CH3OH + AgNO3 + Nh3 = Ag + Nh4NO3 + CH3COONh4

1. CH3OH + AgNO3 + Nh3 = Ag + Nh4NO3 + CH3COONh4:

Hiện tượng khi cho anđehit axetic vào dung dịch chứa AgNO₃ trong NH_3: Hiện tượng là tạo kết tủa màu trắng xám của kim loại bạc, bám vào thành ống nghiệm, có thể soi gương được.

2. Tính chất lý hóa đặc trưng andehit axetic:

2.1. Tính chất vật lý của Andehit axetic – CH3CHO:

Andehit axetic tồn tại ở trạng thái lỏng, trong suốt không màu, có mùi trái cây, hơi hăng, có độc tính.

Hợp chất này dễ bay hơi.

Có khả năng tan vô hạn trong nước.

Nhiệt độ sôi của ethanal: 20 độ C.

Trong giới hạn nồng độ từ 4 – 57% thể tích, andehit axetic có thể tạo ra hỗn hợp nổ với không khí.

2.2. Tính chất hóa học của Andehit axetic – CH3CHO:

Andehit axetic tác dụng với Cu(OH)2 và NaOH sinh ra Natri axetat, đồng I oxit và nước:

CH3CHO + 2CU(OH)2 + NaOH → CH3COONa + CU2O + 3H2O

Andehit axetic tác dụng với H2 tạo ra etanol:

CH3CHO + H2 → CH3CH2OH

Tác dụng với đồng (II) oxit, thu được sản phẩm là axit axetic, đồng (I) oxit và nước:

2CH3CHO + Cu(OH)2 → CH3COOH + Cu2O + 2H2O

Phản ứng tráng bạc (phản ứng đặc trưng nhất của andehit):

CH3CHO +4AgNO3 + 5NH3 → 4Ag + 3CH3COONH4 + 3NH4NO3

Andehit axetic phản ứng oxi hóa không hoàn toàn với O2 cho ra axit axetic:

CH3CHO + ½ O2 (xúc tác Mn2+ và nhiệt độ) → CH3COOH

2.3. Cách điều chế Andehit axetic – CH3CHO?

Trong tự nhiên, andehit axetic tồn tại trong một số loại trái cây chín, cà phê,… và được thực vật tổng hợp.

Trong công nghiệp, hợp chất hóa học này thường được điều chế bằng phương pháp oxi hóa không hoàn toàn ancol etylic hoặc etilen, theo phương trình phản ứng sau:

C2H2 + H2O → CH3CHO

(Phương trình này xảy ra với điều kiện có xúc tác của nhiệt độ và HgSO4)

CH3CH2OH + ½ O2 → CH3CHO + H2O

(Phương trình phản ứng xảy ra trong điều kiện nhiệt độ 500 – 600 độ C)

Bên cạnh đó, andehit axetic còn được điều chế bằng một số phương pháp sau:

C2H4 + O2 → CH3CHO + H2O

(Phản ứng xảy ra với điều kiện có xúc tác của nhiệt độ và HgCl2)

CH3CH2OH → CH3CHO + H2

(Phản ứng xảy ra ở nhiệt từ 260 – 290 độ C)

CH3COOH + H2 (nhiệt độ) → CH3CHO + H2O

CH3COOC2H3 + NaOH (nhiệt độ) → CH3COONa + CH3CHO + H2O

3. Ứng dụng phổ biến của Andehit axetic:

Phần lớn Andehit axetic được sử dụng tổng hợp các chất hữu cơ khác, đặc biệt là để điều chế axit axetic.

Axit axetic được ứng dụng trong rất nhiều lĩnh vực như:

Trong công nghiệp, axit axetic phần lớn được dùng trong sản xuất chất kết dính, mạ sơn, dệt may, cao su, làm chất tẩy cặn vôi, công nghiệp chế biến thực phẩm đóng hộp…

Trong y học, axit axetic có vai trò giúp hạn chế chứng tăng đường huyết sau ăn và hỗ trợ làm tan sỏi trong thận.

4. Bài tập vận dụng liên quan kèm đáp án:

Câu 1. Nội dung nhận định nào sau đây là đúng?

A. Chỉ có anđehit mới tham gia phản ứng tráng bạc.

B. Cho x mol anđehit đơn chức tham gia phản ứng tráng bạc thì luôn thi được 2x mol Ag.

C. Các chất có công thức phân tử C₂H₄O₂ đều tham gia phản ứng tráng bạc.

D. Axit fomic tham gia phản ứng tráng bạc

Câu 2. Tiến hành thí nghiệm cho anđehit fomic vào dung dịch chứa AgNO₃ trong NH₃, hiện tượng sau phản ứng quan sát được là:

A. Tạo kết tủa màu trắng xám bám lên thành ống nghiệm

B. Tạo đồng thời kết tủa trắng và sủi bọt khí không màu

C. Có khí không màu thoát ra

D. Tạo kết tủa màu đen

Câu 3. Cho các nội dung nhận định sau:

(a) Anđehit là hợp chất chỉ có tính khử.

(b) Anđehit cộng hiđro thành ancol bậc một.

(c) Anđehit fomic tác dụng với AgNO₃/NH₃ tạo thành Ag.

(d) Anđehit no, đơn chức, mạch hở có công thức tổng quát C_nH_2nO.

Số nhận định đúng là

A. 1

B. 2

C. 3

D. 4

Câu 4. Cho Anđehit axetic tác dụng với hidro (xúc tác Ni, đun nóng) thu được:

A. HCOOH

B. CH₃COOH

C. CH₃CH₂OH

D. CH₃OH

Câu 5. Cho m gam CH₃CHO tác dụng với dung dịch AgNO₃ dư trong NH₃ thì thu được 4,32 gam Ag. Giá trị m là

A. 0,44 gam.

B. 1,76 gam.

C. 0,22 gam.

D. 0,88 gam.

Câu 6. CH₃CHO không tác dụng được với

A. Natri.

B. Hidro.

C.  Oxi.

D. dung dịch AgNO₃/NH₃

Câu 7. Cho 7,2 gam anđehit đơn chức X phản ứng hoàn toàn với một lượng dư Ag₂O (hoặc AgNO₃) trong dung dịch NH₃ đun nóng, thu được m gam Ag. Hoà tan hoàn toàn m gam Ag bằng dung dịch HNO₃ đặc, sinh ra 4,48 lít NO₂ (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc). Công thức của X là

A. C₃H₇CHO.

B. C₄H₉CHO

C. HCHO.

D. C₂H₅CHO

Câu 8. Cho hỗn hợp khí X gồm HCHO và H₂ đi qua ống sứ đựng bột Ni nung nóng. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được hỗn hợp khí Y gồm hai chất hữu cơ. Đốt cháy hết Y thì thu được 23,4 gam H₂O và 15,68 lít khí CO₂ (ở đktc). Phần trăm theo thể tích của H₂trong X là

A. 35,00%.

B. 65,00%.

C. 53,85%.

D. 46,15%.

Câu 9. Nhận xét nào sau đây là đúng?

A. Anđehit và xeton đều làm mất màu nước brom.

B. Anđehit và xeton đều không làm mất màu nước brom

C. Xeton làm mất màu nước brom còn anđehit thì không.

D. Anđehit làm mất màu nước brom còn xeton thì không

Câu 10. Phản ứng nào sau đây không tạo anđehit axetic?

A. Cho axetilen phản ứng với nước

B. Oxi hóa không hoàn toàn etilen

C. Oxi hóa không hoàn toàn ancol etylic

D. Oxi hóa không hoàn toàn ancol metylic

THAM KHẢO THÊM:

• Phương trình hoá học: NaCl + AgNO3 → NaNO3 + AgCl ↓
• Phản ứng hóa học: FeCl3 + AgNO3 → AgCl ↓+ Fe(NO3)3
• Phương trình phản ứng: Cu + AgNO3 → Cu(NO3)2 + Ag