Bộ. Địa hình chủ yếu của Nam Bộ là đồng bằng phù sa, liên kết với hệ thống sông Đồng Nai và sông Cửu Long. Miền này được phân chia thành hai khu vực: Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long, còn được biết đến là Tây Nam Bộ. Với diện tích khoảng 66,000km^2, Nam Bộ giáp Biển Đông, đặc điểm nên được nhận diện là một vùng đất giáp biển. Đặc trưng tự nhiên nổi bật của Nam Bộ là mạng lưới kênh rạch rộng lớn, với khoảng 5,700km đường kênh. Vị trí địa lý đặc biệt của nơi này đã tạo ra sự đa dạng văn hóa, phân biệt rõ ràng so với Bắc Bộ và Trung Bộ.
Lịch sử Nam Bộ phức tạp và không phát triển liên tục. Sau thời kỳ của văn hóa Óc Eo, vùng này trở nên hoang vu, với sự xuất hiện của người Khmer. Người Việt, Chăm, Hoa và nhiều nhóm dân tộc khác đã đến và khám phá vùng này. Năm 1698, Chúa Nguyễn đã thành lập phủ Gia Định và năm 1757, Nam Bộ mở rộng đến mũi Cà Mau, thiết lập chủ quyền Việt Nam. Mặc dù có nhiều dân tộc sinh sống tại đây, người Việt chiếm 90% dân số và chịu trách nhiệm chính trong sự phát triển của vùng. Họ mang theo vốn văn hóa đa dạng từ nhiều nguồn gốc, góp phần làm phong phú hơn nền văn hóa của Nam Bộ.
Nam Bộ được phân ra thành hai khu vực: Đông Nam Bộ và Tây Nam Bộ.
Đông Nam Bộ, còn được biết đến với tên gọi miền Đông, là một trong hai phần của Nam Bộ Việt Nam. Điểm đặc trưng của nơi này là độ cao từ 0–986m, với địa chất chính là đất đỏ bazan và đất phù sa cổ. Khu vực đồng bằng sông nước của Đông Nam Bộ có diện tích gần 6.130.000 ha và hơn 4.000 kênh rạch, tổng chiều dài khoảng 5.700km. Địa hình của Đông Nam Bộ thể hiện sự xen lẫn giữa bán bình nguyên, trung du và những đồi núi thấp dưới 1000m. Độ cao giảm dần từ phía tây bắc xuống phía đông nam, với độ cao từ khoảng 500 – 700m ở vùng H.Bù Gia Mập, Bình Phước, giảm xuống còn 1m ở H.Bình Chánh, TP.HCM. Khoảng trên 70% diện tích vùng này có độ cao từ 50m trở lên, đặc biệt là các đồi thấp xen kẽ những bằng phẳng và địa hình khác.
Đông Nam Bộ là trung tâm kinh tế hàng đầu của Việt Nam, có dân số đông, dẫn đầu trong nhiều chỉ số kinh tế như xuất khẩu, đầu tư nước ngoài và GDP. Các ngành công nghiệp ở đây phát triển mạnh mẽ, từ công nghiệp nặng đến nhẹ và chế biến thực phẩm. Đồng thời, các ngành mới như dầu khí, điện tử cũng đang xuất hiện và phát triển. Về nông nghiệp, Đông Nam Bộ đóng vai trò quan trọng trong việc trồng cây lạc, đậu… Đặc biệt, Tây Ninh là nơi có diện tích lớn nhất về trồng mía, mì và đậu phộng. Các ngành chăn nuôi và đánh bắt thủy sản cũng đóng góp quan trọng cho kinh tế vùng.
Tây Nam Bộ, hay còn gọi là vùng đồng bằng sông Cửu Long, là một phần của Nam Bộ, nằm ở vị trí cực nam của Việt Nam. Đặc điểm nổi bật của khu vực này là độ cao trung bình khoảng 2m, với đất chủ yếu là phù sa mới. Có những đồi núi thấp tại An Giang, Kiên Giang và cả Campuchia.
Đồng bằng sông Cửu Long có diện tích khoảng 40.577,6 km² và dân số ước tính đến năm 2022 là 17.744.947 người. Mặc dù chiếm khoảng 12,8% diện tích toàn quốc, nhưng vùng này lại đóng góp 17,9% dân số và tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ hơn so với trung bình quốc gia. Ví dụ, trong năm 2017, tốc độ tăng trưởng kinh tế của vùng Đồng bằng sông Cửu Long là 8,8%, cao hơn so với 7,6% của cả nước. Về nông nghiệp, lúa chiếm 54% diện tích và sản lượng lúa cả nước, trong khi xuất khẩu gạo chiếm đến 93% tổng sản lượng. Ngoài ra, thủy sản cũng đóng góp mạnh mẽ với 77% diện tích, 40% sản lượng và 60% xuất khẩu của cả nước. Tuy vậy, thu nhập bình quân của người dân vùng này vẫn chưa đạt đến mức trung bình của toàn quốc.
Sông Đồng Nai và sông Cửu Long là hai dòng sông lớn nhất vùng. Trong khi lượng phù sa trên sông Đồng Nai không nhiều, sông Cửu Long lại có lượng nước trung bình khoảng 4.000 tỷ m3 và mỗi năm vận chuyển khoảng 100 triệu tấn phù sa, quan trọng cho vùng có diện tích 39.734km². Đặc biệt, với độ cao trung bình chỉ khoảng 5m so với mặt biển, nhiều khu vực như tứ giác Long Xuyên, Đồng Tháp Mười và phía tây sông Hậu thường xuyên bị ngập nước mặn trong 2-4 tháng mỗi năm. Theo các nhà khoa học, hàng triệu năm trước, khu vực này từng là một vịnh lớn trước khi bị phù sa từ sông Cửu Long bồi đắp dần.
Khu vực đồi núi chính của Việt Nam tập trung chủ yếu ở Đông Nam Bộ.