Phân tích truyện Con khướu sổ lồng của Nguyễn Quang Sáng gồm bài văn mẫu hay được tuyển chọn từ bài làm của các bạn học sinh giỏi. Qua phân tích Con khướu sổ lồng giúp các bạn có thêm nhiều tư liệu tham khảo, trau dồi kiến thức để biết cách viết bài văn phân tích truyện ngắn hay.
Mục lục bài viết
1. Phân tích truyện Con khướu sổ lồng chọn lọc siêu hay:
Văn bản “Con khướu sổ lồng” trích từ tập truyện “Con mèo của Phu-gi-ta” của nhà văn Nguyễn Quang Sáng là một kiệt tác văn học tiêu biểu, được biết đến với ngòi bút tinh tế và tâm hồn nhạy cảm. Tác phẩm này không chỉ nổi bật về nội dung sâu sắc mà còn độc đáo trong hình thức nghệ thuật.
Truyện ngắn kể về con khướu, một thành viên trong gia đình được nuôi dưỡng. Chim này mang đến âm thanh hót ngọt ngào. Trong một sự lơ đãng nhỏ, con trai lớn của nhân vật “tôi” đã làm cho con khướu bay đi. May mắn thay, nó rời đi nhưng lại quay về. Tuy nhiên, lần thứ hai khi thoát ra khỏi chiếc lồng, con khướu không quay lại nữa. Từ đây, nhân vật “tôi” tỉnh táo và thấu hiểu “và nó là chim – chim thì phải bay”. “Tôi” đã học cách yêu thương và trân trọng thiên nhiên bằng một tấm lòng cao đẹp. Đây cũng chính là chủ đề bao trùm toàn bộ tác phẩm.
Đầu tiên, con khướu – nhân vật trung tâm của truyện, được mô tả rất chi tiết. Nó sống trong một chiếc lồng tre tuyệt đẹp, nổi tiếng ở Lạng Sơn. Ngoại hình của lồng giống như một ngôi nhà nhỏ, được trang trí tỉ mỉ với mái đình và hình hoa văn xung quanh. Từ bên trong, con khướu có thể nhìn thấy mảnh vườn và bầu trời bát ngát. Cuộc sống hàng ngày của nó diễn ra nhẹ nhàng, với đầy đủ thức ăn và nước, cùng tiếng hót du dương. Ngoài việc mô tả về cuộc sống, tác giả còn chú ý đến vẻ bề ngoài của con khướu với “lông một màu đen” và “cái chóp trắng” trên đầu. Trái ngược với hình ảnh già nua, con khướu lại có tiếng hót tươi tắn, làm dịu dàng trái tim người nghe. Âm thanh này như một bản nhạc dễ chịu, mang lại cảm giác thoải mái và hạnh phúc. Bây giờ, con khướu không chỉ là một vật nuôi, mà là một thành viên quan trọng trong gia đình, tạo nên một môi trường hạnh phúc. Sự gắn bó chặt chẽ giữa gia đình “tôi” và con khướu đã đánh bại tầng lớp quan hệ chủ nhà – vật nuôi.
Sau khi giới thiệu về con khướu, tác giả chuyển tâm điều bút tới những câu chuyện liên quan đến nhân vật động vật này. Tại đây, Nguyễn Quang Sáng tập trung thể hiện suy nghĩ và cảm xúc của từng thành viên trong gia đình.
Lần đầu tiên con khướu mất tích, cậu con trai út trở nên rất lo lắng. Thằng bé đứng đó không yên, từng giây từng phút đều trông đợi ba “đến cổng đón tôi, vừa nhìn thấy tôi, nó vội vã chạy tới và la lớn: Ba ơi! Con khướu bay đi mất rồi.”. Ngay cả vào ban đêm, đứa trẻ vẫn thức dậy, suy nghĩ và thể hiện sự lo lắng, nói những lời như “Trời mưa, gió lại thổi, con khướu bay đi, nó có ổn không ba?”. Không chỉ riêng cậu bé, mọi thành viên trong gia đình đều chia sẻ một cảm giác buồn bã, cảm thấy như có điều gì đó thiếu vắng. Ngay sau khi “tôi” nghe tin con khướu bay đi, hắn thảng thốt “ngồi xuống ghế”, cảm thấy trong trái tim trống rỗng như chiếc lồng.
Khi khoảnh khắc “thành viên không thể thiếu trong gia đình” quay trở lại và tiếng hót vang trên vòm cây, tất cả mọi người đều phấn khởi, hạnh phúc. Gia đình cùng nhau reo lên, ngước nhìn lên. Họ chân thành chào đón thành viên đã đi xa, giờ đã quay về. Có vẻ như, tại thời điểm này, gia đình “tôi” đang tràn ngập trong cảm xúc xúc động. Chỉ có “tôi” một mình ngồi đó, suy nghĩ sâu về âm thanh buồn rơi của con vật. “Tôi” liên tưởng đến hình ảnh đứa con rời bỏ nhà rồi đâu đâu lại nhớ về nhà nhưng lại không đủ can đảm bước vào.
Khi con khướu về, cả gia đình “tôi” nhanh chóng rước ra ngoài. Họ tranh nhau muốn ôm lấy chiếc lồng như muốn giữ nó trong lòng. Hành động “nhanh chóng và reo lên” không chỉ phản ánh sự hạnh phúc vì việc giữ lại con khướu mà còn là niềm vui khi có nó ở bên. Việc con khướu bay đi rồi quay trở lại là điều hiếm thấy. Có lẽ, con khướu thật sự coi gia đình “tôi” như ngôi nhà, như những người thân của mình? Hoặc có thể như những gì “tôi” nghĩ: chiếc lồng đã giam giữ con khướu quá lâu, khiến nó cảm thấy bị chật chội khi bay ra thế giới rộng lớn bên ngoài.
Lần thứ hai con khướu bay đi, cả gia đình không còn lo lắng và trằn trọc như lần đầu. Họ tin tưởng rằng nó sẽ trở lại, sẽ đậu lên chiếc lồng và hót lên. Có thể thấy, niềm tin này được xây dựng và phát triển thông qua lòng gắn bó và sự thấu hiểu. Cậu con trai lớn của “tôi” tiếp tục hành động như trước, đưa ra lồng tre để đón thành viên gia đình quay về. Không có ai phấn khích, mong đợi từng giây từng phút khi con chim quay về nữa, ngoại trừ thằng út. Câu chuyện về việc con khướu bay đi và trở lại không còn là điều đặc biệt, thu hút sự quan tâm của mọi người. Nó trở thành điều bình thường, không làm ai hồi hộp hay lo lắng.
Khi con khướu cùng chim mái, bay cao và không quay về, người con lớn của “tôi” vẫn kiên nhẫn đợi. Một sự chờ đợi vô vọng, trong bóng tối. Mọi người nghĩ rằng con chim sẽ trở lại, sẽ bay vào lồng như trước. Nhưng không, ở thế giới bên ngoài kia, nó đã tìm được nơi mình thuộc về. Cuối cùng, giống như những lần trước, chỉ có “tôi” mới thực sự tỉnh táo và thấu hiểu. “Tôi” cảm thấy mình có thể cung cấp một lồng đầy đủ và thoải mái, nhưng không thể cho nó sự tự do và đôi cánh của tình yêu. Cuối cùng, con khướu cần phải bay, cần phải nâng đôi cánh tự do trên bầu trời rộng lớn kia. Những suy nghĩ của “tôi” ở cuối truyện chỉ ra sự nhận thức đúng đắn của nhân vật.
2. Phân tích truyện Con khướu sổ lồng chọn lọc:
Văn bản “Con khướu sổ lồng” trích từ tập truyện “Con mèo của Phu-gi-ta” của Nguyễn Quang Sáng là một tác phẩm văn xuôi tinh tế, giàu ý nghĩa và gợi mở nhiều cảm xúc trong tâm hồn độc giả. Qua cách diễn đạt của tác giả, ta cảm nhận được sự sâu sắc và tinh tế không chỉ trong việc mô tả những chi tiết về con khướu và gia đình mà còn qua những tầm nhìn tri giác sâu sắc về cuộc sống và tự nhiên.
Tác giả đã thành công trong việc xây dựng hình ảnh của con khướu, không chỉ là một con vật nuôi thông thường mà còn là biểu tượng của tự do và sự kết nối với thiên nhiên. Sự miêu tả chi tiết về chiếc lồng tre, vẻ ngoại hình của con khướu, và tiếng hót trong trẻo đã tạo nên một bức tranh sống động và đẹp mắt. Từ đó, ta có thể hình dung được không gian sống của con khướu, nơi mà sự bình yên và hài lòng tồn tại.
Câu chuyện về việc con khướu bay đi và trở lại mang theo nhiều cảm xúc phức tạp. Lần đầu tiên, lo lắng và sự bồn chồn tràn ngập trong gia đình khi con khướu bay đi, và niềm vui hạnh phúc khi nó quay trở về làm cho độc giả cảm nhận được sự kết nối mạnh mẽ giữa con người và động vật nuôi. Tuy nhiên, sự kết thúc không như mong đợi khi con khướu bay đi lần thứ hai và không quay lại, mở ra một góc nhìn mới về sự tự do và sự hiểu biết về nhu cầu tự do của con vật.
Nhân vật “tôi” trong câu chuyện, thông qua những suy nghĩ và cảm xúc của mình, đã trải qua một sự thay đổi đáng kể. Từ việc coi con khướu như một vật nuôi, ông ta nhận ra rằng tự do là quan trọng, và con khướu không thể bị giữ chặt trong chiếc lồng suốt cả cuộc đời. Sự nhạy bén của tác giả trong việc thể hiện tâm hồn và suy nghĩ của nhân vật chính làm cho câu chuyện trở nên chân thực và sâu sắc hơn.
Đồng thời, “Con khướu sổ lồng” còn là một thông điệp về sự quan trọng của việc hiểu biết và trân trọng thiên nhiên. Sự mất mát của con khướu không chỉ là mất mát về mặt vật chất mà còn là mất mát về mặt tâm hồn, làm cho nhân vật “tôi” và gia đình nhận ra giá trị của sự tự do và những khoảnh khắc tinh tế của cuộc sống.
Tóm lại, văn bản “Con khướu sổ lồng” không chỉ là một câu chuyện về con vật nuôi mà còn là một tác phẩm văn xuôi đậm chất nghệ thuật, truyền đạt nhiều giá trị nhân văn và triết lý sống. Sự kết hợp giữa mô tả sinh động, tâm trạng sâu sắc và ý nghĩa sâu xa đã tạo nên một tác phẩm đặc sắc, khiến người đọc suy ngẫm về ý nghĩa của tự do, tình cảm và sự hiểu biết trong cuộc sống hàng ngày.
3. Phân tích truyện Con khướu sổ lồng chọn lọc ấn tượng:
Văn bản trích từ tác phẩm “Con mèo của Phu-gi-ta” của nhà văn Nguyễn Quang Sáng mô tả một câu chuyện về con khướu được nuôi dưỡng trong một gia đình. Được viết bằng ngôn ngữ tinh tế, với tâm hồn nhạy cảm, tác phẩm nói về sự kết nối giữa con người và thiên nhiên, qua hình ảnh của con khướu.
Nhân vật “tôi” miêu tả chi tiết về con khướu, từ lồng tre nổi tiếng của Lạng Sơn đến vẻ ngoại hình và tiếng hót đặc biệt của nó. Sự gắn bó giữa gia đình và con khướu mở ra một khía cạnh mới về mối quan hệ giữa người và động vật nuôi.
Câu chuyện diễn ra khi con khướu bay đi lần đầu, gây ra lo lắng và bồn chồn cho cả gia đình. Khi nó trở về, niềm vui và hạnh phúc tràn ngập trong gia đình. Tuy nhiên, lần thứ hai con khướu bay đi và không trở lại, nhà văn tận dụng tình huống này để truyền đạt thông điệp về sự tự do và thấu hiểu thiên nhiên.
Bằng cách khéo léo sử dụng ngôi kể thứ nhất, lựa chọn ngôn ngữ trong sáng, giản dị, dễ hiểu và tạo hình ảnh gần gũi, thân thuộc, tác giả Nguyễn Quang Sáng đã đưa ra một câu chuyện hết sức hấp dẫn. Hình ảnh của con khướu, với việc bay đi rồi quay trở về, trở thành biểu tượng của sự tươi đẹp trong thiên nhiên. Qua tượng trưng này, nhà văn tài năng đã truyền đạt một thông điệp ý nghĩa về việc yêu, trân trọng tự nhiên và đánh giá cuộc sống.
Dù “Con khướu sổ lồng” không chứa đựng quá nhiều tình tiết cao trào hoặc kịch tính, nhưng vẫn thu hút và lôi cuốn người đọc. Tác giả Nguyễn Quang Sáng thông qua câu chuyện này muốn truyền đạt một thông điệp sâu sắc, khuyến khích mọi người hãy lắng nghe và cảm nhận vẻ đẹp của thiên nhiên bằng trái tim và tâm hồn cao đẹp của mình.
