Mục lục bài viết
1. Tác động tích cực của đô thị hoá:
1.1. Đối với kinh tế – xã hội:
Đô thị hoá là một quá trình phát triển đô thị và mở rộng các khu vực đô thị, đi kèm với đó là sự tăng trưởng dân số và sự phát triển kinh tế. Điều này đem lại những tác động tích cực đến nhiều khía cạnh khác của xã hội.
Một trong những tác động quan trọng nhất của đô thị hoá là đẩy nhanh tốc độ phát triển kinh tế. Với sự phát triển của công nghệ, quá trình sản xuất trở nên hiệu quả hơn, từ đó sản xuất được nhiều sản phẩm chất lượng hơn, mang lại nguồn lợi kinh tế tốt hơn. Điều này cũng có thể dẫn đến sự tăng trưởng kinh tế vượt bậc cho một khu vực.
Đô thị hoá cũng góp phần trong việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế và cơ cấu lao động từ khu vực nông nghiệp, lâm nghiệp sang khu vực công nghiệp, xây dựng và dịch vụ. Những ngành như nông nghiệp, lâm nghiệp đã dư thừa nguồn nhân lực và tài nguyên, trong khi những ngành này đem lại nguồn kinh tế không cao bằng ngành công nghiệp, xây dựng và dịch vụ. Hơn nữa, những ngành này còn được ứng dụng công nghệ vào để chế biến, tạo ra các sản phẩm chất lượng cao.
Bên cạnh đó, đô thị hoá đem lại nhiều cơ hội việc làm cho người dân, tăng thu nhập và nâng cao chất lượng cuộc sống của họ. Những ngành có tiềm lực kinh tế mạnh thì người lao động cũng có nguồn thu nhập tốt hơn, giúp họ đáp ứng được nhu cầu sống và nâng cao chất lượng cuộc sống của mình. Đô thị hoá cũng làm thay đổi cơ cấu lao động, giúp người dân có thể tiếp cận với các ngành nghề mới, đáp ứng được nhu cầu tuyển dụng của các doanh nghiệp và ngành công nghiệp.
Cuối cùng, đô thị hoá còn giúp nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. Khi số lượng người sống trong đô thị tăng lên, các cơ sở hạ tầng sẽ được xây dựng và cải thiện, bao gồm các công trình về giao thông, giáo dục, y tế và công cộng. Điều này sẽ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân, tăng cường an ninh trật tự và phát triển văn hoá, thể thao và giải trí.
1.2. Đối với môi trường:
Đô thị ngày càng phát triển và mở rộng không gian đô thị là điều cần thiết để đáp ứng nhu cầu của người dân. Tuy nhiên, việc mở rộng không gian đô thị cũng đồng nghĩa với việc tiêu thụ nhiều tài nguyên hơn, gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường. Vì vậy, cần phải có các giải pháp hợp lý và bảo vệ môi trường trong quá trình mở rộng đô thị.
Để đảm bảo một môi trường sống hiện đại, các cơ sở hạ tầng cần được nâng cấp và cải thiện. Với hệ thống dịch vụ phục vụ đời sống con người tốt như hệ thống trường học, hệ thống bệnh viện, hệ thống nước, hệ thống điện, người dân sẽ được tiếp cận với các dịch vụ tiện nghi hơn. Từ đó, đảm bảo cho sức khỏe và cuộc sống của mọi người được cải thiện.
Ngoài ra, với sự phát triển của đô thị, con người ngày càng tiếp thu được những kiến thức bổ ích và có lối sống văn minh. Từ đó, ý thức bảo vệ môi trường càng được nâng cao và đóng góp vào việc bảo vệ và phát triển môi trường sống tốt hơn. Chúng ta cần nhận thức về tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường và có hành động cụ thể để thực hiện điều này, giúp cho đô thị phát triển bền vững và môi trường sống của chúng ta được bảo vệ và cải thiện hơn.
2. Tác động tiêu cực của đô thị hoá:
Đô thị hoá tự phát đang trở thành một xu hướng tăng trưởng chính ở nhiều quốc gia trên thế giới. Tuy nhiên, quá trình này cũng đem đến nhiều thách thức khó khăn khiến cho phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng hơn và đưa ra những giải pháp phù hợp để đảm bảo quá trình đô thị hoá được bền vững.
Một trong những vấn đề chính gây ảnh hưởng tiêu cực của đô thị hoá đến kinh tế – xã hội là tình trạng tập trung dân cư ở các đô thị. Tuy nhiên, quá trình tập trung dân cư này diễn ra quá nhanh và không có sự chuẩn bị thích hợp có thể gây ra nhiều vấn đề như:
Quá tải cơ sở hạ tầng như giao thông, nhà ở, điện nước, y tế, giáo dục,…
Phân hoá giàu nghèo giữa các vùng và tạo sức ép lên việc giải quyết việc làm, quản lí hành chính và trật tự an ninh đô thị.
Nguồn nhân lực ở nông thôn di chuyển lên vùng đô thị, gây ảnh hưởng đến việc phát triển kinh tế, bảo tồn giữ gìn những giá trị văn hoá truyền thống tại địa phương.
Điều đáng lo ngại là hiện nay, tình trạng đô thị hoá tự phát đang diễn ra nhanh chóng và mạnh mẽ ở nhiều quốc gia trên thế giới, nơi mà quá trình này chưa được quản lý và điều tiết một cách hiệu quả. Điều này dẫn đến việc các vấn đề trên càng trở nên nghiêm trọng hơn.
Không chỉ ảnh hưởng đến kinh tế – xã hội mà đô thị hoá còn gây ra những tác động tiêu cực đến môi trường. Việc tập trung quá đông con người sẽ dẫn đến việc phải di dời sinh vật, thực vật để xây dựng các cơ sở hạ tầng đô thị. Điều này cũng thay đổi về địa hình bề mặt và mực nước ngầm, tác động tiêu cực đến môi trường.
Môi trường cũng bị ô nhiễm từ các chất thải trong sản xuất và sinh hoạt. Điều này cũng là hệ quả của việc đô thị hoá chưa có kế hoạch và quá tải.
Tuy nhiên, để giải quyết những thách thức này và quá trình đô thị hoá được bền vững, con người cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng hơn và đưa ra những giải pháp phù hợp. Điều này bao gồm việc tăng cường quản lý và điều tiết quá trình đô thị hoá, đảm bảo rằng quá trình này được thực hiện một cách bền vững và đúng đắn hơn. Ngoài ra, cần phải có các giải pháp để xử lý các vấn đề môi trường, từ việc kiểm soát ô nhiễm đến tái tạo các khu vực bị ảnh hưởng. Cuối cùng, cần phải có chính sách để giảm thiểu tình trạng phân hoá giàu nghèo giữa các vùng và đảm bảo rằng mọi người có cơ hội tiếp cận với các tiện ích cơ bản như giáo dục, y tế và giao thông công cộng.
3. Đô thị hoá là gì?
Đô thị hóa là quá trình mở rộng đô thị và được tính theo tỷ lệ phần trăm giữa diện tích hoặc số dân thành thị trên các vùng, khu vực hay quốc gia. Tuy nhiên, đô thị hóa không chỉ đơn thuần là việc tăng diện tích đô thị mà còn bao gồm việc phát triển các yếu tố cơ bản như cơ sở hạ tầng, chất lượng cuộc sống, mật độ dân số, và phát triển kinh tế – xã hội.
Đô thị hóa cũng được hiểu là cơ hội để nhà nước quy hoạch và tổ chức lại cách thức hoạt động của dân cư và đô thị. Quy hoạch đô thị hóa giúp các khu vực có tiềm năng phát triển về văn hóa-xã hội và kinh tế được đầu tư và phát triển theo hệ thống hiện đại, trong khi các khu vực thưa dân cư hay có điều kiện kinh tế-xã hội chưa cao sẽ được quy hoạch, điều chỉnh để phù hợp với tầm nhìn phát triển nền kinh tế-xã hội.
Với sự phát triển của đô thị hóa, các thành phố trở thành trung tâm của hoạt động kinh tế, văn hóa, giáo dục, khoa học và công nghệ. Điều này đồng nghĩa với sự gia tăng các cơ hội việc làm, đầu tư, thúc đẩy sự phát triển kinh tế và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân. Tuy nhiên, đô thị hóa cũng mang đến những thách thức và vấn đề như ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường, và phân bố chênh lệch các dịch vụ công cộng.
Ngoài ra, đô thị hóa còn góp phần vào sự phát triển của một khu vực kinh tế xã hội. Khi đô thị hóa được thúc đẩy, cơ sở hạ tầng sẽ được nâng cấp, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế và thu hút đầu tư. Điều này cũng đồng nghĩa với việc tăng thu nhập cho người dân, giúp họ có thể tiêu dùng nhiều hơn và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Tuy nhiên, để phát triển đô thị hóa bền vững, cần có sự phối hợp giữa các bên liên quan. Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ và định hướng rõ ràng, cùng với sự tham gia của các doanh nghiệp và cộng đồng để đưa ra các giải pháp phù hợp và bền vững. Đồng thời, cần tăng cường công tác quản lý, đảm bảo an toàn và chất lượng cuộc sống cho người dân, bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế-xã hội ổn định.
Theo các chuyên gia thống kê, đến 80% quốc gia phát triển có mức độ đô thị hóa cao. Tuy nhiên, cũng có nhiều quốc gia đang phát triển với tốc độ đô thị hóa chậm hơn, nhưng đang dần nâng cao mức độ đô thị hóa để phát triển kinh tế-xã hội. Từ đó, cần có sự phối hợp giữa nhà nước và các tổ chức, doanh nghiệp, cộng đồng để đưa ra các giải pháp phù hợp và bền vững cho đô thị hóa.
THAM KHẢO THÊM:
