Soạn bài Ôn dịch thuốc lá đầy đủ, ngắn gọn (Ngữ văn 8)

1. Tóm tắt nội dung chính:

Ôn dịch thuốc lá là một vấn đề lớn đối với sức khỏe cộng đồng và cá nhân. Trong mỗi điếu thuốc, có hàng nghìn hóa chất độc hại, nhiều trong số đó được biết đến là gây ung thư, bệnh tim và các vấn đề về hô hấp. Việc hút thuốc không chỉ đe dọa sức khỏe của người hút mà còn ảnh hưởng đến những người xung quanh qua khói mà họ phải hít phải.

Mặc dù có nhiều chiến dịch cảnh báo về nguy hiểm của thuốc lá, nhưng tình trạng hút thuốc ở thanh thiếu niên vẫn rất cao tại Việt Nam. Thói quen này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của họ trong tương lai mà còn gây ra nhiều vấn đề xã hội, như tăng cao tỷ lệ phạm tội và trộm cắp trong nhóm thanh niên hút thuốc.

Đối diện với thách thức này, chúng ta cần có một chiến dịch chống thuốc lá mạnh mẽ, từ cả cộng đồng và chính trị xã hội. Việc nâng cao ý thức cộng đồng về nguy hại của thuốc lá cũng như cung cấp hỗ trợ cho những người muốn từ bỏ thói quen này là quan trọng. Giáo dục về tác động của thuốc lá đến cả gia đình và cộng đồng có thể giúp tạo ra một môi trường không khói thuốc.

Ví dụ cụ thể có thể là việc tổ chức các buổi tập huấn, thông tin về sức khỏe, và hỗ trợ tâm lý cho những người muốn từ bỏ hút thuốc. Đồng thời, cần tăng cường kiểm soát và quản lý về việc bán và phân phối thuốc lá, đặt ra các biện pháp hạn chế đối với việc quảng cáo thuốc lá để giảm sự hấp dẫn đối với thanh thiếu niên.

Chỉ khi có sự chung tay và nỗ lực từ cộng đồng, chính trị xã hội, và doanh nghiệp mới có thể chúng ta đạt được mục tiêu loại bỏ hoặc giảm thiểu tác động tiêu cực của thuốc lá đối với xã hội và sức khỏe cộng đồng.

Bố cục :

– Phần 1 (từ đầu … còn nặng hơn cả AIDS) : thông báo về nạn dịch thuốc lá.

– Phần 2 (tiếp … con đường phạm pháp) : tác hại của thuốc lá.

– Phần 3 (còn lại) : lời kêu gọi chống thuốc lá.

2. Soạn bài Ôn dịch, thuốc lá đầy đủ, ngắn gọn nhất Ngữ văn 8:

Câu 1 (trang 121 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):

Dấu phẩy trong nhan đề mang theo một ý nghĩa quan trọng, đó là một biện pháp tu từ tinh tế, làm cho sự chú ý của độc giả tập trung vào hai từ “ôn dịch.” Điều này đặt ra vấn đề về thái độ căm tức và sự ghê tởm mà người viết muốn diễn đạt.

Có thể thay đổi nhan đề thành “Ôn Dịch Thuốc Lá” hoặc “Thuốc Lá như Một Biện Pháp Ôn Dịch.” Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc này có thể làm giảm đi tính biểu cảm của tiêu đề hoặc làm nó trở nên quá dài dòng, làm mất đi tính hàm súc của nó.

Khi nhìn vào ý nghĩa sâu sắc hơn, chúng ta có thể nói rằng dấu phẩy không chỉ tạo ra sự tập trung vào “ôn dịch,” mà còn là một công cụ tạo nên sự phân biệt và sự đặc biệt cho chủ đề này. Điều này làm nổi bật hơn về tầm quan trọng của việc chống lại thói quen hại sức khỏe này trong xã hội ngày nay.

Câu 2 (trang 121 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):

Trong việc dẫn lời Trần Hưng Đạo bàn về việc đánh giặc trước khi phân tích tác hại của thuốc lá, tác giả có mục đích quan trọng trong lập luận của mình. Việc so sánh giặc thuốc lá với cách giặc đánh bại của Trần Hưng Đạo là một chiến thuật tinh tế, làm tăng tính thuyết phục của lập luận.

Thứ nhất, lời Trần Hưng Đạo tạo nên một hình ảnh mạnh mẽ về giặc thuốc lá, so sánh nó với viễn cảnh giặc “gặm nhấm như tằm ăn dâu.” Điều này giúp làm nổi bật sự âm thầm và nguy hiểm của thuốc lá, không khác gì một kẻ giặc lặng lẽ gặm nhấm sức khỏe con người từ bên trong.

Thứ hai, việc lấy lối so sánh của Trần Hưng Đạo không chỉ tạo ra một hình ảnh sinh động, mà còn kết hợp với lối lập luận sắc bén. Tác giả không chỉ muốn đặt thuốc lá vào tình huống giả định, mà còn chứng minh rằng giặc thuốc lá không đánh như vũ bão, nó “gặm nhấm như tằm ăn dâu.” Điều này nhấn mạnh sự tàn phá từng chút một, tương tự như tác động của thuốc lá lâu dài lên sức khỏe.

Cuối cùng, lời dẫn này tạo ra sự liên tưởng thú vị và sáng tạo trong lập luận, làm cho độc giả dễ dàng hình dung và hiểu rõ về mức độ nguy hiểm của thuốc lá. Tổng cộng, việc áp dụng lối so sánh này làm cho lập luận trở nên chặt chẽ, sâu sắc hơn và đồng thời thu hút sự chú ý của độc giả.

Câu 3 (trang 121 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):

Tác giả đặt giả định “Có người bảo: Tôi hút, tôi bị bệnh, mặc tôi!” trước khi nêu lên những tác hại về phương diện xã hội của thuốc lá để mở đầu một phần lớn trong lập luận của mình. Điều này có mục đích giác quan hóa vấn đề, làm cho độc giả cảm nhận được quan điểm của những người hút thuốc và cách họ thường tự biện minh.

Giả định này được đặt ra để phản bác một quan điểm phổ biến trong cộng đồng hút thuốc, khi một số người coi thường sức khỏe của bản thân và người xung quanh. Họ thường sử dụng quyền tự do cá nhân làm lý do để tiếp tục hút thuốc, tuyên bố rằng họ tự chịu trách nhiệm cho sự tổn thương của bản thân.

Tuy nhiên, tác giả thấu hiểu rằng hành động hút thuốc không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của người hút mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe của những người xung quanh, đặc biệt là qua khói thuốc. Việc đưa ra ví dụ cụ thể về cách môi trường chung của người hút thuốc có thể bị ảnh hưởng sẽ làm cho lập luận trở nên cụ thể và sinh động hơn.

Trong quá trình phản bác, tác giả sử dụng chính quyền chính đáng để bác bỏ quyền không chính đáng của người hút thuốc chống chế. Điều này nhấn mạnh rằng, mặc dù hút thuốc có thể là quyền cá nhân, nhưng không thể sử dụng quyền đó mà không đảm bảo rằng nó không gây hại cho những người xung quanh, và điều này cần sự can thiệp của chính phủ để bảo vệ lợi ích chung của cộng đồng.

Câu 4 (trang 122 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):   

Tác giả đưa ra những số liệu so sánh tình hình hút thuốc lá ở Việt Nam với các nước Âu – Mỹ để thực hiện một so sánh đặc biệt, làm nổi bật sự đối lập giữa tình hình kinh tế và mức độ sử dụng thuốc lá. Việc ta nghèo hơn nhưng lại “xài” thuốc lá tương đương với các nước phát triển đặt ra một câu hỏi quan trọng: liệu chúng ta nên thực hiện các chiến dịch chống thuốc lá quyết liệt như họ hay không?

Trong quá trình trả lời câu hỏi này, có thể mở rộng ý về tác động xã hội và kinh tế của việc hút thuốc. Ví dụ, có thể nhấn mạnh rằng tình trạng sức khỏe của những người hút thuốc sẽ tạo áp lực lớn cho hệ thống y tế và làm tăng chi phí y tế cho xã hội. Một số liệu thống kê về tỷ lệ bệnh tật và chi phí y tế liên quan có thể được thêm vào để làm cho lập luận trở nên thuyết phục hơn.

Cũng có thể mở rộng về các phương tiện truyền thông và chiến dịch chống thuốc lá hiện tại của các nước phát triển. Thảo luận về cách họ đã đạt được thành công và có thể áp dụng những phương pháp đó vào hoàn cảnh của Việt Nam. Ví dụ, chính sách thuế cao, quảng cáo hạn chế, và chương trình giáo dục cộng đồng là những biện pháp mà Việt Nam có thể học hỏi và áp dụng.

3. Phần luyện tập:

Câu 1 (trang 122 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):

Tình trạng hút thuốc có thể phân loại nguyên nhân chủ yếu thành hai nhóm: tác động từ bên ngoài và yếu tố từ bản thân cá nhân.

1. Tác động bên ngoài:

Vì lịch sự, xã giao: Một số người có thể bắt đầu hút thuốc vì muốn hòa mình vào môi trường xã hội nơi việc hút thuốc được xem là phổ biến hoặc là một cách thể hiện sự lịch sự trong các tình huống xã giao.

Nể nang bạn bè: Sự áp lực từ bạn bè có thể là một yếu tố lớn khiến người khác bắt đầu hút thuốc để làm theo hoặc để được chấp nhận trong nhóm.

Bắt chước: Việc hút thuốc có thể bắt nguồn từ việc bắt chước những người xung quanh, đặc biệt là trong các gia đình hoặc cộng đồng có truyền thống hút thuốc.

Sự thiếu quan tâm của những người xung quanh: Môi trường xã hội thiếu thông tin hoặc quan tâm về tác động tiêu cực của thuốc lá có thể làm tăng khả năng người ta bắt đầu hút thuốc mà không nhận thức được nguy hiểm.

2. Từ bản thân:

Tính tò mò, không kiểm soát: Một số người bắt đầu hút thuốc vì tính tò mò hoặc ham thích những trải nghiệm mới. Việc này có thể dẫn đến việc mất kiểm soát và trở thành một thói quen có hại.

Không có ý thức về thuốc lá: Người ta có thể bắt đầu hút thuốc khi không có ý thức đầy đủ về tác động tiêu cực của nó đối với sức khỏe và xã hội.

Việc hiểu rõ những nguyên nhân này là quan trọng để phát triển các chiến lược ngăn chặn và giảm thiểu tình trạng hút thuốc trong cộng đồng. Đồng thời, việc cung cấp thông tin và giáo dục về tác động tiêu cực của thuốc lá có thể làm tăng nhận thức và giảm khả năng người ta bắt đầu hút thuốc.

Câu 2 (trang 122 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1): Cảm nghĩ sau khi đọc bài đọc thêm số 2 :

Bản tin trích từ bài đọc thêm của báo Sài Gòn tiếp thị rõ ràng làm nổi bật mặt u ám của cuộc sống giàu có và tác động tiêu cực của việc sử dụng chất kích thích. Một người thanh niên giàu có, mặc dù sở hữu tài sản, nhưng lại qua đời sớm do cuộc sống trác táng, quá đà và thiếu hiểu biết. Một phần cũng bắt nguồn từ sự thiếu quan tâm của gia đình, khi bố mẹ quá bận rộn với việc kiếm tiền, quên mất giữ gìn mối quan hệ gia đình và sự chăm sóc giáo dục cho con cái.

Thông qua bản tin này, ta thấy rõ hơn về những tác động xấu của sự giàu có khi không đi kèm với sự chăm sóc, tập trung đúng đắn từ gia đình. Điều này đồng thời mở ra một cuộc trò chuyện về tầm quan trọng của gia đình và giáo dục trong việc định hình tư duy và hành vi của người trẻ.