Xin mời bạn đọc theo dõi bài viết Thuyết minh về sông Bạch Đằng để thấy được những vẻ đẹp và giá trị của dòng sông lịch sử này nhé. Và đồng thời, từ đó sẽ giúp các bạn học sinh thêm hiểu và yêu thêm những danh lam, thắng cảnh trên đất nước Việt Nam.
Mục lục bài viết
1. Thuyết minh về sông Bạch Đằng chọn lọc hay nhất:
Trong sử sách xa xưa, có dòng sông tên là Vân Cừ, nhưng trong dân gian nó có cái tên dân dã là sông Rừng. Ngày xưa hai bên bờ có nhiều cây cổ thụ, nhiều sóng bạc đầu nên dòng sông còn có tên là sông Bạch Đằng. Cái tên này đã đi vào sử sách để nhắc nhở mọi người về chiến thắng vẻ vang và oanh liệt của dân tộc Việt Nam trong công cuộc xây dựng và giữ nước trước giặc ngoại xâm. Bắt đầu từ việc Ngô Quyền đánh bại quân Nam Hán năm 938, Lê Hoàn đã đánh bại quân Tống cũng trên dòng sông này vào năm 938. Cuối cùng, trận hải chiến lịch sử giữa Trần Hưng Đạo và quân Nguyên Mông Cổ năm 1228 đã khẳng định sức mạnh của quân và dân Việt Nam.
Sông Bạch Đằng tuy không dài lắm, khoảng 32 km nhưng hùng vĩ và bao la, tạo thành ranh giới tự nhiên giữa hai tỉnh và thành phố, là: Hải Phòng và Quảng Ninh. Đồng thời, đây cũng là tuyến đường thủy tốt nhất đi từ miền Nam Trung Quốc vào Hà Nội (trước đây là Thăng Long). Từ cửa sông Nam Triệu, tàu chiến tiến vào sông Kinh Thầy, sông Đuống và cuối cùng là sông Hồng chảy qua Hà Nội. Trong cả hai mùa, sông đều vận chuyển được các tàu cỡ 300 đến 400 tấn.
Sông Bạch Đằng còn được biết đến là địa danh nổi tiếng trong lịch sử. Là một người Việt Nam, nghiên cứu lịch sử Việt Nam, một khi nhìn thấy dòng sông này, bạn sẽ không khỏi ngạc nhiên và xúc động trước sự anh dũng của tinh thần chiến đấu và tình yêu quê hương, đất nước của cha ông ta. Khi du khách đến thăm các làng ven sông Bạch Đằng, họ sẽ được nghe những truyền thuyết về các sự tích thành hoàng hay bản sắc phong ở đình miếu do vua chúa các triều đại ban cho các vị danh tướng, công thần trong đó nhiều nhất là thời Trần. Họ là những người được người dân ghi công và lập đền thờ để tưởng nhớ. Trong đó có đình và đền thờ Ngô Quyền, đền thờ Trần Hưng Đạo và đền thờ bà cụ bán nước đã có công giúp Trần Hưng Đạo đánh giặc. Dưới chân núi Tràng Kênh, nhiều cột lim có đầu nhọn, cao từ 3 đến 4 mét cũng được phát hiện và hiện đang trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử Việt Nam. Hàng năm, tại dòng sông lịch sử này thường tổ chức các cuộc thi bơi truyền thống vượt qua sông Bạch Đằng.
Dựa trên kết quả nghiên cứu đề tài “Nghệ thuật cắm cọc trên sông Bạch Đằng”, tác giả Vũ Xuân Xuê và các cộng sự ở Hội Khoa học Lịch sử huyện Vĩnh Bảo đã biên soạn một loạt tài liệu liên quan liên quan đến quân và dân thời Trần áp dụng kinh nghiệm cắm cọc quai đáy trên dòng chảy của các ngư dân đánh cá Hạ Bì (có thể gọi là làng Quát), xã Yết Kiêu, huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương vào việc xây dựng trận địa cọc trên sông Bạch Đằng trong cuộc kháng chiến chống quân Mông – Nguyên lần thứ 3 vào năm 1288. Theo các tác giả, chính danh tướng Yết Kiêu, người con tài năng của trang Hạ Bì xưa, giỏi về sông nước đã trực tiếp giúp Trần Hưng Đạo vào năm 1288 chỉ đạo và tổ chức xây dựng trận địa cọc trên sông Bạch Đằng. Tại hội nghị, nhà khoa học Vũ Xuân Xuê đã trình diễn lại kỹ thuật cắm cọc trên sông Bạch Đằng.
Sông Bạch Đằng là chứng nhân và là nơi lưu giữ vĩnh viễn những cuộc đấu tranh anh dũng, kiên cường, bất khuất của lịch sử vàng son của đất nước Việt Nam. Và có lẽ cũng không ngoa khi nhà thơ Chế Lan Viên từng viết: “Trăm con sông đều muốn hóa Bạch Đằng”.
2. Thuyết minh về sông Bạch Đằng chọn lọc ngắn gọn:
Sông Bạch Đằng là một dòng sông lịch sử của dân tộc Việt Nam, nằm giữa hai tỉnh Hải Phòng và Quảng Ninh. Sông Bạch Đằng bắt nguồn từ hai hệ thống sông Hồng và sông Thái Bình, chảy qua các huyện Thuỷ Nguyên, Yên Hưng và đổ ra biển Đông ở cửa sông Tràng Kênh. Sông có chiều dài khoảng 60km, rộng từ 600m đến 1200m tùy thuỷ triều. Sông có khung cảnh thiên nhiên đẹp, quanh năm sóng bạc đầu, hai bên bờ có nhiều cánh đồng xanh mướt và những ngọn núi hùng vĩ.
Sông Bạch Đằng không chỉ là dòng sông nuôi dưỡng cuộc sống của người dân địa phương, mà còn là biểu tượng của tinh thần anh hùng và ý chí tự do của dân tộc Việt Nam. Trên dòng sông này, ba lần cha ông ta đã bày trận địa cọc, đánh tan quân xâm lược phương Bắc, ghi dấu ấn sâu đậm trong lịch sử quốc gia. Lần đầu tiên là vào năm 938, Ngô Quyền đã đánh bại quân Nam Hán, khép lại gần một ngàn năm ách đô hộ của nhà Đường và nhà Ngô. Lần thứ hai là vào năm 981, Lê Hoàn đã đánh lui quân Tống, bảo vệ nền độc lập mới được tái lập. Lần thứ ba là vào năm 1288, Trần Hưng Đạo đã tiêu diệt quân Nguyên Mông, chấm dứt cuộc xâm lăng kéo dài hơn hai mươi năm của quân Thành Cát Tư Hãn.
Sông Bạch Đằng là niềm tự hào của dân tộc Việt Nam, là di sản văn hóa vô giá của nhân loại. Sông Bạch Đằng không chỉ là một con sông, mà còn là một bài ca vang mãi về lòng yêu nước và khát vọng tự do của con người.
3. Thuyết minh về sông Bạch Đằng chọn lọc ấn tượng:
Sông Bạch Đằng hùng vĩ bắt nguồn từ hai hệ thống sông là sông Hồng và sông Thái Bình chảy giữa huyện Thủy Nguyên (Hải Phòng) và Yên Hưng (Quảng Ninh). Khi thủy triều lên, mặt sông tại khu vực Tràng Kênh mở rộng hơn 1.200 m, sông Bạch Đằng dâng cao theo sông Đá Bạc vốn từng chảy về mũi phía Bắc của dãy Tràng Kênh. Đó là nơi hợp lưu của năm con sông: sông Khoai và sông Xinh ở bờ ngạn, sông Giá, sông Thái, sông Gia Đước ở bờ hữu ngạn, chảy vào cửa Nam Triệu. Trong sách “Dư Địa Chí” của Nguyễn Trãi, tên sông này được ghi là “Vân Cừ”. ”Sông Vân Cừ sâu, rộng 2 dặm linh 69 trượng, sâu 5m, núi cao chót vót, suối chảy, sóng vỗ tận trời, cây cối phủ kín bờ, là nơi thực sự hiểm yếu. Nước ta khống chế người phương Bắc, sông này là cổ họng”. Địa hình đặc biệt của thượng nguồn sông Bạch Đằng là sự tiếp nối của các ngọn núi và sông. Những ngọn núi nhấp nhô của dãy núi Tràng Kênh hiểm trở ở phía đông tỉnh Thủy Nguyên tụ lại gần bờ sông. Ở đây có nhiều thung lũng nhỏ giữa những dãy núi đá vôi, được nối với nhau bằng lạch nước sát tới bờ sông. Có sông chảy qua thung lũng và núi ở hai bên bờ tả và hữu ngạn, giúp giao thông thuận tiện. Áng Núi là nơi có thể tập trung số lượng lớn quân thủy, là nơi quân có thể ẩn nấp dễ dàng và có thể xuất kích một cách bí mật, dễ dàng và nhanh chóng.
Trong ba chiến công trên sông Bạch Đằng, chiến công đại phá chống quân Nguyên năm 1288 gây tiếng vang lớn nhất và được nhiều sử gia coi là bước ngoặt lớn trong cục diện thế giới làm phá hủy các kế hoạch bành trướng của đế quốc Nguyên Mông hung hãn lúc bấy giờ. Từ cuối những năm 1950, việc phát hiện các bãi cọc gỗ ở Yên Giang, Nam Hòa, Điền Công (Yên Hưng) đã làm sáng tỏ những ghi chép khá sơ lược của các tài liệu lịch sử xa xưa. Sau khi phân tích chi tiết, các nhà nghiên cứu xác định đây là những cọc gỗ từ chiến trường nơi Trần Hưng Đạo tấn công quân Nguyên năm 1288. Nhà sử học Đào Duy Anh cũng phân tích việc phát hiện bãi đóng cọc trên cơ sở lý luận và thực tiễn, cho rằng sự biến đổi ở thượng nguồn sông Hồng đã gây ra sự thay đổi dòng chảy của sông Bạch Đằng. Sông Bạch Đằng xưa nay là sông Chanh bây giờ. Địa điểm khai quật bãi đóng cọc Yên Giang hiện nay nằm trên lòng sông Bạch Đằng cổ.
Năm 1288, quân dân nhà Trần đã giành thắng lợi vĩ đại trên sông Bạch Đằng, khiến dòng sông này đi vào lịch sử trên nhiều khía cạnh. Qua nhiều thế kỷ, Bạch Đằng luôn là nguồn cảm hứng cho nhiều bậc hoàng đế, danh nhân và nhà thơ, những người hát những bài ca ngợi mỗi khi họ có cơ hội đi ngang qua dòng sông. Trong đó phải kể đến Bạch Đằng Giang Phú của Trương Hằng Siêu, Bạch Đằng Hải Khẩu của Nguyễn Trãi, Bạch Đằng Giang của vua Trần Minh Tông…
Cuộc sống bên bờ sông Bạch Đằng cứ thay đổi từng ngày. Người dân Yên Hưng, Quảng Ninh nói riêng và người dân Việt Nam nói chung sẽ mãi mãi tự hào về dòng sông Bạch Đằng, một sử thi đã tỏa sáng ngàn năm trong lịch sử của dân tộc Việt Nam.